Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Władysławy Kunickiej-Żurek Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2013 roku

sprawyM. L.i A. M.

oskarżonych z art. 280 § 1 k.k., 278 § 5 k.k., art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

i R. L.

oskarżonego z art. 280 § 1 k.k., art. 278 § 5 k.k., art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych M. L.i A. M.i oskarżonego R. L.

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 15 kwietnia 2013 roku, sygnatura akt II K 41/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie kary 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego M. L.warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat, na podstawie art. 73 § 1 kk oddając w tym czasie oskarżonego pod dozór kuratora sądowego;

II.  w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. Z., adw. M. Ż.i adw. P. S.z Kancelarii Adwokackich w W.po 619,92 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonym M. L., R. L.i A. M.w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym, wydatkami związanymi z tym postępowaniem obciążając Skarb Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 482/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2013r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, w sprawie o sygn. akt IIK 41/13, uznał M. L., R. L.i A. M.za winnych tego, że w dniu 05.12.2012r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu używając wobec T. M.przemocy polegającej na biciu pięściami po twarzy i kopaniu po całym ciele zabrali w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 10 złotych, kartę bankomatową Banku (...)oraz paszport należące do pokrzywdzonego, z tym, że R. L.przypisanego mu czynu odpuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 6 marca 2009r., sygn. akt II K 830/08, za czyn z art. 278§1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 8 stycznia 2009r., sygn. akt XK 1677/08 za czyn z art. 278§1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, które to wyroki zostały objęte wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 12 października 2011r., sygn. akt II K 528/11 na mocy którego orzeczono wobec R. L.karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności, którą skazany odbył w okresie od 28 maja 2011r. do 29 listopada 2011r. i zakwalifikował ten czyn:

⚫

w stosunku do oskarżonych A. M.i M. L.z art. 280§1 k.k. i art. 278§5 k.k. i art. 275§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.,

⚫

w stosunku do oskarżonego R. L. z art. 280§1 k.k. i art. 278§5 k.k. i art. 275§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k.

i wymierzył:

⚫

oskarżonemu A. M. karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

⚫

oskarżonemu R. L. karę 3 lat pozbawienia wolności

⚫

oskarżonemu M. L.karę 2 lat pozbawienia wolności,

zaliczając jednocześnie na poczet w/wym. kar pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania:

⚫

A. M. od 05.12.2012r. do 10.04.2013r.

⚫

R. L. od 05.12.2012r. do 15.04.2013r.

⚫

M. L.od 05.12.2012r. do 15.04.2013r.

Z rozstrzygnięciem tym nie pogodzili się oskarżeni, którzy zaskarżyli wyrok na swoją korzyść.

1)  obrońca oskarżonego A. M. zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze i, zarzucając na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność wymierzonej kary, wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez orzeczenie w stosunku do oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania .

2)  obrońca oskarżonego M. L.zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze i na podstawie art. 438 pkt 1 i 3 k.p.k. zarzucił:

⚫

rażącą niewspółmierność orzeczonej względem oskarżonego kary polegającą na braku zastosowania warunkowego zawieszenia orzeczonej w stosunku do oskarżonego kary w sytuacji gdy brak uprzedniej karalności oskarżonego, jego młody wiek oraz nawyk poszukiwania legalnego zatrudnienia, w szczególności zaś prawidłowa postawa po zwolnieniu z aresztu śledczego przejawiająca się w przeproszeniu pokrzywdzonego i zadośćuczynieniu za doznaną krzywdę przemawiają za przyjęciem istnienia pozytywnej prognozy kryminologicznej w stosunku do oskarżonego, a tym samym za zastosowaniem dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej oskarżonemu kary;

⚫

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, iż oskarżony M. L.przejawia oznaki znacznego zdemoralizowania, a także, że wiedzie pasożytniczy tryb życia w sytuacji gdy ustalenia te istotne w zakresie wymiaru kary oparte są w znacznej mierze na fakcie korzystania przez oskarżonego z przysługującego mu uprawnienia w ramach postępowania karnego i przedstawienia korzystnych dla oskarżonego wersji zdarzeń, a także gdy ustalenia te nie korespondują z incydentalnym charakterem nagannego zachowania oskarżonego a także z ocenianym pozytywnie nawykiem do dążenia do pozyskiwania środków utrzymania w legalny sposób.

