Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 302/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Michał Sznura

po rozpoznaniu na rozprawie protokołowanej przez ref. staż. A. B. w dniu 31 sierpnia 2016 r.

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko Gminie M. G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Gdańsku z 18 października 2002 r. wydanego w sprawie XIV Nc 9747/02, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdańsku z 14 grudnia 2004 r. – w całości;

II.  zasądza od pozwanej Gminy M. G. na rzecz powoda A. K. kwotę 873 zł (ośmiuset siedemdziesięciu trzech złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód A. K. pozwem skierowanym przeciwko Gminie M. G. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Gdańsku z 18 października 2002 r. w sprawie o sygn. akt XIV Nc 9747/02, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 14 grudnia 2004 r., a także o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że przeciwko powodowi z wniosku pozwanej, prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Powód podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Zdaniem powoda pozwany złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego po upływie 10 – letniego terminu przedawnienia.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że roszczenie objęte tytułem wykonawczym w postaci nakazu zapłaty z 18 października 2002 r. w sprawie o sygn. akt XIV Nc 9747/02, nie jest roszczeniem przedawnionym. Pozwana argumentowała, że z pierwotnego wniosku toczyło się przeciwko powodowi postępowanie egzekucyjne, prowadzone przez Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w Gdańsku, umorzone na mocy postanowienia z 18 sierpnia 2005 r., sygn. akt(...)wobec jego bezskuteczności. W związku z powyższym 10 - letni termin przedawnienia z chwilą uprawomocnienia ww. postanowienia rozpoczął bieg na nowo.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Prawomocnym postanowieniem z 14 grudnia 2004 r. Sąd Rejonowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt XIV Nc 9747/02 nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z 18 października 2002r. wydanemu w postępowaniu upominawczym, na mocy którego nakazano zapłatę solidarnie B. K., Z. K., A. K. na rzecz pozwanej kwotę 6.032,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 26 września 2002 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami sądowymi w kwocie 512,60 zł i kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 1.000 zł.

Okoliczność bezsporna, vide : odpis nakazu zapłaty, k. 42.

Z wniosku pozwanej toczyło się postępowanie egzekucyjne przed Komornikiem Sądowym Rewiru II przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku przeciwko B. K., Z. K., A. K. w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z 14 grudnia 2004 r. wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt XIV Nc 9747/02.

Postanowieniem z 18 sierpnia 2005 r., sygn. akt (...)Komornik Sądowy Rewiru II przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

Akta postępowania (...)zostały zniszczone 19 lipca 2011 r. ze względu na upływ czasu ich przechowywania.

Okoliczności bezsporne, vide : odpis zajęcia wynagrodzenia za pracę oraz wierzytelności zasiłku chorobowego i wezwanie do dokonywania potrąceń, k. 66; postanowienie o umorzeniu, k. 67; pismo Komornika Sądowego P. M. przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku z 16 marca 2016 r., k. 29; pismo (...) (...) z 22 marca 2016 r., k. 36.

Z wniosku z 22 stycznia 2016 r. Gminy M. G., złożonego 28 stycznia 2016 r. (data stempla pocztowego) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku M. W. wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko B. K., A. K. w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakaz zapłaty z 14 grudnia 2004 r. sygn. akt XIV Nc 9747/02 wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Gdańsku.

Okoliczność bezsporna, vide : wniosek egzekucyjny z 22 stycznia 2016 r., 41; odpis koperty, k. 44.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd oparł swe ustalenia na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy, gdyż ich autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, jak również sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości. Sąd oparł się w swych ustaleniach również na aktach postępowania egzekucyjnego (...) oraz na postanowieniu z 18 sierpnia 2005 r. wydanego w sprawie o sygn. akt (...) w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko B. K., Z. K., A. K.. Sąd dał wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.).

Sąd nie przeprowadził dowodu z całości akt egzekucyjnych Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku sygn. akt (...), gdyż zostały one w dniu 19 lipca 2011 r. zniszczone ze względu na upływ czasu ich przechowywania.

W sprawie poza sporem była legitymacja procesowa stron jak i stan faktyczny.

W wyniku podniesionego przez powoda zarzutu przedawnienia roszczenia objętego tytułem wykonawczym, należało zbadać, czy w istocie zasądzona prawomocnym nakazem wierzytelność uległa przedawnieniu.

Zgodnie z treścią art. 840 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1)  przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2)  po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Z powyższego przepisu wynika, że obowiązkiem strony powodowej było wykazanie wszelkimi obiektywnymi dowodami, że odpadł obowiązek spełnienia świadczenia objętego treścią tytułu wykonawczego.

W świetle przytoczonej powyżej treści przepisu art. 840 §1 k.p.c. nie ulega wątpliwości, że przedawnienie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym może stanowić podstawę powództw przewidzianego w art. 840 §1 k.p.c. ( por. orzeczenia Sądu Najwyższego z 27 lutego 1969 r., II CZ 37/69 oraz z 13 kwietnia 1972 r., I Cz 35/72). Stanowisko takie aprobowane jest także w doktrynie ( por. Z Świeboda „Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne”, Komentarz, Wydawnictwo prawnicze, Warszawa 1994 r. str. 136). Podobnie wypowiedział się E. W. ( Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Warszawa 1972, s. 289). Może być ono podnoszone jedynie w toku postępowania wywołanego wniesieniem powództwa w trybie art. 840 §1 k.p.c.

