Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 marca 2014 r. skierowanym przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. M. K. wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu egzekucyjnego w postaci wyroku z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanego przez Sąd Rejonowy dla (...) XV Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt XV GC 269/08, a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że sprzeciwia się działaniom strony pozwanej w nawiązaniu do okoliczności faktycznych zaprzeczających istnieniu roszczeń wierzyciela. Podniósł, iż wyrok, którego pozbawienia wykonalności się domaga, został wydany przez Sąd Rejonowy, mimo, że dotyczył przedmiotu sporu o wartości przekraczającej kwotę 80.000 zł. Powód zarzucił, że powyższe orzeczenie zapadło pomimo, że nie był on obecny na rozprawie z uwagi na swój zły stan zdrowia. Podniósł nadto, że mimo dokonania przez niego zapłaty na rzecz pozwanego kwoty 2.232 zł w dniu 28 października 2013 r., tj. już po dacie nadania klauzuli wykonalności na wyrok, kwota zobowiązania nie została zredukowana. ( pozew k. 1-3).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż powództwo jest pozbawione podstaw prawnych przewidzianych w art. 840 § 1 k.p.c. Pozwany wskazał nadto, iż dokonana przez powoda wpłata w kwocie 2 232,20 zł została zaliczona na poczet innych, już wcześniej wymagalnych zobowiązań powoda, a tym samym nie skutkowała obniżeniem wysokości zobowiązania wynikającego z objętego pozwem tytułu wykonawczego. ( odpowiedź na pozew k. 112-112v).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt XV GC 186/12, Sąd Rejonowy dla (...) we Wrocławiu nakazał M. K. (pozwanemu), aby wydał (...) S.A. we W. (powodowi) (...),5 t (pkt 1. wyroku) oraz zasądził od M. K. na rzecz (...) S.A. we W. kwotę 7.809 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2. wyroku). W dniu 3 stycznia 2013 r. powyższemu wyrokowi została nadana klauzula wykonalności. ( z akt egzekucyjnych o sygn. Km 206/14: tytuł wykonawczy k. 15, kserokopie dokumentów z k. 65, 68-70, 76-80 akt sprawy o sygn. XV GC 186/12 - k. 174-178).

W dniu 24 lutego 2014 r. (...) S.A. we W. złożył do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. A. G. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko M. K. w zakresie należności stwierdzonych w pkt 2 ww. wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia -Fabrycznej, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Na tej podstawie komornik sądowy wszczął postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 206/14 przeciwko M. K.. ( z akt egzekucyjnych o sygn.: wniosek o wszczęcie egzekucji k. 1-2, tytuł wykonawczy k. 15, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 18, zapytanie o rachunki bankowe dłużnika k. 19, zawiadomienia o zajęciach rachunku bankowego i zakazie wypłat k. 20, 24)

M. K. znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, posiada zadłużenie z tytułu czynszu i innych opłat lokalowych w łącznej kwocie ponad 36.000 zł, ma również zaległości w opłacaniu składek na ZUS. W stosunku do M. K. i jego małżonki prowadzone są liczne postępowania egzekucyjne. Powód prowadzi działalność gospodarczą, która przynosi straty, natomiast małżonka powoda - E. K. - jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. ( oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania k. 23-25, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego k. 26,27, zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia k. 28, wezwanie do uregulowania zaległości k. 29-30, wezwanie do zapłaty przez komornika sądowego k. 31, informacja dla dłużnika o stanie zadłużenia w sprawie k. 32, zajęcia wierzytelności k. 34-37, nakazy zapłaty k. 38-42, 45-46, wezwanie do zapłaty k. 47, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 61, decyzja k. 62, zaświadczenia lekarskie k. 179-180 – k. 77-78 akt XV GC 186/12).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów i ich kopii złożonych w niniejszej sprawie oraz sprawie o sygn. akt XV GC 186/12, a w oparciu o dokumentację zawartą w sprawie egzekucyjnej o sygn. akt Km 206/14. Sąd uznał powyższe dokumenty w całości za wiarygodne, gdyż ich rzetelność i prawdziwość nie wzbudziły wątpliwości Sądu ani nie były kwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W literaturze wskazuje się, zdaniem Sądu trafnie, iż powództwo z art. 840 k.p.c., jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych - podstawach wymienionych w pkt 1-3 omawianego przepisu. ( vide: komentarz do art. 840 w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, LexisNexis wyd. V pod red. Andrzeja Jakubeckiego).

Na podstawie art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: (1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności, gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście; (2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie; (3) małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

W niniejszej sprawie powód domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego powołując się na to, iż kwestionowany przez niego wyrok został wydany przez niewłaściwy sąd, po przeprowadzeniu postępowania, w trakcie którego nie miał możliwości przedstawić dokumentów potwierdzających jego stanowisko.

W ocenie Sądu, powyższe okoliczności nie są wystarczające dla wywołania pożądanego przez powoda skutku, albowiem dotyczą etapu sprzed zamknięcia rozprawy i wydania wyroku w sprawie o sygn. akt XV GC 269/08. Należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, który podziela również Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, powództwo przeciwegzekucyjne nie może zmierzać do kwestionowania bądź do uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu - w tym przypadku prawomocnego wyroku z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanego w ww. sprawie, albowiem godziłby to w zasadę powagi rzeczy osądzonej (art. 366 k.p.c.). ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1999 r. II CKN 188/98, Lex nr 519220, uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 października 2013 r. I ACa 459/13, Lex nr 1400215, uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 lutego 2013 r. V ACa 54/13, Lex nr 1353709 oraz O. Marcewicz i T. Żyznowski: Komentarz do art. 840 k.p.c., System Informacji Prawnej Lex 46/2013).

Wobec powyższego, Sąd rozpoznający powództwo opozycyjne, nie wzrusza ustaleń stojących za prawomocnym orzeczeniem ani nie wydaje odmiennego rozstrzygnięcia co do roszczenia procesowego istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy. Z chwilą uprawomocnienia się wyroku dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której został on wydany. Oznacza to, że jeżeli określone okoliczności i oparte na nich zarzuty lub wypływające z nich wnioski istniały i dały się sformułować w chwili zamknięcia rozprawy, lecz strona skutecznie ich nie podniosła lub nie przytoczyła, w związku z czym nie zostały spożytkowane przez Sąd przy wydawaniu wyroku, podlegają prekluzji, czyli wykluczającemu działaniu prawomocności. Prekluzyjny skutek prawomocności oraz powagi rzeczy osądzonej jest niezależny od tego, czy strona ponosi winę w zaniechaniu przytoczenia określonych okoliczności lub podniesienia właściwych zarzutów.

Tym samym powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności oparte na zarzucie niewłaściwości sądu czy też niemożności obrony swoich praw nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy oznaczonej sygnaturą akt XV GC 269/08 i nie może podważać treści wydanego w tej sprawie wyroku. Na marginesie jedynie wypada zasygnalizować, iż wbrew twierdzeniom M. K., na dzień wniesienia powództwa w sprawie XV GC 186/12, sąd rejonowy był właściwy rzeczowo do rozpoznania tej sprawy. Zgodnie bowiem z art. 17 ust. 4 k.p.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 16 września 2011 r. zmieniającą Kodeks postępowania cywilnego, która weszła w życie z dniem 3 maja 2012 r., sąd okręgowy był właściwy w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu - w postępowaniu w sprawach gospodarczych - przewyższała sto tysięcy złotych. Skoro zatem postępowanie w sprawie gospodarczej o sygn. akt XV GC 186/12 zostało wszczęte przed powyższą zmianą k.p.c., a wartość przedmiotu sporu wynosiła 83.825,13 zł, to niewątpliwie sąd Rejonowy był właściwy do jej rozpoznania .

Sąd uznał także za bezzasadny zarzut powoda dotyczący rzekomego częściowego spełnienia przezeń świadczenia po wydaniu tytułu wykonawczego. Należy bowiem podkreślić, iż z treści potwierdzenia wpłaty gotówkowej w wysokości 2.232 zł z dnia 28 października 2013 r. wprost wynika, iż powód wpłacił powyższą kwotę na rzecz pozwanego z tytułu „kredytu (...) za październik 2013” ( k. 7). Jednocześnie powód nie przedstawił żadnych dowodów, z których wynikałoby, że powyższa wpłata, mimo ww. tytułu, w rzeczywistości stanowiła wpłatę na poczet sumy zasądzonej tytułem kosztów procesu od M. K. na rzecz (...) S.A. we W. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt XV GC 186/12. Wobec powyższego Sąd uznał za wiarygodne twierdzenia pozwanego, który wskazał, że ww. kwotę 2.232 zł zapłaconą na jego rzecz przez powoda zaliczył na poczet innych wymagalnych zobowiązań wynikających z rozliczenia wiążącej strony umowy leasingu z dnia 31 października 2010 r. (zestawienie księgowań wpłat klienta do umowy nr (...) k. 113).

Powód nie zaoferował również żadnego materiału dowodowego potwierdzającego wskazaną przez niego w uzasadnieniu pozwu okoliczność, jakoby uiścił na rzecz pozwanego kwotę ponad 40.000 zł. Powód nie udowodnił w szczególności, ażeby wpłacił powyższą kwotę na rzecz pozwanego tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzonych od M. K. na rzecz (...) S.A. we W. wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 10 sierpnia 2012 r. wydanym w sprawie o sygn. akt XV GC 186/12.

Mając powyższe na względzie, Sąd uznał, iż powód nie zdołał wykazać w niniejszym procesie, ażeby dokonał na rzecz pozwanego jakichkolwiek wpłat tytułem należności egzekwowanej od niego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygn. akt Km 206/14. Powód w dalszym ciągu jest zatem zobowiązany do spełnienia świadczenia wynikającego z tytułu wykonawczego, którego żąda pozbawienia wykonalności.

Reasumując dotychczasowe rozważania należy stwierdzić, iż powód nie wykazał zaistnienia żadnych okoliczności, które uzasadniałaby przyjęcie, iż w odniesieniu do tytułu wykonawczego w postaci ww. wyroku Sądu spełniona została którakolwiek z przesłanek określonych w art. 840 § 1 i 2 k.p.c. W konsekwencji powyższego Sąd oddalił powództwo (pkt 1 sentencji).

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu (pkt 2. wyroku) znajduje oparcie w dyspozycji przepisu art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Mając na względzie obiektywnie trudną sytuację materialną, osobistą i rodzinną powoda i jego silne wewnętrzne przekonanie o zasadności powództwa, jak również fakt, że pozwany jest dużą spółką o wielomilionowym kapitale zakładowym, korzystającą ze stałej obsługi prawnej, Sąd odstąpił od obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Mając na uwadze fakt reprezentowania w niniejszej sprawie powoda przez adwokata z urzędu, Sąd w punkcie 3. wyroku - na podstawie § 19 w związku z § 6 pkt 4 oraz w związku z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - przyznał na rzecz adwokata R. P. kwotę 1.200 zł powiększoną o należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu z urzędu, polecając kasie tutejszego Sądu wypłacenie ww. kwoty z rachunku Skarbu Państwa, mając na względzie, iż adwokat R. P. na rozprawie w dniu 7 maja 2015 r. złożył stosowny wniosek w powyższym przedmiocie oraz oświadczenie, że koszty pomocy prawnej udzielonej przez niego z urzędu powodowi nie zostały dotychczas pokryte w całości ani w części.

Nadto, mając na uwadze częściowe zwolnienie powoda od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych (k. 64) i niekorzystny dla niego wynik procesu, Sąd na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych a contrario przejął na rachunek Skarbu Państwa nieuiszczone przez powoda koszty sądowe (pkt 4. wyroku).

Z wyżej wymienionych względów orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...).

Dnia 28 maja 2015 roku.