Podnosząc te zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego M. L.kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat.

3)  R. L. w osobistej apelacji podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, który skutkował wydaniem „zbyt surowego” wyroku, a będący konsekwencją nie uwzględnienia tego, że 05.12.2012r. dopuścił się pobicia, ponieważ został sprowokowany, zaś ani nie przeszukiwał odzieży pokrzywdzonego, ani nie zabrał paszportu czy 10 złotych. W związku z tym powinien być sądzony z art. 158§1 k.k. i w tej sytuacji kara 3 lat pozbawienia wolności jest zbyt surowa.

Sąd odwoławczy zważył co następuje:

Jedynie apelacja obrońcy oskarżonego M. L.zasługuje na uwzględnienie, natomiast apelacja osobiste R. L.i obrońcy oskarżonego A. M.są oczywiście bezzasadne.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie, zgromadził w konsekwencji materiał dowodowy, który pozwolił na wyprowadzenie kategorycznego i jedynie słusznego wniosku, że oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu dopuścili się przestępstwa rozboju na szkodę T. M., zabierając mu pieniądze w kwocie 10 złotych, paszport (który następnie zniszczyli i wyrzucili) oraz karty bankomatowej Banku (...).

Postawa R. L. w toku całego postępowania zarówno przygotowawczego, jak i sądowego, cechuje się zmiennością. Sam oskarżony nie może zdecydować się którą wersję przebiegu zdarzenia przedstawionych w toku kolejnych przesłuchań potwierdza.

Jakkolwiek przyznał, że uderzył pokrzywdzonego, to w kwestii zaboru mienia i paszportu nadal jest niekonsekwentny. Raz bowiem twierdził, że rzeczy te wypadły pokrzywdzonemu i zabrał je M. (k. 175), zaś przed sądem, że dokumenty miał, bo „kolega mu podał” (k. 286). Nie sposób przy tym pominąć i tej okoliczności, że R. L. wskazał gdzie wyrzucili paszport i kartę bankomatową (k. 47), a we wskazanym miejscu istotnie odnaleziono skrawki porwanego paszportu (k. 48- 49).

Niemniej w pełni zasadnie, ustalając stan faktyczny, sąd meriti oparł się na relacji pokrzywdzonego, odmawiając przymiotu wiarygodności oskarżonym. Ich relacje są wewnętrznie i zewnętrznie niespójne, pomawiają bowiem siebie nawzajem w kwestii stosowania przemocy wobec pokrzywdzonego i przeszukania jego odzieży. Gdyby zatem dać im wiarę, to przyjąć by należało, że T. M. w istocie sam siebie pobił i opróżnił swoje kieszenie.

R. L., ostatecznie przyznając się do zadania ciosów pokrzywdzonemu, liczył na to, że zmiana kwalifikacji prawnej czynu, pozwoli mu uniknąć surowej kary. Tym bardziej, że od samego początku miał na uwadze to, że odpowiada w warunkach powrotu do przestępstwa.

Oskarżony ten w istocie polemizuje z ustaleniami sądu a quo, przedstawiając swoją wersję, która jednakże w ujawnionych przez sąd okolicznościach nie może być poczytana inaczej aniżeli linia obrony nie polegająca na prawdzie, bo nielogiczna i niespójna.

Sąd odwoławczy w pełni podziela stanowisko sądu orzekającego i przedstawione w tym względzie argumenty, zatem powielanie ich jest całkowicie zbędne. Odesłać zatem należy do uzasadnienia sądu I instancji (k. 370 –374).

Z tego też względu uznanie, że oskarżeni „zwabili” pokrzywdzonego za garaże i tam, używając przemocy, dokonali zaboru pieniędzy, karty bankomatowej i paszportu pokrzywdzonego, zatem wyczerpali ustawowe znamiona występku z art. 280§1 k.k. i art. 278§5 k.k. i art. 275§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., jest oczywiście słuszne.