Zgodnie z art. 123 §1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Przerwanie biegu przedawnienia ma skutek niweczący w stosunku do biegu tego terminu co oznacza, że czas terminu przedawnienia, który upłynął do czasu zaistnienia przerwy uważa się za niebyły. Dłużnik po przerwaniu biegu terminu przedawnienia znajduje się w takim położeniu prawnym, jaki istniał, gdy jego roszczenie stało się wymagalne. Zgodnie z art. 124 §1 k.c. po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie ono na nowo, a bieg terminu przedawnienia zaczyna biec od dnia następnego po zakończeniu przerwy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt sprawy niniejszej wskazać należy, że co prawda akta komornicze sygn. akt KM 167/05 zostały zniszczone, tym niemniej z dokumentów, które zostały złożone przez stronę pozwaną oraz z informacji uzyskanej przez Sąd od Komornika Sądowego dawnego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym Gdańsk – Południe w Gdańsku P. M. wynika, że postępowanie egzekucyjne prowadzone pod sygn. (...) zostało zakończone w dniu 18 sierpnia 2005 r. na skutek wydania przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Termin przedawnienia rozpoczął zatem bieg na nowo. Kolejna czynność, która mogłaby skutkować przerwaniem biegu terminu przedawnienia miała miejsce wskutek złożenia 28 stycznia 2016 r. (data stempla pocztowego) przez pozwaną wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko powodowi oraz B. K., przy czym czynność ta nastąpiła, gdy roszczenie było już przedawnione – 19 sierpnia 2015 r. minęło 10 lat od wydania postanowienia o umorzeniu poprzedniego postępowania egzekucyjnego, zaś strona pozwana nie wykazała, aby uprawomocnienie się tego orzeczenia nastąpiło dopiero po 28 stycznia 2016 r.

Zgodnie z art. 125 §1 k.c., roszczenie stwierdzone prawomocnym wyrokiem przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczenia byłby krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Zgodnie z art. 353 2 k.p.c. do nakazów zapłaty stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej.

Zasadności żądania pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności strona powodowa upatrywała jedynie w przedawnieniu roszczenia. Kwestionowany przez powoda tytuł (nakaz zapłaty z 18 października 2002 r.) obejmował nie tylko należność główną, ale także odsetki za opóźnienie za okres od 26 września 2002 r. do dnia zapłaty oraz należne koszty procesu. Z treści pozwu wynika, że powód żądał pozbawienia wykonalności wspomnianego tytułu w całości. Jeżeli zatem w przedmiotowym nakazie zapłaty określono kwotę do zapłaty ze wskazaniem odsetek od 26 września 2002 r. do dnia zapłaty oraz należnymi kosztami procesu oznacza to, że Sąd brał pod uwagę wszystkie należności objęte kwestionowanym tytułem.

Tymczasem w art. 125 §1 k.c. wyraźnie zróżnicowano terminy przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe i innych roszczeń. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 §1 k.c.) należą do kategorii świadczeń okresowych i - jeżeli zostały stwierdzone tytułem wykonawczym - powinny przedawniać się z upływem trzech lat (art. 125 §1 zdanie drugie k.c.). Chodzi tu jednak tylko o odsetki „należne w przyszłości”, a więc takie, które stają się wymagalne m.in. po uprawomocnieniu się wyroku sądowego, stwierdzającego obowiązek zapłaty tych odsetek ( por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2014 r., I CSK 197/13).

Zdarzenia prawne, które prowadzą do przerwania biegu przedawnienia roszczenia głównego, mogą także spowodować przerwanie biegu przedawnienia roszczenia obejmującego odsetki za opóźnienie (art. 123 §1 k.c.). W związku z tym, że wierzyciel (pozwany) złożył kolejny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego dopiero w dniu 28 stycznia 2016 r., nie doszło zatem do przerwania biegu terminu przedawnienia nie tylko roszczenia głównego o zapłatę kwoty 6.032,27 zł, ale także roszczenia o odsetki za opóźnienie.

Sąd na podstawie całego zgromadzonego materiału dowodowego, biorąc pod uwagę stanowiska stron, stwierdził, iż roszczenie powoda jest zasadne w całości, w związku z tym w pkt I wyroku na podstawie art. 840 §1 pkt 2 k.p.c. pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci prawomocnego nakazu zapłaty z 18 października 2002 r., wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Gdańsku w sprawie XIV Nc 9747 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowienie Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 15 grudnia 2004 r. uznając, iż roszczenie uległo przedawnieniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z odpowiedzialnością za wynik procesu obciążając pozwanego kosztami procesu w całości, obejmującymi opłatę od pozwu w wysokości 873 zł.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)