Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VIII Ga 261/13

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 4 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:SSO Piotr Sałamaj

Sędziowie:SO Krzysztof Górski

SR del. Anna Górnik (spr.)

Protokolant:stażysta Patrycja Predko

po rozpoznaniu w dniu 4 października 2013 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w S.

przeciwko (...) spółce jawnej W. Ł. i A. B. w L.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 16 maja 2013 roku, sygnatura akt XI GC 477/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7.985 zł (siedmiu tysięcy dziewięciuset osiemdziesięciu pięciu złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 5 sierpnia 2011 roku oraz kwotę 3.981,87 zł (trzech tysięcy dziewięciuset osiemdziesięciu jeden złotych osiemdziesięciu siedmiu groszy) tytułem kosztów procesu;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.000 zł (jednego tysiąca złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj SSR del. Anna Górnik

VIII Ga 261/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółki jawnej W. Ł. i A. B. z siedzibą w L. kwoty 7 985 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 sierpnia 2011 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powódka zakupiła od pozwanej śruby, a następnie wykorzystano te śruby do wykonania elementów grzejnych, które dostarczyła swojemu odbiorcy. Okazało się, że śruby są wadliwe. Powódka poniosła szkodę w wysokości 7 985 zł, która to kwota stanowi koszt wyprodukowania elementu obejmującego płytki mocujące ze śrubami.

Pozwana w odpowiedź na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego. W treści odpowiedzi na pozew pozwana przyznała, że sprzedała powódce śruby, ale wskazała też, że nie ma pewności, iż kwestionowane śruby to te, które sprzedała pozwana, gdyż powódka wcześniej miała innych dostawców, żaden inny odbiorca powódki nie zgłaszał wadliwości śrub, a ponadto wadliwy może być sposób mocowania śrub.

Wyrokiem z dnia 16 maja 2013 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy oddalił powództwo i zasądził od powódki (...) spółki akcyjnej w S. na rzecz pozwanej (...) spółki jawnej W. Ł. i A. B. w L. kwotę 3 581,87 (trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt jeden złotych osiemdziesiąt siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok Sąd wydał po ustaleniu, że w dniu 15 marca 2011 roku powódka (...) spółka akcyjna z siedzibą w S. zakupiła od pozwanej (...) spółki jawnej W. Ł. i A. B. z siedzibą w L. śruby z łbem sześciokątnym (...), pełny gwint, klasa 8.8, PN - (...) w ilości 40 540 sztuk. Klasa 8.8 to klasa wytrzymałości produktu, a PN- (...) to oznaczenie polskiej normy. Z tego tytułu pozwana wystawiła fakturę VAT oznaczoną nr (...) na kwotę 690,03 zł, która to została przez powódkę zapłacona w dniu sprzedaży.

Pozwana, po otrzymaniu towaru od producenta dokonała jego sprawdzenia i nie wykryła żadnej wady. Również powódka przeprowadziła kontrolę. Kontrola dostaw nie wykazała nieprawidłowości w śrubach zakupionych od pozwanej. Kontrola ta została przeprowadzona w sposób statystyczny – pobrano klika próbek i dokonano ich pomiarów.

Sąd ustalił nadto, że śruby z łbem sześciokątnym (...) Fe PN-85/M- (...) ( (...)) powódka nabywała od kilku różnych kontrahentów. W 2011 roku do magazynu powódki dostarczono śruby między innymi od pozwanej oraz od innych kontrahentów: (...) SA, (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o.

W piśmie z dnia 7 czerwca 2011 roku prezes zarządu powódki zgłosił pozwanej reklamację, wskazując, że w dostawie z dnia 15 marca 2011 roku znalazły się śruby z wadliwie wykonanymi gwintami. Wada gwintu spowodowała brak możliwości montażu gotowego elementu grzejnego w piekarniku kontrahenta powódki. Powódka poinformowała, że jej klient zareklamował już 10 000 elementów grzejnych na okoliczność wadliwie wykonanego gwintu, co oznacza, że było co najmniej 20 000 wadliwych gwintów. Powódka wskazała, że straty, jakie poniosła z powodu wadliwości gwintów są na etapie ustalania z kontrahentem, który musiał wstrzymać produkcję.

Sąd Rejonowy przyjął także, że powódka wyprodukowała 7 985 sztuk elementu obejmującego płytki mocujące wraz ze śrubami. Całkowity koszt własny wyprodukowania jednego elementu wynosił 1 zł. Obniżono cenę elementu grzejnego i wysłano pracowników w delegację po otrzymaniu reklamacji.

Nadto ustalono, że w piśmie z dnia 18 lipca 2011 roku pozwana została wezwana do zapłaty na rzecz powódki kwoty 5 725,25 zł tytułem naprawienia szkody spowodowanej dostarczeniem wadliwych śrub. Wskazano, że kwota ta nie obejmuje płytek sprzedanych kontrahentowi z Białorusi, jednak w wypadku wystąpienia przez niego o odszkodowanie zostanie ono doliczone do wskazanej w wezwaniu kwoty.

W piśmie z dnia 27 lipca 2011 roku pozwana została wezwana do zapłaty na rzecz powódki kwoty 7 985 zł tytułem naprawienia szkody spowodowanej dostarczeniem wadliwych śrub. Wskazano, że kwota ta stanowi całkowity koszt wytworzenia. Natomiast w piśmie z dnia 4 sierpnia 2011 roku poinformowano powódkę, że pozwana nie jest w stanie odnieść się do treści wezwania, gdyż nie ma ona możliwości dokonania oględzin płytek z zamontowanymi przedmiotowymi śrubami, ani samych śrub. W piśmie wskazano też, że konieczne jest dostarczenie pozwanej zakwestionowanych śrub, a także informacji o etapach procesu produkcyjnego oraz szczegółowego wyliczenia wysokości sygnalizowanej szkody.

W dniu 16 sierpnia 2011 roku nadano do pełnomocnika pozwanej pismo, w którym poinformowano, że powódka przesłała jej 20 sztuk płytek z zamocowanymi śrubami. Wskazano, że proces produkcji dotyczący śrub przebiegał w 3 etapach: usunięcie metodą chemiczną ocynku ze śrub, zamocowanie śrub na płytkach przez punktowe zgrzewanie przy łbach śrub i ponowne cynkowanie elementu. W piśmie wskazano, ze pomiar gwintu dowodzi niezachowania polskiej normy na całej długości gwintu. W załączeniu przesłano też kalkulację wytworzenia czterech rodzajów płytek, do których zamocowano śruby z dostawy pozwanej. W odpowiedzi, w piśmie z dnia 5 września 2011 roku, poinformowano powódkę, że pozwana otrzymała próbki płytek z zamontowanymi przedmiotowymi śrubami i są one analizowane pod kątem ich wadliwości. W piśmie wskazano też, że konieczne jest dostarczenie pozwanej również wyników badań śrub na etapie przedprodukcyjnym, gdyż wcześniej nigdy nie odnotowano wad śrub dostarczanych przez pozwaną, a pochodzących od tego samego producenta i ewentualna wadliwość może wynikać z nieprawidłowej dalszej obróbki. Pozwana zgłosiła też – w razie potwierdzenia wad śrub - gotowość doprowadzenia śrub do stanu zgodnego z umową.

Sąd I instancji wskazał, że z opinii Instytutu (...) wynika, że proces obróbki galwanicznej i spawania nie powinien mieć wpływu na kształt gwintu oraz że śruby zamocowane na płytkach dostarczonych do badania przez powódkę nie mają właściwego stopnia twardości materiału. Na wszystkich gwintach występują wady, polegające na nierówności trzpienia śruby i uszkodzeniu gwintu. Natomiast na śrubach dostarczonych przez pozwaną, z innej partii, lecz od tego samego producenta, wykonanych w tej samej technologii, żadne z wymienionych wad nie występują. Śruby mają właściwą twardość, pełny, równy gwint oraz równy trzpień. Ponadto cechy na łbach śrub (8.8) są bardziej wyraziste od tych, które zamocowała na płytkach powódka.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne w całości.

Sąd wskazał, że umowę sprzedaży regulują przepisy art. 535 k.c. i n. Zgodnie z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Fakt zawarcia umowy sprzedaży 75 kg – ok. 40 000 sztuk - śrub o oznaczonych parametrach, w dniu 15 marca 2011 roku Sąd uznał za niesporny, a nadto wskazał, że potwierdzała ją wystawiona i podpisana przez pozwaną faktura, potwierdzająca zarówno jaki towar został zakupiony oraz w jakiej ilości i w jakiej cenie oraz fakt zapłaty. Powódka potwierdziła, iż odebrała towar od pozwanej.

