Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ga 65/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Anna Walus – Rząsa

SO Anna Harmata (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2016 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółka z o.o. w P.

przeciwko: (...) S.A. w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda co do punktu II i III oraz apelacji pozwanego co do punktu I i III wyroku Sądu Rejonowego w R. V Wydziału Gospodarczego z dnia 18 grudnia 2015 r., sygn. akt V GC 73/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie III w ten sposób, że:

zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 67,63 zł (sześćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem kosztów procesu,

2.  w pozostałym zakresie obie apelacje oddala,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 480 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 listopada 2014 r. powód (...) Sp. z o.o. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w Ł. kwoty 3 680,16 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania. Na uzasadnienie podał, że jest to roszczenie z najmu pojazdu zastępczego z OC sprawcy. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynajął samochód zastępczy poszkodowanemu w wyniku wypadku zaistniałego w dniu 2 kwietnia 2014 r. Sprawca szkody był ubezpieczony u pozwanego. Poszkodowany umową cesji przelał wierzytelność z tytułu odszkodowania w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego na rzecz powoda. Powód wystawił pozwanemu (jako zobowiązanemu do naprawienia powstałej szkody z tytułu zawarcia ze sprawcą umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych) fakturę VAT nr (...) z dnia 13 maja 2014 r., której termin zapłaty minął w dniu 27 maja 2014 r. W dniu 12 sierpnia 2014 r. wysłał do pozwanego wezwanie do zapłaty z zakreśleniem 7 dniowego terminu do zapłaty zobowiązania. Pozwany w dalszym ciągu nie uregulował należności.

W dniu 12 listopada 2014 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym wR. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (V GNc 5234/14). Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 10 lutego 2015 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zarzucił, iż powód nie wykazał konieczności najmu pojazdu zastępczego a nadto podniósł, iż czas najmu pojazdu zastępczego winien być uzasadniony technologicznym czasem naprawy. Ponadto zakwestionował stawki czynszu najmu stosowane przez powoda jako zawyżone w stosunku do obowiązujących na rynku lokalnym.

Powód w odpowiedzi na sprzeciw podtrzymał pozew w całości, wskazując, iż pomiędzy zdarzeniem powodującym szkodę a najmem pojazdu zastępczego występuje związek przyczynowy uzasadniający najem pojazdu zastępczego. Czas najmu zaś jest uzasadniony okolicznościami faktycznymi sprawy, mieszczący się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 r. sygn. akt V GC 73/15 Sąd Rejonowy w R. zasądził od pozwanego (...) S.A. w Ł. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 2 300,10 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 listopada 2014r. do dnia zapłaty (pkt I), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II), zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 517 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu przyjmując, że powód wygrał 62% (pkt III).

W uzasadnieniu wyroku Sąd ustalił, że poszkodowany wynajmował pojazd marki B. (...) w miejsce uszkodzonego pojazdu marki B. (...) o nr rej. (...) . Klasa pojazdu wynajmowanego oraz uszkodzonego były tożsame (segment B). Czas najmu to okres od 5 maja 2014 r. do 12 maja 2014 r. W oświadczeniu do umowy najmu poszkodowany wskazał, iż samochód zastępczy jest mu niezbędny do dojazdu do pracy, dowozu dzieci oraz do załatwiania spraw osobistych. W dniu 5 maja 2014 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji, w której przelał na powoda wierzytelność przyszłą z tytułu odszkodowania w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego. W dniu 30 kwietnia 2014 r. przesłano do ubezpieczyciela sporządzoną przez serwis kalkulację naprawy. W tym samym dniu zamówienie na części zamienne. Uszkodzony pojazd został przyjęty do serwisu w dniu 5 maja 2014 r. Części zamienne doręczone zostały w dniu 6 maja 2014 r. Naprawę pojazdu zakończono w dniu 12 maja 2014 r. i w tym samym dniu wydano pojazd poszkodowanemu. Z tytułu najmu powód w dniu 13 maja 2014 r. wystawił fakturę na kwotę 3 680,16 zł brutto za 8 dni najmu, po stawce 374,00 zł netto + VAT 23% (460,02 zł brutto) . Pozwany wzywany do uregulowania należności nie zaspokoił roszczenia powoda. Decyzją z dnia 4 czerwca 2014 r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania uznając roszczenie pozwanego za niezasadne. Niezbędny czas naprawy pojazdu marki B. (...) wynosi 5 dni roboczych. Przeciętne stawki najmu pojazdu zastępczego klasy B. (...) (segment E) na rynku lokalnym wynoszą 536,00 zł brutto.

Sąd Rejonowy w tak ustalonym stanie faktycznym powołując art. 822 § 1 i 4 kc i art. 361 § 1 i 2 kc, przyjął, że odpowiedzialność pozwanego za szkodę zakreślona jest granicami odpowiedzialności poszkodowanego. Poszkodowanemu przysługuje w określonych warunkach koszt wynajęcia pojazdu zastępczego. Taki koszt wynajmu musi się mieścić w granicach adekwatnego związku przyczynowego. W przedmiotowej sprawie wynajęcie pojazdu zastępczego pozostaje, co do zasady w adekwatnym związku przyczynowym z kolizją, jako zdarzeniem powodującym szkodę, a utrata możliwości korzystania z rzeczy jest jedną z postaci szkody majątkowej. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności z tytułu zawartej umowy OC ze sprawcą szkody.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do czasookresu najmu pojazdu zastępczego oraz do wysokości stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowanej przez powoda.

W przedmiotowej sprawie pozwany zarzucił, iż okres 8 dni najmu pojazdu zastępczego jest bezzasadny. Konieczny czas najmu winien być wyznaczony rzeczywistym czasem naprawy w normalnym jej toku, z uwzględnieniem czynności organizacyjnych. Okres najmu samochodu zastępczego nie powinien przekraczać granic wyznaczonych według powyższych reguł dla konkretnego stanu faktycznego, albowiem nie jest dopuszczalne obciążanie odpowiedzialnością ubezpieczyciela za, na przykład, opieszałość poszkodowanego lub zakładu naprawczego, co w konsekwencji prowadzi do przedłużenia czasu najmu i jawi się jako pozostające poza skutkami wynikającymi z normalnego związku przyczynowego. Odszkodowanie winno obejmować zaś wszystkie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu. Zgodnie z ogólną regułą wynikającą z art. 6 kc ciężar udowodnienia zarówno zaistnienia zdarzenia, z którym na określonych zasadach normy prawne wiążą obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika, wystąpienia szkody, jak również adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem, a szkodą spoczywa na powodzie, albowiem to on wywodzi z powyższych faktów skutki prawne . Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, iż uzasadniony czas naprawy, a co za tym idzie czas najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie wynosił 5 dni. Zaoferowany przez powoda materiał dowodowy nie potwierdza zasadności pozostawania pojazdu w serwisie przez okres dłuższy niż wyżej wskazany. Zgodnie z wyliczeniem dokonanym przez biegłego, które zdaniem Sądu jest miarodajne dla ustalenia okoliczności sprawy, zwrot naprawionego pojazdu powinien nastąpić w dniu 9 maja 2014 r. Najem pojazdu zaś trwał do dnia 12 maja 2014 r. Sąd podziela w pełni stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy zgodnie z którym koszty najmu pojazdu, za który ponosi odpowiedzialność ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, mogą obejmować tylko okres niezbędny do przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu, a nie faktyczny okres, w którym pojazd był naprawiany (tak SN w orzeczeniu z dnia 5 listopada 2004 r., II CK 494/03, Biul. SN 2005/3/11). Sąd Rejonowy uznał, że pozostawanie pojazdu uszkodzonego w serwisie przez tak długi okres nie było uzasadnione żadnymi racjonalnymi względami, w szczególności zaistniałe w skutek kolizji uszkodzenia pojazdu poszkodowanego nie uzasadniały wydłużonego okresu jego naprawy.

