Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Lidia Staśkiewicz

Protokolant: Magdalena Surowiec

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w G.

przeciwko D. D.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego D. D. na rzecz powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Z. w G. kwotę 3.406,77 zł (trzy tysiące czterysta sześć złotych, 77/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 08 października 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego D. D. na rzecz powoda B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Z. w G. kwotę 717 zł (siedemset siedemnaście złotych, 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600 zł (sześćset złotych, 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 08 października 2015 r. (data prezentaty Sądu) (k. 3 i nast.) powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G. wystąpił przeciwko pozwanemu D. D. z roszczeniem o zasądzenie od pozwanego na swą rzecz kwoty 3.406,77 zł, wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 600 zł, powiększonych o koszt uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, iż w dniu 05 stycznia 2006 r. pozwany zawarł z Bankiem (...) S.A. umowę pożyczki gotówkowej numer (...). Wobec braku spłaty zadłużenia wierzytelność wynikająca z opisanej wyżej umowy została sprzedana na rzecz powoda na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej z Bankiem (...) S.A. w dniu 17 stycznia 2014 r. Powód nabył wierzytelność w łącznej kwocie 2.939,61 zł, w tym: a) 2.606,01 zł tytułem kapitału; b) 263,14 zł tytułem odsetek umownych, naliczanych przez Bank w wysokości zgodnej z treścią zawartej z pozwanym umowy pożyczki gotówkowej w okresie od dnia jej zawarcia do dnia sprzedaży wierzytelności na rzecz powoda; c) 70,46 zł tytułem kosztów poniesionych przez Bank w związku z uruchomieniem oraz bieżącą obsługą kredytu (prowizje, ubezpieczenia i inne bieżące opłaty), monitoringiem płatności (koszty upomnień telefonicznych i pisemnych) oraz tytułem kosztów działań windykacyjnych podejmowanych przez bank po dniu wypowiedzenia umowy (koszty windykacji pisemnej, telefonicznej i bezpośredniej) w wysokości zgodnej z treścią umowy pożyczki gotówkowej. Od dnia nabycia wierzytelności powód kontynuował naliczanie odsetek za opóźnienie w spłacie wymagalnego kapitału i na dzień wniesienia pozwu zaległość z tego tytułu wynosiła 467,16 zł. Łączna wysokość zadłużenia pozwanego na dzień 15.09.2015 r. została stwierdzona dokumentem księgowym w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda i wynosi: a) 2.606,01 zł tytułem kapitału, b) 730,30 zł tytułem odsetek, c) 70,46 zł tytułem kosztów.

Nakazem zapłaty z dnia 26 listopada 2015 r., sygn. akt I Nc 5122/15, wydanym w postępowaniu upominawczym, Referendarz sądowy tutejszego Sądu nakazał pozwanemu, aby zapłacił na rzecz powoda dochodzoną kwotę wraz z odsetkami i kosztami procesu (k. 12).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym (k. 22 i nast.) pozwany D. D. zaskarżył nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zwrot kosztów procesu.

Pozwany podniósł zarzut nie istnienia roszczenia, zarzut przedawnienia roszczenia powoda oraz zarzut powagi rzeczy osądzonej.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zaprzeczył, aby zawierał umowę, o której mowa w pozwie i nie przypomina sobie, aby korzystał z karty bankowej Banku (...) w W.. Z ostrożności pozwany podniósł, że roszczenie powoda było już przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie X Nc 23022/15 Sądu Rejonowego w Elblągu toczącej się między tymi samymi stronami.

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty (k. 40 i nast.) powód podniósł w pierwszej kolejności, że roszczenie nie uległo przedawnieniu, albowiem bieg terminu przedawnienia został przerwany kolejno poprzez następujące czynności:

a)  wydanie w dniu 05.09.2008 r. przez Sąd Rejonowy w E. w sprawie I Co 3006/08 postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności (...);

b)  wydanie w dniu 20.05.2013 r. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w E. D. S. (1) w sprawie KM 1569/08 postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego;

c)  wniesienie pozwu w niniejszej sprawie w dniu 07 października 2015 r.

Nadto powód, ustosunkowując się do zarzutu pozwanego dotyczącego nie zawarcia umowy pożyczki, przedłożył umowę pożyczki opatrzoną własnoręcznym podpisem pozwanego.

Pozwany na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016 r. potwierdził, że złożył podpis na tej umowie. Podniósł, że spłacił część pożyczki, lecz nie posiada na ten fakt dokumentów (k. 72).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05 stycznia 2006 r. D. D. zawarł z Bankiem (...) S.A. umowę pożyczki gotówkowej, nr rachunku pożyczki (...). Zgodnie z umową pożyczkobiorcy udzielono pożyczki w kwocie 3.000 zł netto (3.639 zł brutto), która miała być spłacona w 18 ratach.

(bezsporne, nadto dowód: umowa pożyczki – k. 45; regulamin pożyczki gotówkowej – k. 46).

W dniu 05 sierpnia 2008 r. Bank (...) S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), z którego wynikało wymagalne zadłużenie D. D. na rzecz Banku (...) S.A.:

I.  z tytułu umowy o kartę kredytową C. z dnia 16.02.2006 r., nr karty (...) – na kwotę 2.523,12 zł z tytułu niespłaconego kredytu wraz z należnymi odsetkami umownymi ustalonymi w regulaminie Karty Kredytowej C. w wysokości 21,96% rocznie od kwoty 2.523,12 zł liczonymi za okres od dnia 18.11.2006 do dnia 14.10.2007; w wysokości 23,40% rocznie od kwoty 2.523,12 zł liczonymi za okres od dnia 15.10.2007 do dnia 29.02.2008 oraz w wysokości 24,96% rocznie od kwoty 2.523,12 zł liczonymi za okres od dnia 01.03.2008 do dnia faktycznej spłaty kredytu;

II.  z tytułu umowy (...) z dnia 05.01.2006 r. nr (...) – na kwotę 2.939,61 zł, w tym:

a)  kwotę 2.606,01 zł z tytułu niespłaconego kredytu wraz z odsetkami umownymi ustalonymi w Regulaminie dla (...) w wysokości 23,99% rocznie od kwoty 2.606,01 zł liczonymi za okres od dnia 08.01.2007 r. do dnia zapłaty;

b)  kwotę 263,14 zł z tytułu odsetek umownych za faktyczne opóźnienia w spłacie rat kredytu liczonych zgodnie z warunkami Regulaminu dla (...) w wysokości 23,99% w skali roku od udzielonej pożyczki liczonych łącznie za okres od dnia 05.01.2006 r. do 01.07.2007 r.;

c)  kwotę 70,46 zł tytułem opłat manipulacyjnych za czynności windykacyjne związanych z opóźnieniem w spłacie pożyczki oraz opłat operacyjnych za obsługę pożyczki naliczonych zgodnie z warunkami Regulaminu (...).

Dowód: Bankowy Tytuł Egzekucyjny – k. 47

W dniu 29 sierpnia 2008 r. Bank (...) S.A. wystąpił do Sądu Rejonowego w Elblągu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 05 sierpnia 2008 r.

Dowód: wniosek o nadanie klauzuli wykonalności - k. 2-4 akt I Co 3006/08, koperta z datą nadania wniosku – k. 22.

Postanowieniem z dnia 05 września 2008 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w E. w sprawie I Co 3006/08 nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 05 sierpnia 2008 r. klauzulę wykonalności przeciwko dłużnikowi D. D. na kwotę 5.462,73 zł z należnymi odsetkami i kosztami z zastrzeżeniem prowadzenia egzekucji do kwoty 180.000,00 zł.

Dowód: postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności – k. 23 akt I Co 3006/08.

W dniu 05 listopada 2008 r. Bank (...) S.A. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w E. D. S. (1) wniosek o wszczęcie egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 05 sierpnia 2008 r. opatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w E. z dnia 05 września 2008 r.

Dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji - k. 1-3 akt Km 1569/08, koperta z datą nadania wniosku – k. 5.