Analizując roszczenie powódki Sąd przywołał przepis art. 556 § 1 k.c., zgodnie z którym sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne rzeczy).

Wystarczająca przesłanką faktyczną uzasadniającą tego rodzaju odpowiedzialność sprzedawcy jest ustalenie, że wydana i odebrana przez kupującego rzecz wykazuje cechy kwalifikujące ją w danym stosunku prawnym jako rzecz wadliwą. W ocenie Sądu I instancji pozwana miała wiedzę jakie jest przeznaczenie śrub, ponieważ przewija się ten cel w korespondencji, a nadto powódka od początku zainteresowana była śrubami bez nakrętek, co wskazuje na inne, niż tylko skręcanie, przeznaczenie towaru.

Sąd przywołał także treść art. 560 k.c., stanowiący, iż jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Przy odstąpieniu od umowy z powodu wady rzeczy sprzedanej, strony powinny sobie nawzajem zwrócić otrzymane świadczenia według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej. Jednocześnie, zgodnie z przepisem art. 563 k.c., kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia, a w przypadku gdy zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca po upływie czasu, w którym w przy zachowaniu należytej staranności mógł ją wykryć. Jednakże przy sprzedaży między osobami prowadzącymi działalność gospodarczą utrata uprawnień z tytułu rękojmi następuje, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o dostrzeżonej wadzie, a w wypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy niezwłocznie po jej wykryciu.

Stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dokumenty, zeznania świadków i przesłuchanie stron oraz opinię Instytutu dając im przymiot wiarygodności z zastrzeżeniami odnośnie miarodajności niektórych dowodów.

Analizując stan faktyczny, a także treść przywołanych powyżej przepisów, Sąd doszedł do przekonania, iż powódka nie skorzystała skutecznie z uprawnienia wynikających z rękojmi za wady rzeczy sprzedanej. Wprawdzie odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu wad rzeczy sprzedanej ma charakter odpowiedzialności absolutnej, jednakże kupujący, aby skorzystać z uprawnienia, musi spełnić jednocześnie kilka warunków.

Przywołują art. 6 k.c. ciężar Sąd wskazał, iż powódka, aby móc skorzystać z uprawnień z tytułu rękojmi, winna wykazać, iż spełnione zostały przesłanki do dochodzenia tych uprawnień, w szczególności, że rzecz sprzedana miała wady. Przedstawione przez powódkę dowody, w ocenie Sądu I instancji, nie potwierdzają w sposób niebudzący wątpliwości, że wady śrub użytych do produkcji płytek odnoszą się do śrub zakupionych u pozwanej. Zasadnicza wątpliwość nasunęła się w świetle zeznań świadka, który w powodowej spółce badał jakość śrub dostarczonych przez pozwaną – zeznał, że nie pamięta śrub od pozwanej, nie kojarzy partii śrub zakupionych u pozwanej. Dalej zeznał, że każdorazowo jest przeprowadzana kontrola jakości określoną metodą i kontrola ta nie wykazała żadnych wad. Wątpliwość tę umocniła okoliczność, że powódka nie dostarczyła pozwanej wadliwych śrub z partii zakupionej u pozwanej, chociaż z materiału dowodowego wynika, że do produkcji płytek wykorzystano mniejszą ilość śrub od zakupionej. Ponadto pozwana także przeprowadziła kontrolę śrub po ich dostarczeniu do jej magazynu przez producenta i także nie stwierdziła żadnych wad. Natomiast problem z dokręcaniem oraz stosowaniem elektronarzędzi odnosił się do śrub przedstawionych przez powódkę w ramach reklamacji towaru, gdzie pozwana udzielając odpowiedzi na reklamację wskazywała, że być może przyczyną problemu z dokręcaniem jest obróbka termiczna i galwaniczna przedmiotowych śrub. Ponadto pozwana od początku domagała się dostarczenia jej przez powódkę śrub pochodzących od pozwanej, a nie poddanych obróbce. Pozwana nie ma pewności, czy śruby użyte do produkcji płytek pochodziły z partii sprzedanej przez pozwaną, zwłaszcza, że partia obejmowała 12 palet, wszystkie zostały sprzedane przez pozwaną i nie było żadnej reklamacji. Niezależnie od powyższego powódka, w ocenie Sądu, nie wykazała ilości śrub faktycznie zakupionych w okresie około marca do kwietnia maja 2011r. oraz rzeczywistych stanów magazynowych. Wydruk zakupów śrub w okresie przed 15 marca 2011r i po tej dacie, załączony do pisma procesowego powódki, mający przedstawić stan zapasów wcale tego nie przedstawia, ponadto jest to wydruk niepodpisany przez osobę sporządzającą zestawienie, jak też nie wynika z niego, że jest to wykaz kompletny. Sąd wskazał, że w przedsiębiorstwach, które mają gospodarkę magazynową połączoną z kontrolą jakości zarówno towarów dostarczanych, jak i wyprodukowanych przez firmę, tworzy się dokumenty wydania do produkcji, ze wskazaniem ilości i dat wydania oraz prawdopodobnie partii, z której wydanie materiałów nastąpiło, co w systemie informatycznym w sposób powiązany jest odnotowywane. Można odtworzyć historię gospodarki materiałowej dzień po dniu.