Chybione są także zarzuty podniesione przez wszystkich apelujących a odnoszący się do wymiaru kar pozbawienia wolności orzeczonych wobec oskarżonych. Gdy uwzględni się bowiem sposób działania oskarżonych, którzy zaplanowali dokonanie rozboju, gdy dostrzegli pokrzywdzonego wychodzącego z placówki bankowej, co było dla nich równoznaczne z tym, iż będzie miał przy sobie gotówkę, jak również i tę okoliczność, że miał to być „sposób” na zdobycie środków na zakup kolejnej porcji alkoholu, to wymierzone kary uznać należy za nader wyważone i wręcz łagodne.

W przypadku R. L. nie sposób pominąć tego, że przestępstwa dopuścił się w okresie próby związanej z warunkowym przedterminowy zwolnieniem z odbycia reszty kary łącznej (postanowienie SO w Świdnicy z 29.11.2011r. okres próby do 29.11.2013r. – k. 449). W tej sytuacji uznanie, że jest on osobą zdemoralizowaną, która powodowana chęcią zaspokojenia swoich „zachcianek” działa w poczuciu bezkarności i bez żadnych skrupułów (k. 374) jest oczywiście słuszne. Stąd też wobec braku okoliczności łagodzących kara 3 lat pozbawienia wolności w żadnym razie nie może być uznana za „surową”.

Także w przypadku A. M. orzeczona kara 2 lat i 6 miesięcy nie może być poczytana za niesprawiedliwą i nazbyt surową. I tu – wbrew tezie skarżącego - nie można dostrzec żadnych okoliczności łagodzących, a sama postawa oskarżonego w powiązaniu z jego uprzednią karalnością, świadczy o nieskuteczności dotychczas wykonywanych kar i potrzebie izolacji. Oskarżony ten 12.07.2012r. zakończył odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (k. 447) a 05.12.2012r. dopuścił rozboju, motywowany nader niskimi pobudkami.

Z tego też powodu brak jakichkolwiek przesłanek, by korygować wymiar kary, zgodnie z oczekiwaniami oskarżonego, co otwierałoby mu drogę do możliwości skorzystania z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Natomiast w przypadku M. L., który po opuszczeniu aresztu podjął starania o naprawienie szkody, wyrządządzonej przestępstwem, tj. przeprosił pokrzywdzonego, zawarł z nim ugodę (k. 393) i przekazał mu tytułem zadośćuczynienia kwotę 200 złotych (k. 394), jak również zmienił miejsce pobytu (k. 469 – 470) oraz podjął pracą (k. 516), to uznać należy, że zaistniały podstawy do przyjęcie pozytywnej prognozy na przyszłość, i uznania, że zajście z 05.12.2012r. było incydentem w życiu oskarżonego, który dotychczas przestrzegał zasad porządku prawnego a po zmienia środowiska, w którym przebywa, do przestępstwa nie powróci.

Dlatego też sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i warunkowo zawiesił temu oskarżonemu wykonanie wymierzonej kary 2 lat pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora. W ocenie tutejszego sądu okres próby powiązany z dozorem będzie wystarczającym do zweryfikowania przyjętej pozytywnej prognozy, a jednocześnie winno skłonić M. L.do zmiany nastawienia do powszechnie obowiązujących zasad porządku prawnego.

Z tych też względów orzeczono, jak na wstępie.

Ponieważ oskarżeni korzystali z pomocy obrońców z urzędu, Sąd odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz każdego obrońców kwotę należną z uwagi na brzmienia §14 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej dzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Z uwagi zaś na wynik postępowania odwoławczego, sytuację materialną i majątkową R. L., A. M., których apelacje nie zostały uwzględnione, jak również i to, że apelacja obrońcy M. L.okazała się skuteczna, całością wydatków poniesionych w toku postępowania odwoławczego obciążony został Skarb Państwa.