Postanowieniem z dnia 20 maja 2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w E. D. S. (2) umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone w sprawie Km (...), wskazując, że egzekucja z ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności i rachunku bankowego dłużnika okazała się bezskuteczna. Odpis postanowienia doręczony został dłużnikowi w dniu 22 maja 2013 r., a wierzycielowi w dniu 27 maja 2013 r. Postanowienie powyższe uprawomocniło się z dniem 03 czerwca 2013 r.

Dowód: postanowienie z dnia 20.05.2013 r. – k. 97 akt Km (...), zpo – k. 107-108 akt Km (...).

Bank (...) S.A. na podstawie umowy z dnia 19 grudnia 2013 r. dokonał przelewu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki gotówkowej nr (...) na rzecz B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w G.. Przeniesienie wierzytelności stało się skuteczne dnia 17 stycznia 2014 r.

Dowód: pismo z dnia 21.02.2014 r.– k. 57.

W dniu 15 września 2015 r. B. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. w G. sporządziło wyciąg z ksiąg rachunkowych Funduszu, z którego wynikało, że D. D. posiada zadłużenie z tytułu umowy pożyczki gotówkowej z dnia 05.01.2006 r., które na dzień 15.09.2015 r. wynosiło 3.406,77 zł, w tym kapitał – 2.606,01 zł, odsetki – 730,30 zł i koszty 70,46 zł.

Dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych na dzień 15.09.2015 r. – k. 5.

W dniu 21 maja 2015 r. B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G. wniósł przeciwko D. D. do Sądu Rejonowego w E. pozew o zapłatę kwoty 6.649,78 zł z tytułu umowy o kartę kredytową z dnia 28 lutego 2006 r. Wyrokiem z dnia 15 marca 2016 r. w sprawie I C 106/16 Sąd Rejonowy w E. oddalił powództwo.

Dowód: wyrok z dnia 15 marca 2016 r. – k. 70.

Pozew w niniejszej sprawie wpłynął 08 października 2015 r.

Bezsporne.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, którym dał wiarę w pełni wobec nie kwestionowania ich przez strony oraz braku podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości przez Sąd z urzędu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniósł zarzut nie istnienia roszczenia (nie zawarcia umowy), zarzut przedawnienia roszczenia powoda oraz zarzut powagi rzeczy osądzonej.

Na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016 r. po okazaniu przedłożonej przez powoda umowy (...) z dnia 05.01.2006 r. nr (...), pozwany ostatecznie potwierdził fakt jej zawarcia. Podniósł również, że pożyczkę częściowo spłacił.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że niezasadny okazał się zarzut pozwanego, iż roszczenie powoda było już przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie X Nc (...) (I C (...)) Sądu Rejonowego w E. toczącej się między tymi samymi stronami. Przedmiotem tego postępowania było roszczenie o zapłatę kwoty 6.649,78 zł z tytułu umowy o kartę kredytową z dnia 28 lutego 2006 r., a zatem brak jest tożsamości przedmiotu obu spraw, albowiem niniejsza sprawa dotyczy umowy pożyczki gotówkowej z dnia 05 stycznia 2006 r.

Niezasadny okazał się również podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia.

Zgodnie z art. 117 § 1 i 2 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu (§ 1). Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (§ 2).

Zgodnie z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Udzielanie pożyczek gotówkowych, które są oprocentowane (zatem z samym faktem ich przyznania klientowi związane jest uzyskiwanie przez bank dochodu w postaci odsetek od wypłaconej kwoty świadczenia pieniężnego) oraz wypłata pożyczek przez instytucję finansową taką jak bank stanowi realizację zadań wchodzących w zakres działalności gospodarczej takiego przedsiębiorstwa. Zatem roszczenie banku o zwrot pożyczki jako związane z prowadzoną przez bank działalnością gospodarczą, przedawnia się w terminie 3-letnim, a nie 10-letnim (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 15 listopada 2011 r., III Ca 659/11, LEX nr 1714072).

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie (art. 120 § 1 k.c.).

Zgodnie z § 5 ust. 12 Regulaminu (...) (k. 46) jeżeli pożyczkobiorca nie spłaci swoich zobowiązań wobec Banku w terminie wskazanym w wypowiedzeniu, cała kwota pożyczki powiększona o należne odsetki i opłaty staje się wymagalna, a Bank przystępuje do zaspokojenia swoich wierzytelności z tytułu umowy w postępowaniu egzekucyjnym.

