Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 873/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w następującym składzie :

Przewodniczący : SSR Joanna Borkowska

Protokolant : staż. Martyna Suplewska

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2016 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwa (...) Spółce Akcyjnej z siedziba w W.

przeciwko T. B.

o zapłatę

zasądza od T. B. na rzecz Towarzystwa (...) Spółce Akcyjnej z siedziba w W. kwotę 1 775 (tysiąc siedemset siedemdziesiąt pięć) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 listopada 2013 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2 554,19 złotych (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt cztery złotych dziewiętnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 873/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 marca 2014 r. wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. ( (...) S.A. w W.), reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o zasądzenie od pozwanego T. B. kwoty 1.775 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 listopada 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 630,54 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał, iż pozwany umyślnie w dniu 7 czerwca 2009 r. w Ł. na ul. (...) naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności, nie dostosował prędkości do warunków jazdy i uderzył w tył pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) powodując jego uszkodzenie. W chwili zdarzenia pozwany znajdował się w stanie nietrzeźwości. Wypłata odszkodowania za ww. szkodę przez powoda jako ubezpieczającego odpowiedzialność cywilną sprawcy zdarzenia nastąpiła na podstawie decyzji z dnia 17 lipca 2013 r.

/pozew k. 5 – 6v./

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 10 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny, orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

/nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 7/

We wniesionym w dniu 26 kwietnia 2014 r. sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany T. B., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, zaskarżył nakaz zapłaty z dnia 10 kwietnia 2014 r. w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pełnomocnik pozwanego wskazał, iż czyn przypisywany w postępowaniu karnym mógł stanowić tylko wykroczenie wobec niewykazania, aby kierujący pojazdem marki A. (...) doznał obrażeń ciała w rozumieniu art. 157 § 1 k.c., a w związku z tym uległ on przedawnieniu i w tym zakresie postępowanie zostało umorzone. Pozwany został skazany jedynie za kierowanie samochodem w stanie nietrzeźwości, co wyczerpuje jedynie znamiona art. 178a k.k.

/sprzeciw k. 7v. – 8v/

Postanowieniem z dnia 19 maja 2014 r., sprostowanym postanowieniem z dnia 14 lipca 2014 r., Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, Wydział VI Cywilny uznał wniesienie sprzeciwu za skuteczne i utratę mocy nakazu zapłaty w całości i przekazał sprawę do tutejszego sądu.

/postanowienie z dn. 19.05.2014 r. k.11, postanowienie z dn. 14.07.2014 r. k. 16/

W piśmie procesowym z dnia 12 listopada 2014 r. pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut nieistnienia podstawy faktycznej i prawnej dochodzonego roszczenia, zarzut nieudowodnienia roszczenia, zarzut przedawnienia roszczenia, zarzut zawisłości sporu bądź zarzut powagi rzeczy osądzonej oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/pismo procesowe z dn. 12.11.2014 r. k. 93 – 98/

Na rozprawie w dniu 7 czerwca 2016 r. pełnomocnik pozwanego oświadczył, iż nie uznaje powództwa i wniósł o jego oddalenie, podniósł zarzut przedawnienia roszczenia oraz oświadczył, iż pozwany nie chce składać zeznań w tej sprawie.

/protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 219/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 czerwca 2009 r. M. J. kierujący pojazdem marki A. (...) wyjeżdżając z ul. (...) w ul. (...) włączył się do ruchu i został uderzony w tył auta. M. J. wysiadł ze swojego pojazdu i podbiegł do pojazdu kierowanego przez pozwanego. Pozwany po tworzeniu drzwi wypadł z auta, czuć było od niego woń alkoholu.

/dowód z zeznań świadka M. J., protokół rozprawy z dn. 19.05.2015 r. k. 118 – 120/

Do zdarzenia drogowego z dnia 7 czerwca 2009 r. na skrzyżowaniu ul. (...) doszło na skutek nie dostosowania prędkości – techniki i taktyki jazdy do sytuacji na drodze przez kierującego pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...). Na okoliczności i przebieg zdarzenia miała wpływ prędkość samochodu S. (...) kierowanego przez pozwanego – wyższa od dozwolonej w tym miejscu, a także stan nietrzeźwości kierującego pojazdem.

Wartość rynkowa pojazdu przed szkodą mogła wynieść brutto 4.200 zł. Koszty naprawy powypadkowej mogły wynieść brutto 31.427,98 zł. Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym brutto wynosiła 450 zł. Różnica między wartością pojazdu przed szkodą a po szkodzie mogła wynieść 3.750 zł brutto. Różnica między wartością pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) przed szkodą i po szkodzie mogła być w realiach roku 2009 wyższa od ustalonej przez stronę powodową.

/dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków samochodowych P. K. z dn. 23.12.2015 r. k. 134 – 192/

Pozwany T. B. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W..

