Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 30-08-2016 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Anna Walczak- Sarnowska

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Lila Andrzejewska

po rozpoznaniu w dniu 30-08-2016 r. w Koninie

sprawy A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Poznaniu

o dalszą rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Poznaniu

z dnia 24-04-2014r. znak: (...)

I.  Oddala odwołanie

II.  Zasądza od odwołującej na rzecz pozwanego kwotę 60 zł - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .

Sygnatura akt III U 558/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Poznaniu decyzją z dnia 26.04.2014 r., znak: (...)odmówił A. S. prawa do dalszej renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 01.03.2014r. wskazując, że orzeczeniem z dnia 10.04.2014 roku Komisja Lekarska ZUS nie stwierdziła niezdolności do pracy wnioskodawczyni.

Odwołanie od decyzji złożyła A. S. wskazując, że nie zgadza się z orzeczeniem Komisji ZUS i podając, że nadal choruje.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji, że u wnioskodawczyni
nie stwierdzono niezdolności do pracy, a zatem brak jest podstaw do przyznania jej prawa do dalszej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd ustalił i zważył, co następuje :

A. S. urodziła się (...) Decyzją z dnia 13.07.2007 r. odwołująca miała przyznaną rentę z tytułu częściowej. Świadczenie było przyznawane okresowo, ostatnio do dnia 28.02.2014 r.

W dniu 17.02.2014 r. odwołująca złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oświadczając, że obecnie nie pracuje.

Orzeczeniem z dnia 25.02.2014 r. Lekarz Orzecznik ZUS uznał, że odwołująca nie jest niezdolna do pracy. Powyższe orzeczenie zostało wydane po bezpośrednim badaniu odwołującej i analizie przedstawionej dokumentacji medycznej. Przy dokonywaniu ustaleń orzeczniczych uwzględniono: stopień naruszenia sprawności organizmu, rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy.

Na skutek wniesionego sprzeciwu, Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 10.04.2014 r. ustaliła, że nie jest ona niezdolna do pracy.

W związku z powyższym zaskarżoną decyzją z dnia 26.04.2014 r. organ rentowy odmówił odwołującej przyznania prawa do dalszej renty z tytułu niezdolności
do pracy. Od decyzji tej A. S. wniosła odwołanie.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że ubezpieczonej została przyznana renta z tytułu niezdolności do pracy na okres do 28.02.2014r. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest to czy wnioskodawczyni jest nadal niezdolna do pracy czy też odzyskała zdolność do zatrudnienia zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

W celu wyjaśnienia kwestii spornej Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy neurologa, laryngologa i internisty oraz na wniosek odwołującej neurochirurga na okoliczność ustalenia, czy odwołująca jest nadal niezdolna do pracy, od kiedy, w jakim stopniu i na jaki okres czasu a jeżeli odzyskała zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji to od kiedy i na czym polega poprawa jej stanu zdrowia.

Na podstawie wydanej opinii Sąd ustalił, że u wnioskodawcy występują następujące schorzenia:

-

nadciśnienie tętnicze,

-

stan po przebytym operacyjnym leczeniu dyskopatii z poziomu L5-S1 (02.02.2012r.) oraz po kriolezji (przezskórne odnerwienie stawów międzykręgowych L4-L5 i L5-S1 – 04.08.2014r. ),

-

zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego szczególnie na poziomie L4-L5 – aktualnie bez klinicznych objawów korzeniowych,

-

drobne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego – bez następstw neurologicznych,

-

stan po wstrząśnieniu mózgu i błędnika prawego,

-

obustronny niedosłuch typu mieszanego,

-

szumy uszne prawostronne,

-

stan po pourazowym skręceniu kręgosłupa szyjnego.

