Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 148/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący)
SSN Zbigniew Puszkarski
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski (sprawozdawca)
Protokolant Danuta Bratkrajc
w sprawie D. W.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 2 czerwca 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich na korzyść skazanego
od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Z.
z dnia 11 kwietnia 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w Z. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym kasacją wyrokiem łącznym Sąd Rejonowy w Z.:
1) na podstawie art. 575 § 1 k.p.k. rozwiązał karę łączną, wymierzoną w wyroku
Sądu Rejonowego w Z. z dnia 22.01.2007 r., sygn. akt … 432/06 wobec skazanego
D. W.;
2
2) w oparciu o art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył kary pozbawienia wolności
wymierzone za poszczególne przestępstwa wyrokami w sprawach Sądu
Rejonowego w Z. z dnia 21 grudnia 2006 r., sygn. akt … 558/06 i Sądu
Rejonowego w Z. z dnia 22.01.2007 r., sygn. … 432/06 i wymierzył skazanemu D.
W. karę łączną 3 lat pozbawienia wolności;
3) powołując się na art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w sprawie objęcia
wyrokiem łącznym wyroków Sądu Rejonowego w Z., wydanych w sprawach o
sygn. … 964/05, … 1221/05, … 1128/05, … 72/10, … 429/10 oraz Sądu
Rejonowego w M. o sygn. … 220/09 .
Orzeczenie to nie zostało zaskarżone przez strony i uprawomocniło się w dniu
19 kwietnia 2012 r.
Kasację od tego wyroku w całości – na korzyść skazanego – wniósł Rzecznik
Praw Obywatelskich. Zarzucił on temu wyrokowi:
rażącą i mogącą mieć istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia obrazę prawa
procesowego, to jest art. 572 k.p.k., polegającą na umorzeniu postępowania w
przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym wyroków Sądu Rejonowego w Z., wydanych
w sprawach o sygn. … 964/05, … 1221/05, … 1128/05 oraz … 72/10 i … 429/10,
podczas, gdy:
-czyny przypisane skazanemu w sprawach … 964/05, … 1221/05, … 1128/05, z
uwagi na czas ich popełnienia i daty nieprawomocnego osądzenia, powinny być
potraktowane jako pozostające w tym samym zbiegu realnym przestępstw, co
czyny osądzone w sprawie Sądu Rejonowego w Z., ozn. sygn. … 558/06, będącej
natomiast w zaskarżonym wyroku podstawą orzeczenia kary łącznej, obejmującej
czyny przypisane D. W. w sprawie Sądu Rejonowego w Z., oznaczone sygn. …
432/06,
-czyny przypisane D. W. w sprawach … 72/10 oraz … 429/10, z uwagi na czas ich
popełnienia i daty nieprawomocnego osądzenia, pozostawały w tym samym zbiegu
realnym przestępstw, co obligowało Sąd do orzeczenia kary łącznej, której
podstawą winny być kary jednostkowe wymierzone skazanemu w sprawach Sądu
Rejonowego w Z. o sygn. … 964/05, …K 1221/05, …K 1128/05 i … 558/06 oraz
kolejnej kary łącznej, której podstawą winny być kary jednostkowe wymierzone
3
skazanemu w sprawach tego Sądu o sygn. … 72/10 i … 429/10, albowiem za
wszystkie czyny osądzone w tych sprawach orzeczono bezwzględne kary
pozbawienia wolności, a więc kary tego samego rodzaju.
W konkluzji kasacji Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku łącznego w całości i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu w Z. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest oczywiście zasadna.
Nie ulega bowiem żadnej wątpliwości, iż Sąd Rejonowy w Z. w sposób rażący
obraził art. 572 k.p.k., umarzając postępowanie o wydanie wyroku łącznego we
wskazanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich sprawach. Wprawdzie zarzuty
kasacyjne nie podnoszą równoczesnej obrazy art. 85 k.k., który to przepis formułuje
materialne warunki dopuszczalności orzeczenia kary łącznej, a które to wymogi
Sąd Rejonowy również naruszył w punkcie 2 zaskarżonego kasacją wyroku,
dokonując wadliwego połączenia wyroków jednostkowych, to jednak przez pryzmat
art. 118 § 1 i 2 k.p.k. uznać należy, że naruszenie to jest naturalną i logiczną
konsekwencją wskazanego w skardze zarzutu obrazy art. 572 k.p.k.
Nie ma żadnych wątpliwości, że w świetle ujawnionych na rozprawie głównej
wszystkich wyroków skazujących D. W., Sąd I instancji w sposób błędny ocenił
materialnoprawne warunki do orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym i dokonał
wadliwego połączenia wyroków Sądu Rejonowego w Z. z dnia 21 grudnia 2006 r.,
sygn. akt … 558/06 oraz z dnia 22 stycznia 2007 r., sygn. akt … 432/06 i
jednocześnie bezpodstawnie umorzył postępowanie w pozostałym zakresie. Rację
ma bowiem autor kasacji, że w zakresie ujawnionych przez Sąd a quo skazujących
wyroków jednostkowych, w sprawie da się wyodrębnić trzy realne zbiegi, z
których do połączenia wyrokiem łącznym powinny podlegać dwie sekwencje
skazań. Pierwsza dotyczy wyroków Sądu Rejonowego w Z. z dnia 20 marca 2006 r.,
sygn. akt … 964/05, z dnia 28 grudnia 2005 r., sygn. akt … 1221/05, z dnia 21
grudnia 2006 r., sygn. akt … 558/06 oraz z dnia 9 grudnia 2005r., sygn. akt …
1128/05, druga zaś – wyroków tego Sądu z dnia 11 października 2010 r., sygn.
4
akt … 429/10 oraz z dnia 17 listopada 2010 r., sygn. akt … 72/10. W obu
przypadkach orzeczone kary są tego samego rodzaju, zaś cezurą oddzielającą obie
sekwencje - są daty popełnienia czynów, związane z datą pierwszego skazania w
związku z ich popełnieniem.
Z tego też powodu, podzielając argumentację Rzecznika Praw Obywatelskich w
odniesieniu do wadliwości wszystkich rozstrzygnięć zawartych w zaskarżonym
wyroku łącznym, orzeczenie to należało uchylić i sprawę przekazać do ponownego
rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Z., który w toku kolejnego rozpoznania sprawy
rozstrzygnie zgodnie z wymogami materialnymi i procesowymi, wskazanymi w
uzasadnieniu niniejszego orzeczenia.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.