W zakresie wysokości stawki czynszu najmu pojazdu zastępczego Sąd Rejonowy wskazał, że zależna jest od granic czasowych najmu oraz od klasy wynajmowanego pojazdu zastępczego i przyjął, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza zasadność żądania powoda w zakresie stawki za najem pojazdu w wysokości 460,02 zł brutto. W stosunku do średnich stawek ustalonych przez biegłego stawka czynszu najmu zastosowana przez powoda nie była zawyżona a co istotne nie odbiegała od średnich stawek rynkowych. Zgodnie z opinią biegłego przeciętne stawki najmu pojazdu zastępczego tej samej klasy co pojazd wynajmowany na rynku lokalnym wynoszą 536,00 zł brutto. Stawka zastosowana przez powoda jest zatem niższa od średniej stawki oferowanej na rynku podkarpackim. Zaznaczyć również należy, iż poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwania warsztatu oferującego usługi najtańsze, w interesie poszkodowanego leżała przede wszystkim naprawa umożliwiająca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, przy czym pozwany nie wykazał, mimo swoich zarzutów, że stawki były szczególnie zawyżone . Przy ustalaniu zatem należnego powodowi odszkodowania Sąd przyjął jako adekwatną w.w stawkę powoda za okres 5 dni najmu jako koszt celowy i konieczny. Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy na podstawie art. 822 kc w związku z art. 361 kc orzekł jak w wyroku. Odsetki Sąd zasądził na podstawie art. 481 kc, zgodnie z żądaniem pozwu. O kosztach orzekł na podstawie art. 98 kpc.

Powyższy wyrok zaskarżyły apelacjami obie strony.

Pozwany zaskarżył apelacją wyrok w części, a to co do pkt I i III, zarzucając mu obrazę prawa materialnego, a to:

- art. 822 §1 poprzez przyjęcie przez Sąd, iż w niniejszej sprawie z odpowiedzialności gwarancyjnej pozwanego wynika obowiązek refundacji kosztów pojazdu zastępczego, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, iż najem ten był konieczny i uzasadniony,

- art. 361 §1 kc w zw. z art. 6 kc poprzez przyjęcie, iż strona powodowa udowodniła konieczność i zasadność kosztów najmu pojazdu zastępczego , podczas gdy zebrany materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie za prawdziwe takiego twierdzenia,

- obrazę prawa procesowego ,a to art. 232 kpc w zw. z art. 233 § 1 kpc poprzez oparcie przedmiotowego wyroku na dokumentach prywatnych, podczas gdy tego typu dowód nie może temu służyć.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje

ewentualnie

o uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu pozwany przytoczył i rozwinął argumenty na poparcie zgłoszonych zarzutów.

Wyrok w części zaskarżył także powód, a to co do pkt II i III zarzucając naruszenie przepisów prawa procesowego, a to:

- art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów i uznanie wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego w oparciu o opinię biegłego, która zakładała sytuację idealną, oderwaną od realiów panujących w warsztatach naprawczych , że wydatki poniesione na najem pojazdu zastępczego są celowe i uzasadnione jedynie w wymiarze 5 dni, podczas gdy z materiału dowodowego wynikało, iż w niniejszej sprawie w adekwatnym związku z powstałą szkodą i dokonaną naprawą uszkodzonego pojazdu pozostaje okres co najmniej 6 dni ,

- art. 98 kpc poprzez jego wadliwe zastosowanie oraz art. 100 zd. I kpc poprzez jego nie zastosowanie, skutkujące nieuzasadnionym obciążeniem powódki kosztami procesu w całości, podczas gdy to pozwany uległ roszczeniu powoda w 62 %, a zatem rozstrzygniecie o kosztach procesu powinno być wydane w oparciu o zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów wyrażoną w art. 100 kpc zd. I kpc ,

- art. 361 § 2 kpc w zw. z art. 6 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie t.j. brak zasądzenia należnej powodowi kwoty odszkodowania w pełnej wysokości , a tym samym naruszenie zasady pełnego odszkodowania , pomimo iż powód wykazał zasadność wynajmowania pojazdu przez okres co najmniej 6 dni,

Powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku częściowo i zasądzenie od pozwanego dalszej kwoty 460,02 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3.11.2014 r. do dnia zapłaty i o zasądzenie na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego , przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia – przy uwzględnieniu kosztów procesu w tym postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu powód przytoczył i rozwinął argumenty na poparcie zgłoszonych zarzutów.

W odpowiedzi na apelację pozwanego powód wniósł o jej oddalenie w całości i podjął polemikę z argumentami pozwanego wnosząc o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i wyciągnął z niego wnioski logicznie uzasadnione. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd przedstawił
motywy swego rozstrzygnięcia oraz argumentację na poparcie swego stanowiska. Dlatego też ustalenia Sądu Rejonowego Sąd Okręgowy przyjął za własne.

Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty apelacji pozwanego naruszenia art. 822 § 1 kc , art. 361 § 1 kc w zw. z art. 6 kc oraz art. 232 kpc w zw. z art. 233 § 1 kpc, a to w zakresie niewykazania jego zdaniem przez powoda celowości najmu pojazdu zastępczego, który kwestionował konieczność i zasadność najmu pojazdu .

Wobec treści zarzutów apelacji zauważyć trzeba, że prawidłowość zastosowania lub wykładni prawa materialnego może być właściwie oceniona w oparciu o prawidłowo ustalony stan faktyczny. Powyższe rodzi zaś konieczność rozpoznania w pierwszym rzędzie, zmierzających do zakwestionowania stanu faktycznego zarzutów naruszenia prawa procesowego ( wyrok SN z dnia 7.03.1997r., II CKN 18/97, OSNC 1997/8/112 ).

W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji uznając za wykazaną celowość najmu pojazdu oparł się na dowodzie z dokumentu prywatnego w postaci oświadczenia poszkodowanego z dnia 5.05.2014 r., zgodnie z którym w dniach roboczych pojazd był niezbędny do dojazdów do pracy, dowozu dzieci do szkoły, załatwiania spraw osobistych, jak też, że poszkodowany nie dysponował innym pojazdem oraz nie korzystał z najmu pojazdu zastępczego z innego tytułu.

Pozwany nie wyjaśnił w przekonywujący sposób, dlaczego dowodowi z oświadczenia należy odmówić wiary, a nie jest zasadnym argument, iż tylko z uwagi na charakter tego dowodu t.j. jako dokumentu prywatnego, jest niedozwolone w oparciu niego ustalanie celowości najmu. W ocenie Sądu Okręgowego brak podstaw do uznania, iż dowód ten, mający walor dowodu z dokumentu prywatnego /art. 245 kpc/ nie jest w okolicznościach tej sprawy wystarczającym na powyższą okoliczność. Dowód taki winien być oceniony na podstawie całokształtu okoliczności w sprawie w świetle pozostałych dowodów.

Jednocześnie skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc wymaga wykazania, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu. /I ACa 209/12 wyrok s.apel. 2012-10-12 w Białymstoku LEX nr 1223145/. W ocenie Sąd Okręgowego cena dokonana przez Sąd Rejonowy mieściła się w zakresie swobodnej , a nie dowolnej oceny dowodów. Sąd Okręgowy podzielił ocenę, iż w tym zakresie w/w oświadczenie było dowodem wystarczającym, a z którego jasno i konkretnie wynikała potrzeba wypożyczenia pojazdu zastępczego. Doświadczenie życiowego pozwala na postawienie tezy, iż skoro poszkodowany uprzednio dysponował pojazdem , który został uszkodzony w wypadku komunikacyjnym, to oznacza to iż z niego korzystał. Bak podstaw do uznania za niewiarygodne twierdzeń popartych oświadczeniem samego poszkodowanego, przy uwzględnieniu realiów życia, iż pojazd nie był wykorzystywany na potrzeby wskazane jak w powołanym oświadczeniu.

Zauważyć należy przy tym, iż odnośnie dowodów z dokumentów prywatnych, każda osoba mająca w tym interes prawny może stwierdzić i dowodzić, że treść złożonych oświadczeń nie odpowiada stanowi rzeczywistemu (wyr. SN z 28.2.2007 r., V CSK 441/06, Legalis, postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna z 1982-04-15, III CRN 65/82).

Ponadto wskazać należy, że rozkład ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) oraz relewantny art. 232 k.p.c. nie może być rozumiany w ten sposób, że ciężar dowodu zawsze spoczywa na powodzie. W razie sprostania przez powoda ciążącym na nim obowiązkom dowodowym, na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających oddalenie powództwa .

Powyższe zaś prowadzi do wniosku, że w okolicznościach sprawy pozwany kwestionując tak twierdzenia powoda jak i w/w dowód z oświadczenia, co do celowości i konieczności najmu, winien nie tylko poprzeć swoje zarzuty przekonywującymi argumentami, ale przeprowadzić też dowód przeciwny.

Dowód każdego faktu prawnego (zarówno prawnotworzącego, jak i pozostałych) jest dowodem głównym. Strona, która kwestionuje istnienie faktu prawnego może posłużyć się dowodem przeciwnym, który polega na wykazaniu, że twierdzenia przeciwnika są wątpliwe , nie zostały udowodnione, ich prawdziwości lub fałszu nie da się ustalić na podstawie zebranych materiałów dowodowych. Udany zaś dowód przeciwny oznacza, że przeciwnik nie przeprowadził skutecznie dowodu głównego.

W przedmiotowej sprawie tymczasem pozwany ograniczył się w zasadzie do zakwestionowania twierdzeń powoda i zakwestionowania waloru dowodowego przedłożonego środka dowodowego, której to oceny nie podzielił Sąd Okręgowy, jak to wskazano powyżej.

Skoro powód wykazał konieczności celowość najmu pojazdu zastępczego, w konsekwencji zarzut naruszenia prawa materialnego, a to art. 361 § 1 kc w zw. z art. 6 kc okazał się bezzasadny.

Zauważyć przy tym należy, że artykuł 232 zd. 1 kpc wskazuje jedynie na ciężar dowodu w znaczeniu procesowym, czyli obowiązek przedstawienia faktów i dowodów przez strony. Przepis ten nie stanowi podstawy wyrokowania sądu i nie może mieć wpływu na poprawność wydanego przez sąd rozstrzygnięcia /wyr. SN z 15.2.2008 r., I CSK 426/07, Legalis/.

Mając na uwadze powyższe argumenty Sąd Okręgowy uznał apelację pozwanego za niezasadną, oddalając ją na podstawie art. 385 kpc.

Niezasadna także w zakresie naruszenia pkt II t.j. w części w jakiej Sąd I instancji oddalił jego powództwo okazała się apelacja powoda.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z odpowiedzialnością gwarancyjną zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest określona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza. Do rozstrzygnięcia o odszkodowaniu przy ubezpieczaniu OC konieczne jest sięgnięcie do ogólnych reguł kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 kc. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Oceny czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy przy tym dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy.

Na etapie apelacji pozostawała sporna okoliczność okresu koniecznego i celowego najmu pojazdu zastępczego.

Na wstępie należy zaznaczyć, że jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy to koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (art. 361 § 1 KC). /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 listopada 2004 r. II CK 494/03/.

Sąd Okręgowy miał też na uwadze, że rzeczywisty czas naprawy nie musi oczywiście podlegać w całości refundacji, jeżeli jest ekonomicznie nieuzasadniony okolicznościami w sprawie.

Przechodząc na grunt sprawy także w zakresie wskazanym w apelacji powoda Sąd Okręgowy nie dopatrzył się naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 kpc.

Sąd II instancji jako sąd merytoryczny dokonał w granicach wyznaczonych przez art. 233 kpc oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym opinii biegłego jak i dowodów z arkusza naprawy oraz innych zalegających w aktach sprawy i dopuszczonych jako materiał dowodowy i przyjął za uzasadniony wskazany w opinii technologiczny czas naprawy – 3 dni, cały zaś czas konieczny jako 5 dni. Zarzuty powoda w tym zakresie stanowiły wyłącznie polemikę z dowodem z opinii biegłego. Biegły w sposób jasny i precyzyjny wskazał, w jakim czasokresie powinna trwać naprawa. W ocenie Sądu globalny czas niezbędny do naprawy wskazany w opinii, a to 5 dni począwszy od 5 do 9 maja 2014 r. jest uzasadnionym, uwzględniwszy wskazane w opinii niezbędne czynności, a to przyjęcia pojazdu, uzgodnienia zakresu i kosztów naprawy z ubezpieczycielem, uzyskaniem części i przeprowadzaniem samej naprawy. Pojazd został przyjęty w dniu 5.05.2014 r. , w d niu 6.05.2014 r. dostarczono zamówione w dniu 30.04.2014 r. części, stąd już w tym dniu można było przystąpić do naprawy, zatem zasadnym jest wniosek o jej zakończeniu w dniu 8 maja i odbiór pojazdu w dniu 9 maja 2014 r. W przedmiotowej sprawie brak było podstaw i dowodów pozwalających na przyjęcie że uzasadnionym czasem najmu było więcej niż wskazane 5 dni i winien być jeszcze uwzględniony dzień szósty, jak tego chciał powód w apelacji. Chybionym był argument apelacji, iż biegły nie ustalił w jakich godzinach dostarczone zostały części w dniu 6.05.2014 r., co potencjalnie mogłoby mieć wpływ na czas naprawy, gdyż to powód jako wywodzący z tego faktu skutki, winien wykazać taką okoliczność, skoro uważa ją istotną w sprawie dla oceny swego roszczenia. To do jego obowiązków procesowych należało wskazać tak Sądowi jak i biegłemu celem sporządzenia opinii adekwatny materiał dowodowy, na poparcie istotnych dla niego faktów. Powód podniósł, iż skoro czas naprawy wynosił trzy dni, to z uwagi na dostarczenie części podczas dnia w dacie 6.05.2014 r. winno skutkować przesunięciem czasu odbioru na sobotę rano. Należy tu jednak zauważyć, iż skoro wg biegłego naprawa winna zakończyć się w dniu 8.05.2014 r. odbiór mieć miejsce zaś rano w dniu 9.05.2014 r. 2014 r. to nasuwa się wniosek, iż w razie gdy rzeczywiście konieczne było przesunięcie naprawy o kilka godzin z uwagi na godzinę dostarczenia części, to odbiór mógł się dokonać nie rano ale w godzinach późniejszych, nadal jednak 8 maja 2014 r. Ponadto jak to wynika z opinii, biegły obliczając czas niezbędny do samej naprawy zaokrąglił go do pełnych trzech dni właśnie z uwagi na mogące powstać dodatkowe trudności i utrudnienia, tym samym czas technologiczny wskazany był z niejako z „zapasem”. Ponadto nie może ujść uwadze, że biegły w odpowiedzi na zarzuty do opinii /k. 135/ wyjaśnił także wariant przy otrzymaniu części w godzinach popołudniowych, nadal podtrzymując opinię i wskazując własne na dokończenie naprawy w zakresie drobnych uzupełnień w dniu 9.05.2014 r. Biegły nadto zauważył, że profesjonalny serwis (...) winien dysponować odpowiednimi częściami już w dacie przyjmowania pojazdu do naprawy, celem uniknięcia zbędnych przestojów, któremu to argumentowi trudno jest odmówić racji i w konsekwencji obciążać ubezpieczyciela brakiem należytej staranności wymaganej od profesjonalisty.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, iż niezasadnym był zarzut apelacji powoda wadliwości ustaleń i orzekania w zakresie adekwatnego związku przyczynowego odnośnie celowości najmu także szóstego dnia, do którego odnosi się art. 361 § 1 kc.

Niezasadnym był także zarzut naruszenia art. 361 § 2 kc w z w. z art. 6 kc, jako że zasądzone odszkodowanie przyznane zostało we właściwej wysokości.

Uzasadniona natomiast okazała się apelacja w zakresie w jakim dotyczyła pkt III wyroku Sądu Rejonowego i kosztów postępowania za I instancję, który był wewnętrznie sprzeczny. Mając na uwadze wynik postępowania w proporcji 62,50/37,50, oraz wysokość poniesionych przez strony kosztów procesu, na które złożyły się opłata od pozwu, koszty zastępstwa procesowego i opinii biegłego, Sąd Okręgowy dokonał stosunkowego ich rozdzielenia na zasadzie art. 100 kpc zmieniając wyrok Sądu Rejonowego w pkt III , orzekając jak w pkt 1 wyroku na podstawie art. 386 § 1 kpc.

W przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w pkt 3 wyroku na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 kpc mając na uwadze skuteczność z każdej z apelacji.

Sąd miał na uwadze, iż obie apelacje okazały się niezasadne co do meritum. Koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym były różne w zależności od wartości przedmiotu zaskarżenia każdej z apelacji, przy czym wartości zaskarżonych kosztów postępowania nie wlicza się do przedmiotu zaskarżenia. W konsekwencji każdej ze stron procesu należał się zwrot rożnej wysokości kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Wartość przedmiotu zaskarżenia apelacji powoda to 460 zł. i pozwanego to 2 300 zł., zatem odpowiednio zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym to kwoty 120 zł. i 600 zł. /§ 10 ust. 1 pkt 1 w z. w z § 2 pkt 1 oraz § /§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U. 2015.1804/. Sąd wyliczył różnicę /t.j 600 – 120 zł. = 480 zł./, a otrzymana i zasądzona od pozwanego na rzecz powoda kwota stanowiła podsumowanie całych kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.