Na podstawie opinii neurologa Z. R. (1) Sąd ustalił, że z przyczyn neurologicznych odwołująca jest zdolna do pracy zgodnie z kwalifikacjami. W stanie zdrowia odwołującej nastąpiła istotna poprawa kliniczna., która polega na ustąpieniu poprzednio istniejących objawów rwy kulszowej lewostronnej, uzyskaniu poprawy sprawności ruchowej kręgosłupa i stawów. Ponadto w obecnym stanie klinicznym nie ma żadnych objawów korzeniowych podrażnieniowych, chód jest samodzielny i sprawny. Nie występują też żadne objawy ogniskowe. Co prawda proces zwyrodnieniowy kręgosłupa może powodować dyskomfort w życiu codziennym, będący typowym objawem choroby zwyrodnieniowej i stopień nasilenia tychże dolegliwości będzie zmienny, ale przy braku następstw neurologicznych nie stanowi podstaw do orzekania długotrwałej niezdolności do pracy w zawodzie krawcowej.

W oparciu o opinię biegłego lekarza internisty, Sąd ustalił, że w przypadku nadciśnienia tętniczego nie było przesłanek do uznania odwołującej za osobę niezdolną do pracy. Dobrze regulowane w życiu codziennym nadciśnienie tętnicze, bez jawnych cech zajęcia serca nie powodowało i nadal nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy w znaczeniu prawa do świadczeń rentowych.

Na podstawie opinii biegłego lekarza laryngologa Sąd ustalił, że z przyczyn laryngologicznych także nie ma podstaw do uznania A. S. za osobę niezdolną do pracy. Odwołująca w dniu 15.06.2010 r. doznała urazu na skutek wypadku komunikacyjnego, co doprowadziło do skręcenia kręgosłupa szyjnego oraz wstrząśnienia mózgu i błędnika prawego. Usprawiedliwia to występowanie dość silnych zawrotów głowy i zaburzeń równowagi bezpośrednio po wypadku. Niemniej jednak w miarę leczenia zawroty głowy i szumy uszne miały charakter zanikowy. Dotyczy to okresu od lipca do października 2010 r. Żadne z kilku badań błędnika nie potwierdza trwałego uszkodzenia a jedynie zaburzenia funkcji prawego błędnika. Zaburzenia funkcji błędnika, spowodowane wstrząśnieniem mózgu, z czasem ulegają stopniowemu wyciszaniu. Tak właśnie dzieje się w przypadku odwołującej — znajduje to potwierdzenie w dokumentacji leczenia w Por. Laryngologicznej. Zawroty głowy są słabsze i występują rzadziej. Aktualnie brak jest też objawów zaburzeń równowagi i zawrotów głowy. Z tych powodów odwołująca nie może pracować na wysokości i obsługiwać urządzeń w ruchu. Wymaga stałej kontroli w Poradni Laryngologicznej i Neurologicznej i w przyszłości mogą występować u niej dolegliwości wymagające okresowej niezdolności do pracy, ale brak jest podstaw do orzeczenia częściowej bądź całkowitej niezdolności do pracy zgodnie z poziomem kwalifikacji.

W oparciu o wnioski biegłego neurochirurga A. T. Sąd ustalił, że z przyczyn neurochirurgicznych należy uznać że odwołująca nie jest niezdolna do pracy. U A. S. nie stwierdzono wykładników uszkodzeń neurologicznych, które uniemożliwiałyby jej wykonywanie pracy. Niemniej jednak praca ta musi być wykonywana z pewnymi ograniczeniami, takimi jak zakaz dźwigania ciężkich przedmiotów, zakaz wykonywania częstych powtarzalnych ruchów skrętnych i zgięciowych, zakaz pracy w pozycji wymuszonej. Przy przestrzeganiu powyższych zasad odwołująca może wykonywać pracę bez ryzyka poważnych następstw istniejącej choroby zwyrodnieniowo-dyskopatycznej kręgosłupa. Oceny tej nie zmieniają zabiegi przeprowadzone u A. S. po dniu 1 marca 2014 roku. Choroba zwyrodnieniowa na którą cierpi odwołująca będzie u niej przebiegać z kresami zaostrzeń, ale jej leczenie i rehabilitacja może być realizowana w ramach okresowych zwolnień lekarskich. Odwołująca bowiem nie miała operacji kręgosłupa ale zabieg kriolezji, który jest znieczuleniem miejscowym dla spowodowania zmniejszenia odczuwania dolegliwości. Odwołująca cierpi na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i jest to choroba cywilizacyjna. Uprzednia niezdolność do pracy wiązała się z wcześniejszym leczeniem operacyjnym dyskopatii, a służyło ono właśnie poprawie stanu zdrowia i taka poprawa stanu zdrowia nastąpiła. Stan neurologiczny odwołującej jest dobry. Nie ma klinicznych wykładników uszkodzeń w zakresie układu nerwowego będących przeciwskazaniami do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami i z doświadczeniem.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, przedłożonych do sprawy (k. 18-29, 32-33, 96, 204-207), opinii biegłych neurologa Z. R. , internisty (...), laryngologa M. G. (k.38-42), opinii biegłego neurochirurga A. T. wraz z opinią uzupełniającą (k.141-149, k.185-186).