/bezsporne, polisa nr (...) k. 36 – 39/

Wyrokiem z dnia 25 marca 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VII Karny uznał oskarżonego T. B. winnego dokonania zarzucanego mu czynu w postaci prowadzenia w dniu 7 czerwca 2009 r. w Ł. samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym znajdując się w stanie nietrzeźwości prowadzącym do stężenia 1,3 promila alkoholu we krwi, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178a § 1 k.k. i za to na podstawie art. 178a § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

/wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, VII Wydział Karny, z dn. 25.03.2013 r. akta (...) k. 599 – 600/

W dniu 9 czerwca 2009 r. M. J. zgłosił szkodę poniesioną w wypadku z dnia 7 czerwca 2009 r. pozwanemu.

/zgłoszenie szkody w pojeździe k. 65 – 71/

Decyzją z dnia 17 lipca 2013 r. pozwany (...) S.A. w W. przyznał M. J. odszkodowanie za szkodę powstałą w dniu 7 czerwca 2009 r. w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) w wysokości 1.775 zł. Kwota odszkodowania została wypłacona poszkodowanemu następnego dnia.

/decyzja (...) S.A. k. 72 – 73, potwierdzenie przelewu k. 75/

Pismem z dnia 23 października 2013 r., doręczonym pozwanemu dnia 31 października 2013 r., strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 1.775 zł w terminie 14 dni od daty otrzymania wezwania.

/pismo z dnia 8.1.2014 r. k. 89, potwierdzenie odbioru k. 90 – 91/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego przedstawionego przez strony, który nie był kwestionowany przez strony. W szczególności Sąd oparł się na dowodzie z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych P. K.. Opinia biegłego sądowego nie była kwestionowana przez żadną ze stron, także przez stronę pozwaną pomimo dwukrotnego przedłużania pełnomocnikowi pozwanej terminu do ustosunkowania się do treści opinii.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła od kierującego pojazdem mechanicznym T. B. zwrotu wypłaconego poszkodowanemu M. J. z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania. Strona pozwana nie uznała powództwa co do wysokości ani co do zasady podnosząc zarzut nieistnienia podstawy faktycznej i prawnej dochodzonego roszczenia, zarzut nieudowodnienia roszczenia oraz zarzut jego roszczenia.

Możliwość dochodzenia roszczeń regresowych przez zakład ubezpieczeń statuuje art. 43 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U.2003.124.1152) który w brzmieniu obowiązującym w dacie zdarzenia szkodzącego przewidywał, iż zakładowi ubezpieczeń przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący:

1)  wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie po użyciu alkoholu albo pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;

2)  wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;

3)  nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;

4)  zbiegł z miejsca zdarzenia.

Ustalenie obowiązku zwrotu przez pozwanego T. B. zwrotu na rzecz powoda wypłaconego odszkodowania wymagało ustalenia następujących okoliczności: związku przyczynowego między wyrządzoną szkodą a działaniem pozwanego, pozostawaniem przez pozwanego w stanie po użyciu alkoholu, ustalenie zasadności żądania powoda co do wysokości oraz braku przedawnienia roszczenia strony powodowej.

W zakresie ustalenia związku przyczynowego między wyrządzoną szkodą, naprawioną przez zakład ubezpieczeń, a działaniem pozwanego wskazać należy, iż rację ma powód, iż w tym zakresie Sąd nie był związany w tym zakresie ustaleniami wyroku z dnia 25 marca 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VII Karny, albowiem wyrokiem tym powód został skazany za czyn prowadzenia w dniu 7 czerwca 2009 r. w Ł. samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości prowadzącym do stężenia 1,3 promila alkoholu we krwi, tj. czyn wyczerpujący dyspozycję art. 178a § 1 k.k. Ustaleniami prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa nie był zatem objęty fakt wyrządzenia przez pozwanego swoim zachowaniem w dniu 7 czerwca 2009 r. szkody M. J.. Art. 11 k.p.c. przewiduje zaś, iż ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

Niemniej jednak zaistnienie przedmiotowej przesłanki regresu zakładu ubezpieczeń Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków P. K., który w sporządzonej opinii stwierdził, iż do zdarzenia drogowego z dnia 7 czerwca 2009 r. na skrzyżowaniu ul. (...) doszło na skutek nie dostosowania prędkości – techniki i taktyki jazdy do sytuacji na drodze przez kierującego pojazdem marki S. (...) o nr rej. (...) T. B.. Na okoliczności i przebieg zdarzenia miała wpływ prędkość samochodu S. (...) kierowanego przez pozwanego – wyższa od dozwolonej w tym miejscu, a także stan nietrzeźwości kierującego pojazdem. Wskutek zdarzenia z dnia 7 czerwca 2009 r. została wyrządzona poszkodowanemu M. J. szkoda, która została naprawiona przez stronę powodową. Do przedmiotowej opinii, jako spójnej, rzetelnej i popartej precyzyjnymi wyliczeniami i wieloletnim doświadczeniem biegłego Sąd przychylił się w całości.

