Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 12 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Marciniak

Protokolant:st. sekr. sąd. Paulina Kurowiak

po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2016 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa W. L., K. C.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w P.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej solidarnie na rzecz powodów kwotę 118.695zł (sto osiemnaście tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt pięć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie (przy czym za okres do 31 grudnia 2015 r. z ustawowymi odsetkami w rozumieniu art. 481 § 2 kc w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw Dz. U. 2015 poz. 1830) od dnia 29 lipca 2014r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej solidarnie na rzecz powodów kwotę 5.101zł (pięć tysięcy sto jeden złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Poznaniu) kwotę 4.451zł (cztery tysiące czterysta pięćdziesiąt jeden złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu.

/-/ SSO Piotr Marciniak

UZASADNIENIE

Powodowie K. C. i W. L. wnieśli w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozew o zapłatę kwoty 118.695 zł solidarnie na ich rzecz z odsetkami ustawowymi od dnia 29 lipca 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania od pozwanego (...) spółki akcyjnej w P..

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że pozwany zwrócił się do nich z prośbą o przedstawienie oferty dotyczącej wykonania projektu i przeprowadzenia modernizacji instalacji wentylacyjnej z montażem odpylacza dla odważalni. Przed złożeniem oferty powód W. L. dokonał oględzin odważalni, na podstawie których uznał, że właściwe będzie zamontowanie instalacji, która nie musi być antywybuchowa. Powodowie złożyli pozwanemu ofertę na wykonanie modernizacji wentylacji za wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 118.695 zł brutto. Pozwany przygotował projekt umowy, a powód przygotował załącznik do umowy, w którym został zawarty zakres prac objętych umową. Powodowie działając w formie spółki cywilnej (...) s.c. zawarli z pozwanym umowę na podstawie wskazanego projektu. Powodowie wykonali objęte umową prace. Po kontroli instalacji pozwany warunkowo dopuścił wentylację do użytku i wskazał wady wykonanych prac. Pozwany odmawiał odbioru prac, wskazując, że instalacja powinna być antywybuchowa. Powodowie podnieśli, że pozwany powoływał się na brak antywybuchowego charakteru instalacji dopiero po wykonaniu prac, nie wskazując wcześniej, że pomieszczenie jest zagrożone wybuchem. Analiza próbki odpadów zgromadzonych przez odpylacz wskazała na ich niewybuchowy charakter. Pozwany cały czas twierdził, że instalacja powinna mieć antywybuchowy charakter i na własny koszt uzupełnił ją o membrany i przeciwwybuchową klapę zwrotną. Odbioru instalacji dokonał pracownik pozwanego S. K.. Na podstawie tego odbioru powodowie obciążyli pozwanego fakturą VAT obejmującą wynagrodzenie za wykonane prace. Pozwany w odpowiedzi na wystawioną fakturę złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy łączącej go z powodami umowy.

W dniu 24 października 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu. Pozwany złożył sprzeciw od wskazanego nakazu zapłaty. Uzupełniając sprzeciw w postępowaniu toczącym się już przed tutejszym Sądem pozwany przyznał, że zawarł umowę o modernizację instalacji wentylacji z montażem odpylacza dla odważalni. Zarzucił, że powodowie, choć byli do tego zobowiązani, nie przedstawili projektu instalacji. Pozwany stanął na stanowisku, że powodowie wiedzieli, że instalowana wentylacja powinna mieć antywybuchowy charakter. Wskazał nadto, że S. K. nie posiadał uprawnień, by dokonać odbioru prac w imieniu pozwanej spółki.

Na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2015 r. pełnomocnicy stron zgodnie oświadczyli, iż obowiązek zapłaty pozwanego wobec powodów z umowy z dnia 5 sierpnia 2013 r. miał mieć charakter solidarny.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Powodowie prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, pod firmą (...) s.c.

Pozwany (...) S.A. prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Przedmiotem działalności pozwanego jest m. in. produkcja opon i dętek z gumy.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: wydruk z KRS dot. pozwanego (k. 62-65 akt).

W dniu 15 maja 2013 r. pracownik pozwanego – M. D. zwróciła się do powoda o przedstawienie oferty cenowej i terminowej na wykonanie projektu oraz dostawy układu filtrów dla odważalni, znajdującej się u pozwanego. Wskazała, że wszelkie szczegóły powód winien ustalić ze S. K..

W celu zapoznania się z przedmiotem zlecenia powód kilkakrotnie udał się do pozwanego. Podczas tych wizyt z pracownikami pozwanej spółki oglądał odważalnię, w której wykonać miał układ filtrów. Pracownicy pozwanego w sposób ogólny przedstawili powodowi proces technologiczny wykonywany na odważalni. Ponadto żaden z pracowników pozwanego nie poinformował powoda, że w odważalni znajduje się środowisko wybuchowe i że instalacja winna być przystosowana do takiego środowiska. Istniejąca w odważalni wcześniej instalacja nie była przystosowana dla środowiska wybuchowego. Powód nie otrzymał kart charakterystyki produktów odważany na odważalni, nie domagał się takich kart, bo wedle zapewnień pracowników pozwanego występowały tam śladowe ilości sadzy. Otrzymał natomiast karty charakterystyki produktów dla walcowni.

Ponadto pracownicy pozwanego poinformowali powoda, iż śladowe ilości sadzy odważane były wyłącznie w tzw. „pomieszczeniu brudnym”, czyli niewielkim pomieszczeniu przyległym do odważalni. Początkowo, powód nie miał wykonywać żadnych robót w pomieszczeniu brudnym.

W wiadomości mailowej z dnia 21 czerwca 2013 r. powód przedstawił przedstawicielom pozwanego, w tym m in. M. M., swoją koncepcję modernizacji wentylacji odważalni. Do wiadomości tej załączył kartę informacyjną filtra (odpylacza), którą zamierzał zastosować. Z karty informacyjnej filtra B. (...) 160 wynikało, że filtr ten może być zastosowany wyłącznie do separacji mieszanin pyłów nie tworzących atmosfery wybuchowej i może pracować poza wyznaczonymi strefami zagrożenia wybuchem.

