Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 114/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Suwałkach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Karol Kwiatkowski

Ławnicy:

Wiesława Wiśniewska

Halina Krystyna Zajączkowska

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Krysiuk

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2016 r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa A. P. (1)

przeciwko Oddziałowi (...) z/s w A.

o przywrócenie do pracy

I.  Oddala powództwo.

II.  Zasądza od powoda A. P. (1) na rzecz Oddziału (...) z/s w A. kwotę 197,00 (sto dziewięćdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Wiesława Wiśniewska Karol Kwiatkowski Halina Krystyna Zajączkowska

Sygn. akt IV P 114/15

UZASADNIENIE

Powód A. P. (1) w pozwie skierowanym przeciwko Oddziałowi (...) w A. domagał się orzeczenia bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę, a jeżeli umowa ulegnie już rozwiązaniu przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy oraz zasądzenia wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy. Ponadto domagał się zasądzenia od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż w dniu 29.10.2015r. wypowiedziano mu umowę o pracę wskazując na utratę zaufania, skargi na niego oraz niewłaściwe zachowanie. Przyczyny te, zdaniem powoda , są nieprawdziwe i niezasadne. W trakcie zatrudnienia powód był nieobecny w pracy z uwagi na chorobę od października 2014r. do kwietnia 2015r. a następnie był na urlopie, a kolejno znów na zwolnieniu chorobowym od 28 października 2015r. Wobec powyższego niemożliwym jest aby mieć uwagi do pracy powoda za okresy, w których był nieobecny w pracy w sposób usprawiedliwiony . Powód zaprzeczył, aby postępował w sposób niezgodny z zasadami kultury, okazywał lekceważącą postawę czy brak szacunku do innych osób, czy też kogokolwiek obrażał lub groził. Pracodawca nie przedstawił powodowi żadnych skarg do których mógłby się ustosunkować. Powód jest zatrudniony jako ogrodnik terenów zielonych. Zatrudnienie na takim stanowisku polegającym na wykonywaniu stosunkowo prostych prac fizycznych nie wymaga szczególnego zaufania pracodawcy. Trudno wobec tego uznać uzasadnioną wypowiedzenia umowy o pracę utratę zaufania. Powód jako ogrodnik nie zajmował się bezpośrednią obsługą gości, klientów (...).

W odpowiedzi na pozew Oddział (...) w A. domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany nie zgodził się z twierdzeniem powoda, że nie istnieją okoliczności uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę. W trakcie zatrudniania powoda, do pozwanego wpłynęło szereg ustnych i pisemnych skarg od członków, pracowników, dzierżawców, dostawców i klientów pozwanego na naganne zachowanie powoda oraz zastrzeżenia co do wykonywanej przez powoda pracy. Powód wielokrotnie odzywał się wulgarnie, był agresywny, krzyczał, obrażał i straszył osoby przebywające na terenie (...). Powód kilkakrotnie przyjeżdżał do Oddziału (...) będąc na urlopie bądź zwolnieniu lekarskim. Również w tym czasie dochodziło do nieprzyjemnej wymiany zdań pomiędzy powodem a członkami Zarządu Oddziału (...): A. O. (1) - prezesem i U. B. - sekretarzem. Ponadto powód w sposób skandaliczny potraktował pracownika - stażystę R. Ś. używając wobec niego słów powszechnie uznawanych jako obraźliwe oraz zagroził mu użyciem przemocy. Miało to miejsce w dniu, w którym powód zgłosił się po odbiór swojej łodzi. W sprawie bez znaczenia jest fakt, że powód przebywał w 2014r i 2015r na zwolnieniu chorobowym czy urlopie wypoczynkowym, skoro naganne zachowanie powoda miało miejsce podczas przebywania powoda w pracy i wykonywania przez niego obowiązków pracowniczych bądź też w czasie pobytu powoda na terenie (...) podczas urlopu czy zwolnienia lekarskiego.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód A. P. (1) pozostawał zatrudniony w pozwanym Oddziale (...) w A. na podstawie umowy o pracę z dnia 7.04.2014r. zawartej na czas nieokreślony od dnia 7 .04.2014r.

/dowód: umowa o pracę – w aktach osobowych/

W dniu 29.10.2015r. powodowi zostało wręczone oświadczenie o rozwiązaniu z nim umowy o pracę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu 30.11.2015r.

Jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę wskazano:

-

utratę zaufania spowodowaną tym, że w okresie od czerwca 2014 r., wpłynęło szereg skarg oraz liczne zastrzeżenia co do wykonywanej przez powoda pracy, w szczególności na stosunek powoda do członków Oddziału oraz klientów. Dnia 9 kwietnia 2015 r. Zarząd otrzymał dwie skargi opisujące naganne zachowania powoda wobec gości i klientów portu

-

komunikowanie się z członkami Zarządu, członkami Oddziału (...) oraz klientami Oddziału (...) w A. w sposób niezgodny z zasadami kultury, okazywanie lekceważącej postawy oraz braku szacunku wobec innych w okresie od czerwca 2014r.

-

dnia 27-06-2015, kiedy powód odbierał swój jacht żaglowy użył wobec pracownika Oddziału - stażysty słów powszechnie uważane za obraźliwe, grożąc jednocześnie użyciem przemocy fizycznej wobec niego.

/dowód: oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z dnia 29.10.2015r. – w aktach osobowych/

Sąd zważył, co następuje:

Uprawnienia pracownika w przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas nie określony za wypowiedzeniem określa art. 45 k.p. Stosownie do jego treści w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Uprawnienie wynikające z w/w przepisu kodeksu pracy przysługuje pracownikowi zarówno wtedy, gdy wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest niezasadna, niejasna, niedostatecznie konkretna i niezrozumiała dla pracownika, jak i wówczas gdy przyczyna ta jest pozorna, tzn. nierzeczywista i nieprawdziwa. Zdaniem powoda wypowiedzenie mu umowy o pracę było nieuzasadnione a przyczyny w nim wskazane nie są prawdziwe.

Na wstępie należy podkreślić, że przepisy kodeksu pracy dotyczące wypowiadania umów o pracę, odmiennie niż stanowi to art. 52 k.p., nie określają terminu, w którym pracodawca, od momentu powzięcia wiadomości o naruszeniu przez pracownika obowiązków pracowniczych, jest uprawniony do wypowiedzenia umowy o pracę bez narażenia się na zarzut naruszenia przepisów prawa. Niemniej jednak zarówno w doktrynie jak i judykaturze zostało ukształtowane jednolite stanowisko, iż okoliczności uzasadniające wypowiedzenie umowy o pracę muszą istnieć bądź to w dacie wypowiedzenia, bądź też w niedalekiej przeszłości poprzedzającej wypowiedzenie. Jednakże możliwość złożenia skutecznego oświadczenia woli trwa tak długo, jak długo nie straciła aktualności przyczyna przyjęta przez pracodawcę.

W judykaturze został wypracowany pogląd, że sprostanie przez pracodawcę wymaganiom określonym w art. 30 § 4 k.p. polega na wskazaniu przyczyny wypowiedzenia w sposób jasny, zrozumiały i dostatecznie konkretny. Powołany przepis dopuszcza różne sposoby określenia tej przyczyny, jednakże z oświadczenia pracodawcy powinno wynikać w sposób niebudzący wątpliwości, co jest istotą zarzutu stawianego pracownikowi, gdyż to on ma wiedzieć i rozumieć, z jakiego powodu pracodawca dokonuje wypowiedzenia. Naruszenie art. 30 § 4 k.p. zachodzi zatem wówczas, gdy pracodawca w ogóle nie wskazuje przyczyny wypowiedzenia lub gdy jest ona niedostatecznie konkretna, a przez to niezrozumiała dla pracownika i nieweryfikowalna.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się również, iż nieprecyzyjne wskazanie przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia nie narusza art. 30 § 4 k.p., jeżeli w okolicznościach danej sprawy, z uwzględnieniem informacji podanych pracownikowi przez pracodawcę w inny sposób, stanowi to dostateczne sprecyzowanie tej przyczyny. Wymaganie wskazania przez pracodawcę konkretnej przyczyny wypowiedzenia nie jest równoznaczne z koniecznością sformułowania jej w sposób szczegółowy, drobiazgowy, z podaniem opisów wszystkich faktów i zdarzeń oraz wskazaniem poszczególnych działań czy zaniechań, składających się w ocenie pracodawcy na przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie.

W ocenie Sądu analiza dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozwoliła na ocenę, iż zachowanie powoda A. P. było nacechowane postawą lekceważącą dobre obyczaje i szkodzącą dobremu imieniu pracodawcy.

Jak bowiem wynika z zeznań Prezesa Oddziału (...) w A. A. O. (1) (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 01:18:32 do 01:39:23, k. 37-37v), na zachowanie powoda było składanych wiele skarg. Zachowanie powoda było również omawiane na zebraniach zarządu. Powód zachowywał się jak dyrektor i zeznająca zwracała mu uwagi. Do Prezesa Oddziału dochodziły informacje o niekulturalnym zachowaniu się powoda wobec innych osób. Powód krzyczał, miał stale o coś pretensje. Pracownicy chowali się przed nim. Gdy powód został poproszony o wydanie kluczy do magazynu to telefonicznie zwrócił się wulgarnie do członka zarządu U. B.. Czarę goryczy przepełniło zachowanie powoda wobec stażysty W. Ś..

