Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Ns 49/15

POSTANOWIENIE

Dnia 2 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Przasnyszu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Wąsowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Bogusława Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2016 r. w Przasnyszu na rozprawie

sprawy z wniosku T. B.

z udziałem E. B. i K. R.

o stwierdzenie nabycia spadku

I. stwierdza, że spadek po M. S., córce S. i F., zmarłej dnia 10 grudnia 2006r. w R., ostatnio tamże stale zamieszkałej, na podstawie ustawy nabyła w całości bratanica spadkodawczyni K. R., córka S. i S.,

II. ustala, że koszty postępowania ponoszą strony, każda w zakresie swojego udziału w sprawie.

Sygn. akt I Ns 49/15

UZASADNIENIE

T. B. wniosła do tutejszego Sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po M. S., zmarłej dnia 10 grudnia 2006r. w R. i tam ostatnio stale zamieszkałej. Wnioskodawczyni wskazała, że spadkodawczyni pozostawiła testament, w którym do spadku, odnośnie działki (...) położonej w D., powołała ją oraz jej męża E. B.. Wskazała, że M. S. była bezdzietną wdową.

Uczestnik postępowania E. B. przyłączył się do wniosku..

Uczestniczka K. R. wskazała, że odmawia bycia uczestniczką w przedmiotowej sprawie, albowiem nie została wskazana w testamencie. W dalszym toku postępowania, wskazała, że zgadza się z postanowieniem Sądu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni M. S. zmarła w dniu 10 grudnia 2006r. w R., gdzie przed śmiercią na stałe zamieszkiwała. Spadkodawczyni w chwili śmierci była wdową. Jej mąż S. S. (2) zmarł 10 marca 1978 roku. Spadkodawczyni nie miała dzieci. Jej rodzice – S. R. (1) i F. R. - zmarli przed nią. Spadkodawczyni miała troje rodzeństwa – J. R., W. R. i S. R. (2). J. R. zmarła 01 czerwca 2000 roku. Była panną. Nie miała dzieci. W. R. zmarła 02 września 1996 roku. W chwili śmierci była wdową. Nie miała dzieci. S. R. (2) zmarł 26 sierpnia 1973 roku. Pozostawił jedną córkę K. R.. Nikt nie zrzekł się dziedziczenia po zmarłej, nie odrzucił spadku, ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. Zmarła pozostawiła testament, sporządzony w dniu 24 października 1990 roku, przed Notariuszem Z. B., za Rep. A (...), w którym do części spadku, obejmującego działkę nr (...), położoną w D. o powierzchni 0,59 ha powołała T. i E. małżonków B.. Nie zaszły przesłanki do stwierdzenia jego nieważności. W chwili sporządzania testamentu, jak również w chwili śmierci M. S., w skład spadku po niej, oprócz działki (...) położonej w D., wchodził udział co najmniej ½ części w prawie własności nieruchomości położonej w P., oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), o pow. 0,31 ha. Wartość nieruchomości w D. została ustalona na kwotę 5000 złotych, zaś wartość udziału ½ części odnośnie nieruchomości w P. na kwotę 1500 złotych. Obie nieruchomości są i w chwili śmierci spadkodawczyni były niezabudowane. Obie nieruchomości mają podobną klasę gruntu. (...) nie mają założonej księgi wieczystej ani zbioru dokumentów.

Przed sporządzeniem testamentu, w dniu 03 sierpnia 1989 roku, spadkodawczyni na podstawie umowy o dożywocie nr Rep. A (...) przeniosła własność nieruchomości położonej w R. o numerze ewidencyjnym (...) na rzecz małżonków G.. Umowa dożywocia została rozwiązana orzeczeniem Sądu wydanym w sprawie IC 129/93. Następnie na podstawie umowy o dożywocie z dnia 12 maja 1998 roku zawartej za Rep. A (...) spadkodawczyni przeniosła własność nieruchomości oznaczonej numerem (...)na Z. M.. Działki (...) były zatem jedynymi przedmiotami, jakie wchodziły w skład spadku.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o: odpisy skrócone aktów stanu cywilnego (k.23-24, k.71-74, k.87-88), wypisy z rejestru gruntów wraz z wyrysami (k.19-22), zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię i uczestnika w trybie art. 671 k.p.c. (k. 13-14), zaświadczenie (k.28-29), pismo (k.30), umowę o dożywocie (k.31-32 i 33-35), pismo (k.63), niesporne twierdzenia stron (k.14, 94-95, 105, 115), dokumenty znajdujące się w aktach sprawy INs 263/07 – odpis skrócony aktu zgonu (k.3), testament (k.4), wypis z rejestru gruntów (k.11-12), akt własności ziemi (k.22).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Dziedziczenie może nastąpić na podstawie ustawy lub na podstawie testamentu. Ustalony w niniejszej sprawie, bezsporny stan faktyczny wskazuje, że spadkodawczyni pozostawiła testament, jednakże, jak wynika wyraźnie z jego treści, małżonkowie B. zostali powołani tylko do części spadku. Poza nieruchomością wskazaną w testamencie, w dniu śmierci, M. S. była również współwłaścicielką, w udziale przynajmniej ½ części, działki oznaczonej nr (...), położonej w P.. Przy uwzględnieniu treści testamentu i wartości obu nieruchomości, nie można uznać małżonków B. jako powołanych do całości spadku. Powyższe rozważania Sądu znajdują oparcie w treści art. 961 kodeksu cywilnego, z którego wynika, że jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku. Jeżeli takie rozrządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób, osoby te poczytuje się w razie wątpliwości za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów. A contrario zatem, w przypadku, gdy wartość przeznaczonych w testamencie przedmiotów nie wyczerpuje całego spadku, tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, osoby te, zdaniem Sądu, należy uznać za zapisobierców, a nie wyłącznych spadkobierców.

Mając na uwadze powyższe, dziedziczenie po M. S. nastąpiło na podstawie ustawy, a dokładnie przepisów kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią art. 935 § 2 kodeksu w brzmieniu obowiązującym na datę śmierci spadkodawczyni, w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom, rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa. Zgodnie zaś z treścią art.933 §1 i 2 kc udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z rodzeństwem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą część tego, co przypada łącznie dla rodziców i rodzeństwa. Pozostałą część dziedziczy rodzeństwo w częściach równych. Jeżeli zaś jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada po połowie drugiemu z rodziców i rodzeństwu spadkodawcy. W przypadku zaś, gdy oboje rodzice nie dożyli otwarcia spadku, całe ich udziały przypadają rodzeństwu. W art.934 kc wskazano z kolei, że jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. Należy wskazać, że w chwili śmierci M. S. była wdową. Nie miała dzieci. Jej rodzice i rodzeństwo zmarli przed nią. Tylko jeden brat – S. R. (2) pozostawił córkę K. R.. W stosunku do tej osoby nie zaistniały przesłanki powodujące wyłączenie jej od dziedziczenia - jak chociażby złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, zawarcia ze spadkodawcą umowy w przedmiocie zrzeczenia dziedziczenia, uznanie za niegodnego dziedziczenia. Z tych też względów należało uznać, że spadek po M. S. nabyła w całości jej bratanica K. R.. Sporządzony zaś testament należało potraktować jako zapis dokonany przez spadkodawczynię na rzecz T. i E. małżonków B.. W orzeczeniu kończącym postępowanie Sąd jednak nie zamieszcza rozstrzygnięcia, odnośnie istnienia takiego zapisu.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął jak w punkcie II sentencji na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strony postępowania nieprocesowego ponoszą koszty związane z ich udziałem w sprawie.

I Ns 49/15

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE