Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV.U 230/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Gurgacz

Protokolant: Dorota Korzec

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2016 r. w Krośnie

sprawy z wniosku K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J.

o zwrot zasiłku opiekuńczego

na skutek odwołania K. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J.

z dnia 28 kwietnia 2016 roku znak: (...)

z m i e n i a zaskarżoną decyzję Oddziału ZUS w J. z dnia 28 kwietnia 2016 roku znak:(...) i ustala, że wnioskodawczyni K. K. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku opiekuńczego wraz z odsetkami za okres od 8 lutego 2016 r. do 12 lutego 2016 r.

Sygn. akt. IV. U. 230/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 1 lipca 2016 roku

Działając w oparciu o treść art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych /Dz. U. Nr 205 poz. 1585 z 2009 roku/ oraz art. 66 i art. 17 oraz art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa / tekst jedn. Dz. U. Nr 77 poz. 512 z 2010 roku/ - decyzją z dnia 28 kwietnia 2016 roku znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. u z n a ł, że zasiłek opiekuńczy przyznany wnioskodawczyni K. K. za okres od dnia 8 lutego 2016 r. do dnia 12 lutego 2016 r. jest świadczeniem nienależnie pobranym i zobowiązał ją do zwrotu wypłaconego w tym okresie zasiłku opiekuńczego w kwocie 212,85 zł i należnych odsetek w kwocie 0,53 zł co łącznie stanowi kwotę 213,38 zł.

W uzasadnieniu podniesiono, że wnioskodawczyni wykonywała w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową. Stanowiło to podstawę odmowy wypłaty świadczenia i równocześnie podstawę do zwrotu już wypłaconych świadczeń.

Odwołując się od powyższej decyzji wnioskodawczyni wniosła o jej zmianę i uchylenie obowiązku zwrotu wypłaconego świadczenia wraz z odsetkami.

Podniosła, iż nie zgadza się z argumentacją Oddziału ZUS w J., jakoby podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim pracowała. Wykonała jedynie czynność, którą nikt inny za nią nie mógł wykonać, mianowicie będąc w domu zalogowała się do systemu (...) i potwierdziła deklarację miesięczną, którą jest obowiązana złożyć do 10-go dnia każdego miesiąca a dotyczącą ubezpieczonych w polisie pracowników. Jako jedyna w zakładzie pracy jest uprawniona do prowadzenia spraw związanych z pracowniczym ubezpieczeniem grupowym.

W odpowiedzi na odwołanie Oddział ZUS w J. wniósł o jego oddalenie.

Na uzasadnienie swych twierdzeń wskazał iż wnioskodawczyni w trakcie pobierania zasiłku opiekuńczego świadczyła pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z (...), za którą otrzymywała wynagrodzenie. W dniu 8 lutego 2016 r. dokonała zatwierdzenia rozliczenia miesięcznego w systemie informatycznym. W związku z tym świadczenie z ubezpieczenia chorobowego jest świadczeniem nienależnie pobranym.

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny :

Bezspornym jest, że wnioskodawczyni K. K. z tytułu zatrudnienia w (...)w R., w okresie od dnia 8 lutego 2016 r. do dnia 12 lutego 2016 r. pobierała zasiłek opiekuńczy z tytułu niezdolności do pracy z powodu opieki nad chorym dzieckiem.

dowód: akta zasiłkowe ZUS

Bezspornym jest również, że wnioskodawczyni miała zawartą umowę zlecenie w dniu 5 czerwca 2009 r. na czas nieokreślony z (...)na (...) Spółką Akcyjną w W., której przedmiotem jest świadczenie usług na rzecz (...) SA polegających na obsłudze grupowego ubezpieczenia pracowniczego i wykonywania obowiązków pracodawcy wynikających z umowy ubezpieczenia zawartej z (...) SA, jako osoba wyznaczona przez pracodawcę do obsługi grupowego ubezpieczenia pracowniczego. W szczególności w ramach powyższej umowy wnioskodawczyni jest zobowiązana do comiesięcznego do 10-go dnia każdego miesiąca wykonania przelewu na rzecz (...) z tytułu ubezpieczenia pracowniczego i dodatkowo potwierdzenia z systemie ilości ubezpieczonych pracowników.

Wnioskodawczyni czynności wynikające z umowy zlecenia może wykonywać wyłącznie osobiście.

dowód: umowa zlecenia z dnia 05.06.2009 r. k.10, zeznania wnioskodawczyni k.8-9

W dniu 8 lutego 2016 r. wnioskodawczyni dokonała w ramach umowy zlecenia, będąc w swoim domu, przez internet przelewu kwoty grupowego ubezpieczenia oraz akceptacji w systemie pracowników zgłoszonych do ubezpieczenia.

dowód : zeznania wnioskodawczyni k.8-9

Stan faktyczny jest w sprawie bezsporny.

