Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Ostrołęce IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSR Monika Jankowska

Protokolant sekr. sądowy Justyna Kojtek

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2016r., w Ostrołęce

na rozprawie

sprawy z odwołania D. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

z dnia 08 stycznia 2016 r, znak: (...), nr sprawy (...)

o zasiłek chorobowy

O R Z E K A :

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującemu D. B. prawo do zasiłku chorobowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku z ubezpieczenia wypadkowego;

2.  Zasądza od pozwanego organu rentowego na rzecz odwołującego kwotę 360,00 (trzysta sześćdziesiąt) złotych - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sygnatura akt: IV U 47/16

UZASADNIENIE

W dniu 24.02.2016 r. do Sądu Rejonowego w Ostrołęce wpłynęło odwołanie D. B., reprezentowanego przez zawodowego pełnomocnika (adwokata) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 08 stycznia 2016 r., znak: (...), nr sprawy (...) odmawiającej odwołującemu prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku. Odwołujący podniósł, że decyzja ta jest dla niego krzywdząca, ponieważ wypadek, któremu uległ, miał miejsce w czasie, gdy wykonywał on obowiązki związane z promocją Spółdzielni, w której jest zatrudniony. Do udziału w imprezie sportowej został wytypowany w sposób naturalny z racji pełnionych obowiązków. D. B. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji, poprzez przyznanie mu prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

W treści tego pisma Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł, że aby zdarzenie mogło zostać uznane za wypadek przy pracy, musi być wywołane przyczyną zewnętrzną i musi nastąpić w związku z wykonywaną pracą. Natomiast ze zgromadzonej dokumentacji wynika, że zdarzenie, jakie miało miejsce w dniu 14 czerwca 2014r. nie może być uznane za wypadek przy pracy, gdyż brak jest związku zdarzenia z wykonywaną przez odwołującego pracą. Zdarzenie w dniu 14 czerwca 2014r. miało miejsce w czasie dobrowolnego udziału pracownika w zorganizowanych przez pracodawcę zawodach sportowych, pozostających poza zakresem prowadzonej przez pracodawcę działalności, zatem nie jest objęte ryzykiem ubezpieczeniowym wynikającym z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadku.

Dlatego też, Oddział ZUS w P. Inspektorat w O., decyzją z dnia 08 stycznia 2016r. odmówił odwołującemu D. B. prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. B. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznanie prawa do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy na skutek wypadku przy pracy z dnia 14 czerwca 2014 roku. W tym dniu, odwołujący brał udział w II (...) S. Spółdzielczych, na obiekcie sportowym O., przy Gimnazjum Nr 1 w O.. Pierwotnie impreza ta zaplanowana była na dzień 29 czerwca 2014 roku, a na skutek tego, że ostatecznie jej termin pokrywał się z inną, zmieniono datę przeprowadzenia II (...) S. Spółdzielczych na dzień 14 czerwca 2014 roku. Dzień 14 czerwca 2014 roku, to była sobota, ale w (...) Spółdzielni (...)w O., dla wszystkich pracowników był to dzień pracujący, bowiem odpracowywali oni inny dzień wolny. (...) S. Spółdzielcze zorganizowane były przez Spółdzielnie (...)z O., a z ramienia współorganizatora - (...) Spółdzielni (...) w O. głównym realizatorem tych S. był D. B., który jest zatrudniony w tej Spółdzielni od 1979 roku. D. B. na polecenie Prezesa (...) Spółdzielni (...) – P. Z., za aprobatą Przewodniczącego Rady Nadzorczej – S. S., brał udział w II (...) S. Spółdzielczych, jako reprezentujący (...) Spółdzielnię (...)w O.. W tamtym czasie D. B. był zatrudniony w OSM na stanowisku Zastępcy Prezesa Zarządu, ale był też kierownikiem Działu Społeczno – Oświatowo – Kulturalnego, w ramach którego Spółdzielnia przygotowała się do tego Święta. Poza Działem Społeczno – Oświatowo – Kulturalnym w (...) Spółdzielni (...) w 2014 r. funkcjonowały: Dział Księgowości, Dział Techniczny, Dział Gospodarowania Zasobami Mieszkaniowymi, Zakład (...), Biura Mieszkaniowe i Dział Kadr. Według planu pracy Działu Społeczno – Oświatowo – Kulturalnego na rok 2014, Spółdzielnia docierała do mieszkańców poprzez: turnieje, festyny, imprezy okolicznościowe, warsztaty artystyczne, konkursy, zespoły i kluby zainteresowań. Zgodnie z § 10 Regulaminu Zarządu (...) Spółdzielni (...)w O., podziału czynności pomiędzy członków Zarządu dokonuje Rada Nadzorcza, a zgodnie z § 11 Zarząd kieruje działalnością Spółdzielni i reprezentuje ją na zewnątrz. Według zaś § 12 do kompetencji Zarządu należy podejmowanie wszelkich decyzji nie zastrzeżonych w ustawie i Statucie innym organom Spółdzielni, a w szczególności, m.in. sporządzanie programów działalności społeczno – wychowawczej.

