Pełny tekst orzeczenia

Sygn. Akt. X GC 308/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 lutego 2015 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i orzeczenie nim, że pozwany (...) J. K. i partnerzy spółka jawna ma zapłacić powodowi kwotę 79.704 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia 10 kwietnia 2013 roku i kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż nabył dochodzoną wierzytelność na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 30 kwietnia 2013 roku pomiędzy powodem a Kancelarią Radców Prawnych (...) A. T.. (...) spółka partnerska w K..

Kancelaria ta, na podstawie umowy o obsługę prawną zawartej z pozwaną spółką zobowiązana była do świadczenia na rzecz pozwanego obsługi prawnej polegającej zwłaszcza na udzielaniu porad i konsultacji w sprawach organizacyjnych, gospodarczych, zawieraniu i wykonywania umów przez spółkę.

Dochodzona przez powoda kwota obejmuje natomiast wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego w 10 sprawach, jakie kancelaria wniosła do sądu w imieniu pozwanego w okresie od stycznia do lutego 2013 roku przeciwko A. Ś. (1).

We wszystkich tych sprawach wydane zostały przez sąd nakazy zapłaty w postępowaniu nakazowym i zasądzone zostały również na rzecz pozwanej spółki koszty zastępstwa procesowego w łącznej wysokości kwoty dochodzonej pozwem liczonej z podatkiem VAT.

Pozwany nie zapłacił kancelarii wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego; mimo zasądzenia go w prawomocnych nakazach zapłaty,

( pozew k. 2 – 6)

Zarządzeniem z dnia 16 marca 2015 roku sprawa skierowana została do rozpoznania w postępowaniu zwykłym. ( zarządzenie k. 139)

W odpowiedzi na pozew pozwany nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie na koszt powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł m. in zarzut niewłaściwości miejscowej sądu wnosząc o przekazanie sprawy do Sądu Okręgowego w Katowicach, jako miejscowo i rzeczowo właściwego.

Odnosząc się natomiast, do żądania pozwu pozwany podniósł zarzut braku legitymacji procesowej po stronie powoda, zarzut przedawnienia i zarzut braku zasadności roszczenia objętego pozwem.

Uzasadniając ten ostatni zarzut pozwany podniósł, iż zgodnie z łączącą strony umową zastępstwo procesowe mieściło się w zakresie świadczonej na jej podstawie „ pomocy prawnej „ i było objęte wynagrodzeniem w formie ryczałtu wypłacanego kancelarii zgodnie z treścią par. 2 ust. 1 umowy. W umowie natomiast nie ma jakiegokolwiek zapisu, który pozwalałby kancelarii na wystawienie odrębnych faktur z tytułu zastępstwa procesowego. Ponadto pozwany wskazał na okoliczność niestarannego i opieszałego wykonywania przez pełnomocnika procesowego w osobie T. C. (1) umowy w zakresie zastępstwa procesowego, czego skutkiem był brak zapłaty przez dłużnika dochodzonej należności.( odpowiedź na pozew k. 142 – 149)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 stycznia 2011 roku w K. zawarta została pomiędzy Kancelarią (...). (...) spółka komandytowa a (...) spółką jawną umowa zlecenia.

Przedmiotem umowy jest pomoc prawna zleceniodawcy a zwłaszcza udzielanie porad i konsultacji w sprawach organizacyjnych, gospodarczych, zawierania i wykonywania umów – zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych jak również udział w spotkaniach u klientów/ dostawców zleceniodawcy wymagających obecności zleceniobiorcy.

Przewidywany przez strony czas wykonywania usług przez zleceniobiorcę ustalony został przez strony na 25 godzin w miesiącu.

Zleceniobiorca miał wykonywać swoje zadania według potrzeb zleceniodawcy w siedzibie Biura Handlowego zleceniodawcy dwa razy w tygodniu średnio po 3 godziny a także przy użyciu środków komunikacji zdalnej ( poczta elektroniczna, telefon) a także w innych miejscach w tym w szczególności w siedzibie kontrahentów.

