Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2016 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa Z. S. (S.)

przeciwko (...) sp. z o.o. w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  odstępuje od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu;

3.  poleca kasie Sądu Okręgowego w Gliwicach zwrócić powodowi kwotę 31,80 zł (trzydzieści jeden 80/100 złotych) tytułem nadpłaconej zaliczki na biegłego.

Sygn. akt XII C 178/14

UZASADNIENIE

do wyroku z dnia 10 maja 2016roku

Powód Z. S., pozwem wniesionym dnia 17 marca 2014 roku, po wielokrotnym precyzowaniu żądania (k. 33, 93, 122, 152, 155), wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej (...) sp. z o.o. w W. kwoty 72.000 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej wynagrodzenia za korzystanie z gruntu w wysokości 300 zł miesięcznie, począwszy od kwietnia 2014 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wyrokowania do dnia zapłaty, w przypadku kolejnych miesięcy płatność kwoty 300 zł winna następować do dnia 15-go każdego miesiąca z odsetkami w razie opóźnienia.

Na uzasadnienie swego żądania powód podał, że przez jego działkę położoną w T. przy ul. (...) przeprowadzono przewody gazowe, które zniszczyły nieruchomość powodując jej zapadnięcie i zbieranie wody w czasie opadów atmosferycznych oraz zalewanie piwnic. Pomimo zwracania się do strony pozwanej o załatwienie sprawy ugodowo, nie otrzymał żadnej odpowiedzi. Z powodu przeprowadzenia instalacji gazowej przez jego działkę bez jego zgody, nieruchomość znacznie straciła na wartości. Z tego tytułu żądał zasądzenia odszkodowania w wysokości 72.000 zł. Poza tymi kosztami powód dochodzi od pozwanej kwoty 300 zł miesięcznie, począwszy od kwietnia 2014r tytułem wynagrodzenia za przebieg przewodów gazowych przez jego nieruchomość.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwana podała, iż powód nie wykazał słuszności roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości, nie wykazał też swojej legitymacji procesowej. W sytuacji jeżeli powód dochodzi kwoty 72.000 zł jako sumy kwot po 300 zł za ostatnie 20 lat to roszczenie jest przedawnione co do roszczeń powstałych na 10 lat przed wniesieniem pozwu.

Powód ostatecznie sprecyzował podstawę faktyczną dla żądania zasądzenia kwoty 72.000 zł, w ten sposób, iż kwota ta ma stanowić odszkodowanie za zmniejszenie wartość jego parceli wskutek przebiegu instalacji gazowej oraz za bezumowne korzystanie z jego nieruchomości za okres 10 lat (k. 152, 155).

Pismem z dnia 4.02.2016r. (k.215) – po sporządzeniu przez biegłego opinii -powód ostatecznie wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 54.700 zł oraz po 300 zł miesięcznie za korzystanie z nieruchomości w celu przesyłu gazu. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest współwłaścicielem nieruchomości położonej w T. przy ul (...), zabudowanej budynkiem mieszkalno-usługowym. Powód jest współwłaścicielem wraz z żoną W. S. udziału w tej nieruchomości (za zasadzie współwłasności ustawowej), pozostałymi współwłaścicielami są jego dzieci. Współwłaściciele nieruchomości popierali żądania powoda względem pozwanej (oświadczenie k.143). Powód sporną nieruchomość nabył umową z 9.01.1980r.

Przez część parceli powoda przebiega gazociąg należący do pozwanej. Gazociąg przebiega po części parkingowej obok budynku, pokrytej asfaltem. W miejscu przebiegu gazociągu asfalt na parceli uległ obniżeniu.

W ocenie powoda przebieg gazociągu ma negatywny wpływ na jego budynek, w tym na zawilgocenie budynku.

Powód zwracał się przedsądownie do pozwanej z żądaniem zapłaty.

Przy założeniu, iż szkody w budynku powoda w postaci zawilgocenia murów i fundamentów i zawilgocenia piwnic, spowodowane są przez rurociąg należący do pozwanej, utrata wartości nieruchomości powoda wynosi 54.700 zł.

dowody:

pismo powoda z 11.01.2014 (k.4,5), pismo pozwanej z 3.03.2014r (k.114), fotografie (k.8), przesłuchanie powoda (e-protokół z 1 września 2015r k.154), opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości T. Z. (1) (k.166-197, e-protokół z 26 kwietnia 2016r k.229).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dowody. Dowodom z dokumentów sąd dał wiarę albowiem ich prawdziwość nie została zaprzeczona. Wiarę dowodowi z przesłuchania powoda sąd dał wiarę, w przyjętym zakresie, albowiem zeznania korespondowały z pozostałym materiałem dowodowy. Sąd nie dał wiary tym zeznaniom w części, iż szkody w budynku spowodowane są rurociągiem pozwanej albowiem nie potwierdza tego inny materiał dowodowy. Wiarę dowodowi z opinii biegłego ds. szacowania nieruchomości T. Z., w przyjętym zakresie, sąd dał albowiem biegły wykazał swe kompetencje w zakresie szacowania nieruchomości, wskazał drogę, która dochodził do swych wniosków a wnioski te przedstawiał przekonująco. Bezpodstawnie jednak biegły przyjął, iż szkody w budynku spowodowane są rurociągiem pozwanej albowiem nie potwierdza tego inny materiał dowodowy, biegły nie posiadał kompetencji w zakresie budownictwa (co przyznał), biegły bezkrytycznie oparł się na założeniach powoda. Powód nie wykazał ażeby wskutek posadowienia rurociągu wystąpiły szkody w jego budynku, nie wykazał w tej mierze żadnej inicjatywy dowodowej np. wnioskując o zbadanie tej kwestii przez biegłego z zakresu budownictwa. W sytuacji zatem gdy strona pozwana wyraźnie tej kwestii przeczyła (k.209), uznać należało, iż przedmiotowa kwestia nie została udowodniona.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne. Strona powodowa nie wykazała zasadności roszczeń, przesłanek do zasądzenia odszkodowania ani wysokości roszczenia.

Zgodnie z art. 6 kc, cieżar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Powód był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika będącego adwokatem, osobiście powód również został pouczony na rozprawie w dniu 12 maja 2015r. o obowiązku dowodzenia na wykazanie swych twierdzeń i skutkach ich nieudowodnienia (k.122). Wszelkie zatem zaniechania w zakresie inicjatywy dowodowej obciążają stronę.

Powód, po wielokrotnym precyzowaniu żądania (k. 33, 93, 122, 152, 155), wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej kwoty 72.000 zł tytułem odszkodowania, wskazując, iż z powodu przeprowadzenia instalacji gazowej przez jego działkę bez jego zgody, nieruchomość znacznie straciła na wartości. Sąd żądanie rozpoznaje w zakresie określonej podstawy faktycznej.

Dochodząc roszczenia odszkodowawczego należy wykazać szkodę, działanie bądź zaniechanie sprawcy szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą a działaniem bądź zaniechanie sprawcy szkody. Powód nie wykazał by pozwany był odpowiedzialny za szkodę w jego budynku. Powód nie wykazał w tej mierze żadnej inicjatywy dowodowej np. wnioskując o zbadanie tej kwestii przez biegłego z zakresu budownictwa. W sytuacji zatem gdy strona pozwana wyraźnie tej kwestii przeczyła (k.209), uznać należało, iż przedmiotowa kwestia nie została udowodniona. Nie jest możliwe przy tym uznanie, iż roszczenia zostały wykazane dowodem z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości T. Z.. Bezpodstawnie bowiem biegły przyjął ten, iż szkody w budynku spowodowane są rurociągiem pozwanej; nie potwierdza tego inny materiał dowodowy, biegły nie posiadał kompetencji w zakresie budownictwa (co przyznał), biegły bezkrytycznie oparł się na założeniach powoda.

Niezależnie od powyższego, jak wskazuje orzecznictwo sądowe (por. wyrok SN z 8.09.2011, III CZP 43/11, wyrok SA w Łodzi z 9.03.2015r. I ACa 1405/14, Lex nr 1665840), właścicielowi nieruchomości nie przysługuje wobec nieuprawnionego posiadacza służebności przesyłu roszczenie o naprawienie szkody z powodu obniżenia jej wartości, związanego z normalnym korzystaniem z nieruchomości w zakresie odpowiadającym takiej służebności. Nie stanowi bowiem pogorszenia rzeczy zmniejszenie jej wartości, które podlega kompensacji w ramach wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy; w przeciwnym razie posiadacz płaciłby podwójnie.

Powód uprawniony był do dochodzenia roszczeń dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z jego nieruchomości; przepisy art. 225 kc i art. 224 par. 1 kc w zw. z art. 352 par. 2 kc i art. 230 kc mogą mieć bowiem odpowiednie zastosowanie do rozliczeń między właścicielem a posiadaczem służebności a więc również służebności przesyłu (por. wyrok SA w Katowicach z 10.07.2014r, I ACa 1179/13, Lex nr 1509006). Pozwana, instalując na cudzej nieruchomości urządzenia przesyłowe i korzystając z nich, nie posiadając w tym zakresie umocowania umownego, może być uznana za posiadacza służebności. Powód jednak nie wykazał wysokości roszczeń. Powód, będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika, nie zawnioskował dowodów na okoliczność ustalenia wysokości należnego wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości. Powód składając wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy, dowód ten zawnioskował na okoliczność utraty wartości nieruchomości wskutek przebiegu przez nią gazociągu; nie wskazał by w tezie na którą wnioskował dowód znalazła się kwestia ustalenie wysokości wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości. Powód nie wniósł również żadnych zarzutów do opinii, nie wnioskował o uzupełnienie jej na powyższą okoliczność. W tej sytuacji, przy wyraźnym zaprzeczeniu przez pozwaną wysokości wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości, uznać należało, iż okoliczność ta nie została udowodniona. Ciężar nieudowodnienia faktu spoczywa zaś na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia części roszczeń składających się na kwotę 72.000 zł. Zarzut ten stał się jednak bezprzedmiotowy, po sprecyzowaniu przez powoda podstawy faktycznej tego żądania (k. 152, 155).

Powód, po sprecyzowaniu żądań, nie wnosił o ustanowienie służebności przesyłu na jego nieruchomości. Z uwagi na to sąd wniosku w tym przedmiocie nie wyłączył do odrębnego rozpoznania w trybie postępowania nieprocesowego.

Biorąc wszystko powyższe pod uwagę, powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art.102kpc, odstępując od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu. Sąd uznał, iż zachodzą ku temu szczególne okoliczności, w szczególności okoliczność, iż pozwana korzysta bezumownie z części nieruchomości powoda przez którą przebiega rurociąg, jak również zaawansowany wiek powoda. W tej sytuacji obciążanie powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu byłoby dla niego zbyt krzywdzące i kłóciłoby się z zasadami współżycia społecznego.

Powód wpłacił zaliczkę na koszty związane z opinią biegłego w wysokości 2.000 zł. Rozchody wyniosły 1968, 20 zł, zatem pozostałą część zaliczki zwrócono powodowi w punkcie 3 wyroku.

SSO Andrzej Kieć

(...)

(...)

2.  (...)

(...)

(...)

3.  (...)

(...)