Następnie, powodowie przygotowali pozwanemu ofertę z dnia 4 lipca 2013 r., w której wskazali, iż zawiera ona kompleksową realizację zadania tj. projekt instalacji, modernizację instalacji wentylacji, dostawę i montaż odpylacza, instalację zasilania elektrycznego oraz instalację sprężonego powietrza. Za całość zakresu prac i dostawę urządzeń powodowie wskazali wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 96.500 zł netto. Oferta ta przewidywała odpylacz (...) 160 z wentylatorem.

Zakres prac w złożonej przez powoda ofercie nie obejmował robót w pomieszczeniu, w którym odważano sadzę, jednakże w toku negocjacji pozwany zwrócił się do powoda o objęcie zakresem umowy również tego pomieszczenia. W konsekwencji, w chwili podpisania umowy strony jej przedmiotem objęły prace w pomieszczeniu brudnym.

Dowód: wiadomość mailowa z dnia 15 maja 2013 r. (k. 94 akt), oferta z dnia 4 lipca 2013 r. (k. 95 akt), wiadomość mailowa z dnia 21 czerwca 2013 r. (k. 306-308 akt), zeznania świadka M. M. (k. 336-339 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt), zeznania świadka S. K. (k. 389-390), zeznania świadka L. M. (k. 419-420), zeznania świadka M. G. (1) (445-446), zeznania powoda W. L. (k. 424-425)

W dniu 29 lipca 2013 r. M. D. przesłała powodowi propozycję umowy, której przedmiotem było wykonanie instalacji wentylacji odważalni. Następnie, w dniu 1 sierpnia 2013 r., powód poinformował M. D., iż nie ma zastrzeżeń co do projektu przyszłej umowy stron. Ponadto wniósł o dopisanie do umowy zastrzeżenia, iż zakres prac określa załącznik do umowy. Jednocześnie powód przesłał M. D. wspomniany załącznik.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód: korespondencja mailowa (k. 96-98 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt).

W konsekwencji prowadzonych negocjacji, w dniu 5 sierpnia 2013 r. strony zawarły umowę nr (...), na mocy które zamawiający – pozwany, powierzył powodom wykonanie:

a)  projektu instalacji wentylacji odważalni,

b)  modernizację instalacji wentylacji

c)  dostawę i montaż odpylacza (...) 160 z wentylatorem w wykonaniu zewnętrznym, o wydatku powietrza 6000m ³/h i skuteczności odpylania 99%.

Strony zastrzegły, iż szczegółowy zakres prac określony został w załącznikach do umowy, które stanowiły oferta z dnia 4 lipca 2013 r. oraz dokument „zakres prac”.

Jako osobę nadzorującą realizację zlecenia ze strony zamawiającego kontrahenci wskazali S. K. (§ 1 ust. 3 d).

Ponadto w § 1 ust. 4 wykonawca oświadczył, że wykonane przez niego dzieło (projekty) spełniać miało warunki przewidziane przepisami prawa. Co więcej, dzieło to miało zostać wykonane w stanie kompletnym z punktu widzenia celu, któremu miało służyć.

Wynagrodzenie przysługujące wykonawcy za wykonanie projektu wraz z koncepcją strony ustaliły w § 2 ust. 1 umowy, na kwotę 96.500 zł netto, powiększone o należy podatek VAT.

Stosownie do treści § 2 ust. 3 i 4, należność za wykonane prace miała być płatna przelewem, w oparciu o wystawione faktury. Podstawą wystawienia faktur miał być protokół zdawczo-odbiorczy, który strony zobowiązały się podpisać niezwłocznie po zakończeniu prac, a który określać miał:

a)  zakres i kompletność wykonanego opracowania,

b)  termin wykonania,

c)  ewentualne zastrzeżenia zamawiającego, z wyznaczeniem terminu do usunięcia braków, błędów (nie krótszym niż 5 dni).

W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń, zamawiający miał prawo wstrzymać zapłatę wynagrodzenia do czasu usunięcia zgłoszonych zastrzeżeń. Ponadto po dokonaniu przez wykonawcę poprawek w wyznaczonym terminie, strony ponownie podpisać miały protokół stwierdzający, iż przedmiot umowy został wykonany prawidłowo (§ 3 ust. 5 umowy).

Termin wykonania przedmiotu umowy strony ustaliły na 8 tygodni od dnia podpisania umowy (§ 4 ust. 1 umowy).

W § 4 ust. 2 strony zastrzegły, iż w przypadku opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy, wynoszącego co najmniej 14 dni, zamawiającemu przysługiwało prawo do odstąpienia od umowy bez konieczności wyznaczania wykonawcy dodatkowego terminu do wykonania przedmiotu umowy.

Dodatkowo strony umowy wskazały, iż powodowie zobowiązani byli do wykonania prac będących przedmiotem umowy zgodnie z aktualnym poziomem wiedzy technicznej i należytą starannością, a także wymogami określonymi w normach i przepisach prawa dla dostarczonego urządzenia ( § 5 ust. 2 umowy).

Dowód: umowa nr (...) z dnia 5 sierpnia 2013 r. wraz z załącznikiem (k. 99-103 akt).

Ponadto strony łączyła również umowa nr (...) z dnia 23 maja 2013 r., której przedmiotem było wykonanie projektu wentylacji miejscowej wraz z odpylaniem dla mikserów nr 1, 2 i 3. W ramach tej umowy powód wykonać miał m. in. projekt podłączenia odpylaczy dla mikserów 1 i 2 – zawierających sadze węglowe oraz miksera nr 3 – zawierającego pyły związków siarki.

Wykonany przez powoda na podstawie powyższej umowy projekt dla pomieszczenia walcowni spełniał wymagania antywybuchowe.