Sąd zważył co następuje :

Odwołanie wnioskodawczyni zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa
- ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Natomiast stosownie do art. 35 ust.2 wymienionej ustawy, do zasiłku opiekuńczego stosuje się odpowiednio m.in. przepis art. 17.

Zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych /tekst jednolity : Dz. U. z 2015 poz. 121 t. j./ - osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami.

Zgodnie natomiast z ust. 2 pkt 1 tego przepisu za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na ustalenie stanu faktycznego sprawy w sposób bezsporny.

Działanie wnioskodawczyni należy jednakże uznać za zdarzenie epizodyczne, spowodowane pilną koniecznością nie zaś stała praca wynikająca z zawartej umowy zlecenia. Postępowanie dowodowe nie wykazało, aby poza wymienioną czynnością jednorazową, wnioskodawczyni wykonywała usługę na rzecz (...) w pozostałym, szeroko określonym w umowie zlecenia, zakresie.

Z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 05 kwietnia 2005 roku sygn. akt I UK 370/04 wynika iż pod pojęciem pracy zarobkowej mieści się wszelka aktywność ludzka, która zmierza do uzyskania zarobku, nawet gdyby miała ona polegać na czynnościach nie obciążających osoby przebywającej na zwolnieniu lekarskim w istotny sposób.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjmuje wąską wykładnię tej przesłanki utraty prawa do zasiłku chorobowego (zasiłku opiekuńczego), uznając zasadniczo, że wszelka aktywność zarobkowa w okresie pobierania zasiłku powoduje taki skutek. Praca powinna być świadczona osobiście, choć nie musi to być praca fizyczna /wyrok SN z 03.12.1999 r., II UKN 236/99/. Sąd Najwyższy uznaje jednak, że od tej zasady mogą istnieć odstępstwa uzasadnione zwłaszcza sporadycznym i formalnym charakterem czynności ubezpieczonego lub ich niezbędnością dla kontynuacji działalności gospodarczej, jak niektóre formalnoprawne czynności związane z zatrudnianiem pracowników do jakich jest zobowiązany ubezpieczony jako pracodawca /wyrok SN z 07.10.2003 r., II UK 76/03/, podpisanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych, faktur sporządzonych przez inne osoby, opłacanie czynszu, itp. /wyrok SN z 06.02.2008 r., II UK 10/07/. Są to więc tylko uboczne czynności związane z prowadzoną działalnością. Możliwość uznania, że nie dochodzi do utraty prawa do zasiłku chorobowego, w przypadku aktywności zmierzającej do osiągniecia zarobku w czasie pobierania tego świadczenia, występuje jednak tylko wówczas, gdy ma ona charakter incydentalny i wymuszony okolicznościami /wyrok SN z 15.06.2007 r., II UK 223/06/. Nie jest traktowane jako wykonywanie pracy zarobkowej podjęcie przez pracownika w czasie zwolnienia lekarskiego jednorazowych działań, które mógł wykonać tylko ten pracownik. Przykładem może być podpisanie dokumentu, który bez podpisu konkretnego pracownika nie byłby honorowany .

Sąd opierając się na powołanym orzecznictwie Sądu Najwyższego uznał, że czynność wykonana przez wnioskodawczynię w dniu 8 lutego 2016 r., miała właśnie charakter incydentalny, jednorazowy, oraz wymuszony obowiązkiem dokonania tej czynności do dnia 10-go miesiąca, którą mogła wykonać tylko ona, jako wyłącznie upoważniony pracownik przez pracodawcę, a ponadto zobowiązana na podstawie umowy zlecenia do osobistego działania, czyli zatwierdzenie przelewu oraz potwierdzenie z systemie liczby ubezpieczonych pracowników, co bez osobistego potwierdzenia wnioskodawczyni skutkowałoby brakiem potwierdzenia ciągłości ubezpieczenia pracowników.

Należy też zauważyć, że wynagrodzenie/jego wysokość wnioskodawczyni z tytułu umowy zlecenia, nie zależało od wykonania tej konkretnej czynności, tylko jest związane z kompleksową obsługą ubezpieczenia pracowników.

Tylko na marginesie należy podnieść, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, odsetki od nienależnie pobranego świadczenia należą się nie od daty wypłaty świadczenia, lecz od dnia doręczenia decyzji zobowiązującej do zwrotu.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd uznał, iż żądanie wnioskodawczyni jest uzasadnione i dlatego na zasadzie art. 477 14 § 2 zmienił zaskarżoną decyzję.

Sędzia