W dniu 14 czerwca 2014 roku podczas zawodów sportowych, odbywających się w ramach II (...) S. Spółdzielczych, wykonując jedną z konkurencji (skok w workach), D. B. przewrócił się, upadając na oba ramiona. Upadek spowodował u odwołującego uraz obu ramion i kręgosłupa części górnej szyjnej, zerwanie bicepsu ręki prawej. W konsekwencji zdarzenia, odwołujący udał się na Oddział Ratunkowy Szpitala w O., gdzie udzielono mu pomocy. Następnie, w kolejnych dniach otrzymał skierowanie na rehabilitację, którą odbywał przez okres około czterech miesięcy, a obecnie ma ustalone terminy operacji obu ramion.

Decyzją z dnia 08 stycznia 2016 r. organ rentowy odmówił D. B. prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku, powołując się na brak podstaw do ustalenia, iż zdarzenie stanowiło wypadek przy pracy.

Od powyższej decyzji, odwołanie do tutejszego Sądu złożył D. B., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika (adwokata).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów: odwołanie (k. 3-6), odpowiedź na odwołanie (k. 23 – 24), Statut OSM (k. 21 – płyta), zeznania odwołującego (k.61-61v.), wyjaśnienia odwołującego potwierdzone w tracie zeznań w charakterze strony (k. 34-34v.) zeznania świadków: J. F. (k. 40-40v.), D. K. (k. 40v.), S. S. (k. 40v.- 41), P. Z. (k. 41), schemat struktury organizacyjnej OSM (k. 44), Regulamin Zarządu OSM (k. 45-48), plan pracy D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM na 2014r. (k. 49-59), dokumenty znajdujące się w aktach rentowych, w tym w szczególności protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy Nr (...) i decyzja odmawiająca odwołującemu prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie sporną kwestię stanowiła kwalifikacja zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku, które D. B. określa jako wypadek przy pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionował zaś, fakt istnienia związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy spornym zdarzeniem, a wykonywaną pracą, co w ocenie organu rentowego uzasadnia nie uznanie tego zdarzenia za wypadek przy pracy i odmowę przyznania prawa zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.

Ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wyjaśnia jak należy rozumieć termin „wypadek przy pracy”. W art. 3 ust. 1 powołanej ustawy ustawodawca wskazał, że za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Przepis ten precyzując jakie zdarzenia należy uznać za te, które nastąpiło w związku z pracą określa, iż jest to zdarzenie jakie zaistniało: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia ; a także w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Trzeba wskazać, że aby rozpoznać sprawę w przedmiocie zakwalifikowania danego zdarzenia jako wypadku przy pracy, Sąd musi w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy ustalić, czy w rzeczywistości zdarzenie takie miało miejsce, a jeżeli tak, to czy wyczerpuje znamiona „wypadku przy pracy”. Dopiero jednoznaczne i stanowcze ustalenie przez Sąd w uzasadnieniu wyroku (art. 328 § 2 K.p.c.), co było przyczyną urazu oraz w jakich okolicznościach do niego doszło, ma zasadnicze znaczenie dla zakwalifikowania poddawanego ocenie zdarzenia jako wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 2002 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (por. wyrok SN z 17 października 2011 r., I PK 53/11, LEX nr 1125078).

Sąd ustalił, że w niniejszej sprawie D. B. będąc zatrudnionym w dniu 14 czerwca 2014 roku jako Zastępca Prezesa w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w O., pełnił jednocześnie funkcję kierownika D. Społeczno – Oświatowo – Kulturalnego. Z uwagi na stanowisko, na którym powód był zatrudniony i jednoczesne pełnienie funkcji szefa konkretnego - w/w D., D. B. zobowiązany był z ramienia Spółdzielni współorganizować z pracownikami innych Spółdzielni Mieszkaniowych w O. - II (...) S. Spółdzielcze. Odwołujący jako współorganizator tej imprezy w dniu 14 czerwca 2014 roku, brał także udział w przeprowadzanych zawodach sportowych, będących częścią (...) S. Spółdzielczych, reprezentując (...) Spółdzielnię Mieszkaniową w O..

D. B. wykonując jedną z konkurencji (skok w workach), przewrócił się, upadając na oba ramiona. Upadek spowodował u odwołującego uraz obu ramion i kręgosłupa części górnej szyjnej, zerwanie bicepsu ręki prawej. W konsekwencji zdarzenia, odwołujący udał się na Oddział Ratunkowy Szpitala w O., gdzie udzielono mu pomocy. Następnie, w kolejnych dniach, otrzymał skierowanie na rehabilitację, którą odbywał przez okres około czterech miesięcy, a obecnie ma ustalone terminy operacji obu ramion.

Wobec ustalonego przebiegu zdarzeń nie może być wątpliwości, że zdarzenie z dnia 14 czerwca 2014 roku stanowiło zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz. Zdarzeniu nie można odmówić cechy nagłości, ponadto przyczyna zdarzenia nie leżała w organizmie D. B., a związana była z wykonaną konkurencją sportową. Nie można także podważyć okoliczności, iż wynikiem zdarzenia był uraz. Tu należy wskazać, że kwestia ta, nie była negowana przez organ rentowy.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami konieczne jest również ustalenie, że zdarzenie powodujące uraz „nastąpiło w związku z pracą”.

Sąd podzielając poglądy Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 17 lipca 2006 r. (I UK 28/06, LEX nr 203551) ustalił, że przepis art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, umożliwia uznanie związku z pracą nie tylko wypadku, który zdarzył się podczas wykonywania przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, ale również takiego, który nastąpił w związku z wykonywaniem tego rodzaju czynności. SN podkreślił także, iż związek funkcjonalny z pracą istnieje niezależnie od czasu i miejsca, w którym wypadek nastąpił.

W ocenie Sądu, pojęcia pracy w rozumieniu ustawy wypadkowej nie należy zawężać wyłącznie do wykonywania zwykłych czynności pracowniczych lub poleceń przełożonych. Z literalnej treści art. 3 ust. 1 ustawy wynika, że związek wypadku z pracą zachodzi nie tylko wówczas, gdy zdarza się on podczas wykonywania tych czynności, ale także w ramach zachowań pozostających w związku z wykonywaniem czynności pracowniczych przez osobę, która wypadkowi uległa. Powołując się na wyroki Sądu Najwyższego z dnia z dnia 13 lipca 2011 r., I UK 46/11 (niepublikowany), z dnia 07 sierpnia 1997 r., II UKN 245/97 (OSNAPiUS 1998 nr 12, poz. 370) i z dnia 27 czerwca 2011 r., I UK 400/10 (niepublikowany) oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 28 sierpnia 1978 r., III PZP 10/78 (OSNCP 1979 nr 2, poz. 30), należy przyjąć, że związek pomiędzy nagłą i zewnętrzną przyczyną wypadku a pracą polega na miejscowym i czasowym, bądź funkcjonalnym powiązaniu przyczyny doznanego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci pracownika z wykonywaniem czynności zmierzających do realizacji zadań pracodawcy, do których pracownik zobowiązał się w umowie o pracę lub będących przedmiotem polecenia przełożonych albo nawet podjętych samorzutnie w interesie pracodawcy. Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie do zdarzenia wypadkowego doszło w niewątpliwym związku czasowym z pracą, odwołujący brał bowiem udział w zawodach sportowych, w ramach (...) S. Spółdzielczych, których był współorganizatorem z ramienia pracodawcy. II (...) S. Spółdzielcze odbywały się na obiekcie sportowym O., przy Gimnazjum Nr 1 w O., dnia 14 czerwca 2014 roku. Dzień 14 czerwca 2014 roku, to była sobota, ale w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w O., dla wszystkich pracowników – w tym odwołującego - był to dzień pracujący, bowiem odpracowywali oni inny dzień wolny. Godziny trwania turnieju pokrywały się z godzinami pracy odwołującego. Poza związkiem czasowym w przedmiotowym stanie faktycznym zaistniał też element polegający na działaniu w interesie pracodawcy, turniej był bowiem imprezą zorganizowaną m.in. przez pracodawcę odwołującego – a raczej przez samego odwołującego - działającego z ramienia pracodawcy, z udziałem pracowników, co miało zapewne na celu ich integrację oraz kształtowanie kultury sportowej. Trudno w takiej sytuacji mówić o zerwaniu związku funkcjonalnego i czasowego z pracą, co należało do zwykłych obowiązków pracownika, zatrudnionego na stanowisku szefa D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM. Istniał zatem związek funkcjonalny pomiędzy nagłą i zewnętrzną przyczyną wypadku a pracą polegający na powiązaniu tej przyczyny z wykonywaniem czynności zmierzających w ostateczności do realizacji zadań pracodawcy. Organizowanie tego typu imprez jak (...) S. Spółdzielcze, w trakcie których odwołujący uległ wypadkowi, wpisuje się w działania statutowe pracodawcy.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, iż D. B. organizując II (...) S. Spółdzielcze, z ramienia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej, w której był zatrudniony, a następnie biorąc w nich udział, wykonywał czynności wynikające z polecenia pracodawcy i z nim związane, dodatkowo działając w jego interesie. Okoliczności te potwierdza oprócz zeznań świadków i strony także Regulamin Zarządu OSM i plan pracy D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM na 2014r..

