Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale B. C. Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 r.

sprawy Ł. J.

syna M. i J. z domu F. (...) r. w O. z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 21 lipca 2015 r. sygnatura akt II K 464/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 790/15

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Kłodzku wniósł akt oskarżenia przeciwko Ł. J. oskarżając go o to, że w dniu 09 maja 2012 roku w K., województwa (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem A. Ł. w kwocie 7327 złotych poprzez wprowadzenie wymienionej w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się przez PHU (...), ulica (...), z zawartej umowy na wykonanie robót budowlano – montażowych w postaci wymiany 9 sztuk okien PCV, czym działał na szkodę A. Ł.

to jest o czyn z art. 286 § 1 kk

Wyrokiem z dnia 21 lipca 2015 roku (sygn. akt II K 464/14) Sąd Rejonowy w Kłodzku:

I.  Ł. J. uznał za winnego tego, że w dniu 09 maja 2012 roku w K., województwa (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 7327 zł A. Ł., poprzez wprowadzenie wymienionej w błąd co do możliwości wywiązania się przez PHU (...), ulica (...), z zawartej umowy na wykonanie robót budowlano – montażowych w postaci wymiany 9 sztuk okien PCV, czym działał na szkodę A. Ł., to jest przestępstwa z art. 286 § 1 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk wymierzył mu karę (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec Ł. J. w punkcie I części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata:

III.  Na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł od Ł. J. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 7327 złotych na rzecz pokrzywdzonej, A. Ł.;

IV.  Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego w całości od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, wydatki poniesione w sprawie zaliczając na rachunek tegoż Skarbu Państwa.

Apelację od wyroku wywiódł obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w całości zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, że oskarżony Ł. J. dopuścił się czynu opisanego w pkt. I części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z zebranego w sprawie materiału, a zwłaszcza z wyjaśnień oskarżonego oraz świadków: A. L., R. L., M. S., B. S., a także z akt komorniczych KM 230/12 i ugody z dnia 11.05.2012 r.;

2.  obrazę przepisów postępowania, mianowicie:

- art. 4, 7, 410 i 424 § 1 pkt 1 kpk, która miała wpływ na treść wyroku, a wynikającą z oparcia orzeczenia o winie oskarżonego Ł. J. tylko na dowodach obciążających i pominięcia dowodów korzystnych dla niego oraz przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i popełnienia błędów w zakresie zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego;

- art. 415§ 1 zd 2 kpk, która miała wpływ na treść wyroku, polegającą na orzeczeniu wobec oskarżonego na mocy art. 46 § 1 kk obowiązku naprawienia szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonej A. Ł. kwoty 7 327 złotych (pkt. III zaskarżonego wyroku), podczas gdy roszczenie to było już przedmiotem postępowania cywilnego, a mianowicie prawomocnego nakazu zapłaty z dnia 01.07.2014 r., wydanego przez Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt I Nc 2218/14 na kwotę 10.206,00 złotych od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej A. Ł.,

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o zmianę zaskarżony wyrok w całości przez uniewinnienie oskarżonego Ł. J. od popełnienia czynu opisanego w punkcie I części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd okręgowy zważył:

apelacja nie jest zasadna.

Wbrew twierdzeniom apelującego sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych, który miał się sprowadzać do ustalenia sprawstwa i winy oskarżonego. Skarżący w uzasadnieniu zarzutu wskazał, iż relacje przywołanych w zarzucie apelacyjnym świadków oraz akta komornicze KM 230/12 mają stanowić potwierdzenie braku zamiaru oszustwa u oskarżonego. Uzasadnienie zarzutu sprowadza się jedynie do streszczenia przebiegu egzekucji prowadzonej wobec oskarżonego i w żaden sposób nie prowadzi do zakwestionowania poprawności poczynionych przez sąd I instancji ustaleń. Powiązane z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych zarzuty naruszenia art.4, 7, 410 i 424§1 kpk nie zostały w żaden sposób uzasadnione, zaś sprowadzają się do wyrażenia dezaprobaty z powodu oceny dowodów przeprowadzonej przez sąd I instancji. Sąd odwoławczy natomiast w pełni ocenę tę podziela.

Aby nie powielać ujętej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku argumentacji godzi się podkreślić jedynie, iż prowadzone w kwietniu i maju 2012 roku czynności egzekucyjne stanowiły efekt braku realizowania zaciągniętych przez oskarżonego zobowiązań i wystawienia tytułu egzekucyjnego z początkiem 2011 roku. Nie sposób zatem przyjąć aby w dniu zawierania umowy z pokrzywdzoną oskarżony nie był świadom swojej sytuacji majątkowej i zakresu wymagalnych roszczeń kierowanych przez wierzycieli do oskarżonego. Oskarżony podjął zatem działanie sprowadzające się do pozyskiwania środków w ramach zawieranych umów – w tym z pokrzywdzoną – celem zaspokajania zobowiązań już wymagalnych, co też i trafnie wyeksponowano w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k.345-346).

Nie ulega również wątpliwości, iż oskarżony po nawiązaniu współpracy z przedsiębiorstwem (...) uskuteczniał deklaracje, iż zaległe montaże zostaną zrealizowane, jednak okoliczność ta stanowi jedynie potwierdzenie, że deklaracje takie były czynione, do montażu okien u pokrzywdzonej jednakże nie doszło, czego zdaje się nie dostrzegać skarżący. Nawet zresztą gdyby w okolicznościach niniejszej sprawy montaż taki miał miejsce, to zachowanie oskarżonego można by postrzegać w ramach zachowania po popełnieniu przestępstwa. Jeśli bowiem zaciągający zobowiązanie z oznaczonym terminem realizacji świadczenia już na etapie jego zaciągania zakłada że nie dochowa terminu, to kontrahent jest pokrzywdzonym w takiej sytuacji dokonując niekorzystnego rozporządzenia własnym świadczeniem licząc na spełnienie świadczenia drugiej strony w ustalonym terminie.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art.415 kpk godzi się zauważyć, iż zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd zgodnie z którym warunkiem zastosowania klauzuli antykumulacyjnej z art. 415 § 5 zd. 2 k.p.k. jest tożsamość podmiotowo-przedmiotowa roszczenia, o którym prawomocnie rozstrzygnięto w innym postępowaniu albo jest przedmiotem takiego postępowania, z roszczeniem dochodzonym w procesie karnym, np. w trybie art. 46 k.k.; brak takiej tożsamości między roszczeniami powoduje brak spełnienia przesłanki stanu rzeczy osądzonej, czy stanu sprawy w toku (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 7 listopada 2014 roku, IV KK 129/14).

Mając na względzie treść nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Kłodzku z 1 lipca 2014 roku (sygn. akt I Nc 2218/14) stwierdzić należy, iż nastąpiła jedność przedmiotowa w zakresie dochodzonego roszczenia, jednakże ze względu na wadliwość oznaczenia firmy oskarżonego nie można mówić o jedności podmiotowej. Oskarżony bowiem prowadził działalność gospodarczą pod nazwą „Ł. J. PHU (...) w B.”, zaś w wymienionym nakazie zapłaty oznaczono jedynie fragment firmy przedsiębiorcy, a mianowicie: „ PHU (...) w B.”.

Zgodnie z art.43(4) kc firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Co za tym idzie aby mówić o jedności podmiotowej roszczenia w nakazie zapłaty winien być wymieniony jako podmiot zobowiązany do zapłaty – oskarżony Ł. J., co jednak nie zostało prawidłowo oznaczone. Nakaz zapłaty uprawomocnił się w takim kształcie i nie nadaje się do egzekucji wobec oskarżonego, który nie widnieje w nim jako pozwany. Wobec powyższego nie można uznać, iż o roszczeniu pokrzywdzonej względem oskarżonego prawomocnie orzeczono, dlatego tez brak powodów do zakwestionowania zasadności opartego o art.46§1 kk orzeczenia z punktu III dyspozycji zaskarżonego wyroku.

Orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego uzasadnia przepis art.624§1 kpk wobec sytuacji majątkowej w jakiej znalazł się oskarżony.