Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Agata Gawron-Sambura

Protokolant Agata Lipke

przy udziale Krystyny Marchewki

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2016 r.

sprawy W. Ś. /Ś./ ur. (...) w K.,

syna J. i A.

oskarżonego z art. 224§2 i 3 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 24 listopada 2015 r. sygnatura akt II K 579/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 636 § 1 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 6 w ten sposób, iż wysokość kwoty za doznaną krzywdę podwyższa do 5107 zł (pięć tysięcy sto siedem złotych);

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł (dwadzieścia złotych) i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 30 zł (trzydzieści złotych).

Sygn. akt VI Ka 151/16

UZASADNIENIE

Od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 24 listopada 2015r., sygn. akt II K 579/14 - w części dotyczącej pkt 6 - apelację na niekorzyść oskarżonego W. Ś. wywiódł oskarżyciel posiłkowy T. D., który domagał się podwyższenia kwoty za doznaną krzywdę do wysokości 5107 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela posiłkowego wniesiona na niekorzyść oskarżonego w całości zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności, z uwagi na zakres wniesionego środka odwoławczego, wypada jedynie zaznaczyć, iż w świetle poczynionych przez Sąd pierwszej instancji prawidłowych ustaleń faktycznych wina i sprawstwo oskarżonego co do popełnienia przez niego inkryminowanego mu występku z art. 224 § 2 i 3 k.k. nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Przyjętą przez sąd kwalifikację prawną czynu oskarżonego w świetle dokonanych przez sąd meriti prawidłowych ustaleń faktycznych należało zatem bezwzględnie zaaprobować.

Sąd władny był również do zasądzenia od oskarżonego W. Ś. na rzecz oskarżyciela posiłkowego T. D. - w oparciu o art. 46 § 1 KPK - odpowiednie kwoty tytułem zarówno obowiązku naprawienia szkody - jej wysokość została prawidłowo udokumentowana przez skarżącego właściwymi rachunkami - jak i stosowanego zadośćuczynienia. Do ustawowo określonych przesłanek orzekania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę zalicza się bowiem: skazanie za przestępstwo wyrządzające krzywdę, związek przyczynowy między przestępstwem a krzywdą, istnienie krzywdy w chwili orzekania, wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej złożony z zachowaniem ustawowego terminu.

Przesłanki pozytywne w niniejszej sprawie spełnione są w stopniu oczywistym. Oskarżyciel posiłkowy jest bowiem ofiarą przestępstwa, którego uszczerbek na zdrowiu jest konsekwencją karygodnego działania oskarżonego. W. Ś. przypisano zaś popełnienie przestępstwa kwalifikowanego z art. 224 § 2 i 3 k.k. na szkodę T. D..

Oczywiste jest też wystąpienie krzywdy. W niniejszym procesie złożony przez pokrzywdzonego wniosek o orzeczenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę obejmował kwotę w wysokości 5107 zł, tymczasem Sąd meriti orzekając w tej materii kwotę tę pomniejszył niezasadnie do wysokości 4000 zł. Zgodzić się trzeba zatem ze stanowiskiem zaprezentowanym w apelacji przez skarżącego, że zaskarżone orzeczenie w zakresie odnoszącym się do wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę zasądzonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego w jego pkt 6 razi niewspółmiernością.

Wypada zauważyć, że krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym, uregulowana w art. 445 k.c., jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności. Przyznanego uprawnionemu zadośćuczynienia nie należy zatem traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia. W tym obszarze mieści się swobodne uznanie sędziowskie, w które sąd drugiej instancji może wkraczać w ramach kontroli apelacyjnej tylko wówczas, gdy zapadłe rozstrzygnięcie jest wynikiem nieliczącego się z okolicznościami sprawy dowolnego uznania, naruszającego zasady ustalenia zadośćuczynienia. Będzie to miało miejsce w przypadku rażącego zaniżenia lub zawyżenia kwoty zadośćuczynienia z naruszeniem art. 445 k.c.

W rozpoznawanej sprawie, w ocenie Sądu II instancji, zachodzi właśnie taki stan rzeczy. Sąd Rejonowy procedując w tej materii niezasadnie zaniżył kwotę zadośćuczynienia przyznanego oskarżycielowi. Zaakcentować należy, iż żądana od samego początku przez skarżącego kwota zadośćuczynienia w najmniejszym stopniu nie jest kwotą wygórowaną, choć niewątpliwie odczuwalną, odpowiadającą aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życia.

Pamiętać należy, że przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy kierować się w pierwszej kolejności takimi kryteriami jak rodzaj naruszonego dobra, rozmiar doznanej krzywdy, intensywność naruszenia, stopień negatywnych konsekwencji dla pokrzywdzonego wynikających z dokonanego naruszenia dobra prawnego, w tym także niewymiernych majątkowo, nieodwracalność skutków naruszenia, stopień winy sprawcy. Tymczasem Sąd Rejonowy ustalając kwotę należnego oskarżycielowi zadośćuczynienia, bądź niedostatecznie uwzględnił wszystkie wzmiankowane powyżej kryteria, bądź nie nadal im właściwego znaczenia, skoro zdecydował się na obniżenie kwoty zadośćuczynienia postulowanego przez oskarżyciela.

Przenosząc powyższe wywody na grunt rozpatrywanej sprawy, przypomnieć i podkreślić zarazem trzeba, że większość doznanych przez oskarżyciela posiłkowego obrażeń była dość poważna, część następstw zdarzenia ma charakter nieodwracalny, a rokowania na przyszłość w zakresie następstw związanych z uszkodzeniem barku prawego są niepewne. Oskarżyciel podczas interwencji służbowej doznał wielomiejscowych urazów skutkujących długotrwałą chorobą i przez okres 11 miesięcy przebywał na zwolnieniu lekarskim. T. D. do dnia dzisiejszego nie odzyskał sprawności fizycznej, co uniemożliwia mu dalszy rozwój kariery w służbie w Policji, nadal odczuwa dyskomfort w postaci dolegliwości bólowych stawu ramiennego prawego, wymaga dalszych specjalistycznych zabiegów rehabilitacyjnych i leczenia usprawniającego, a nadto w przyszłości - lipiec 2016r. - będzie wykonywany względem niego odpowiedni zabieg operacyjny. W tym aspekcie doznana przez skarżącego krzywda jawi się jako znaczna.

Uwzględniając zatem powyższe okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez oskarżyciela posiłkowego krzywdy, Sąd II instancji podwyższył kwotę zadośćuczynienia przyznanego oskarżycielowi za doznaną krzywdę do wysokości 5107 zł. Żądana przez oskarżyciela posiłkowego kwota tytułem zadośćuczynienia - jak wynika z wcześniejszych wywodów - jest "odpowiednia". Łączna kwota, którą skarżący uzyskał z tego tytułu reprezentuje ekonomicznie odczuwalną wartość, a równocześnie jest dostosowana do aktualnych stosunków majątkowych w społeczeństwie. Przy ustalaniu wielkości zadośćuczynienia uwzględnione zostały zobiektywizowane kryteria oceny we właściwej relacji do okoliczności niniejszej sprawy.

Na marginesie jedynie wskazać należy, iż w przypadku wystąpienia w przyszłości dalszych dolegliwości oskarżyciel będzie mógł domagać się od oskarżonego dodatkowo odpowiedniego zadośćuczynienia. Przemawia za tym jednoznacznie treść art. 415 § 2k.p.k., z którego wynika, że "jeżeli orzeczony obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązka orzeczona na rzecz pokrzywdzonego nie pokrywają całej szkody lub nie stanowią pełnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym ”.

Mając powyższe na względzie Sąd II instancji orzekł jak w sentencji wyroku.