Dowód: umowa nr (...) z dnia 23 maja 2013 r. (k. 224-226 akt), oferta z dnia 22 kwietnia 2013 r. (k. 227 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt).

Powodowie przystąpili do wykonania przedmiotu umowy z dnia 5 sierpnia 2013 r.

W trakcie trwania prac, na naradzie koordynacyjnej podjęto decyzję, iż jako wykonanie zobowiązania do przedłożenia projektu instalacji, miało stanowić przedłożenie projektu powykonawczego. Przyczyną powyższej decyzji była okoliczność, iż pozwanemu zależało na jak najszybszym wykonaniu przedmiotu umowy.

W dniu 1 października 2013 r. powód, drogą mailową, przesłał do S. K. oraz M. D. pismo datowane na dzień 30 września 2013 r., w którym zgłosił instalację wentylacji oraz montaż odpylacza dla odważalni do odbioru technicznego. Jako preferowany termin odbioru powód wskazał 4 października 2013 r. o godz. 12:00.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: wiadomość mailowa z dnia 1 października 2013 r. wraz z załącznikiem (k. 104-105 akt), sprawozdanie z wizji lokalnej w celu inwentaryzacji instalacji odpylającej (k. 367-382 akt), zeznania świadka S. K. (k. 388-392 akt), zeznania świadka W. H. (k. 392-394 akt), zeznania świadka L. M. (k. 418-423 akt).

W dniu 7 października 2013 r. J. M. przesłał powodowi uwagi dotyczące wykonanej przez stronę powodową instalacji odpylającej.

Podniesione przez przedstawiciela pozwanego zastrzeżenia obejmowały: brak odgromnika niwelującego ładunki elektrostatyczne, nieodpowiednie mocowanie zbiornika do betonowej podstawy (w tym skrzywioną kotwę, brak pełnej ilości kotw oraz użycie kotw różnego rodzaju), złe umocowanie koszulek przewodów, składanie się rękawu od odpylania przy dużej wadze, nieszczelności na odcinku odpylania w pomieszczeniu naważania sadzy oraz między skrzynką na pyły, a zbiornikiem z filtrami, a także pomazanie inną farbą skrzynki na pyły.

W wiadomości mailowej z dnia 7 października 2013 r. powód odniósł się do wymienionych wyżej zarzutów przedstawiciela pozwanego.

Następnie strona powodowa usunęła wymienione przez J. M. w wiadomości mailowej z dnia 7 października 2013 r. usterki.

Dowód: korespondencja mailowa stron (k. 106-107 akt).

Na dzień 10 października 2013 r. pozwany wyznaczył termin odbioru przedmiotu umowy. W dniu tym do odbioru jednak nie doszło.

Dowód: korespondencja mailowa (k. 129-130 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt).

W dniu 22 listopada 2013 r. pracownik pozwanego M. G. (1) wskazał powodowi, iż zgodnie ze sporządzonymi w sierpniu i wrześniu 2013 r. Dokumentami Zabezpieczeń Przed Wybuchem etap I i II, opracowanymi przez mgr inż. R. S. i mgr inż. M. S. (2) w pomieszczeniu odważali istnieje ryzyko wybuchu.

Dopiero w tym okresie powód dowiedział się, iż dla pozwanej spółki sporządzono wyżej wymienione dokumenty i dopiero w tym okresie pozwany poinformował powoda, iż wymaga, aby zamontowany w odważalni filtr posiadał pełniał kryteria antywybuchowe.

Pozwany nie udostępnił powodom do wglądu w/w dokumentów w sprawie zabezpieczeń przed wybuchem.

Dowód: wiadomość mailowa z dnia 22 listopada 2013 r. (k. 132-133 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt), zeznania świadka S. K. (k. 388-392 akt), zeznania świadka D. B. (k. 401-402 akt), zeznania świadka A. K. (k. 403-404 akt).

W dniu 26 listopada 2013 r. powód wraz z M. M. pobrali próbkę odpadów zgromadzonych w odpylaczu. Próbka ta została wysłana przez M. M. do laboratorium (...) sp. z o.o. w celu ustalenia, czy odpady te mają właściwości palne, bądź wybuchowe.

W wyniku analizy dostarczonej próbki wydano sprawozdanie z badań nr 282/11/13.

Dowód: sprawozdanie z badań nr 282/11/13 z dnia 25 grudnia 2013 r. (k. 134-135 akt), zeznania świadka M. M. (k. 336-339 akt), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt).

Pismem z dnia 6 grudnia 2013 r. powód zwrócił się do pozwanego o przystąpienie do odbioru wykonanych prac.

Dowód: pismo powoda z dnia 6 grudnia 2013 r. wraz z potwierdzeniem doręczenia (k. 136-138 akt).

W dniu 3 lutego 2014 r. powód zwrócił się do przedstawicieli pozwanego o wskazanie, w co należy wyposażyć wykonaną przez niego instalację, aby pozwany dokonał jej odbioru.

W odpowiedzi M. G. (1) poinformował powoda, iż zamiennie dla zastosowania filtra do strefy wybuchowej dopuszcza się wykonanie klapy zawrotnej, systemu wykrywania iskier i gaszenia.

Dowód: korespondencja mailowa (k. 139 akt).

W kwietniu 2014 r. pozwany zakupił i zamontowano w instalacji odpylania, wykonanej przez powodów, membrany i klapę zwrotną przeciwwybuchową.

Dowód: oferta nr AB/134/03/14 z dnia 25 marca 2014 r. (k. 141-144 akt), zamówienie z dnia 9 kwietnia 2014 r. (k. 145 akt).

Ponadto w kwietniu 2014 r. powodowie przekazali pozwanemu dokumentację powykonawczą instalacji, która zamiarem stron stanowiła także projekt instalacji objęty umową.

Dowód: Projekt powykonawczy KL- (...) z kwietnia 2014 r. (k. 146-158 akt).

