Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 10 sierpnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył M. K. emeryturę.

W odwołaniu z dnia 28 sierpnia 2015 roku wnioskodawca wniósł o zaliczenie okresu składkowego podlegania ubezpieczeniu w KRUS zgodnie z zaświadczeniem z KRUS z dnia 27 sierpnia 2015r. tj. zaliczenia okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników od dnia 1 stycznia 2009r. do dnia 31 czerwca 2009r.

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 września 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył M. K. emeryturę przyjmując do ustalenia zwiększenie rolne za okres 9 lat opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników zgodnie z zaświadczeniem z KRUS z dnia 27 sierpnia 2015r. tj. za okres od dnia 1 lipca 2000r. do dnia 30 czerwca 2009r.

W odwołaniu z dnia 28 września 2015r. M. K. podniósł, że wyliczona przez ZUS emerytura w kwocie 1516,22zł. po 41 latach i 6 miesiącach pracy oraz dodatkowo przy 20-letnim okresie ubezpieczenia rolniczego jest za niska.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. wniósł o ich oddalenie.

Postanowieniem z dnia 2 listopada 2015r. Sąd Okręgowy połączył sprawę z odwołania M. K. od decyzji z dnia 23 września 2015r. do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą z odwołanie od decyzji z dnia 10 sierpnia 2015r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. urodził się w dniu (...)(okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 23 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. ustalił kapitał początkowy M. K. na dzień 1 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 601,29zł.,

- okresy składkowe w wymiarze 376 miesięcy,

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego, który dla wnioskodawcy wyniósł 92,43%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01zł.

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi – na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest od 1 stycznia 1967 roku do 31 grudnia 1976 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 49,25%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 49,25% przez kwotę bazową 1220,89 złotych (49,25% x 1220,89 zł), co dało kwotę 601,29 zł.

Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. obliczono na kwotę 107.789,66 złotych.

(dowód: decyzja z dnia 23.06.2015r. wraz z załącznikiem– k. 6 i 7 akt kapitałowych)

Wnioskodawca nie zaskarżył decyzji z dnia 23 czerwca 2015 roku
o ustaleniu wysokości kapitału początkowego (okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 29 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. przyznał M. K. prawo do emerytury od dnia 17 czerwca 2015r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego 65 lat i 8 miesięcy. Wysokość emerytury ustalona została na podstawie art.26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS a. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (8.688,91zł.) oraz kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 312.901,16zł. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia sumy kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (8.688,91zł.) oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (312.901,16 zł .) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę tj. 212,10 miesięcy ( 8.688,91 zł. + 312.901,16zł.): 212,10 = 1516,22 złotych) powiększonej o kwotę 66,03zł. z tytułu opłacania składek na (...) od 15 września 2001r. do 31 marca 2007r. i od 1 listopada 2007r. do 30 czerwca 2009r. W wyniku powyższego kwota emerytury wyniosła 1582,25zł.

(dowód: decyzja z dnia 29 czerwca 2015r. r. – k. 257 akt emerytalnych, stanowisko komórki merytorycznej – k. 261 akt emerytalnych)

M. K. w dniu 13 lipca 2015r. złożył odwołanie od decyzji z dnia 29 czerwca 2015r., podnosząc że przy obliczaniu wysokości emerytury zostały pominięte okresy składkowe ubezpieczenia rolniczego, któremu podlegał w okresach wskazanych w załączonej do odwołania kopii zaświadczenia wystawionego przez KRUS z dnia 15 maja 2014r. Z zaświadczenia tego wynika, że M. K. opłacił składki na ubezpieczenie społeczne rolników od 1 lipca 2000r. do 31 grudnia 2008r. Natomiast za okres od 1 stycznia 2009r. do dnia 30 czerwca 2009r. miał zaległości składkowe.

(dowód: kserokopia zaświadczenia z dnia 15.05.2014r. –k.264 akt emerytalnych, odwołanie z dnia 13 lipca 2015r. – k. 263 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 17 lipca 2015r. organ rentowy, w uwzględnieniu odwołania M. K., przeliczył wysokość emerytury wnioskodawcy przez podwyższenie kwoty zwiększenia z tytułu opłacania składek na (...) z kwoty 66,03zł. do kwoty 72,64zł, w wyniku czego emerytura wzrosła do kwoty 1588,86zł. Organ rentowy dodał pominięty poprzednio okres opłacania składek na (...) od 1 lipca 2000r. do 31 stycznia 2001r. Pozostałe składniki emerytury nie uległy zmianie.

Ponieważ decyzja z dnia 17 lipca 2015r. zaspokoiła roszczenie M. K. organ rentowy nie nadał odwołaniu z dnia 13 lipca 2015r. dalszego biegu.