W niniejszej sprawie wymagalność pożyczki nie budziła wątpliwości, jako że została stwierdzona wprost w Bankowym tytule egzekucyjnym z dnia 05 sierpnia 2008 r. Wprawdzie dokładna data wymagalności nie została wskazana przez powoda, jednakże do momentu złożenia przez poprzednika prawnego powoda wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w sprawie I Co (...), tj. do dnia 29 sierpnia 2008 r., 3-letni termin przedawnienia jeszcze nie upłynął, nawet gdyby liczyć go od dnia zawarcia umowy, tj. 05 stycznia 2006 r.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Zgodnie zaś z art. 124 kc po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg okresu przedawnienia. Przerywa też bieg przedawnienia wszczęcie egzekucji na wniosek wierzyciela, a tym samym okres przedawnienia na nowo biegnie od dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, OSNC 2005/4/58, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 listopada 2015 r., I Aca 664/15, LEX nr 1950332).

W przedmiotowej sprawie bieg terminu przedawnienia został zatem przerwany poprzez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności Bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, co miało miejsce w dniu 29 sierpnia 2008 r., a następnie poprzez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, co miało miejsce w dniu 05 listopada 2008 r. Jak wynika z akt egzekucyjnych postępowanie egzekucyjne zostało prawomocnie umorzone z dniem 03 czerwca 2013 r., a zatem od dnia 04 czerwca 2013 r. zaczął biec na nowo 3-letni termin przedawnienia. Termin ten upływał w dniu 04 czerwca 2016 r., jednak został ponownie skutecznie przerwany przez złożenie pozwu w niniejszej sprawie w dniu 08 października 2015 r.

Wszystkie powyższe rozważania są aktualne wobec powoda – nabywcy wierzytelności w niniejszej sprawie – albowiem na skutek cesji nabył on wierzytelność w takim stanie, jaka przysługiwała zbywcy. Konsekwencją tego jest uregulowanie zawarte w art. art. 513 § 1 kpc, zgodnie z którym dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

Dodatkowo należy zauważyć, że bankowym tytułem egzekucyjnym nie były objęte dochodzone pozwem odsetki, które powód naliczał od wymagalnego kapitału od dnia cesji wierzytelności, tj. od dnia 17.01.2014 r., do dnia wystawienia wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu tj. do dnia 15.09.2015 r. w kwocie 467,16 zł (tzw. odsetki dynamiczne B.). Jednakże roszczenie w tym zakresie nie jest także przedawnione, albowiem 3-letni termin przedawnienia tych odsetek liczony od dnia 17.01.2014 r. jeszcze nie upłynął i został przerwany złożeniem pozwu w sprawie.

Na rozprawie w dniu 17 sierpnia 2016 r. pozwany podniósł również, że dokonał wpłat na rzecz wierzyciela, jednakże nie przedstawił żadnych wniosków dowodowych na poparcie swoich twierdzeń. Zgodnie zaś z ogólnymi regułami postępowania dowodowego, obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Reasumując powyższe, Sąd w punkcie I sentencji wyroku uwzględnił powództwo w całości.

Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty roszczenia głównego zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wytoczenia powództwa, tj. od dnia 08 października 2015 r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie ze względu na zmianę brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c., wprowadzonego z dniem 1 stycznia 2016 roku ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), do dnia 31 grudnia 2015 roku Sąd zasądził odsetki ustawowe, zgodnie przepisem art. 481 § 2 k.c. w poprzednio obowiązującym kształcie, natomiast od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 roku (art. 56 ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Na koszty procesu po stronie powoda, wygrywającego niniejszą sprawę w całości, złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 100 zł, koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł oraz kwota 600,00 zł kosztów zastępstwa procesowego w wysokości wynagrodzenia radcy prawnego w stawce minimalnej za prowadzenie niniejszej sprawy, określonej na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. 2013, Nr 490), tj. łącznie 717,00 zł.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.