W dniu 14 lipca 2014 r. powód oraz S. K. podpisali protokół odbioru prac, wykonanych przez powodów w oparciu o umowę nr (...). W dokumencie tym podpisujący go potwierdzili prawidłowe i kompletne wykonanie robót.

Dowód: protokół odbioru prac z dnia 14 lipca 2014 r. (k. 166 akt), zeznania świadka S. K. (k. 388-392 akt).

W dniu 15 lipca 2014 r. powodowie wystawili pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 96.500 zł netto (118.695 zł brutto), z terminem płatności wyznaczonym na 14 dni.

Powyższą fakturę pozwany odebrał w dniu 17 lipca 2014 r.

Dowód: faktura VAT nr (...) z dnia 15 lipca 2014 r. (k. 167 akt).

Pismem z dnia 17 lipca 2014 r. pozwany złożył powodom oświadczenie o odstąpieniu od umowy nr (...) z dnia 5 sierpnia 2013 r., z przyczyn leżących po stronie powodów.

Jako przyczynę odstąpienia od umowy pozwany wskazał, niezgodne z umową oraz przepisami prawa, w szczególności z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów i to pomimo pisemnego wezwania.

Pozwany wskazał, że niewłaściwe wykonanie przedmiotu polega w szczególności na:

1.  montażu instalacji z zastosowaniem filtra w wykonaniu zwykłym, nieprzeznaczonego do zastosowania w strefach zagrożenia wybuchem w wyznaczonej strefie zagrożenia wybuchem w obecności substancji pyłów wybuchowych,

2.  niezgodne z instrukcją producenta zamontowanie zaworu zawrotnego klapowego,

3.  brak deklaracji zgodności dla całej instalacji.

Jednocześnie pozwany wezwał powodów do zapłaty kwoty 19.300 zł, tytułem kary umownej.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: pismo pozwanego z dnia 17 lipca 2014 r. (k. 170 akt).

W odpowiedzi, powód poinformował pozwanego, iż złożone przez tego ostatniego oświadczenie o odstąpieniu od umowy uznaje za bezzasadne. Ponadto wskazał, iż w jego ocenie brak jest podstaw by przyjąć, iż w odważalni panuje środowisko pyłów wybuchowych lub łatwopalnych. Podał, że twierdzenia strony pozwanej w tym zakresie nie zostały poparte żadnymi pomiarami, ani badaniami.

Dodatkowo powód poinformował pozwanego, iż w dniu 25 lipca 2014 r. pobrał próbkę zgromadzonych wewnątrz komory odpylacza pyłów, które przesłał do analizy Politechnice (...), w celu ustalenia czy posiadają właściwości wybuchowe oraz palne.

Na zlecenie powoda, Politechnika (...) Instytut (...) wydał raport serii sprawozdania nr (...), w którym oznaczył parametry wybuchowości przesłanego pyłu.

Dowód: pismo powoda z dnia 25 lipca 2014 r. wraz z załącznikami i potwierdzeniem doręczenia (k. 171-182 akt), Raport serii sprawozdania nr (...) z lipca 2014 r. (k. 183-191 akt).

Pismami z dnia 12 sierpnia 2014 r. oraz 4 września 2014 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 118.695 zł, tytułem należności objętej fakturą VAT nr (...).

Pozwany, w odpowiedzi na wezwania, odmówił zapłaty, wskazując, iż żądania powodów są bezpodstawne.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: wezwanie z dnia 12 sierpnia 2014 r. wraz z potwierdzeniem doręczenia (k. 196-197 akt), pismo pozwanego z dnia 19 sierpnia 2014 r. (k. 198 akt), wezwanie do zapłaty z dnia 4 września 2014 r. (k. 199-202 akt), pismo pozwanego z dnia 11 września 2014 r. (k. 203 akt).

S. K., w oparciu o łączące go z pozwanym umowy zlecenia m.in. koordynował w imieniu pozwanego proces projektowania wentylacji na wydziale walcowni. Nie posiadał on pełnomocnictwa do dokonywania jednoosobowych odbiorów robót. Był on również upoważniony do koordynacji prac w zakresie sytemu wentylacji na odważalni. Koordynacja prac dotyczących walcowni odbywała się na mocy pisemnej umowy zlecenia zawartej z pozwaną w dniu 15 marca i 17 września 2013 r., wypowiedzianej przez pozwaną pismem z dnia 29 lipca 2014 r. Koordynacja i nadzór prac w odważalni odbywała się na mocy ustnego zlecenia tych prac S. K. przez pozwaną.

Dowód: umowa zlecenia nr (...) z dnia 15 marca 2013 r. (k. 360 akt), umowa zlecenia nr (...) z dnia 17 września 2013 r. (k. 361 akt), wypowiedzenie z dnia 29 lipca 2014 r. (k. 359), zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt), zeznania świadka L. M. (k. 418-423 akt), zeznania S. K. (k. 388 -392).

W pozwanej spółce protokoły odbioru sporządzane są przez kilkuosobowe komisje odbiorowe.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód: protokół końcowy odbioru z dnia 12 lutego 2014 r. (k. 269 akt), protokół odbioru z dnia 10 lutego 2014 r. (k. 270 akt), protokół odbioru końcowego z dnia 12 lutego 2014 r. (k. 271 akt), zeznania świadka M. M. (k. 336-339 akt, zeznania świadka M. S. (1) (k. 339-343 akt).

Dokument zabezpieczenia przed wybuchem powstał u pozwanej po podpisaniu umowy z powodami i nie został nigdy przekazany powodom.

Instalacja wykonana przez powodów w odważalni została warunkowo dopuszcza do pracy na okres 1 miesiąca.

Dowód : zeznania świadka M. M. (k. 336-339), M. S. (1) (k. 340), zeznania świadka S. K. (k. 389).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone przez strony do akt sprawy, zeznania świadków oraz zeznania powoda.

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie zgromadzone w sprawie dokumenty, albowiem ich wiarygodność, a tym samym i moc dowodowa, nie została przez żadną ze stron skutecznie zakwestionowana. Dokumenty prywatne stosownie do treści 245 k.p.c. stanowiły dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenia zawarte w tych dokumentach, natomiast dokumenty urzędowe stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.). Za wiarygodne Sąd uznał również wydruki komputerowe załączone do akt sprawy. Niepodpisane wydruki komputerowe nie stanowią dokumentu w rozumieniu art. 244 i 245 k.p.c., ale ze względu na to, iż w kodeksie postępowania cywilnego nie zawarto zamkniętego katalogu środków dowodowych, dopuszczalne jest skorzystanie z każdego źródła informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jeśli tylko nie jest to sprzeczne z przepisami prawa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2008 r. I CSK 138/08).

Zeznania świadka M. M. (k. 336-339 akt) Sąd uznał za wiarygodne w całości, albowiem były jasne, rzeczowe i spójne wewnętrznie, a ponadto korespondowały z treścią korespondencji mailowej przedstawicieli stron, zgromadzoną w aktach sprawy.

Sąd dał wiarę w części zeznaniom świadka M. S. (1) (D.) (k. 339-343 akt). Za nieprawdziwe Sąd przyjął twierdzenia świadka, w których podała, iż już w trakcie negocjacji pozwany wiedział, że wykonywana dla odważalni instalacja musi być antywybuchowa. Powyższe bowiem nie znalazło potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. W pozostałym zakresie Sąd nie znalazł podstaw by kwestionować zeznania M. S. (1)

Za wiarygodne w części Sąd uznał zeznania świadka S. K. (k. 388-392 akt). W ocenie Sądu za nieprawdziwe uznać należało twierdzenia świadka, iż pomieszczenie przy odważalni, w którym magazynowano sadzę, nie należało do przedmiotu umowy. Twierdzenia te sprzeczne były bowiem z załącznikiem do umowy oraz zeznaniami powoda, który wskazał, iż strony rzeczywiście początkowo zakresem umowy nie obejmowały tego pomieszczenia, jednakże w toku negocjacji, jeszcze przed podpisaniem umowy, wykonanie instalacji w tym pomieszczeniu objęto zakresem robót zleconych umową z dnia 5 sierpnia 2013 r. Powyższe jednak nie wpływało na ocenę pozostałych zeznań świadka, gdyż z uwagi na upływ czasu jego relacja mogła być niedokładna. Ponadto w ocenie Sądu na wiarę nie zasługiwały twierdzenia świadka, iż posiadał od pozwanego upoważnienie do samodzielnego odbioru prac, w zakresie tym zeznania świadka sprzeczne były z zeznaniami pozostałych świadków, a ponadto dokumentem w postaci protokołu odbioru walcowni, a także innymi protokołami spisywanymi przez pozwanego, z których treści wynika, iż w imieniu pozwanego odbiory dokonywane były przez kilkuosobowe komisje.

Za wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania świadka W. H. (k. 392-393 akt), albowiem korespondowały one z zeznaniami, w części uznanej za wiarygodne, S. K..

Ponadto Sąd nie znalazł podstaw by kwestionować zeznania świadków D. B. (k. 401-402 akt) i A. K. (k. 403-404 akt) albowiem były jasne i spójne, a co więcej korelowały ze sobą wzajemnie.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom świadka L. M. (k. 417-423 akt), albowiem korespondowały one m.in. z zeznaniami powoda, jednakże z uwagi na ich lakoniczność i ogólnikować nie stanowiły one podstawy ustalenia stanu faktycznego sprawy w szerokim zakresie.

Za wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania powoda W. L. (k. 423-427 akt), gdyż były one konsekwentne, spójne i zgodne z dokumentami zgromadzonymi w aktach sprawy, a także z zeznaniami innych świadków m. in. S. K., w części uznanej za wiarygodne.

Ponadto Sąd nie znalazł podstawy, by kwestionować zeznania M. G. (1) (k. 445-446 akt), jednakże z uwagi na zasłonięcie się przez świadka niepamięcią co do najistotniejszych okoliczności, nie mogły one stanowić podstawy ustalenia stanu faktycznego sprawy w szerokim zakresie.

Postanowieniem z dnia 27 listopada 2015 r. Sąd dopuścił dowód z opinii Głównego Instytutu Górnictwa Kopalni (...) na okoliczność, czy instalacja wentylacji dla odważalni wykonana przez powoda zgodnie z projektem powykonawczym, znajdująca się obecnie u pozwanego, a zinwentaryzowana w sprawozdaniu z wizji lokalnej dokonanej w dniu 17 lutego 2015 r., spełnia wymagania dla instalacji przeznaczonej do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem, a jeżeli nie spełnia to wówczas także na okoliczność czy instalacja ta winna była spełniać wymagania dla instalacji przeznaczonej do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (k. 446 v).

W dniu 21 marca 2016 r. Główny Instytut Górnictwa Kopalnia (...) przedłożył Sądowi opinię z dnia 8 marca 2016 r. sporządzoną na potrzeby niniejszej sprawy (k. 474-533 akt), którą następnie uzupełnił pismami datowanym na dzień 19 maja 2016 r. (k. 574-577 akt) i 30 czerwca 2016 r. (k. 624-629 akt) oraz ustnymi zeznaniami przedstawicieli Instytutu w osobach P. M. i M. G. (2) (k. 616-618 akt).