Wobec powyższego Sąd ustalił istnienie związku przyczynowego między działaniem strony pozwanej a szkodą M. J..

Przesłanka pozostawania przez pozwanego T. B. w stanie po użyciu alkoholu została ustalona przez Sąd na podstawie prawomocnego wyroku z dnia 25 marca 2013 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział VII Karny, skazującego pozwanego za czyn prowadzenia w dniu 7 czerwca 2009 r. w Ł. samochodu osobowego marki S. (...) nr rej. (...) w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości prowadzącym do stężenia 1,3 promila alkoholu we krwi, tj. czyn wyczerpujący dyspozycję art. 178a § 1 k.k. Stosownie do powołanego już art. 11 zd. pierwsze k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

Pozwany kwestionował także wysokość roszczenia strony powodowej. W ocenie Sądu strona powodowa w sposób należyty wykazała wysokość wypłaconego przez siebie odszkodowania i zasadność tej wysokości. Okoliczności te potwierdził w swej opinii biegły sądowy z zakresu rekonstrukcji wypadków P. K. wskazując, iż przy przyjęciu szkody całkowitej różnica między wartością pojazdu przed szkodą, a po szkodzie mogła wynieść 3.750 zł brutto, zaś różnica między wartością pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) przed szkodą i po szkodzie mogła być w realiach roku 2009 wyższa od ustalonej przez stronę powodową. Wypłacone przez stronę powodową na rzecz poszkodowanego M. J. było zatem nawet niższe niż maksymalne, a zatem roszczenie powoda wypłacenia na jego rzecz tytułem zwrotu uiszczonego odszkodowania w kwocie 1.775 zł zasługiwało na uwzględnienie.

W toku postępowania strona pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia strony powodowej. Rozważania wymaga zatem ustalenie charakteru roszczenia wpływającego na termin przedawnienia, a także termin jego wymagalności. W literaturze i orzecznictwie dominuje pogląd, że roszczenie regresowe powstaje i staje się wymagalne nie z chwilą wyrządzenia szkody przez bezpośredniego sprawcę zdarzenia, lecz z chwilą jej naprawienia przez jednego z dłużników solidarnych, a więc z chwilą wypłaty odszkodowania (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 1968 r., I CR 265/68, OSNCP 1969, nr 7-4, poz. 138 i z dnia 1 czerwca 1973 r., II PR 97/73, OSPiKA 1974, nr 1, poz. 84,u chwała składu siedmiu sędziów z dnia 16 października 1976 r., III CZP 38/76, OSNCP 1977, nr 2, poz. 19 i wyrok z dnia 6 kwietnia 1981 r., IV CR 63/81, OSNCP 1981, nr 12, poz. 242). Stosownie do treści art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli z chwilą wypłacenia poszkodowanemu należnego odszkodowania. Ustalenie terminu przedawnienia roszczenia winno zaś nastąpić z uwzględnieniem treści art. 118 in fine k.c. (por. Art. 43, Serwach Małgorzata (red.), Komentarz do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, [w:] Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Tom I, Komentarz, wyd. II, LEX 2010).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż roszczenie strony powodowej stało się wymagalne w dniu 18 lipca 2013 r., tj. w dniu wypłaty poszkodowanemu odszkodowania. Wystąpienie więc przez stronę powodową dnia 31 marca 2014 r. z powództwem w niniejszej sprawie nastąpiło zatem przed upływem 3 – letniego terminu przedawnienia.

Z uwagi na powyższe zarzut przedawnienia podniesiony przez stronę pozwaną okazał się chybiony.

Strona powodowa miała prawo, oprócz żądania należności głównej, żądać za czas opóźnienia odsetek, jako że zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, przy czym dłużnik jest w opóźnieniu jeżeli nie spełnia świadczenia w określonym terminie. Jeżeli zaś stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe; jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 k.c.). Tym samym za podstawę rozstrzygnięcia o odsetkach ustawowych należało przyjąć art. 481 § 1 k.c. Pozwany został wezwany do zwrotu wypłaconego przez powoda poszkodowanemu świadczenia pismem z dnia 23 października 2013 r., doręczonym pozwanemu dnia 31 października 2013 r., przy czym powód wyznaczył T. B. termin 14 dni od daty otrzymania wezwania do wywiązania się z zobowiązania. Dlatego też Sąd zasądził od T. B. na rzecz powoda odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty zgodnie z żądaniem pozwu, czyli od dnia 15 listopada 2013 r. do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Z uwagi na okoliczność, iż pozwany przegrał postępowanie w całości Sąd obciążył go obowiązkiem zwrotu na rzecz powoda poniesionych przez niego kosztów postępowania w łącznej wysokości 2.554,19 zł, do których należą: opłata sądowa w kwocie 89 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 600 zł (ustalona w oparciu o § 6 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tj. Dz.U.2013.490 z dnia 2013.04.23) oraz wynagrodzenie biegłych za sporządzenie opinii w sprawie w kwocie 1.848,19 zł.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.