Sąd zaznaczył też, że powódka nie przedstawiła żadnej reklamacji swojego kontrahenta, żadnej korespondencji na ten temat. Nie wiadomo, jaka ilość rzeczywiście znajduje się w magazynie powódki. Jeśli powódka wskazała w pozwie, że obecnie jest w magazynie (...) płytek z wadliwymi śrubami, świadkowie zeznawali, że taki jest stan, to z całą pewnością powstały dokumenty obrazujące ten stan. Sąd uznał przy tym, że zestawienie magazynowe nie jest nawet dokumentem prywatnym, a to z powodu braku podpisu pod nim i jako taki, w myśl art. 245 k.p.c., nie stanowi dowodu. Przepis ten przyjmuje domniemanie, że dokument zawiera tekst pochodzący od osoby, która go podpisała. Natomiast świadkowie tę wiedzę muszą posiadać z dokumentacji, której zabrakło.

Niezależnie od tych zastrzeżeń istotnym zarzutem jest to, że powódka nie dostarczyła pozwanej ani jednego egzemplarza śruby, których jakość zakwestionowała. Pozwana nie miała żadnej możliwości sprawdzenia, także z udziałem swojego dostawcy, czy śruby pochodzą od niej, od producenta, u którego się zaopatrzyła.

Sąd przytoczy ponownie przepis art. 563§2 k.c. wskazując, że w stosunkach dwustronnie profesjonalnych utrata uprawnień z tytułu rękojmi grozi w razie braku należytego (co do czasu i miejsca) zbadania rzeczy oraz braku niezwłocznego zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Bezsporne jest, iż strony umowy są stronami prowadzącymi działalności gospodarczą. Powódka odebrała towar bez zastrzeżeń – w marcu 2011 roku. Przepis art. 563 k.c. dla zachowania uprawnień z tytułu rękojmi wymaga od profesjonalisty zachowania aktów staranności polegających na zbadaniu otrzymanej rzeczy. Powódka twierdziła, że zbadała i śruby nie wykazywały wad. Już to utwierdza w przeświadczeniu, że reklamacja nie dotyczyła śrub dostarczonych przez pozwaną. W ocenie Sądu powódka nie wykazała, że wadliwe śruby pochodziły od pozwanej.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, iż powódka nie wykazała, by służyło jej roszczenie z tytułu rękojmi, a nawet przy przyjęciu, iż rzeczywiście rzeczy miały wady, z przyczyn wskazanych powyżej, utraciła ona uprawnienia z niej wynikające.

W dalszej części rozważań Sąd wskazał, iż z uwagi na to, że strona powodowa dochodziła naprawienia szkody to istnienie po stronie kupującego roszczeń z tytułu rękojmi lub ich brak nie wyklucza dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych. Przytoczył przy tym treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1987r., III CZP 82/86 wskazującą, że uprawnienia z tytułu rękojmi i te z tytułu roszczeń odszkodowawczych opartych o art. 471 i nast. k.c., istnieją niezależnie od siebie – jedno nie wyklucza drugiego. Na gruncie niniejszej sprawy Sąd uznał, że powódka, z tytułu wady dostarczonych jej rzeczy, mogła dochodzić uprawnień zarówno na gruncie art. 560 k.c. jak i art. 471 k.c.