Zleceniodawca zobowiązał się do wypłacania wynagrodzenia ryczałtowego w wysokości 1. 500 złotych miesięcznie plus Vat na podstawie faktury przedstawionej przez zleceniobiorcę na koniec każdego miesiąca w terminie 7 dni – od jej przedłożenia.

Wynagrodzenie za prowadzenie spraw wykraczających poza zakres, o którym mowa w par 1 umowy ( pomocy prawnej) strony miały ustalać odrębnie.

W razie konieczności wykonywania czynności przez zleceniobiorcę poza siedzibą, niezależnie od wynagrodzenia miał mu przysługiwać zwrot kosztów dojazdu. Umowa zawarta została na czas nieokreślony.

( umowa k. 16 – 17)

W dniu 1 grudnia 2011 roku strony zawarły aneks do umowy z dnia 27 stycznia 2011 roku. Zgodnie z postanowieniami aneksu zleceniobiorca był zobowiązany do świadczenia usług pomocy prawnej w wymiarze 32 godzin w miesiącu, dwa razy w tygodniu przez 4 godziny a wynagrodzenie podwyższone zostało za miesiąc grudzień 2011 roku do kwoty 2000 złotych plus VAT i do kwoty 3000 złotych plus VAT za dalszy okres.

( aneks k. 18)

Zgodnie z ustnymi ustaleniami pomiędzy kancelarią i pozwanym w zakresie wypłaty wynagrodzenia poza ryczałtem z tytułu zastępstwa procesowego pozwanego w procesach sądowych kancelaria nie domagała się zapłaty wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego w przypadku procesów przegranych przez (...).

Otrzymywała natomiast wynagrodzenie w przypadku wygrania procesu i zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego od przeciwnika procesowego na podstawie wystawionej przez kancelarię faktury VAT. ( zeznania świadka T. C. (1) k. 226, nagranie 00; 09; 49 – 01; 57; 43, świadka B. A. k. 227 nagranie 02;01;38 – 02;29;36)

Poza wynagrodzeniem ryczałtowym wynikającym z umowy pozwany wypłacił również kancelarii wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego:

zgodnie z nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w Nowym Sączu z dnia 16 stycznia 2012 roku w wysokości 2.400 złotych plus VAT łącznie 2. 952 złote na podstawie wystawionej przez kancelarię faktury

zgodnie z nakazem zapłaty Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 26 stycznia 2012 roku w wysokości 7.200 złotych plus VAT łącznie 8.856 złotych

zgodnie z nakazem zaplaty Sądu Rejonowego w Płocku z dnia 7 lutego 2012 roku w wysokości 3.600 złotych plus VAT łącznie 3.690 złotych

zgodnie z nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w Gliwicach w wysokości 600 złotych plus VAT łącznie 738 złotych

za zastępstwo procesowe w egzekucji przeciwko (...) S. A. w wysokości 1. 800 złotych plus VAT łącznie 2.214 złotych

za zastępstwo procesowe przeciwko H. w wysokości 7.200 złotych plus VAT łącznie 8.856 złotych.

( wystawione przez kancelarię faktury VAT i dowody wpłaty, potwierdzenia przelewu k. 20 – 31)

Sąd Okręgowy w Łodzi wydał nakazy zapłaty w sprawach z powództwa (...) J. K. i partnerzy spółki jawnej z siedzibą w K. przeciwko A. Ś. (1)

I tak:

- w dniu 25 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 50/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 25 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 51/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 4 lutego w sprawie X GNc, 81/13 w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 26 lutego w sprawie X GNc, 82/13 w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 Złotych

- w dniu 25 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 117/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 11 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 118/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 27 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 159/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 14 marca 2013 roku w sprawie X GNc 194/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 7.200 złotych

- w dniu 28 lutego 2013 roku w sprawie X GNc 228/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 3.600 złotych

- w dniu 7 marca 2013 roku w sprawie X GNc 271/13, w którym zasądzono m. in. koszty zastępstwa procesowego powoda w wysokości 3.600 złotych.

Pozwy wniesione i przygotowane były w tych sprawach przez Kancelarię C (...).

Nakazy zaplaty uprawomocniły się i doręczono pełnomocnikowi powoda tytuły wykonawcze.

( nakazy zapłaty, postanowienia k. 34 – 72)

Na podstawie wydanych nakazów zapłaty dokonano zabezpieczenia roszczenia poprzez m.in. wpis hipoteki na nieruchomościach dłużnika.

W postępowaniu wieczystoksięgowym powoda reprezentował również radca prawny T. C. (1).( kopie wniosków k. 73 -102)

Pełnomocnik wszczął również postępowanie w przedmiocie zabezpieczenia na udziałach i zyskach dłużnika A. Ś. (1) w spółkach.

( wnioski, korespondencja k. 103 – 110)

W dniu 26 marca 2013 roku (...) spółka jawna wypowiedział pełnomocnictwa udzielone uprzednio radcom prawnym B. A. (2) i T. C. (1) w sprawach X GNc 50/13, X GNc 451/13, X GNc 81/13, X GNc 82/13, X GNc 117/13, X GNc 118/13, X GNc 159/13, X GNC 194/13 X GNc 228/13i X GNc 271/13.

( pisma o wypowiedzeniu pełnomocnictwa k. 114 – 120)

W dniu 27 marca 2013 roku dokonano protokolarnego przekazania dokumentów związanych z prowadzonymi przez kancelarię C (...) sprawami.

( pismo k. 112, protokół k. `123 – 126)

W dniu 2 kwietnia 2013 roku Kancelaria (...) wystawiła fakturę VAT na kwotę brutto 79.704 złote z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w sprawach X GNc 50/13, X GNc 451/13, X GNc 81/13, X GNc 82/13, X GNc 117/13, X GNc 118/13, X GNc 159/13, X GNC 194/13 X GNc 228/13i X GNc 271/13 z terminem płatności 9 kwietnia 2013 roku

( faktura k. 127)

W dniu 5 kwietnia 2013 roku pozwana spółka wystosowała do Kancelarii C (...) pismo o wypowiedzeniu w trybie natychmiastowym umowy o świadczenie pomocy prawnej z dnia 27 stycznia 2011 roku. Jako powód rozwiązania umowy wskazano zaprzestanie przez Kancelarię świadczenia usług; mimo związania umową w miesiącu marcu 2013 roku.

( pismo k. 193)

W dniu 9 kwietnia 2013 roku pozwany wystosował do Kancelarii pismo dotyczące ww. faktury odmawiając jej zapłaty. ( pismo k. 129 - 130)

W dniu 30 kwietnia 2013 roku pomiędzy Kancelarią C (...). A. i T. C. a powodową spółką zawarta została umowa przelewu wierzytelności.

Przedmiotem przelewu na powoda zgodnie z umową są wierzytelności Kancelarii wynikające m. in z faktury numer (...) z dnia 2 kwietnia 2012 roku na kwotę netto 64.800 złotych plus VAT z terminem wymagalności w dniu 9 kwietnia 2013 roku obejmującą koszty zastępstwa procesowego w dziesięciu sprawach prowadzonych przed Sądem Okręgowym w Łodzi przeciwko A. Ś. Zakłady (...) w K..

Stosownie do postanowień par 3 umowy cesji zbywca tj. Kancelaria przenosi w trybie art. 509 kc. i nast. ze skutkiem rozporządzającym w dniu zawarcia umowy na nabywcę opisaną w par 1 umowy wierzytelność wraz z obciążeniami i prawami z nią związanymi za cenę 10.479,60 złotych tj. za równowartość 10 % należności głównej.

Zapłata ceny za przelewaną wierzytelność nastąpi w terminie do dnia 7 maja 2013 roku.

Jednocześnie strony ustalają, ze w przypadku otrzymania zapłaty na poczet wierzytelności opisanej w par. 1 zbywcy będą przysługiwały dodatkowe koszty w wysokości 90 % odzyskanych od Dłużnika kwot, pomniejszonych o cenę sprzedaży oraz poniesione przez nabywcę udokumentowane koszty.