Przygotowana przez Główny Instytut Górnictwa Kopalnia (...) opinia nie mogła stanowić podstawy ustalenia stanu faktycznego analizowanej sprawy, albowiem okazała się nieistotna dla rozstrzygnięcia sprawy. W przeprowadzonym postępowaniu dowodowym nie zostało bowiem wykazane, aby strony umówiły się, że instalacja wentylacji spełniać miała wymagania dla instalacji przeznaczonej do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Ponadto podkreślić należy, iż przedmiotowa opinia nie mogła stanowić podstawy ustalenia stanu faktycznego sprawy również z innej przyczyny. Na rozprawie w dniu 6 lipca 2016 r. przedstawiciele Instytutu wskazali, iż przy sporządzaniu opinii oparli się na informacjach zawartych w treści maila z dnia 22 listopada 2013 r., autorstwa M. G. (1), którą to wiadomość ten ostatni sporządził na podstawie Dokumentu Zabezpieczenia Przed Wybuchem, zgodnie z którymi pomieszczenie odważali klasyfikowano jako strefę zagrażającą wybuchem. Jednocześnie przedstawiciele Instytutu oświadczyli, iż nie weryfikowali danych wskazanych we wspomnianej wiadomości mailowej. Mając zaś na uwadze, iż w toku procesu powód konsekwentnie i jednoznacznie zaprzeczał, aby w pomieszczeniu odważalni występowała przestrzeń zagrożona wybuchem, na stronie pozwanej ciążył obowiązek wykazania tej okoliczności. W ocenie Sądu, w toku niniejszego procesu pozwany nie zdołał wykazać, aby w pomieszczeniach odważali panowała atmosfera zagrażająca wybuchem. Jak wskazali przedstawiciele Instytutu, aby fakt ten stwierdzić niezbędnym byłoby posiadanie informacji o szczegółowej technologii wykonywania czynności na odważalni, tych zaś pozwany nie przedstawił.

W konsekwencji Sąd oddalił wniosek powodów o przeprowadzenie uzupełniających opinii przez Instytut, jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2015 r. Sąd oddalił wnioski dowodowe, zgłoszone przez stronę powodową o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. S. (2) i R. S.. Dowód z zeznań R. S. powodowie powołali na okoliczność ustalenia, na czyje zlecenie świadek ten sporządził opinię z dnia 14 maja 2014 r., okoliczność ta jednak okazała się nieistotna dla rozstrzygnięcia toczącego przez strony sporu. Przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. S. (2) również okazało się być zbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy. Wniosek ten powodowie zgłosili na okoliczność ustalenia, na podstawie jakich badań pyłów znajdujących się w instalacji świadek sporządził „Dokument zabezpieczenia stanowisk przed wybuchem” w oparciu o który pozwany domagał się zmian w przedmiocie umowy oraz czy znane są świadkowi wyniki badań pyłów zawarte w raporcie Instytutu (...) wybuchowości i detonacji z lipca 2014”. Tak sformułowane okoliczności, na które miał zeznawać świadek S., były nieistotne dla rozstrzygnięcia. Nadto świadomość świadka w przedmiocie wykonanych badań pozostawała bez wpływu na wynik przedmiotowego postępowania. Wreszcie okoliczność wykazania, iż w pomieszczeniu odważalni obowiązywała strefa zagrożenia wybuchem obciążała stronę pozwaną.

Ponadto w dniu 6 lipca 2016 r. Sąd oddalił wniosek powodów o przeprowadzenie dowodu z dokumentu załączonego w tym dniu do akt sprawy, a podpisanego przez M. S. (3). Wniosek ten zatytułowany jako załącznik do protokołu z rozprawy, stanowił de facto prywatną opinię, sporządzoną na zlecenie powoda. Złożenie tego dokumentu na tym etapie postępowania było spóźnione (art. 217§2 kpc). Nadto, zdaniem Sądu, obowiązek wykazania braku strefy zagrożenia wybuchem w odważalni obarczał pozwanego. Dodatkowo, mając na uwadze, iż Sąd uznał, że strony nie umówiły się, aby przedmiot umowy obejmował instalację spełniająca kryteria antywybuchowości, dowód ten pozostawał bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie powodowie dochodzili wynagrodzenia za prace wykonane na podstawie umowy nr (...), a polegające na wykonaniu projektu instalacji wentylacji odważalni, modernizacji tej instalacji oraz na dostawie i montażu odpylacza wskazanego w umowie. Pozwany zarzucał, że powodowie nie wykonali należycie zawartej umowy – nie dostarczyli projektu instalacji wentylacji oraz nie zamontowali instalacji o antywybuchowym charakterze.

Wskazaną umowę należało w ocenie Sądu uznać za umowę o dzieło. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Nie budzi wątpliwości, że powodowie zobowiązali się wykonać projekt i zmodernizować instalację wentylacji znajdującą się w budynku pozwanego. Było to zatem zobowiązanie rezultatu, a powodowie mieli uzyskać wynagrodzenie po wykonaniu wszystkich prac składających się na przedmiot umowy.

Pozwany zarzucił, że umowa nie została w sposób należyty wykonana przez powodów. Na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd uznał zarzuty pozwanego za niezasadne. Nie pozostawało spornym w toku procesu, że powodowie wykonali prace techniczne objęte umową nr (...) – polegające na modernizacji dotychczasowej instalacji i montażu nowego odpylacza. Pozwany stanął na stanowisku, że zmodernizowana instalacja powinna mieć antywybuchowy charakter, i na tym zarzucie opierał swoje twierdzenia o nienależytym wykonaniu zobowiązania przez powodów. Wobec tak zakreślonego stanowiska strony pozwanej istotnym w przedmiotowej sprawie stało się zbadanie, jakie ustalenia strony poczyniły przy zawieraniu przedmiotowej umowy, a co za tym idzie co należało do przedmiotu umowy, w tym w szczególności czy zawierając przedmiotową umowę strony wymagały, aby instalacja wentylacji spełniała kryteria antywybuchowej. Zatem kwestię drugorzędną stanowiła okoliczność, czy w pomieszczeniu odważalni panuje strefa zagrożenia wybuchem, czy też nie.

W ocenie Sądu, wbrew twierdzeniom pozwanego umowa zawarta przez strony w żaden sposób nie wskazywała na konieczność montażu instalacji antywybuchowej. Jak zgodnie zeznali wszyscy przesłuchani w toku procesu świadkowie, nikt z przedstawicieli pozwanego nie informował powodów, iż pozwany wymagał, aby zlecone do wykonania dzieło spełniało kryteria instalacji przeciwwybuchowej. Zauważyć trzeba, że zgodnie z wiadomością mailową M. D. z dnia 15 maja 2013 r. S. K. został upoważniony do reprezentowania pozwanego w zakresie ustalenia zakresu umowy i to z nim, powód ustalenia te podjął. Z zeznań S. K. wynika, iż w chwili zawierania umowy on, ani też pozwany nie wymagali aby instalacja posiadała charakter antywybuchowy. Nie mogło również umknąć uwadze Sądu, że w dniu 21 czerwca 2013 r. powód przesłał do S. K. opis rozwiązania instalacji dla odważalni, dołączając do niego kartę informacyjną filtra, który zamierzał zainstalować w tej instalacji tj. (...) 160. W opisie zespołu filtracyjnego, sporządzonym przez producenta filtra, wyraźnie i jednoznacznie zaznaczono, iż może on być zastosowany wyłącznie do separacji mieszanin pyłowych nie tworzących atmosfery wybuchowej oraz, że może on pracować wyłącznie poza wyznaczonymi strefami zagrożenia wybuchem. Pozwany, posiadając te informacje, godził się na zastosowanie takiego filtra, albowiem właśnie użycie tego filtra przewidywała podpisana przez strony w dniu 5 sierpnia 2013 r. umowa nr (...). Zaznaczyć przy tym wypada, iż treść umowy łączącej strony szczegółowo określała przedmiot tej umowy, a zatem brak adnotacji o antywybuchowym charakterze instalacji, przy jednoczesnym zaakceptowaniu odpylacza nie spełniającego takich kryteriów nie sposób tłumaczyć na korzyść pozwanego.

Co prawda niektórzy świadkowie podali, iż pozwany wymagał od początku instalacji antywybuchowej, co wynikać miało z faktu odważania sadzy w tym pomieszczeniu. Należało jednak mieć na uwadze, iż z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, iż pracownicy pozwanego poinformowali powoda, że sadza odważana była wyłącznie w pomieszczeniu tzw. brudnym i to w niewielkich ilościach.

Ponadto za okolicznością, iż umowa stron nie przewidywała wykonania instalacji antywybuchowej przemawia fakt, iż po próbie pierwszego odbioru prac, w dniu 7 października 2013 r. J. M. przesłał powodowi, zgłoszone do instalacji uwagi, z których żadna nie odnosiła się do niespełnienia przez instalację funkcji przeciwwybuchowej. Podniesione przez J. M. zastrzeżenia nie dotyczyły również typu zastosowanego odpylacza.

Jak wynika z przeprowadzonego powstępowania dowodowego, pierwsze uwagi w tym zakresie pozwany zgłosił powodowi na radzie budowy, która miała miejsce w drugiej połowie listopada 2013 r. (wiadomość mailowa z dnia 22 listopada 2013 r. – k. 132-133 akt), po sporządzeniu przez podmiot trzeci Dokumentu zabezpieczenia stanowisk pracy przed wybuchem, a więc po prawie dwóch miesiącach od zgłoszenia przez powoda przedmiotu umowy do odbioru.

Na podstawie przebiegu zdarzeń, zgodnie z zasadami logicznego myślenia, uznać należy, że wcześniej brak antywybuchowego charakteru instalacji nie stanowił dla pozwanego przeszkody dla odbioru prac wykonanych przez powodów, albowiem podjął on próbę ich odbioru. Dopiero zaś po sporządzeniu wspomnianego dokumentu, a także po ukończeniu przez powoda prac, w listopadzie 2013 r. pozwany podniósł zastrzeżenia co do braku przeciwwybuchowego charakteru instalacji.

Mając powyższe na uwadze, uznać należało, iż powód wykonał przedmiot umowy stron zgodnie z umową, ta bowiem nie przewidywała, aby instalacja spełniła wymagania dla środowiska zagrożonego wybuchem. To pozwany zatem pozostawał w zwłoce w odbiorze wykonanej przez powoda instalacji, nie był zatem zwolniony od obowiązku zapłaty powodowi umówionego wynagrodzenia, ten bowiem wykonał określone umową dzieło.

Jak ustalił Sąd, powodowie nie wiedzieli o oczekiwaniach pozwanego co do antywybuchowego charakteru instalacji wentylacyjnej – w ocenie Sądu pozwany nawet nie miał takich oczekiwań w momencie zawierania umowy, ponieważ o konieczności posiadania antywybuchowej instalacji dowiedział się później. Powodowie wiedzieli natomiast, na podstawie oględzin dokonanych przez W. L. i korespondencji e-mail, że w odważalni mogą występować pyły siarki i sadzy. Uznać jednak należało, że świadomość występowania tych pyłów nie świadczy o obowiązku instalacji antywybuchowej. Zauważyć należało, iż jak wynika z zeznań powoda, a także świadka S. K., powód został poinformowany, że sadza odważana będzie wyłącznie w tzw. pomieszczeniu brudnym i to jedynie w śladowych ilościach. Nie należy bowiem zapominać, że zawierając umowę z dnia 5 sierpnia 2013 r. strony uzgodniły konkretne zobowiązania zarówno powodów jak i pozwanego. Pozwany nie mógł zatem wymagać od powodów świadczenia ponad umówione zobowiązanie. Treść umowy stron w żadnym fragmencie nie przewiduje konieczności zastosowania instalacji antywybuchowej, powód zatem nie był zobowiązany, by swoje prace wykonywać ponad zobowiązanie.

Nadmienić także wypada, że Kodeks cywilny przewiduje konieczność dochowania przez dłużnika staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (art. 355 § 1 k.c.). Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności (art. 355 § 2 k.c.). Przewidziana należyta staranność dotyczy jednak sytuacji, gdy strona jest dłużnikiem, a zatem istnieje konkretne zobowiązanie. Powodowie natomiast, gdyby uznać, że z racji wykonywanej pracy powinni wiedzieć, że ze względu na występowanie określonych pyłów należałoby zastosować instalację antywybuchową, przed zawarciem umowy nie byli dłużnikami pozwanego. To pozwany wyznaczył zakres zobowiązania, wskazując jakie prace mają zostać wykonane. Strona pozwana nie poprzedziła zapytania co do wykonania prac pytaniem o zakres koniecznych robót czy też konieczność zastosowania szczególnych rozwiązań lub materiałów. Nie istnieje norma prawna, która nakładałaby na powodów obowiązek podejmowania za ich klienta decyzji co do zakresu inwestycji. Jak już wspomniano, pozwany również dysponował wykwalifikowanym zespołem pracowników, którzy winni wiedzieć jaką instalację pozwany potrzebował. Wobec czego brak jest podstaw, aby na powoda przerzucać ciężar decydowania za pozwanego jaki winien być zakres umowy stron.

Nie można było zatem uznać, że zarzut braku zastosowania technologii antywybuchowej mógł skutecznie prowadzić do zwolnienia pozwanego z obowiązku zapłaty wynagrodzenia.

Mając powyższe na uwadze, bez znaczenia okazała się okoliczność, czy w pomieszczeniu odważalni panuje środowisko zagrażające wybuchem. Dodać zatem jedynie wypada, że przedmiotowej okoliczności pozwany w żaden sposób nie wykazał, a to na nim stosownie do treści art. 6 k.c. spoczywał obowiązek dowodowy w tym zakresie. To bowiem strona pozwana z okoliczności tej wywodziła dla siebie korzystne skutki prawne, w postaci uchylanie się od zapłaty wynagrodzenia powodom, z uwagi na niewykonanie zobowiązania.

Odpowiedzi na to pytanie nie przyniosła sporządzona przez Instytut opinia, albowiem jak wskazali przedstawiciele Instytutu przy jej sporządzaniu oparli się o dane wynikające z Dokumentu zabezpieczenia przed wybuchem, określone w wiadomości mailowej M. G. (1) z dnia 22 listopada 2013 r. Powód zaś od początku procesu kwestionował trafność informacji w Dokumencie tym zawartych. Pozwani zaś nie wykazali szczegółowego przebiegu technologicznego odbywającego się w pomieszczeniu odważalni, który to zdaniem przedstawicieli Instytutu mógłby stanowić podstawę do jednoznacznej odpowiedzi, czy w miejscu tym występuje strefa zagrożenia wybuchem. Wobec powyższego, brak jest podstaw do tego, by uznać, iż w pomieszczeniach odważalni występuje omawiana strefa.

Odnosząc się natomiast do zarzutu braku odpowiedniego projektu instalacji, którego powodowie nie przedstawili, Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków, w tym i tych z ramienia strony pozwanej, że powodowie działali w porozumieniu ze stroną pozwaną. Pozwany bowiem ze względu na przyspieszenie prac godził się jedynie na dokumentację podwykonawczą, licząc na zakończenie prac przed upływem okresu, na jaki pozwany posiadał zezwolenia na korzystanie z instalacji wentylacji. Z uwagi na powyższe strony ustaliły, iż spełnieniem obowiązku przedłożenia projektu instalacji było przedłożenie dokumentacji powykonawczej, co powodowie uczynili. Nigdy na etapie przedprocesowym pozwany nie domagał się od powodów przedłożenia odrębnego od dokumentacji powykonawczej projektu. Kwestia projektu podniesiona została dopiero w toku niniejszego postępowania i to wyłącznie na jego użytek.

Reasumując, podniesione przez stronę pozwaną zarzuty nie mogły wpłynąć na zasadność domagania się przez powoda wynagrodzenia za przedmiot umowy. Powód wykonał bowiem całość przedmiotu zgodnie z umową, pozwany natomiast niezasadnie odmawiał jego odbioru.

W konsekwencji powyższego, Sąd w punkcie 1. wyroku, na podstawie art. 627 k.c. w zw. z art. 367 § 1 k.c. zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 118.695 zł. Zaznaczyć przy tym należy, iż na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2015 r. pełnomocnicy stron zgodnie oświadczyli, iż obowiązek zapłaty pozwanego wobec powodów z umowy z dnia 5 sierpnia 2013 r. miał mieć charakter solidarny.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od dnia 29 lipca 2014 r. Powód wystawił pozwanemu fakturę VAT, obejmującą wynagrodzenie dochodzone w niniejszej sprawie, w dniu 15 lipca 2014 r. wyznaczając 14 dniowy termin płatności. Zatem w dniu 29 lipca 2014 r. roszczenie powoda stało się wymagalne. Z uwagi na wprowadzenie z dniem 1 stycznia 2016 r. do kodeksu cywilnego oprócz odsetek ustawowych (art. 359 k.c.) także odsetek ustawowych za opóźnienie (art. 481 k.c.), należało, w celu wyeliminowania ewentualnych wątpliwości co do wysokości odsetek ustawowych za okres przed 1 stycznia 2016 r., dokonać zastrzeżenia, że zasądzone odsetki ustawowe za okres przed 1 stycznia 2016 r. należą się w wysokości odsetek ustawowych, o którym mowa była w art. 481§2 k.c. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw Dz. U. 2015 poz. 1830).

W punkcie 2. wyroku, Sąd na podstawie art. 98 k.p.c.. zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 5.101 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na kwotę tę składały się: opłata od pozwu w wysokości 1.484 zł, koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika powoda w wysokości 3.600 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Wysokość kosztów zastępstwa prawnego Sąd ustalił podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.), bowiem pozew wpłynął przed 1 stycznia 2016 r.

Ponadto, w punkcie 3. wyroku, Sąd na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Poznaniu) kwotę 4.451 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu.

SSO Piotr Marciniak