Zgodnie z przedstawionym planem pracy D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM na 2014r., był on obowiązany do organizacji: turniejów, festynów, imprez okolicznościowych, warsztatów artystycznych, konkursów, zespołów i klubów zainteresowań, szkolnych imprez sportowych i turystycznych. D. B. i w dniu 14 czerwca 2014 roku i w dniach poprzedzających, gdy przygotowywał (...) S. Spółdzielcze, wypełniał swoje obowiązki służbowe, a zatem polecenia pracodawcy, jak zeznał z polecenia Prezesa Zarządu, za aprobatą Przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółdzielni. Jakkolwiek trudno wprost uznać, że Zastępca Prezesa Spółdzielni podlega Prezesowi Zarządu, to niewątpliwie ten ostatni kieruje pracami Zarządu. Poza tym, Zastępca Prezesa Zarządu zastępuje Prezesa Zarządu Spółdzielni w czynnościach reprezentacyjnych na zewnątrz. Ostatecznie, D. B. zmuszony był również realizować swoje obowiązki pracownicze jako szef D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM. Jak zeznali ówcześni Przewodniczący Rady Nadzorczej i Prezes Zarządu, z uwagi na obowiązki służbowe, w sposób najbardziej naturalny D. B. reprezentował w dniu 14 czerwca 2014 roku Spółdzielnię. Nie można uznać, iż sam udział w turnieju sportowym nie był już związany z jego pracą. Biorąc w nim udział D. B. reprezentował pracodawcę, podejmując to zadanie w jego interesie. Zawody sportowe w ramach w/w S. Spółdzielczych stanowiły realizację działalności statutowej OSM, a do udziału w nich odwołujący nie zgłosił się na ochotnika – poza pracą w Spółdzielni, tylko dostał polecenie udziału w tych zawodach od swojego pracodawcy. Nawet gdyby nie było takiego polecenia tuż przez S., należy założyć prawidłowość podejmowanych działań w tym zakresie przez D. B., w ramach obowiązków szefa D. (...), Oświatowego i Kulturalnego OSM. Dzień, w którym odbywał się konkurencje sportowe w ramach S. to była sobota i gdyby nie fakt, że był to dzień pracujący dla wszystkich pracowników Spółdzielni (odpracowywany za inny dzień wolny) oraz gdyby nie obowiązek uczestniczenia w tej imprezie, to łatwo sobie wyobrazić, że pomysłów na zorganizowanie tego czasu nie brakowałoby odwołującemu.

Wobec dokonanych ustaleń, Sąd uznał, że udział odwołującego w II (...) S. Spółdzielczych jako zawodnika reprezentacji pracodawcy był logiczną konsekwencją wykonania przede wszystkim obowiązków służbowych, ale też i wypełnienia polecenia pracodawcy, jak je traktował D. B.. Odwołujący tego dnia reprezentował pracodawcę, działając w jego szeroko pojętym interesie, co należy rozumieć także jako jego promocję (por. uzasadnienie do wyroku SN z dnia 15.07.1998 r., II UKN 123/98, LEX nr 36063). Zatem, zdarzenie z dnia 14 czerwca 2014 roku, należy uznać za wypadek przy pracy.

Mając na uwadze dokonane ustalenia, w ocenie Sądu, decyzja organu rentowego z dnia 08 stycznia 2016 r., jest wadliwa pod względem jej merytorycznego rozstrzygnięcia, stąd odwołanie D. B. podlegało uwzględnieniu.

Z uwagi na powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 K.p.c. w zw. z cyt. wyżej przepisami ustawy, decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. Inspektorat w O. z dnia 08 stycznia 2016 r., znak: (...), nr sprawy (...) zmienił i przyznał D. B. prawo do zasiłku chorobowego z tytułu zdarzenia z dnia 14 czerwca 2014 roku - z ubezpieczenia wypadkowego,.

O zwrocie kosztów zastępstwa prawnego, na żądanie pełnomocnika odwołującego, Sąd orzekł na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 05 listopada 2015 r. poz. 1800).

SSR Monika Jankowska