( umowa cesji k. 13 – 14)

Pismem z dnia 10 maja 2013 roku (...) spółka jawna została zawiadomiona przez Kancelarię C (...) o zawarciu umowy cesji w dniu 30 kwietnia 2013 roku.

Dłużnikowi wskazano również termin i sposób zapłaty scedowanej wierzytelności.

( pismo k. 131)

Pismem z dnia 17 maja 2013 roku pozwany udzielił odpowiedzi na pismo z dnia 10 maja 2013 roku oświadczając, iż odmawia zapłaty, bowiem, w jego ocenie scedowana wierzytelność nie istnieje. ( pismo k. 132)

Pismem z dnia 20 maja 2013 roku powodowa spółka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 104.796 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie – pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. ( pismo k. 133)

Pozwany ponownie odmówił zapłaty ( pismo k. 134)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie niespornych twierdzeń stron, załączonych do akt dokumentów, których treść, wiarygodność i moc dowodowa nie budzi w ocenie sądu wątpliwości. Okoliczność faktyczne w postaci zawarcia umowy i jej treści nie były pomiędzy stronami sporne.

Sporna była natomiast kwestia należnego kancelarii wynagrodzenia i zasady jego wypłacania.

Zeznania przesłuchanych świadków są wiarygodne a ich znaczenie dowodowe sprowadza się faktycznie do potwierdzenia okoliczności faktycznych wynikających z przedłożonych dokumentów. Jednocześnie sąd odmówił wiary zeznaniom przesłuchanego w charakterze strony pozwanej J. K., iż kancelaria otrzymywała wynagrodzenie za zastępstwo procesowe wyłącznie w sytuacji, gdy koszty zastępstwa procesowego zostały przez dłużnika zapłacone i że takie były obopólnie akceptowane postanowienia umowy o świadczenie usług prawnych. Stanowisko strony pozwanej jest w tej kwestii niekonsekwentne. W odpowiedzi na pozew strona podniosła zarzut, iż odrębne wynagrodzenie w ogóle kancelarii nie przysługiwało, bowiem było ono objęte ryczałtem. W trakcie zeznań stanowisko to zostało zmodyfikowane i pozwany twierdził, iż wynagrodzenie to było kancelarii wypłacane, ale tylko w pewnych sytuacjach, których strona nie potrafiła jednoznacznie wskazać oraz iż było to każdorazowo uzależnione od bliżej niesprecyzowanej oceny staranności i zaangażowania pełnomocnika.

Zeznania pozwanego pozostają w sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności treścią wystawionych przez Kancelarię i zapłaconych przez pozwanego faktur z tytułu wynagrodzenia za zastępstwo procesowe jak również z treścią zeznań świadków C. i A., którzy zgodnie i jednoznacznie stwierdzili, iż odstępowali od żądania kosztów zastępstwa procesowego wyłącznie w sytuacji, gdy nie zostały one zasądzone w orzeczeniu tj., gdy spółka (...), którą reprezentowali przegrała proces.

Pozwany nie przedłożył żadnych dowodów na okoliczność, iż istotnie koszty zastępstwa procesowego zostały wcześniej przez dłużnika zapłacone w tych sprawach, w których zostały one zapłacone kancelarii. Ograniczył się do złożenia w tym zakresie własnego oświadczenia.

Pozwany nie przedłożył również żadnych dokumentów na okoliczność czy a jeśli tak to, od kogo, na jakiej podstawie i w jakiej wysokości otrzymał zapłatę wierzytelności zasądzonych wydanymi w 10 sprawach Sądu Okręgowego w Łodzi nakazami zapłaty, skoro nie toczyło się postępowanie egzekucyjne i cofnięte zostały wnioski o dokonanie zabezpieczenia na majątku dłużnika.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Jest okolicznością w sprawie niesporną, iż Kancelarię prawną i pozwanego ( działającego wówczas w formie spółki jawnej ) łączyła umowa zlecenia. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie. Przepis ten nie uchybia przepisom o formie pełnomocnictwa. ( art. 743 kc)

Stosownie do treści przepisu art. 735 jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.§ 2. - jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy.

Z treści zawartej na piśmie umowy zlecenia z dnia 27 stycznia 2011 roku wynika jednoznacznie, iż umowa ta miała charakter odpłatny. Zleceniodawca zobowiązał się do wypłacania wynagrodzenia ryczałtowego w wysokości 1. 500 złotych miesięcznie plus Vat na podstawie faktury przedstawionej przez zleceniobiorcę na koniec każdego miesiąca w terminie 7 dni – od jej przedłożenia. Wynagrodzenie za prowadzenie spraw wykraczających poza zakres, o którym mowa w par 1 umowy ( pomocy prawnej) strony miały ustalać odrębnie. W razie konieczności wykonywania czynności przez zleceniobiorcę poza siedzibą, niezależnie od wynagrodzenia miał mu przysługiwać zwrot kosztów dojazdu.

W dniu 1 grudnia 2011 roku strony zawarły aneks do umowy z dnia 27 stycznia 2011 roku. Zgodnie z postanowieniami aneksu wynagrodzenie podwyższone zostało za miesiąc grudzień 2011 roku do kwoty 2000 złotych plus VAT i do kwoty 3000 złotych plus VAT za dalszy okres.

W świetle powyższych ustaleń, jako całkowicie nieudowodnione ocenić należy twierdzenia strony pozwanej, co do tego, iż wynagrodzenie ryczałtowe obejmowało również wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego strony pozwanej przed sądem.

Przeczy temu zarówno treść samej umowy, w której strony zawarły zapis, iż za pozostałe czynności wynagrodzenie zostanie ustalone odrębnie jak i treść wystawionych przez kancelarię faktur na koszty zastępstwa procesowego, które zostały przez pozwanego zapłacone.

Jako nieudowodnione również uznać należy twierdzenia strony pozwanej, co do tego, iż zawarcie aneksu i podwyższenie wynagrodzenia ryczałtowego oznaczało objęcie nim kosztów zastępstwa procesowego w sprawie.

Gdyby strony istotnie chciały taką modyfikację do umowy wprowadzić niechybnie uczyniłyby to w sposób wyraźny zawierając aneks w dniu 1 grudnia 2011 roku.

Tymczasem w aneksie strony zawarły postanowienie, iż pozostałe warunki umowy pozostają bez zmian.

Z treści aneksu wynika, iż podwyższenie wynagrodzenia pozostawało w ścisłym związku ze zwiększeniem czasu świadczenia obsługi prawnej i nie obejmowało wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego pozwanego. Ponadto już po zawarciu tegoż aneksu pozwany zapłacił kancelarii wynagrodzenie za zastępstwo procesowe, o czym świadczą wystawione przez kancelarię i przyjęte przez pozwanego faktury i dokonane przelewy.

Jako całkowicie gołosłowny ocenić należy zarzut pozwanego, iż zastępstwo procesowe wykonywane było w sposób opieszały i nienależyty.

Strona pozwana nie sprecyzowała, na czym miałyby polegać ewentualne uchybienia w działaniu pełnomocników, ograniczając się jedynie do ogólnikowego stwierdzenia, iż „ pełnomocnik nie działał w tych sprawach szybko „ bez bliższego sprecyzowania, co należy pod tym stwierdzeniem rozumieć.

Z załączonych do akt niniejszej sprawy akt postępowań sądowych i akt postępowania zabezpieczającego wynika, iż pełnomocnik złożył i przygotował pozwy i na ich podstawie powód uzyskał nakazy zapłaty, które się uprawomocniły a następnie wystąpił do Komornika o wszczęcie postępowania zabezpieczającego.

Nie wykazano zatem w sprawie jakichkolwiek okoliczności, które przemawiałyby za uznaniem, iż wynagrodzenie kancelarii z tytułu zastępstwa procesowego byłoby wynagrodzeniem nienależnym.

Często podkreślaną cechą zlecenia jest to, że przyjmujący zlecenie nie zobowiązuje się do osiągnięcia określonego rezultatu, a jedynie do dokładania starań w celu jego osiągnięcia; ryzyko gospodarcze związane z rezultatem czynności obciąża dającego zlecenie.