Sąd zacytował treść art. 471 k.c. i podkreślił, że przesłankami odpowiedzialności kontraktowej dłużnika, które muszą być spełnione łącznie, jest niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą a nienależytym wykonaniem bądź niewykonaniem zobowiązania. Dalej wskazał, iż na powodzie, w myśl art. 6 k.c. ciąży obowiązek wykazania faktu nienależytego wykonania bądź niewykonania zobowiązania, istnienia szkody o określonej wysokości oraz związku przyczynowego, a także wykazanie, iż zobowiązanie o określonej treści istniało i było ważne. Ustawodawca wprowadza w art. 471 k.c. domniemanie, że niewykonanie, czy nienależyte wykonanie, zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność, a więc to na pozwanej w tej sytuacji spoczywa ciężar udowodnienia, że niewykonanie zobowiązania nastąpiło z przyczyn, za które nie ponosi ona odpowiedzialności.

Sąd podkreślił nalej, iż wątpliwości budzi twierdzenie, że powódka wie, kto był dostawcą przedmiotowych śrub oraz że wadliwe były właśnie śruby pochodzące od pozwanej. Obie strony wskazały, że towar przechodził przez ich magazyny i nie miał wad.

W ocenie Sądu powódka nie wykazała także wysokości szkody w tym znaczeniu, że nie wykazała miarodajnym materiałem dowodowym, że właśnie 7985 sztuk, a nie mniej ani więcej, pozostaje w magazynie powódki a nadto, że użyte śruby wadliwe pochodziły od pozwanej w całości. Do szkody zaliczają się niewątpliwie poniesione przez powódkę koszty, ale w ocenie Sądu nie zostały wykazane.

Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu w oparciu o art. 108 § 1 k.p.c.. Powódka przegrała proces w całości i obowiązana jest do zwrotu pozwanej celowych kosztów procesu (art. 98 k.p.c.). Na koszty te składają się zaliczki uiszczone przez pozwaną w sumie 3581,87 zł.

Od powyższego wyroku apelację złożyła strona powodowa zaskarżając go w całości i zarzucając wyrokowi:

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych mający zasadnicze znaczenie dla treści zaskarżonego rozstrzygnięcia polegający na ustaleniu, że powódka nie wykazała ilości śrub faktycznie zakupionych w okresie około marca do maja 2011r. oraz że wadliwe śruby pochodziły od pozwanej.

2.  Naruszenie art. 233§ 1 i 2 kpc poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny materiału dowodowego i dokonanie oceny w sposób dowolny

3.  Naruszenie przepisu art.471 kc i 560 kc poprzez przyjęcie, że pozwana dostarczyła śruby spełniające wymogi normy (...) oraz że powódka nie zawiadomiła pozwanej o wadzie w terminie wymaganym przepisem

Mając na uwadze powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę skarżonego wyroku w pkt. I poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 7.985,00 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 5 sierpnia 2011 roku i uchylenie pkt. II skarżonego wyroku i obciążenie kosztami postępowania za obie instancje pozwanej, w tym zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji powódka wskazała, że powództwo w niniejszej sprawie dotyczyło wyłącznie szkody obejmującej koszt wyprodukowania 7.985 sztuk płytek mocujących, w żaden sposób nie dotyczyło szkody spowodowanej przekazaniem elementów grzejnych z płytkami mocującymi zawierającymi wadliwe śruby klientowi powoda.

Wskazała nadto, że co do okoliczności wykonania płytek z wadliwymi śrubami pochodzącymi od pozwanej to na okoliczność tą zostały złożone jednoznaczne zeznania stających w sprawie świadków M. P. i D. G. oraz reprezentanta powoda Z. G.. A nadto, że z dokumentów magazynowych stanowiących wydruk systemu zarządzania w przedsiębiorstwie powoda k 58v- 59v, analizy dokumentów magazynowych k.60, pisma reklamacyjnego z dnia 7.06.2011r. dokumentu PZ 482 k. 58; zeznań świadków M. P. i D. G. oraz reprezentanta powoda Z. G. wynika, że wadliwe śruby nie mogły pochodzić od innego dostawcy aniżeli pozwana.

