Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 479/15
POSTANOWIENIE
Dnia 27 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Szewczyk
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 27 stycznia 2016 r.,
sprawy K. P.
skazanego z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w B.
z dnia 29 czerwca 2015 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w B.
z dnia 5 marca 2015 r.,
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną,
2. obciążyć skazanego K. P. kosztami sądowymi
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 5 marca 2015 r., Sąd Rejonowy uznał oskarżonego K. P. za
winnego popełnienia czynu z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to skazał
go na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Od powyższego wyroku apelację złożył obrońca oskarżonego K. P.,
zarzucając:
I. obrazę przepisów postępowania, tj.:
1. „art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k., poprzez dokonanie w sposób
rażąco dowolny i wybiórczy oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, z
naruszeniem zasady obiektywizmu i wbrew zasadom prawidłowego rozumowania,
2
wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, co przejawiało się w:
a) uznaniu, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu i oparciu tych
ustaleń na:
- zeznaniach świadków […], którzy nie byli naocznymi świadkami zdarzenia, a
jedynie znali relację z przebiegu zdarzenia;
- zeznaniach świadków M. D. i R. M., którzy w dniu zdarzenia znajdowali się
pod wpływem alkoholu;
b) nie daniu wiary wyjaśnieniom oskarżonego, który konsekwentnie nie
przyznawał się do winy;
c) bezzasadnej odmowie przyznania wiarygodności zeznaniom świadków […]
złożonym na etapie postępowania sądowego, jako mającym na celu polepszenie
sytuacji procesowej oskarżonego;
2. art. 5 § 1 k.p.k., poprzez uznanie oskarżonego K. P. za winnego popełnienia
zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu pomimo tego, iż wina tego oskarżonego
nie została należycie udowodniona;
3. art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k., poprzez brak odniesienia się w uzasadnieniu
zaskarżonego wyroku do części materiału dowodowego w postaci protokołów
przeszukań;
II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który
miał wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że oskarżony w dniu 9 sierpnia
2014 r., w B. dokonał kradzieży z włamaniem do mieszkania przy ul. T. 1, w ten
sposób, że po uprzednim urwaniu jednej kłódki zabezpieczającej wejście do ww.
pomieszczenia gospodarczego i otwarciu drugiej kłódki posiadanym przez siebie
kluczem dostał się do pomieszczenia, a następnie do wnętrza ww. mieszkania
przez okno umiejscowione między tymi pomieszczeniami, skąd po ich penetracji
dokonał zaboru w celu przewłaszczenia z pomieszczenia gospodarczego - wiertarki
i piły elektrycznej, zaś z mieszkania - odkurzacza podczas, gdy:
a) brak było jakichkolwiek dowodów umożliwiających przypisanie winy
oskarżonemu;
b) w zabezpieczonych na miejscu zdarzenia śladach linii papilarnych brak było
odcisków należących do oskarżonego;
c) w protokole oględzin z miejsca zdarzenia z dnia 16 sierpnia 2014 r.
3
wskazano, że obie kłódki zabezpieczające wejście do pomieszczenia
gospodarczego zostały zniszczone;
d) brak było świadków, którzy widzieliby jak oskarżony jedną z kłódek zrywa, a
drugą otwiera kluczem;
e) oskarżony nie posiadał narzędzia umożliwiającego mu zniszczenie kłódek;
f) brak było możliwości przesunięcia dykty od strony pomieszczenia
gospodarczego i dostania się do mieszkania;
g) nie znaleziono skradzionych przedmiotów w trakcie przeszukania mieszkania
oskarżonego, jak i jego matki;
III. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary w stosunku do stopnia winy i
właściwości osobistych oskarżonego wyrażającą się w wymierzeniu mu kary
jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczenia obowiązku
naprawienia szkody oraz oparciu rozstrzygnięcia w tym zakresie wyłącznie na
okolicznościach obciążających bez uwzględnienia okoliczności łagodzących”.
W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji
i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego
rozpoznania.
Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015 r., Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok
utrzymał w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
Od powyższego wyroku kasację wniósł obrońca skazanego K. P. zarzucając
rażącą obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść
orzeczenia, tj.:
1. „art. 4 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. polegającą
na:
 zaaprobowaniu przez Sąd odwoławczy wadliwej i jednostronnej oceny
dowodów dokonanej przez sąd meriti, uwzględniającej jedynie okoliczności
przemawiające na niekorzyść oskarżonego K. P.;
 dokonaniu wadliwej kontroli instancyjnej poprzez niewystarczające i
niewnikliwe przeanalizowanie zarzutów oraz wniosków wskazanych przez obrońcę
skazanego w zwykłym środku odwoławczym;
 zaaprobowaniu przez Sąd odwoławczy dowolnej oceny materiału
4
dowodowego, dokonanej z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów;
 zaniechaniu rozpoznania całokształtu zarzutów zawartych w apelacji obrońcy
i braku wskazania w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Okręgowego czym kierował się
ten Sąd uznając apelację obrońcy za oczywiście bezzasadną;
2. art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. polegającą na wybiórczej i dowolnej ocenie
zeznań świadków R. M. i M. D.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
uniewinnienie skazanego K.P. od popełnienia przypisanego mu czynu, ewentualnie
o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego i utrzymanego w nim w mocy
wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego
rozpoznania.
W odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o jej oddalenie wobec oczywistej
bezzasadności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego jest bezzasadna w stopniu oczywistym.
Przystępując do wskazania powodów takiej oceny na wstępie przypomnieć
należy, że zgodnie z art. 523 k.p.k. kasacja może być wniesiona tylko z powodu
uchybień wymienionych w art. 439 k.p.k. lub innego rażącego naruszenia prawa,
jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na treść orzeczenia. Takie unormowanie
powoduje, że podstawy kasacji nie może stanowić samoistny zarzut błędu w
ustaleniach faktycznych, zarówno, gdy jest on podniesiony wprost, jak i wówczas
kiedy, dla ominięcia owego ustawowego ograniczenia, przyjmuje postać zarzutu
obrazy prawa. Przedmiotem kasacji może być jedynie prawomocny i kończący
postępowanie wyrok Sądu odwoławczego (art. 519 k.p.k.).
Autor kasacji wspomnianych powyżej regulacji, związanych z funkcją i
przedmiotem kasacji, w istocie nie respektuje. Uważna lektura obu zarzutów kasacji
i ich uzasadnienia pozwala na stwierdzenie, że są one w rzeczywistości
powtórzeniem zarzutów apelacyjnych i sprowadzają się do zanegowania
przeprowadzonej w sprawie przez Sąd pierwszej instancji i aprobowanej przez Sąd
odwoławczy, prawidłowej oceny zebranych dowodów i podważenia dokonanych
ustaleń faktycznych, które w konsekwencji spowodowały przypisanie K. P.
sprawstwa czynu wyczerpującego znamiona art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
5
Jakkolwiek powielenie w kasacji argumentacji przedstawionej wcześniej w zwykłym
środku odwoławczym może być w niektórych sytuacjach skuteczne, to dotyczy to
jedynie przypadków, gdy Sąd odwoławczy nie rozpoznał należycie wszystkich
zarzutów apelacyjnych i nie odniósł się do nich w uzasadnieniu swojego orzeczenia
zgodnie z dyspozycją art. 457 § 3 k.p.k. Kontrolowane orzeczenie Sądu
Okręgowego spełnia tymczasem standard wyznaczony przez art. 457 § 3 k.p.k.
Sąd odwoławczy przeprowadził kontrolę instancyjną zaskarżonego apelacją
orzeczenia w sposób wszechstronny, nie pomijając w swoich rozważaniach
żadnego z podniesionych w apelacji zarzutów. Na s. 6-9 uzasadnienia Sąd
szczegółowo odniósł się do zarzutu obrazy art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. ort. 410 k.p.k.,
w tym w zakresie kwestii kluczowych z punktu widzenia odpowiedzialności
oskarżonego za przypisane mu przestępstwo. Na s. 7-10 uzasadnienia Sąd w
sposób wyczerpujący wyjaśnił dlaczego odmówił wiarygodności wyjaśnieniom
oskarżonego, a ustalenia faktyczne w przeważającej mierze oparł na zeznaniach
świadków R. M. i M. D. Na s. 11- 14 uzasadnienia Sąd odniósł się zaś do zarzutu
rażącej niewspółmierności kary. Wszystkie trzy zarzuty apelacyjne zostały
szczegółowo uargumentowane w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego i w
tym miejscu nie ma potrzeby przytaczania zawartych tam argumentów ponownie.