Z powyższymi zeznaniami koresponduje relacja W. S. (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 00:05:10 do 00:20:59, k. 35v-36). W. S. potwierdził, iż powód był niemiły i arogancki w stosunku do gości, dostawców i jego pracowników. Świadek osobiście miał kilka styczności z powodem, gdzie widział takie właśnie jego zachowania. A. P. (1) był arogancki i niemiły wobec dostawców. Po jednej z takich sytuacji miała miejsce rozmowa z K. P. (1) na temat zachowania powoda. Pomimo tego, nic w zachowaniu powoda się nie poprawiło. A. P. (1) używał wulgarnych słów. (...) dostawców, którzy podjeżdżali pod tawernę, co było uzgodnione z Prezesem P.. Pracownicy świadka słyszeli niemiłe odezwanie się powoda do gości (...). Świadek napisał skargę na powoda, ale nie było reakcji ówczesnego Prezesa. Kiedy zmieniło się kierownictwo Oddziału wystąpił ze skargą do nowego Zarządu. Świadek wskazał też na sytuację, kiedy jego pracownik podszedł do A. P. i poprosił o pomoc w wyniesieniu śmieci a na to powód pokazał tzw. „gest K.”.

Również z relacji W. J. (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 00:22:35 do 00:40:57, k. 36-36v) wynika, w ocenie Sądu iż A. P. jako pracownik pozwanego swoim zachowaniem godził w dobre imię i wizerunek pracodawcy. Świadek wskazał na konkretne zdarzenie, kiedy na terenie Oddziału (...) odwiedziła go żona (zdarzenie miało miejsce w maju 2014r.). Wówczas podszedł do nich powód trzymając w ręku nóż i spytał żony świadka "dlaczego tu wjechałaś?". Następnie powód trzymając nóż wysoko i nim wymachując w bliskiej obecności od świadka i jego żony, powiedział do żony świadka „to więcej tu nie wjedziesz”, po czym odwrócił się i odszedł. Świadek z żoną zadzwonili do ówczesnego Prezesa Oddziału K. P. ze skargą na zachowanie powoda. K. P. (1) zadecydował, że powód ma przeprosić żonę świadka. Powód nigdy tego nie uczynił a przeprosiny padły tylko ze strony ówczesnego Prezesa Oddziału K. P.. Świadek widział też, jak powód stawiał siatki na ryby (w maju 2014r.). W sierpniu 2014r. świadek zauważył również, jak podczas ballad wieczornych biegały po pomostach dzieci. Powód wyszedł z nożem i rybą w rękach i wyglądało, że zwraca im uwagę. Ponadto pracownik pozwanego Oddziału i przewoźnicy skarżyli się do świadka na niekulturalne zachowanie powoda. Świadek ponadto zaznaczył, iż zachowanie powoda było akceptowane przez ówczesnego Prezesa Oddziału K. P. (1).

Ówczesny Prezesa Oddziału K. P. (1) faktycznie potwierdził (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 16.12.2015r. czas: od 00:05:00 do 00:47:02, k. 26v-27), iż dochodziły do niego skargi na powoda. Jedna z nich polegała na tym, że powód w sposób zasadniczy nie pozwolił jednej z osób wjazdu na teren portu. Z relacji świadka wynika, że strony się przeprosiły. Drugi przypadek dotyczył dostawcy, który dostarczał piwo ciężkim samochodem i wjechał na chodnik łamiąc go. W ocenie świadka jak dwaj mężczyźni się spotykają i jeden zaczyna używać męskich argumentów to tak samo zachowuje się i drugi. K. P. (1), jak zeznał, uznał, że powód postąpił prawidłowo. Świadek potwierdził, iż W. S. zgłaszał mu, że powód zachowuje się niekulturalnie. K. P. (1) zaznaczył, iż pomiędzy nim a A. O. (1) (obecną Prezes Oddziału) i jej mężem zaistniał konflikt od kwietnia 2014r. Świadek pełniący funkcję Prezesa Oddziału uważał, iż w czasie, gdy pełnił prezesurę Oddziału skargi obecnej Prezesa Oddziału na powoda nie były uzasadnione.

W ocenie Sądu, postawa K. P. utwierdzała powoda w przekonaniu o własnej bezkarności, albowiem w obliczu konfliktu z A. O. (1) K. P. usprawiedliwiał zachowanie powoda w imię błędnie pojętej przez powoda asertywności. Powód, jak wynika z powyższych relacji, ukrywał bowiem pod tym pojęciem własne niekulturalne zachowanie, a w tym używanie też słów obelżywych, wulgarnych gestów, odnoszenie się z wyższością do pracowników i współpracowników Oddziału (...).