Niewątpliwe jest , że przyjmujący zlecenie, który działając z należytą starannością, dokonał zleconej czynności prawnej, wykonał swoje zobowiązanie bez względu na to, czy czynność ta przyniosła dającemu zlecenie oczekiwane przez niego skutki (czy dający zlecenie uzyskał korzyść z zawartej przez przyjmującego zlecenie umowy, wygrał prowadzone przez przyjmującego zlecenie postępowanie itp.). Nie byłoby natomiast bezwzględnie prawdziwe twierdzenie, że przyjmujący zlecenie nie jest zobowiązany do dokonania zleconej czynności, a jedynie do podjęcia starań o jej dokonanie.

W obu postaciach zlecenia przyjmujący ma wykonywać swoje obowiązki z należytą starannością. W pierwszym przypadku fakt niedokonania zleconej czynności przesądza o niewykonaniu zobowiązania (pozostaje natomiast do rozstrzygnięcia kwestia winy dłużnika), ale w drugim tak nie jest. Jeżeli bowiem przyjmujący zlecenie wykonał wszystkie działania potrzebne do dokonania zleconej czynności, a nie doszła ona do skutku z innych przyczyn, zobowiązanie należy uznać za prawidłowo wykonane.

Nie jest generalnie wykluczone zawiązanie w ramach swobody umów takiego zobowiązania, w którym dłużnik będzie gwarantował osiągnięcie niezależnego od niego skutku swoich działań. O ważności takiej umowy należy rozstrzygać indywidualnie w poszczególnych przypadkach, biorąc pod uwagę zwłaszcza kryterium właściwości (natury) zobowiązania (zob. art. 353 1 KC). Należy jednak przyjąć, że zastrzeżenie takie nie jest określeniem świadczenia dłużnika, ale ma charakter gwarancyjny. Osiągnięcie tego, niezależnego od dłużnika, skutku nie będzie mogło zostać wyegzekwowane, a jego nieosiągnięcie będzie uzasadniało jedynie odpowiedzialność odszkodowawczą.

14

Ogólnie można stwierdzić, że odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przyjmujący zlecenie ponosi wówczas, gdy działania potrzebne do dokonania zleconej czynności wykonywał niezgodnie z treścią zobowiązania czy wymogami należytej staranności (lub nie wykonywał ich w ogóle).

Zarówno przesłanki odpowiedzialności, jak i rozkład ciężaru dowodu podlegają regule ogólnej z art. 471 KC.

W przypadku gdy dokonanie zleconej czynności zależy w pełni od przyjmującego zlecenie, dowód niewykonania zobowiązania polega na dowodzie niedokonania zleconej czynności. Jeżeli natomiast zlecenie dotyczyło czynności prawnej, której dokonanie nie jest w pełni zależne od przyjmującego zlecenie, dowód niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania musi polegać na wykazaniu, że przyjmujący zlecenie nie podjął lub nieprawidłowo wykonał te działania, które w myśl obiektywnych reguł potrzebne są do dokonania zleconej czynności. Wówczas fakt niedojścia do skutku zleconej czynności przeważnie nie będzie nawet podstawą domniemania faktycznego niewykonania zobowiązania.

Inaczej jeszcze przedstawia się kwestia wynagrodzenia, gdyż obowiązek jego zapłaty nie musi być ściśle powiązany z faktem spełnienia świadczenia.

Jeżeli umowa zlecenia ma charakter odpłatny i nie postanowiono inaczej, wynagrodzenie należy się przyjmującemu zlecenie za wykonanie powierzonych mu czynności, a więc za dokonanie czynności prawnej lub za dokonanie działań potrzebnych do zrealizowania tej czynności, jeżeli jej zaistnienie nie jest w pełni zależne od przyjmującego zlecenie.

