Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 158/14
POSTANOWIENIE
Dnia 16 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Beata Gudowska
w sprawie z wniosku J. B.
przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych w Warszawie
o wysokość emerytury policyjnej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 16 grudnia 2014 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 lutego 2014 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 5 lutego 2014 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację J. B.od
wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 27 listopada 2012 r., oddalającego jej
odwołanie od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 października 2009 r. w przedmiocie
ustalenia wysokości emerytury policyjnej od dnia 1 stycznia 2010 r. Przyjął, że
organ rentowy prawidłowo zastosował przepisy art. 15 ust. 1 i art. 15b ust. 1 ustawy
z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby
Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2013, poz. 667; dalej „ustawa o
2
zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy”), wobec ustalenia, że ubezpieczona w
okresie od dnia 20 listopada 1975 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełniła służbę w
organach bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18
października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów
bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U. z
2013 r., poz. 1388; dalej „ustawa lustracyjna”).
Skarga kasacyjna ubezpieczonej, obejmująca wyrok Sądu drugiej instancji w
całości i zawierająca wniosek o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania, została oparta na podstawie naruszenia prawa materialnego –
art. 15b ust. 1 i 2 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy przez niewłaściwe zastosowanie, a następnie nieuwzględnienie
zasady wynikającej z art. 15 ust. 1 ustawy, wyrażającej prawo do emerytury w
wysokości 40% podstawy po 15 latach służby. Skarżąca zarzuciła błędną wykładnię
art. 15b ust. 2 i przyjęcie, „że na jego podstawie stosuje się art. 14 i 15 ustawy, lecz
z pominięciem art. 15 ust. 1 oraz art. 15b ust. 1” oraz art. 15b ust. 1 ustawy
zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy w związku z art. 2 ust. 3 ustawy
lustracyjnej przez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że służba skarżącej w
biurze […] była służbą w organach bezpieczeństwa państwa.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powołała się na
potrzebę wykładni budzących poważne wątpliwości przepisów art. 15b ust. 1 i 2 w
związku z art. 15 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy co do
prawidłowości ustalenia emerytury policyjnej w kwocie niższej od 15% po 40 latach
służby oraz art. 15b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy w
związku z art. 2 ust. 3 ustawy lustracyjnej przez wyjaśnienie, czy okres służby w
Biurze […] należy traktować jako służbę w organach bezpieczeństwa państwa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, jeżeli istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
3
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, jeżeli zachodzi nieważność
postępowania lub jeżeli skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Niejasność wykładni art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy ma – według skarżącej – polegać na sposobie ustalenia wysokości
emerytury policyjnej z uwzględnieniem wprowadzonej od dnia 16 marca 2009 r.
zmiany zasad obliczania wysokości emerytury dla osób, które pozostawały w
służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r. i pełniły służbę w organach, o których mowa
w art. 2 ustawy lustracyjnej. Kwestia ta nie stanowi przyczyny kasacyjnej, gdyż
została wyjaśniona, a problem wskazany w skardze był przedmiotem wielu
rozstrzygnięć. Przede wszystkim Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 lutego
2010 r., K 6/09 (OTK-ZU 2012 Seria A 2010 nr 2, poz. 15) potwierdził zgodność
art. 15b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy z art. 2, art. 10,
art. 30, art. 32 i art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Jednocześnie
stwierdził, że przepis ten nie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji. Także Sąd
Najwyższy w uchwale z dnia 3 marca 2011 r., II UZP 2/11 (OSNP 2011 nr 15-16,
poz. 210) przyjął, że za każdy rok pełnienia służby w latach 1944-1990 w organach
bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy lustracyjnej, emerytura –
stosownie do art. art. 15b ust. 1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy – wynosi 0,7% podstawy jej wymiaru, co oznacza, że wysokość
emerytury wyliczanej za okresy pełnienia takiej służby może być niższa od 40%
podstawy wymiaru tego świadczenia. Stanowisko to zostało potwierdzone w decyzji
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Czwarta Sekcja w sprawach
połączonych nr 15189/10, 16970/10, 17185/10, 18215/10, 18848/10, 19152/10,
19915/10, 20080/10, 20705/10, 20725/10, 21259/10, 21270/10, 21279/10,
21456/10, 22603/10, 22748/10 i 23217/10, Cichopek i inni przeciwko Polsce z dnia
14 maja 2013 r.