Sam powód – jak wynika z jego zeznań (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 00:57:18 do 01:17:38, k. 36v-37), nie widzi w swoim zachowaniu nic niewłaściwego. Wskazał, iż „zbierał cięgi” za egzekwowanie zakazów wprowadzonych przez ówczesnego Prezesa Oddziału K. P.. Jednakże, zdaniem Sądu, w wykonywaniu tych poleceń powód powinien zachować umiar zwłaszcza w sferze poziomu kultury osobistej i relacji do innych pracowników oraz osób współpracujących z Oddziałem (...), i turystów. Oczekiwaniom tym, zdaniem Sądu, powód nie sprostał.

Wreszcie – nie można pominąć zachowania powoda wobec pracownika Oddziału (...) W. Ś. na przełomie czerwca i lipca 2015r. Wówczas to, w okresie nieświadczenia pracy, powód stawił się na terenie Ośrodka (...) po odbiór własnej łodzi. Jak wynika z relacji W. Ś. (por. protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 00:42:06 do 00:52:53, k. 36v) podczas krytycznego zdarzenia powód groził mu użyciem przemocy fizycznej. Świadek ten relacjonował również, iż powód zachowywał się agresywnie wobec Prezesa Oddziału A. O..

Okoliczności niewłaściwego zachowania się powoda wskazane w relacjach świadków znajdują potwierdzenie również w treści skarg pisemnych na zachowanie A. P. – złożonych w jego aktach osobowych.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał zatem na podstawie zeznań świadków, dokumentów i przesłuchania strony pozwanej, uznając, że są one wystarczającym uzasadnieniem dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę. Z dowodów tych, zdaniem Sądu wynika, iż faktycznie powód swoim zachowaniem (niekulturalnym, obraźliwym) wywoływał niekorzystną atmosferę w pracy oraz niekorzystną ocenę funkcjonowania pracodawcy. Pomimo zatem zaangażowania powoda w obowiązki ogrodnika jego postawa nie licząca się z oczekiwaniami pracodawcy zachowania postaw zgodnych z zasadami współżycia społecznego w zakładzie pracy (art. 100 §2 pkt 6 kp), uzasadniała wypowiedzenie umowy o pracę w rozumieniu art. 45 KP.

Zwłaszcza znieważenie współpracownika na przełomie czerwca i lipca 2015r. (W. Ś.) na terenie należącym do pozwanego pracodawcy było tak rażącym zachowaniem, iż w ocenie Sądu chociaż miało miejsce w czasie nieświadczenia pracy przez powoda mogło stanowić przyczynę złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę.

Dla utraty zaufania nie jest bowiem konieczne wykazanie popełnienia czynu zabronionego ani też naruszenie przepisów prawa materialnego. Pracodawca może bowiem oceniać również inne aspekty zachowania pracownika, w szczególności aspekty etyczne (por. wyrok SN z dnia 29.10.2014r. II PK 305/13).

Fakt wręczenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę dopiero w dniu 29.10.2015r. nie wyklucza związku opisanych zdarzeń ze złożonym oświadczeniem – powody te trwały nadal nawet w okresie nieświadczenia pracy przez A. P.. Nowy Zarząd pozwanego Oddziału (...) ukonstytuował się w dniu 17.10.2014r. a powód od dnia 1.10.2014r. przez okres ponad roku pozostawał na urlopie wypoczynkowym i zwolnieniu lekarskim, kiedy to nie można mu było wręczyć oświadczenia o wypowiedzeniu u mowy o pracę – co wynika z art. 41 kp (por. zeznania Prezesa Oddziału (...) w A. O. (2) - protokół skrócony rozprawy z dnia 22.01.2016r. czas: od 01:18:32 do 01:39:23, k. 37-37v).

Wszystko powyższe wskazuje, iż rozwiązanie umowy o pracę z powodem za wypowiedzeniem miało uzasadnione podstawy. W tym stanie rzeczy nie znajdując podstaw do uwzględnienia powództwa Sąd orzekł o jego oddaleniu.

W przedmiocie kosztów procesu orzeczono na zasadzie art.98§1 k.p.c. w zw. z art.99 k.p.c. Ponieważ powód przegrał proces jest zobowiązany zwrócić pozwanemu koszty zastępstwa prawnego, wysokość których ustalono na podstawie §11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz. 490 z późn. zm.) – stan prawny obowiązujący przed dniem 01.01.2016r.

SSR Karol Kwiatkowski