Jednakże z faktu, że odpłatność nie jest konieczną cechą umowy zlecenia, wynika, że strony mogą ograniczyć zakres przypadków, w których przyjmującemu zlecenie należy się wynagrodzenie. Możliwe jest zatem uzależnienie obowiązku zapłaty przez dającego zlecenie przyjmującemu je wynagrodzenia (w całości lub części) od dokonania czynności prawnej także wówczas, gdy jej dokonanie nie jest w pełni zależne od przyjmującego. Ponadto dopuszczalne jest uzależnienie zapłaty całości lub części wynagrodzenia od osiągnięcia przez dającego zlecenie oczekiwanych przez niego i niezależnych od stron skutków zleconej czynności prawnej (uzyskania korzyści z dokonanej czynności prawnej, wygrania procesu itp.). Podobnie wyr. SN z 27.11.1969 r. (II CR 494/69, L.).

Jak wynika z treści powyższych rozważań, co do zasady przyjmujący zlecenie nie ponosi odpowiedzialności za tak dalekosiężne skutki wykonywania zlecenia jak ekonomiczna wypłacalność dłużnika swojego zleceniodawcy.

W rozpoznawanej sprawie brak jest podstaw faktycznych do przyjęcia, iż Kancelaria (...) przyjęła na siebie tego rodzaju konsekwencje i wyraziła zgodę na ograniczenie jej prawa do wynagrodzenia za zastępstwo procesowe wyłącznie do sytuacji, gdy koszty tego zastępstwa zostały nie tylko prawomocnie zasądzone, lecz również od dłużnika wyegzekwowane.

Jako całkowicie niezasadny ocenić należało również podniesiony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew zarzut przedawnienia roszczenia.

Zgodzić się można jedynie z twierdzeniem pozwanego, iż w treści przepisu art. 751 pkt 1 kc. roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i zwrot poniesionych wydatków przedawniają się z upływem lat dwóch oraz co do tego, iż początkiem biegu terminu przedawnienia jest dzień wymagalności należności objętej fakturą numer (...) z dnia 2 kwietnia 2013 roku przypadający na 9 kwietnia 2013 roku.

Dwuletni termin przedawnienia upłynąłby zatem w dniu 9 kwietnia 2015 roku.

Pozew w niniejszej sprawie wniesiony został w dniu 20 lutego 2015 roku a zatem przed upływem terminu przedawnienia.

Data doręczenia odpisu pozwu pozwanemu jest w tych okolicznościach dla biegu terminu przedawnienia bez znaczenia.

Zarzuty dotyczące ważności i skuteczności zawartej w dniu 30 kwietnia 2013 roku umowy przelewu wierzytelności również są całkowicie niezasadne.

Pomimo oczywistej pomyłki pisarskiej w oznaczeniu daty wystawienia faktury numer (...) wobec jednoznacznego określenia numeru faktury, kwoty w niej ujętej i tytułu, z jakiego cedentowi przysługuje wierzytelność nie można mieć żadnych wątpliwości, jaka wierzytelność była przedmiotem cesji.

Kwestia zapłaty przez nabywcę wierzytelności ustalonego w umowie cesji wynagrodzenia po pierwsze została wyjaśniona jednoznacznie w toku procesu, po drugie pozostaje bez żadnego znaczenia dla skuteczności i ważności zawartej umowy cesji.

Stąd też i legitymacja procesowa powoda w niniejszej prawie nie budzi wątpliwości.

W konsekwencji powództwo podlegało uwzględnieniu w całości przy uwzględnieniu okoliczności przekształcenia spółki jawnej w spółką z o.o. spółkę komandytową.

Kwestia następstwa prawnego pomiędzy tymi podmiotami i odpowiedzialności za zobowiązania spółki jawnej nie była przez stronę pozwaną kwestionowana.

Z uwagi na to, że pozwany opóźniał się ze spłatą należności Sąd orzekł o odsetkach od należności składających się na tę kwotę w oparciu o art. 481 § 1 KC, od dnia wymagalności świadczenia oznaczonego na fakturze tj. od dnia 10 kwietnia 2013 roku .

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powódki całość poniesionych kosztów procesu. Na koszty te złożyła się opłata sądowa od pozwu wysokości 3.986 zł i kwota 3.600 zł wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego w oparciu o § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.