Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 706/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od J. F. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 1.633 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 09 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty, przy czym począwszy od dnia 01 stycznia 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz kwotę 30 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na ustaleniach, że W. G. (1) miał zawartą z (...) Spółką Akcyjną w W. umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, dotyczącą samochodu osobowego marki D. (...) z 1996 r. o numerze rejestracyjnym (...). Okres ochrony ubezpieczeniowej upływał w dniu 07 stycznia 2012 r. W dniu 21 grudnia 2011 r. pozwana J. F. kupiła powyższy pojazd od W. G. (2). Pismem z dnia 14 stycznia 2012 r., pozwana wypowiedziała powyższą umowę ubezpieczenia.

W dniu 08 stycznia 2012 r. między stronami została zawarta nowa umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, dotycząca samochodu osobowego marki D. (...), obejmująca okres ochronny od dnia 08 stycznia 2012 r. do dnia 07 stycznia 2013 r., ze składką w wysokości 1.633 zł, płatną jednorazowo.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów, oceniając je jako wiarygodne. Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania pozwanej w charakterze strony. Okoliczności faktyczne okazały się niesporne między stronami, a jednocześnie nie pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W rozważaniach prawnych, Sąd Rejonowy wskazał, że powództwo podlegało uwzględnieniu. Powód wywiódł żądanie objęte pozwem z ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.). Mieć należy przy tym na względzie przepisy powołanej ustawy obowiązujące przed dniem 11 lutego 2012 r. Przepis art. 23 ust. 1 powołanej ustawy nakłada na posiadacza pojazdu mechanicznego obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Umowę taką zawiera się co do zasady na okres jednego roku, jak wynika to z art. 26 powołanej ustawy. Stosownie zaś do treści art. 805 § 1 k.c., za świadczoną ochronę ubezpieczeniową ubezpieczający zobowiązany jest zapłacić ekwiwalent w postaci składki.

Zgodnie z przepisem art. 31 ust. 1 powołanej ustawy, w razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. Przepisy art. 28 stosuje się odpowiednio. Zgodnie natomiast z przepisem art. 28 ust. 1 powołanej ustawy, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy

W realiach niniejszej sprawy pozwana wypowiedziała umowę ubezpieczenia, zachowując termin 30-dniowy, ale jednocześnie wypowiedzenia umowy dokonała w czasie, gdy umowa, którą wypowiedziała, przestała istnieć. Nie mogła zatem skutecznie wypowiedzieć nieobowiązującej już umowy ubezpieczenia. Pamiętać należy, że możliwość wypowiedzenia umowy, jaką dawał art. 31 ust. 1, mogła jedynie skrócić standardowy okres 12 miesięcy, na jaki była zawierana (art. 26 powołanej ustawy), lecz nie powodował jej wydłużenia. Gdyby więc nabycie pojazdu nastąpiło później niż na 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa ubezpieczenia została zawarta, umowa ulegała rozwiązaniu z końcem dwunastomiesięcznego terminu. W ostatniej sytuacji zbędne więc było składanie oświadczenia o jej wypowiedzeniu. W takim stanie faktycznym doszłoby do absurdalnej sytuacji, gdy umowa przestała obowiązywać z upływem okresu 12 miesięcy, ale zakład ubezpieczeń musiałby wykonywać ochronę ubezpieczeniową, mimo braku umowy, aż upłynie termin 30-dniowy na jej wypowiedzenie.

Mając to na uwadze, Sąd uznał żądanie pozwu za uzasadnione, bowiem na podstawie art. 28 ust. 1 powołanej ustawy doszło do zawarcia w dniu 08 stycznia 2012 r. następnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy tego pojazdu.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. Przepis art. 481 § 1 k.c. stanowi o tym, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Składka powinna zostać zapłacona najpóźniej w dniu zawarcia umowy, zatem od dnia 09 stycznia 2012 r. pozwana pozostaje w opóźnieniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którą strona przegrywająca proces obowiązana jest zwrócić koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw przeciwnikowi. Na koszty poniesione przez stronę powodową złożyła się wyłącznie opłata sądowa od pozwu w wysokości 30 zł.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła pozwana, zarzucając naruszenie:

- art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę materiału dowodowego, w tym zeznań strony pozwanej i dokumentów załączonych do akt sprawy;

- art. 31 ust 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych., Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (DZ.U. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm. w zw. z art. 805 k.c. przez ich błędne zastosowanie, gdyż w razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego zbywca zawarł umowę ubezpieczania OC, na nabywcę przechodzą prawa i obowiązki zbywcy. Nabywca jest uprawniony do jej wypowiedzenia w terminie 30 dni od dnia zawarci umowy nabycia pojazdu, a umowa ulega rozwiązaniu w ciągu 30 dni od dnia nabycia pojazdu. Pozwana nabyła dnia 21 grudnia 2011 roku pojazd marki D./ (...) 1,5, którego zbywca zawarł z (...) umowę ubezpieczania obowiązkowego OC. Pozwana – nabywca pojazdu wypowiedziała umowę ubezpieczania dnia 16 stycznia 2012 roku, to jest w terminie 30 dni od dnia nabycia pojazdu, a wypowiedzenie umowy spowodowało wygaśniecie umowy z upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu tj. w dacie 20 stycznia 2012 roku. Dnia 20 stycznia 2012 roku pozwana zawarła nową umowę obowiązkowego ubezpieczenia samochodu za pośrednictwem M.. Z powyższej przyczyny wbrew stanowisku Sądu skuteczne było wypowiedzenie umowy z (...) i zawarcie nowej umowy za pośrednictwem mBanku.

- art. 28 ust 1 cytowanej ustawy, przez jego błędne zastosowanie, który co do zasady który wprowadza ciągłość umowy i obowiązek zapłaty składki za kolejny okres w przypadku nie wypowiedzenia umowy przez ubezpieczonego. Sąd pominął jednak fakt, iż art. 31 ust. 1 ustawy , odnoszący się do nabywcy pojazdu, stanowi wyjątek od powyższej zasady, a z tej przyczyny pozwana z zastosowaniem powyższego przepisu wypowiedziała umowę ubezpieczenia. Fakt wypowiedzenia umowy spowodował jej rozwiązanie.

W oparciu o powyższe, apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa i przyznanie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zwrot kosztów postępowania apelacyjnego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Powyższej oceny nie zmienia podniesiony w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 k.p.c., bowiem apelująca w żaden sposób nie wykazała, że ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego została dokonana wbrew regułom wynikającym z tego przepisu, ograniczając się jedynie do zakwestionowania poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych.

Należy przy tym podkreślić, że tylko w razie pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego, może mieć miejsce skuteczne kwestionowanie swobody oceny dowodów. Tego rodzaju uchybień nie sposób się dopatrzyć w stanowisku Sądu Rejonowego, zaś lakoniczne stwierdzenie apelującej stanowi wyłącznie polemikę z prawidłową oceną dowodów przez Sąd Rejonowy.

Apelująca nieprawidłowo interpretuje art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( Dz. U. z 2003 r. nr.124, poz. 1152 z póź. zm. ), zakładając, że skoro wypowiedziała dotychczasową umowę ubezpieczenia w okresie 30 dni od dnia nabycia pojazdu (21 grudnia 2011 r.), to umowa ta wygasła z upływem 30 dni od daty nabycia (20 stycznia 2012 r.). Zgodnie bowiem z treścią art. 31 ust. 1 powołanej ustawy, w razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy, rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego. Przepisy art. 28 stosuje się odpowiednio. Zgodnie natomiast z przepisem art. 28 ust. 1 powołanej ustawy, jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy

Tak więc w sytuacji nabycia pojazdu w okresie 30 dni przed końcem obowiązywania dotychczasowej umowy, ulega ona przedłużeniu, jeśli nabywca nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu (co wynika z odpowiednio stosowanej regulacji art. 28 ust. 1 ww. ustawy).

Podkreślić należy, iż w ww. sytuacji termin na wypowiedzenie dotychczasowej umowy przez nabywcę nie może ulec wydłużeniu do okresu 30 dni po zakupie przez niego pojazdu. Jeśli okres obowiązywania umowy zawartej przez zbywcę zakończył się, to nie ma możliwości wypowiedzenia tej umowy po tym terminie – choćby nie upłynęło jeszcze 30 dni od dnia zakupu pojazdu.

Pismem z dnia 14 stycznia 2012 r. pozwana wypowiedziała zatem odnowioną umowę ubezpieczenia, tj. (...) zawartą na okres od 8 stycznia 2012 r. do 7 stycznia 2013 r. Zatem powództwo powoda o zapłatę składki za powyższy okres było zasadne.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.