W ocenie skarżącego Sąd I instancji również w sposób całkowicie dowolny zinterpretował opinię Instytutu (...). Zgodnie z przedmiotową opinią śruby zamontowane przez powódkę były bardzo miękkie i bardzo plastyczne, deformacja szczytów gwintu została spowodowana nieprawidłowym wykonanie gwintu przez producenta śrub lub powstała przy wkładaniu śrub do otworów w płytkach przed procesem zgrzewania. Śruby dostarczone do badań przez pozwaną wykazały zupełnie inne właściwości aniżeli zamontowane w płytkach mocujących przekazanych przez powódkę i pochodzą z odmiennych procesów produkcyjnych.

Strona pozwana wniosła odpowiedź na apelację, w której wniosła o jej oddalenie i rozstrzygniecie o kosztach postępowania apelacyjnego wg norm przepisanych prawem. W uzasadnieniu podtrzymano argumentację dotychczas wskazywaną w sprawie oraz zaaprobowano stanowisko zawarte w uzasadnieniu Sądu Rejonowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona, doprowadzając do zmiany wyroku w postulowanym przez powoda kierunku.

Sąd odwoławczy rozpoznaje ponownie merytorycznie materiał dowodowy i dokonuje jego samodzielnej oceny prawnej, w granicach zakreślonych wniesioną apelacją, co wynika z dyspozycji art. 378§1 k.p.c. Wyrok Sądu drugiej instancji musi opierać się na własnych ustaleniach faktycznych i prawnych sądu odwoławczego. W pierwszej kolejności określenia wymaga więc podstawa faktyczna żądania, ponieważ dopiero po jej ustaleniu możliwe jest odniesienie się do podstawy prawnej.

Analizując materiał dowodowy w sprawie Sąd II instancji uznał ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy w przeważającej części za prawidłowe, poza kwestiami, które zostaną wskazane poniżej. W części niekwestionowanej nie istnieje potrzeba ich ponownego przytaczania.

Kwestią zasadniczą dla rozstrzygnięcia jest ustalenie pochodzenia wadliwych śrub, które zostały przez powoda użyte przy produkcji płytek mocujących. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na stronie powodowej (art. 6 k.c.), która wywodziła swoje roszczenie z normy art. 471 k.c.

Fakt sprzedaży śrub przez pozwanego był niesporny, podobnie jak przeprowadzanie kontroli w obu przedsiębiorstwach. Niemniej jednak świadek D. G. (k. 75v-76) jednoznacznie wskazał, iż zakup śrub u pozwanej był zakupem interwencyjnym oraz, że w tym okresie powódka nie posiadała śrub od innych dostawców. Okoliczność tę potwierdził świadek M. P. (k.76) oraz Z. G. – Prezes Zarządu powodowej Spółki. Zeznania te potwierdzają także wydruki stanów magazynowych (k.58v-60) przedstawionych przez powódkę, z których wynika, iż pomiędzy datą zakupu a złożeniem reklamacji powódka nie wprowadzał do stanów magazynowych śrub od innych producentów. Wprawdzie stany magazynowe są jedynie wydrukiem, nie stanowią nawet dokumentu prywatnego - co mogłoby rodzić wątpliwości co do ich wiarygodności i mocy dowodowej, jednak w realiach niniejszej sprawy stanowią one jedynie potwierdzenie jasnych i kategorycznych zeznań świadków i strony powodowej. Pozwana nie przedstawiła żadnego przeciwdowodu, który mógłby podważać zeznania w tym zakresie.

Świadkowie także w sposób jednoznaczny wskazali, iż do zareklamowanych przez kontrahenta płytek, a także tych, które jako wadliwe pozostały na magazynie powódki, użyto właśnie śrub zakupionych od pozwanej. Co więcej, pozwana wcześniej nie kwestionowała pochodzenia tych śrub, a jedynie powoływała się na wadliwy proces obróbki, jakiemu poddano je u powódki. Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego zeznania świadka K. O. i M. W. o dokonaniu kontroli dostaw nie stoją w sprzeczności z zeznaniami pozostałych świadków, ani nie podważają ich wiarygodności. Świadek M. W. nie pamiętał samej dostawy, opisał jedynie jak zwyczajowo przebiega kontrola. Świadek O. wskazał, iż w pozwanej Spółce kontrola odbywa się pod kątem ilości, rozmiaru i klasy towaru, jest to kontrola optyczna. Niestwierdzenie wad na tym etapie nie wyklucza ich ujawnienia w późniejszym czasie, zwłaszcza w sytuacji, że wady miały charakter materiałowy, co ustalił biegły. Zauważyć przy tym trzeba, że świadek M. W. w tych samych zeznaniach potwierdził, że zareklamowane przez kontrahenta śruby oraz te, które pozostały na magazynie, to są śruby z dostawy od pozwanej.