Wartość dowodowa dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez strony.

Opinie biegłych lekarzy neurologa Z. R. (1), laryngologa M. G., laryngologa M. O. oraz neurochirurga A. T. za przekonujące oraz wyczerpujące. Opinie zostały wydane w oparciu o ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz po przeprowadzonych badaniach podmiotowych i przedmiotowych odwołującej przez specjalistów o właściwej specjalności legitymujących się należytymi kompetencjami zawodowymi do wydania opinii w sprawie. Opinie są należycie i przekonująco uzasadnione, zawierają rozpoznanie schorzeń, stopnia ich zaawansowania oraz wpływ na naruszenie sprawności organizmu u odwołującej. Sporządzone opinie biegłych były też jednoznaczne w kwestii poprawy stanu zdrowia odwołującej i stwierdzały, iż istotnie taka poprawa stanu zdrowia nastąpiła. Biegli ponadto odnieśli się do zarzutów jakie formułowa odwołująca. Pomimo tego, że biegli ci głównie badali odwołującą w zakresie możliwości wykonywania pracy krawcowej, tj. zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, to należy podkreślić, ze z opinii biegłego T. wynika, że problemy związane ze zmianami zwyrodnieniowymi nie są na tyle zaawansowane aby odwołująca nie mogła wykonywać pracy, za wyjątkiem dźwigania ciężkich przedmiotów, wykonywania częstych powtarzalnych ruchów skrętnych i zgięciowych oraz pracy w pozycji wymuszonej. Przy przestrzeganiu powyższych zasad odwołująca może wykonywać pracę bez ryzyka poważnych następstw istniejącej choroby zwyrodnieniowo-dyskopatycznej kręgosłupa. Biegły podkreślił też, że niezdolność do pracy wiązała się u odwołującej z wcześniej przebytymi zabiegami operacyjnymi, które służyły poprawie stanu zdrowia A. S.. Taka poprawa nastąpiła i brak jest podstaw do uznania, że nadal cierpi ona na chorobę uniemożliwiającą jej wykonywanie pracy. Tym bardziej, że jak wskazała sama odwołująca wykonywała pracę krawcowej od 1983r. do 2003r. , a więc w tym właśnie zakresie odwołująca posiadała odpowiednie kwalifikacje i co istotniejsze doświadczenie. Z tych przyczyn Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania opinii biegłych neurologa, laryngologa i internisty oraz neurochirurga A. T.. Sąd uznał za dostatecznie wyjaśniające sporne kwestie. W szczególności Sąd nie widział podstaw do powołania nowego biegłego z zakresu neurochirurgii, gdyż w ocenie Sądu opinia i opinia uzupełniająca biegłego T. w sposób wystarczający, jasny i logiczny wyjaśniały wszelkie sporne kwestie i odpowiadały rzeczowo na wszystkie postawione przez odwołującą pytania. Tak samo nie było podstaw do uwzględniania wniosku o wydanie uzupełniającej opinii przez biegłego R. oraz biegłą (...) gdyż opinie sporządzone przez tych biegłych były wyczerpując, właściwie uzasadnione i wyjaśniały wszelkie sporne kwestie. Tym bardziej, że jak już wyżej wspomniano biegli oceniali stan zdrowia odwołującej, która przez okres 20 lat w swoim życiu pracowała w zawodzie krawcowej i w tym zawodzie zdobyła największe doświadczenie. W ocenie biegłych jest więc ona zdolna właśnie do pracy w tym zawodzie.

Wobec faktu, iż odwołująca po sporządzeniu opinii uzupełniającej przez biegłego T. nie powoływała się na żadne nowe okoliczności i nie przedstawiła żadnych nowych dokumentów co do których zachodziłaby konieczność dodatkowego wypowiedzenia się przez biegłych Sąd uznał, że nie zachodzi potrzeba powoływania innego zespołu biegłych. Pozwany organ rentowy nie składał zastrzeżeń pod adresem opinii biegłych.

Swoich ustaleń Sąd nie oparł na ustaleniach poczynionych w opinii biegłego neurochirurga J. B. przede wszystkim z uwagi na fakt, że odwołująca złożyła zastrzeżenia przeciwko treści opinii, a nadto podała, że biegły ten ją leczy. Tym samym Sąd uznał, że skoro odwołująca jest pacjentką biegłego to w niniejszym postępowaniu nie można dokonać ustaleń opartych na wnioskach sporządzonej przez biegłego opinii.

Przedmiotem sporu było, czy A. S. jest uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na dalszy okres.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U.2015.748) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3. niezdolność do pracy powstała w wyliczonych w tym przepisie okresach ubezpieczenia ( art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Definicja ustawowej niezdolności do pracy zawarta jest w przepisie art. 12 ust. 1 w/w ustawy zgodnie, z którym niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

W przepisach ustępów 2 i 3 cytowanego przepisu jest natomiast mowa o różnicy między niezdolnością do pracy całkowitą oraz częściową. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (art. 12 ust. 2), zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 3).

Zgodnie z treścią art. 13 ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Zasadą jest orzekanie niezdolności do pracy na okres nie dłuższy niż 5 lat
(art. 13 ust. 2 ustawy), natomiast niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu (art. 13 ust. 3 ustawy).

Z kolei według art. 107 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Dodać trzeba, że ustalenie niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c., dlatego Sąd w realiach sprawy był zobligowany przeprowadzić dowód z opinii biegłych sądowych o specjalnościach odpowiadających schorzeniom ubezpieczonego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2005 r., I UK 356/04, publ. LEX nr 276241; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2008 r., sygn. akt I UK 356/07, publ. LEX nr 490392).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe, w szczególności opinie biegłych nie dały podstawy do przyjęcia, aby odwołująca była w dalszym ciągu osobą chociażby częściowo niezdolną do pracy. Wnioski opinii biegłych są kategoryczne i przy wydawaniu opinii biegli uwzględnili całokształt schorzeń oraz dotychczasowy przebieg leczenia odwołującej. W tych okolicznościach Sąd uznał, że odwołująca nie jest częściowo ani całkowicie niezdolna do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 i 3, skoro nie można jej uznać za osobę, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Biegli jednoznacznie wypowiedzieli się co do poprawy stanu zdrowia u odwołującej wskazując,
że stwierdzone u niej schorzenia nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji. Należy również zaakcentować, że o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (zob. wyrok SN z 1.12.2000 r., II UKN 113/00, Lex nr 54033). Ugruntowanym w orzecznictwie jest pogląd, że z istoty i celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii jest konieczny. W takim zaś wypadku Sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 27 listopada 1974 r. II CR 748/74 LEX nr 7618).

Tym samym odwołująca nie spełnia koniecznego warunku wynikającego z art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie może nabyć prawa do dalszej renty z tytułu niezdolności do pracy

W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie A. S..

SSO Anna Walczak-Sarnowska