(dowód: decyzja z dnia 17 lipca 2015r. – k. 260 akt emerytalnych, pismo z 24.07.2015r. – k. 267 akt emerytalnych)

W dniu 27 lipca 2015r. M. K. złożył odwołanie od decyzji z dnia 17 lipca 2015r., podnosząc że przy obliczaniu wysokości emerytury zostały pominięte okresy składkowe ubezpieczenia rolniczego, któremu podlegał w okresach wskazanych w załączonej do odwołania kopii zaświadczenia wystawionego przez KRUS z dnia 15 maja 2014r. Z zaświadczenia tego wynika, że w okresie od 1 stycznia 1991r. do 30 czerwca 2009r. M. K. uiścił składki na ubezpieczenie społeczne rolników od 1 lipca 2000r. do 31 grudnia 2008r. Natomiast za okres od 1 stycznia 2009r. do 30 czerwca 2009r. miał zaległości składkowe.

(dowód: kserokopia zaświadczenia z dnia 15.05.2014r. –k.264 akt emerytalnych, odwołanie z dnia 27 lipca 2015r. – k. 272 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 10 sierpnia 2015r. organ rentowy, w uwzględnieniu odwołania M. K., przeliczył wysokość emerytury wnioskodawcy przez podwyższenie kwoty zwiększenia z tytułu opłacania składek na (...) z kwoty 72,64zł. do kwoty 74,84zł., w wyniku czego emerytura wzrosła do kwoty 1591,06zł. Pozostałe składniki emerytury nie uległy zmianie. Organ rentowy nie uwzględnił okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 stycznia 2009r. do 30 czerwca 2009r. w związku z istniejącymi zaległościami w opłacaniu składek, wynikającymi z przedłożonego zaświadczenia KRUS z dnia 15 maja 2014r.

(dowód: decyzja z dnia 10 sierpnia 2015r. – k. 268-269 akt emerytalnych, stanowisko komórki merytorycznej z dnia 10 sierpnia 2015r. – k. 270 akt, pismo ZUS z dnia 19 sierpnia 2015r. – k.276 akt emerytalnych)

W dniu 9 września 2015r. M. K. złożył do ZUS-u oryginał zaświadczenia z dnia 27 sierpnia 2015r. wydanego przez KRUS. Z zaświadczenia tego wynika, że M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 lipca 2000r. 30 czerwca 2009r. i za ten okres opłacił w całości składki na ubezpieczenie społeczne rolników.

(dowód: pismo z 9.09.2015r. – k. 284 akt emerytalnych, zaświadczenie z dnia 27.8.2015r. –k. 285-286 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 23 września 2015r. organ rentowy, w uwzględnieniu odwołania M. K. od decyzji z dnia 10 sierpnia 2015r.,, przeliczył wysokość emerytury wnioskodawcy przez podwyższenie kwoty zwiększenia z tytułu opłacania składek na (...) z kwoty 74,84zł. do kwoty 79,24zł., w wyniku czego emerytura wzrosła do kwoty 1595,46zł. Pozostałe składniki emerytury nie uległy zmianie. Do ustalenia wysokości zwiększenia rolnego uwzględniono okres podlegania ubezpieczeniom społecznemu rolników od 1 stycznia 2009r. do 30 czerwca 2009r.

(dowód: decyzja z dnia 23.09.2015r. – k. 287 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył co następuje:

Odwołanie od decyzji z dnia 10 sierpnia 2015r. podlega umorzeniu na podstawie art. 477 ¹³§ 1 k.p.c. Stosownie do treści tego przepisu zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części.

W odwołaniu od decyzji z dnia 20 sierpnia 2015 roku wnioskodawca wniósł o zaliczenie okresu składkowego podlegania ubezpieczeniu w KRUS zgodnie z zaświadczeniem z KRUS z dnia 27 sierpnia 2015r. tj. zaliczenia nie uwzględnionego do tej pory okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników od dnia 1 stycznia 2009r. do dnia 31 czerwca 2009r. Pozostałe okresy opłacania składek przez skarżącego na ubezpieczenie społeczne rolników od dnia 1 lipca 2000r. do 31 grudnia 2008r. zostały już przez organ rentowy uwzględnione we wcześniejszych decyzjach.

Przed rozpoznaniem odwołania od decyzji z dnia 10 sierpnia 2015r. przez Sąd organ rentowy decyzją z dnia 23 września 2015r. uwzględnił w całości odwołanie M. K. z dnia 28 sierpnia 2015r. Do ustalenia wysokości zwiększenia rolnego uwzględniono bowiem okres podlegania ubezpieczeniom społecznemu rolników od 1 stycznia 2009r. do 30 czerwca 2009r., w wyniku czego podwyższeniu uległa kwota zwiększenia z tytułu opłacania składek na (...) z kwoty 74,84zł. po do kwoty 79,24zł., a emerytura wyniosła 1595,46zł.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Na uwzględnienie nie zasługuje także odwołanie skarżącego od decyzji z dnia 23 września 2015r. Skarżący nie przedstawił jakichkolwiek zarzutów do zaskarżonej decyzji oprócz niezadowolenia z wysokości świadczenia, które jego zdaniem powinno być po wielu latach pracy znacznie wyższe. Nie złożył także nowych dowodów, poza zaświadczeniem o opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne rolników z dnia 27 sierpnia 2015r., które w całości zostało uwzględnione przez ZUS, które wpływałyby na wysokość jego emerytury. Tymczasem stosownie do treści art. 114 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 ze zm) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, tylko wówczas jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Należy podnieść, że emerytura, którą pobiera skarżący jest emeryturą kapitałową wyliczoną na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wysokość takiej emerytury jest uzależniona od wysokości kapitału początkowego, a ten został ustalony decyzją organu rentowego z dnia 23 czerwca 2015r., od której skarżący nie wniósł odwołania. Po uprawomocnieniu się tej decyzji organ rentowy ustalił wysokość emerytury kapitałowej skarżącego na podstawie art.26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS decyzją z dnia 29 czerwca 2015r. Podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (8.688,91zł.) oraz kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 312.901,16zł. Emerytura wnioskodawcy stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia sumy kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (8.688,91zł.) oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (312.901,16 zł .) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę tj. 212,10 miesięcy ( 8.688,91 zł. + 312.901,16zł.): 212,10 = 1516,22 złotych). Aktualna wysokość emerytury wnioskodawcy wynikająca z zaskarżonej decyzji w wysokości 1595,46zł. jest wynikiem powiększenia w/w kwoty (1516,22zł.) o kwotę 79,24zł. z tytułu opłacania składek na (...) od 1 lipca 2000r. do 30 czerwca 2009r.

Wobec nie zaskarżenia decyzji o ustaleniu kapitału początkowego, Sąd nie może w niniejszej sprawie badać wysokości kapitału początkowego, który stanowi punkt wyjścia do wyliczenia wysokości emerytury z art. 26 ustawy. Podnieść należy, że kapitał początkowy wylicza się zgodnie z art. 173 ustęp 3 ustawy na dzień 1 stycznia 1999r. A zatem okresy składkowe i nieskładkowe wylicza się na dzień 1 stycznia 1999r. Do ustalenia kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił skarżącemu na dzień 1 stycznia 1999r. - 31 lat 4 miesiące i 27 dni czyli 376 miesięcy okresów składkowych. Natomiast dalsze okresy składkowe i nieskładkowe, są uwzględniane przy wyliczaniu już nie kapitału początkowego, ale wysokości emerytury z tym, że nie jako okresy składkowe i nieskładkowe, ale jako zwaloryzowane składki zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Z tych względów przy wyliczaniu kapitału początkowego nie są uwzględniane okresy składkowe i nieskładkowe przypadające od dnia 1 stycznia 1999r. Przy wyliczaniu kapitału początkowego nie uwzględnia się także okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym rolników, gdyż te w myśl art. 10 ustawy o emeryturach i rentach uwzględnia się jedynie przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości.

Sąd może li tylko zbadać prawidłowość wyliczenia emerytury na podstawie art. 26 ustawy. Wysokość emerytury ustalona na podstawie art. 26 ust 1 ustawy stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

Stosownie do treści art. 25 ustęp 1 ustawy podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 ustawy , z zastrzeżeniem art. 185 ustawy .

Kwota składki na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie wnioskodawcy do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury wyniosła 8688,91zł.

Kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego. - wynosi 312.901,16zł.

Średnie dalsze trwanie życie dla osób w wieku 65 lat i 8 miesięcy (wiek emerytalny skarżącego) to 212,10 miesięcy (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn z dnia 26 marca 2015 r. (M.P. z 2015 r. poz. 296)

W przypadku skarżącego podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 312.901,16zł. oraz kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 8688,91 zł.. Wysokość emerytury wnioskodawcy w kwocie 1516,22zł. brutto została obliczona przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji prawidłowo przez podzielenie zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie społeczne przez jego średnie dalsze trwanie życia czyli przez 212,10 miesięcy ((312.901,16zł. + 8.688,91zł.) : 212,10). Ponieważ w myśl art. 26 a ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 ustawy ulega zwiększeniu za okresy opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o których mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, organ rentowy w zaskarżonej decyzji zwiększył wysokość emerytury skarżącego o kwotę 79,24zł. z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w okresie od 1 lipca 2000r. do dnia 30 czerwca 2009r. zgodnie z zaświadczeniem KRUS z dnia 27 sierpnia 2015r. Zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników ustala się według zasad wymiaru części składkowej emerytury rolniczej przewidzianych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników na podstawie zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresach opłacania składek.

Wydanie przez organ rentowy zaskarżonej decyzji miało zatem oparcie w przepisach prawa i doprowadziło do wyliczenia w sposób prawidłowy – na podstawie przedłożonych dokumentów - wysokości emerytury.

Biorąc zatem pod uwagę, że zaskarżona decyzja organu rentowego została wydane w sposób prawidłowy, a co za tym idzie brak podstaw do uwzględnienia odwołania, Sąd Okręgowy na podstawie art. art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.