W szczególności, w powołanej uchwale Sąd Najwyższy, usuwając
niejasności, stwierdził, że żaden rodzaj ani sposób wykładni zawartego w art. 15b
ust. 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy odesłania do art. 15 tej
ustawy nie daje osobom, które pełniły w latach 1944-1990 służbę w organach
bezpieczeństwa państwa, „możliwości prawnych ani argumentów prawnych lub
prawniczych do domagania się ustalenia wysokości należnych im emerytur z
4
zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy od innej podstawy wymiaru niż 0,7% za
każdy rok pełnienia służby w wymienionych w art. 2 organach bezpieczeństwa
państwa. Przeciwnie, poddane analizie przepisy są jednoznacznie czytelne, a
przeto jasne i niewymagające szczególnie pogłębionej analizy prawnej ani
prawniczej”.
Powoływanie się zatem we wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania na niejasność interpretacji omawianych przepisów nie ma
uzasadnienia.
Zważywszy, że przyczyny kasacyjne muszą być powiązane z ustalonym w
sprawie stanem faktycznym (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia
2002 r., III CZP 76/01, niepubl. i postanowienia z dnia 9 lipca 2009 r., II PZP 3/09,
niepubl., z dnia 9 kwietnia 2008 r., II PZP 5/08, OSNP 2009 nr 15-16, poz. 203, z
dnia 17 stycznia 2003 r., III CZP 82/02, niepubl. oraz z dnia 4 kwietnia 2013 r.,
III UK 98/12, niepubl.), należało stwierdzić, że sformułowana przez skarżącą
potrzeba ustalenia, „czy jednostki organizacyjne Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych, które z natury rzeczy wykonywały zadania w zakresie ogólnej
administracji publicznej jak Biuro [...] mogą być zaliczane do organów
bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 15b ust 1 ustawy o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy” nawiązuje do wskazanych w podstawie skargi
kasacyjnej kontrowersji dotyczących stwierdzonych w sprawie faktów.
Przedstawione zagadnienie dotyczy ustaleń, że Biuro […] powstało w dniu 2
stycznia 1960 r. Podlegało Dyrektorowi Generalnemu do spraw Służby
Bezpieczeństwa. Do zadań Biura należała m.in. ewidencja osób będących w
czynnym zainteresowaniu operacyjnym Służby Bezpieczeństwa, opracowanie „akt i
materiałów” tej służby, sprawy związane z wyjazdami za granicę, drukowanie i
rozprowadzanie druków operacyjnych. Od sierpnia 1981 r. pełniło funkcje
ewidencyjno-operacyjne oraz archiwalne, umożliwiając szybkie uzyskanie
informacji na temat osoby, miejsca lub zdarzenia, a od 1983 r. prowadziło sprawy
ochrony informacji niejawnych z całego kraju. Jako jednostka organizacyjna Służby
Bezpieczeństwa podlegało rozwiązaniu w chwili zorganizowania Urzędu Ochrony
Państwa i było objęte § 6 pkt 1 zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia
10 maja 1990 r., na podstawie art. 129 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie
5
Ochrony Państwa (Dz.U. Nr 30, poz. 180 ze zm.). Te kwestie, dotyczące
ustalonych faktów, nie stanowią przedmiotu kontroli kasacyjnej, w związku z czym
opartemu na tej podstawie wnioskowi o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
towarzyszą niedopuszczalne motywy (art. 3983
§ 3 oraz art. 39813
§ 2 k.p.c.;
por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2012 r., II PK 278/11,
niepubl., czy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2014 r., V CSK 140/13,
niepubl.).
Mając to na względzie, Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania (art. 3989
§ 2 k.p.c.).

II UK 158/14

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia