Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 504/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2016 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Lucyna Ramlo (spr.)

Sędziowie:

SSA Barbara Mazur

SSA Aleksandra Urban

Protokolant:

stażysta Sylwia Gruba

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2016 r. w Gdańsku

sprawy A. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji A. Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu- IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 2015 r., sygn. akt IV U 953/15

1.  zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje wnioskodawcy A. Ł. od dnia 1 czerwca 2015 roku świadczenie emerytalne obliczone według zasad i w wysokości ustalonej decyzją emerytalną z dnia 11 maja 2015 roku oraz przy uwzględnieniu dodatkowego okresu zatrudnienia i opłaconych składek z tego tytułu od dnia 1 maja 2015 roku do dnia 31 maja 2015 roku;

2.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji;

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. na rzecz A. Ł. kwotę 30,00 (trzydzieści 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Barbara Mazur SSA Lucyna Ramlo SSA Aleksandra Urban

Sygn. akt III AUa 504/16

UZASADNIENIE

A. Ł. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 18.06.2015r., którą to decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury.

W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazał, że wniosek o emeryturę zgłosił w marcu 2015r i wówczas ustalono mu emeryturę od 30.04.2015r tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego w kwocie zaliczkowej, która wynosiła 3463,13zł, natomiast po podjęciu wypłaty emerytury, po zakończeniu zatrudnienia, z niezrozumiałych dla ubezpieczonego względów, organ rentowy ustalił wysokość świadczenia na 3168,91zł.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. wniósł o jego oddalenie. Pozwany powołał przepisy art. 25 ust 3 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 39, poz. 353) wskazując, że w związku z podjęciem wypłaty od 1 czerwca kapitał początkowy został zwaloryzowany wskaźnikiem rocznym, a nie jak w decyzji zaliczkowej kwartalnym.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 15 grudnia 2015 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego, powołując jako podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

Skarżący A. Ł. w dniu 30 marca 2015r. złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę.

Decyzją z 11.05.2015r organ rentowy przyznał ubezpieczonemu zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 30.04.2015r tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Wyliczona kwota zaliczkowa wynosiła 3463,13zł , w tym kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji -195966,83 zł ,kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego -709295,36zł ,średnie dalsze trwanie życia 261,40 miesięcy. Decyzja miała charakter zaliczkowy, albowiem z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia wypłata emerytury została zawieszona.

Wysokość zaliczki ustalono zgodnie z art. 25 ust 1ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Stosownie do ust 3 cyt. przepisu waloryzację składek przeprowadza się corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za rok 2000, z uwzględnieniem art. 25a. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan konta nie może ulec obniżeniu.

Art. 25a ustawy emerytalnej stanowi

1. Przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację, o której mowa w art. 25, jest waloryzowana kwartalnie.

2. W przypadku ustalania wysokości emerytury:

1)w pierwszym kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za trzeci kwartał poprzedniego roku;

2)w drugim kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku;

3)w trzecim kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za pierwszy kwartał danego roku;

4)w czwartym kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za drugi kwartał danego roku.

3. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek zewidencjonowanych na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych.

4. Waloryzacja kwartalna składek polega na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji określony w ust. 5. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan konta nie może ulec obniżeniu.

5. Wskaźnik waloryzacji kwartalnej składek jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja w stosunku do poprzedniego kwartału, powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja w stosunku do kwartału poprzedniego. Wskaźnik waloryzacji składek nie może być niższy niż wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja w stosunku do poprzedniego kwartału.

6. Wskaźnik wzrostu realnego sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne, o którym mowa w ust. 5, otrzymuje się poprzez podzielenie wskaźnika wzrostu nominalnego sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale, za który jest przeprowadzana waloryzacja w stosunku do kwartału poprzedniego, przez wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem ustalony dla analogicznego okresu.

7. Wskaźnik wzrostu nominalnego sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne, o którym mowa w ust. 6, stanowi iloraz sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale, za który jest przeprowadzana waloryzacja, i w kwartale poprzednim.

8. Wskaźnik waloryzacji składek ustala się z dokładnością do setnych części procentu.

Zgodnie z art. 26 cyt ustawy

1. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3.

W dniu 1.06.2015r A. Ł. wystąpił z wnioskiem o podjęcie wypłaty emerytury w związku z ustaniem z dniem 31.05.2015r zatrudnienia.

Decyzją z 18 czerwca 2015r organ rentowy ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od 1 czerwca 2015r tj. od ustania zatrudnienia.

Emerytura wyniosła 3168,19 zł , w tym kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji -181112,35 zł ,kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego -645022,66 zł .

Art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) stanowi, że wysokość świadczenia zależy od sumy zaewidencjonowanych składek na indywidualnym koncie ubezpieczonego oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego (art. 25 i 26 tej ustawy), a suma ta dzielona jest przez średnie dalsze trwanie życia, o którym mowa w art. 173 ust. 2, ustalone dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę osoby, dla której obliczana jest emerytura. Ustalając kwotę emerytury ,w ocenie Sadu, organ rentowy prawidłowo ustalił kwotę zewidencjonowanych składek. Zgodnie z art. 25ust 3 waloryzację składek (kapitału) przeprowadza się corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku, z uwzględnieniem art. 25a. Z kolei art. 25a ust. 1 ustawy emerytalnej przewiduje, że przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację, o której mowa w art. 25, jest waloryzowana kwartalnie, zaś szczegółowe reguły waloryzacji kwartalnej wynikają z ust. 2-5 art. 25a. ustawy, przy czym ust. 2 pkt 2 stanowi, że w przypadku ustalania wysokości emerytury w drugim kwartale danego roku-ostatniej kwartalnej waloryzacji dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku. Jeśli ustalenie emerytury następuje w II kwartale, ale w czerwcu to kwota składek poddana ostatniej waloryzacji nie podlega waloryzacji kwartalnej. ZUS w przypadku ubezpieczonego ustalając wysokość świadczenia emerytalnego i podejmując jego wypłatę od 1.06.2015r dokonał waloryzacji wskaźnikiem rocznym.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na przepis, art. 173 ust. 4-6a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym waloryzacji kapitału początkowego dokonuje się poczynając od dnia 1 czerwca 2000 r. Zgodnie z ust. 5a - po 1 czerwca 2002 r. kolejnych waloryzacji dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-8 i 10 oraz w art. 25a.

Zdaniem Sądu I instancji, organ rentowy prawidłowo przeprowadził waloryzację roczną w przypadku emerytury wnioskodawcy.

Z zestawienia powołanych przepisów wynika bowiem, że zasadą jest waloryzacja roczna, a waloryzacja kwartalna stanowi odstępstwo przewidziane dla osób, które przechodzą na emeryturę w ciągu roku kalendarzowego i dla których naliczenie emerytury przy uwzględnieniu jedynie waloryzacji rocznej, bez dokonania waloryzacji kwartalnych dotyczących okresów po roku, którego dotyczyła waloryzacja roczna, byłoby niekorzystne. Waloryzacja kwartalna dotycząca ubezpieczonych, którzy mają ustalaną wysokość emerytury w drugim kwartale danego roku, obejmuje więc tylko tych, którzy przejdą na emeryturę w miesiącu kwietniu lub maju, nie zaś w czerwcu, gdyż tych ostatnich obejmie już kolejna waloryzacja roczna. Wnioskodawca przeszedł na emeryturę w czerwcu 2015 r., toteż prawidłowo kwota składek na indywidualnym koncie i kapitał początkowy, stanowiące element jego emerytury przyznanej w systemie zdefiniowanej składki, zwaloryzowane został wskaźnikiem rocznym za 2014 rok w wysokości 102,06%./ zgodnie z obwieszczeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej (...) z dnia 13 maja 2015 r/MP z 25.05.2015r poz 442. /

Z powyższych względów Sąd Okręgowy odwołanie oddalił na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiódł ubezpieczony A. Ł., który wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem prawidłowej wysokości składek zaewidencjonowanych na koncie i prawidłowej kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego. W uzasadnieniu apelacji wskazał, że w jego ocenie nie jest możliwe aby jedynie z waloryzacji bądź jej braku wynikała różnica w wysokości emerytury wynosząca ok. 300,00 zł miesięcznie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje;

Apelacja wnioskodawcy jest uzasadniona i prowadzi do zmiany zaskarżonego wyroku.

Mając na uwadze niesporny w zasadzie stan faktyczny tej sprawy z którego wynika, że wnioskodawcy została już raz przyznana emerytura - decyzją z dnia 11 maja 2015 r.- i wysokość wówczas przyznanej emerytury nie budzi uwag stron, to stwierdzić należy, że problem prawny w istocie sprowadza się przede wszystkim do kwestii ponownego ustalenia podstawy obliczenia emerytury wnioskodawcy, a nie do ponownego ustalenia samej wysokości świadczenia (art. 108 w związku z art. 183 ust 5 i 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Przedmiotem sporu jest zatem kwestia ponownego ustalenia podstawy obliczenia emerytury wnioskodawcy. Prawo do emerytury zostało przyznane wnioskodawcy decyzją z 11 maja 2015 r. i to według zasad i w wysokości wskazanej w tej decyzji. Decyzja ta, co do zasady nie została zakwestionowana przez żadną ze stron nin. postepowania. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 6 października 2015 r., III UZP 9/15 (www.sn.pl) wskazał, że kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz. Takie samo stanowisko zostało wskazane i szczegółowo uzasadnione w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2015 r. III UZP 12/15 ( LEX nr.1962536) W niniejszej sprawie istotnym jest, że na mocy zaskarżonej decyzji, nastąpiło podjęcie wypłaty emerytury wnioskodawcy z uwagi na zakończenie -z dniem 31 maja 2015 r.- zatrudnienia. Zaskarżona decyzja z dnia 18 czerwca 2015 r., nie była decyzją przyznającą prawo do świadczenia, lecz była to decyzja "o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury". Podkreślić jeszcze raz należy, iż kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko ( jedynie) raz, albo w dniu nabycia prawa do świadczenia, albo w dniu realizacji ryzyka (obecnie jedynym ryzykiem jest rozwiązanie stosunku pracy). Tak ustalona raz emerytura może być już tylko powiększona w przypadku dalszego opłacania składek w sposób podany w art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z tym przepisem mechanizm przeliczenia emerytury polega na zwiększeniu świadczenia obliczonego według reguł określonych w art. 26 ustawy o iloraz zwaloryzowanych składek zaewidencjonowanych na koncie pracującego emeryta po dniu ustalenia prawa do emerytury i wyrażonego w miesiącach średniego trwania życia ustalonego dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Wypada bowiem zauważyć, że w odniesieniu do emerytury nabytej na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie ma odpowiednika z art. 110 tej ustawy, pozwalającego na ponowne ustalenie świadczenia w sytuacji zawieszenia prawa ze względu na nierozwiązanie stosunku pracy i taki sposób przeliczenia świadczenia nie mógłby dotyczyć wnioskodawcy. Tak też dalej podkreślić należy, że w dniu wejścia w życie art. 25 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jedynym tylko ryzykiem emerytalnym było osiągnięcie wieku emerytalnego, a zatem wypłata emerytury przysługiwała bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Stąd tylko zostało użyte w tym przepisie określenie „miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury” i nie wynikało ono z rozróżnienia pojęcia „przyznania emerytury” i „ daty wypłaty emerytury”, gdyż przejście na emeryturę nie było zależne od ustania stosunku pracy. Sama decyzja wydawana była tylko jeden raz i w ustawie nie przewidziano przepisu ustalającego tryb przeliczenia podstawy wymiaru emerytury w systemie zdefiniowanej składki. Dla porządku warto przypomnieć, że stosownie do art. 26 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 ustawy. Mający zastosowanie z mocy tego odesłania przepis art. 25 ust. 1 wskazuje jako podstawę obliczenia emerytury kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie natomiast z art. 25 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, waloryzacja składek polega na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji, o jakim mowa w ust. 6-10 tego artykułu. W świetle art. 25 ust. 3 ustawy, składki te podlegają w pierwszym rzędzie waloryzacji rocznej, od dnia 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za 2000 rok, natomiast waloryzacja kwartalna, uregulowana w art. 25a ustawy, stanowi jej uzupełnienie. Z przepisu art. 25 ust. 4 cyt. ustawy wynika, że waloryzacji podlega kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzona waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji. Wskaźnik waloryzacji składek jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego. Roczna waloryzacja polega na tym, że w czerwcu danego roku waloryzuje się składki należne do końca poprzedniego roku kalendarzowego, a podlegające zaewidencjonowaniu na koncie ubezpieczonego do dnia 31 stycznia roku, w którym przeprowadzana jest waloryzacja (roku waloryzacji). Waloryzację roczną składek przeprowadza się w dniu 1 czerwca z tego względu, że wskaźnik takiej waloryzacji za poprzedni rok ogłaszany jest do dnia 25 maja kolejnego roku. Waloryzacja składek przeprowadzana w danym roku oznacza zatem podwyższenie kwoty składek należnych do końca poprzedniego roku, a wpłaconych do dnia 31 stycznia roku waloryzacji. Wyznaczenie daty 31 stycznia, jako dnia ustalenia stanu konta podlegającego rocznej waloryzacji wynika z tego, że zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wpłaty składek za dany miesiąc należy dokonać do określonego dnia następnego miesiąca, zatem wpłata składki za grudzień danego roku następuje w styczniu kolejnego roku. Natomiast składki należne za okres po zakończeniu danego roku obrachunkowego, które nie zostaną objęte kolejną roczną waloryzacją (gdyż ta nastąpi już po przyznaniu i obliczeniu wysokości świadczenia) podlegają waloryzacji kwartalnej, o jakiej mowa w art. 25a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W uwzględnieniu cytowanego powyżej przepisu waloryzowana jest kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych. Podobnie, jak w przypadku waloryzacji rocznych, także i w tym przypadku mechanizm waloryzacji ma narastający charakter i oznacza dodawanie kwoty wynikającej z poprzedniej waloryzacji i kwoty składek za dany kwartał oraz podwyższanie tak uzyskanej sumy wskaźnikiem waloryzacji. Sam wskaźnik waloryzacji jest wynikiem algorytmu podobnego do stosowanego przy waloryzacji rocznej, z tą różnicą, że chodzi o stosunek cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja do poprzedniego kwartału, powiększony o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja w stosunku do kwartału poprzedniego.

Mając na uwadze powyższe zasady obliczania świadczenia emerytalnego , Sąd Apelacyjny wskazuje, że wysokość emerytury wnioskodawcy w systemie zdefiniowanej składki ustalona została prawidłowo w decyzji z dnia 11 maja 2015 r. r., tj. w dniu nabycia przez niego prawa do emerytury. Wówczas ostatnią waloryzacją roczną była waloryzacja przeprowadzona w dniu 1 czerwca 2014 r., dotycząca składek wpłaconych do końca 2013 r. i zaewidencjonowanych na koncie do dnia 31 stycznia 2014 r. Waloryzacji kwartalnej podlegały natomiast kwoty składek należnych od początku pierwszego kwartału 2014 r. - poczynając od dnia 1 stycznia 2014 r. ( art. 25a ust.2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) , które nie będą poddane kolejnej rocznej waloryzacji, skoro ta nastąpić może dopiero po dniu przyznania świadczenia - 1 czerwca 2015 r. Skoro zatem kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz, albo w dniu nabycia prawa, albo w dniu realizacji ryzyka ( obecnie rozwiązania stosunku pracy) , to jeżeli apelujący wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury w dniu 30 marca 2015 r. i na ten wniosek organ rentowy przyznał mu emeryturę od dnia 30 kwietnia 2015 r. w wysokości ustalonej decyzją z 11 maja 2015 r. - wysokość tak przyznanego świadczenia nie może już ulec obniżeniu. Oznacza to, iż organ rentowy mając na uwadze przedmiotowy wniosek A. Ł. z dnia 1 czerwca 2014 r. o „uruchomienie przyznanego świadczenia” winien podjąć od dnia 1 czerwca 2015 r. wypłatę świadczenia ustalonego decyzją z 11 maja 2015 r., a nie był uprawniony do wydania decyzji niejako od nowa przyznającej wnioskodawcy emeryturę i od nowa wyliczającej świadczenie. Do tak przyznanego świadczenia należało doliczyć dalsze opłacanie przez wnioskodawcę składek w okresie od 1 maja 2015 r. do 31 maja 2015 r. na zasadzie art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i z uwagi na mieszany sposób obliczenia emerytury (art. 183 ust 5 ustawy) uwzględnić w wysokości świadczenia pozostały okres zatrudnienia po dniu wydania decyzji ustalającej prawo do emerytury od 30 kwietnia 2015 r.

Powyższe skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji organu rentowego w sposób wskazany w sentencji wyroku Sądu Apelacyjnego, na podstawie wyżej wskazanych przepisów prawa materialnego i na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. Brak było przy tym podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji na zasadzie art.118 ust 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, skoro przedmiotowa kwestia sposobu waloryzacji świadczenia podjętego do wypłaty w czerwcu danego roku wywołuje rozbieżności i w orzecznictwie sądów powszechnych.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego (opłata od apelacji - 30 zł) znajduje swoje oparcie w art. 89 § 1 k.p.c. w zw. z art. 109 § 1 k.p.c.

SSA Aleksandra Urban SSA Lucyna Ramlo SSA Barbara Mazur