Na marginesie jedynie wskazać należy, iż przepis art. 433 § 2 k.p.k. może
być naruszony jedynie wówczas, kiedy Sąd odwoławczy w ogóle nie ustosunkuje
się do określonego zarzutu wskazanego w apelacji (por. wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 14 lutego 2013 r., II KK 127/12, Prok.i Pr.-wkł. 2013/5/19, LEX nr 1277698).
Analiza uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego pozwala na stwierdzenie, iż ww.
sytuacja w niniejszej sprawie nie miała jednakże miejsca.
Podkreślić ponadto należy, że zarzut obrazy art. 4 k.p.k. nie może stanowić
podstawy kasacji. Przepis ten statuuje normę o charakterze ogólnym, podczas gdy
zarzut naruszenia prawa procesowego powinien opierać się na naruszeniu norm
tworzących konkretne zakazy i nakazy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25
stycznia 1971 r., IV KR 247/70, OSNKW 1971/7-8/117; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 marca 2001 r., V KKN 19/99, Lex nr 51668). Argumentacja
zawarta w uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazuje, iż pogwałcenia zasady
obiektywizmu autor kasacji upatruje w odmiennej od prezentowanej przez
6
skarżącego ocenie materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy, a za
nim Sąd Okręgowy. Tym samym zarzut ten zmierza w istocie do kwestionowania
ustaleń faktycznych, co w świetle art. 523 § 1 k.p.k. jest zabiegiem
niedopuszczalnym.
W procedowaniu Sądu Okręgowego nie sposób także doszukać się
naruszenia zasad określonych w art. 7 k.p.k. Argumentacja kasacji wskazuje, że
skarżący w istocie upatruje obrazy tego przepisu w odmówieniu wiarygodności
wyjaśnieniom oskarżonego oraz podzieleniu przez Sąd odwoławczy stanowiska
Sądu I instancji odnośnie dania przezeń wiary zeznaniom świadków R. M. i M. D.
Wbrew twierdzeniom autora kasacji, nie można uznać za naruszenie zasady
określonej w art. 7 k.p.k., akceptacji przez Sąd Okręgowy przeprowadzonej przez
Sąd Rejonowy oceny dowodów. Skarżący nie wykazał, podnosząc ten zarzut, aby
Sądy orzekające w niniejszej sprawie oceniły te dowody w sposób dowolny, a nie
swobodny. Zarzut rażącego naruszenia art. 7 k.p.k. wymaga wykazania wad w
sposobie dokonania oceny konkretnych dowodów, podczas gdy kasacja
kwestionuje jedynie wynik oceny domagając się podzielenia oceny dokonanej przez
jej autora.
Zauważyć ponadto należy, że w sytuacji, gdy Sąd odwoławczy nie poczynił
odmiennych od Sądu I instancji ustaleń faktycznych, a przeprowadzona przez Sąd
ocena dowodów naruszała, zdaniem skarżącego, przepis art. 7 k.p.k., to treścią
skargi kasacyjnej w tym zakresie, winno być jednoczesne wskazanie na naruszenie
przepisów art. 433 § 1 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., czego jednak we wniesionej
kasacji nie podniesiono. Zgodnie zaś z przepisem art. 536 k.p.k., Sąd Najwyższy
rozpoznaje kasację w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a w
zakresie szerszym tylko w wypadkach określonych w art. 435, 439 i 455 k.p.k.,
których w omawianej sprawie nie sposób się doszukać.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy z mocy art. 535 § 3 k.p.k.
orzekł, jak w postanowieniu.
kc