Płytki z partii ze śrubami od pozwanej, które znajdują się w magazynie powódki, przedstawiono biegłemu celem ustalenia, czy są one wadliwe. Sąd Odwoławczy – podobnie jak Sąd Rejonowy, oparł się na opinii biegłego. Sporządzona ona została przez osobę o dużym doświadczeniu w objętej nią dziedzinie, była rzeczowa, nie zawierała wewnętrznych sprzeczności, a wnioski z niej płynące były jasne i logiczne. Wynika z niej jednoznacznie, iż śruby przedstawione do analizy nie spełniały wymaganych norm, posiadały bowiem nieprawidłową mikrostrukturę i miały zbyt niską twardość, co było bezpośrednią przyczyną deformacji podczas stosowania. Biegły kategorycznie wskazał nadto, że uszkodzenia i deformacje nie miały żadnego związku z przeprowadzonym procesem technologicznym w powodowej Spółce.

Treść opinii w powiązaniu z omawianymi wyżej zeznaniami świadków oraz dokumentami stanowiącymi dowody w sprawie, prowadzą do wniosku, że powódka wykazała zarówno pochodzenie śrub, jak i ich wadliwość.

Całokształt materiału dowodowego pozwala również na przyjęcie za udowodnioną wysokości szkody, jaką poniosła powódka w wyniku nienależytego wykonania zobowiązania przez pozwaną. Świadkowie wskazali, ile pozostało w magazynie powódki płytek z wadliwymi śrubami oraz jaki był koszt wyprodukowania jednej płytki, potwierdzając kalkulację dołączoną do akt, a wcześniej doręczoną pozwanej. Okoliczności te nie były także w sprawie sporne.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia niniejszej sprawy stanowi treść art. 471 k.c. Stosownie do treści tego przepisu dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jak już wskazano powódka wykazała wszystkie przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej za nienależyte wykonanie zobowiązania. Jednocześnie wyraźnie wskazać trzeba, iż od samego początku procesu powódka konsekwentnie domagała się zasądzenia od pozwanej odszkodowania wskazując, w twierdzeniach faktycznych pozwu, na wystąpienie szkody związanej z wadliwością dostarczonego towaru. Żądne z twierdzeń ani żądań nie odnosił się natomiast do uprawnień kupującego z tytułu rękojmi. Tym samym rozważania Sądu Rejonowego w tym zakresie uznać należy za zbędne, a tym samym zarzuty apelacji w tym kierunku za bezprzedmiotowe.

Mając na uwadze powyższe rozważania, wobec zasadności apelacji, konieczne było wydanie orzeczenia reformatoryjnego (art. 386§1 k.p.c.) o treści, jak w punkcie I, w którym zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7985 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 5 sierpnia 2011 roku.

Jednocześnie zmianie uległo orzeczenie o kosztach procesu za I instancję.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 k.p.c. i 98 k.p.c.. Na koszty procesu po stronie powodowej składa się kwota 400 zł tytułem opłaty od pozwu ustalona zgodnie z treścią ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398) wraz z kosztem zastępstwa procesowego w kwocie 1200 złotych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych. Wynagrodzenie radcy prawnego ustalone na podstawie § 6 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349) na kwotę 1200 złotych. Na koszty składa się także uiszczona na poczet opinii biegłego kwota 2.364,87 złotych.

Orzekając o kosztach procesu za drugą instancję Sąd Okręgowy również orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. oraz 98 k.p.c. Na koszty strony powodowej złożyła się opłata od apelacji w kwocie 2962 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika ustalono na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 wskazanego rozporządzenia.

SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj SSR del. Anna Górnik