Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 25 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Kępnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich , w składzie:

Przewodnicząca - SSR Anna Sobolewska Talaga

Protokolant - sekr. sądowy Kamila Wąsik

po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2016 roku w Kępnie

na rozprawie

sprawy z wniosku I. K.

z udziałem Z. i M. K.

o uregulowanie kontaktów z małoletnimi dziećmi

p o s t a n a w i a:

1.  oddalić wniosek;

2.  nie obciążać wnioskodawczyni kosztami postępowania.

SSR Anna Sobolewska-Talaga

Sygn. akt III Nsm 30/15

UZASADNIENIE

I. K. wystąpiła z wnioskiem o uregulowanie kontaktów z małoletnimi synami: D. K. urodzonym (...) i K. K. (1) urodzonym (...) umieszczonymi w rodzinie zastępczej.

W uzasadnieniu wniosku I. K. podała, że obecnie odbywa karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w C., Sąd Rodzinny w I. pozbawił jej władzy rodzicielskiej nad dziećmi, odkąd synowie K. i D. K. zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej nie ma z nimi kontaktu. Matka zastępcza nie dopuszcza jej do synów, nie wie co się dzieje z chłopcami. Podała, że chciałaby mieć z chłopcami kontakt telefoniczny, otrzymywać od nich korespondencję oraz posiadać wiedzę co do ich osiągnięć w nauce oraz rozwoju fizycznego.

Uczestnicy postępowania – rodzice zastępczy K. i D. K. - Z. i M. K. w toku postępowania konsekwentnie utrzymywali, że nie zabraniają chłopcom kontaktu z rodziną biologiczną. Odkąd chłopcy zostali umieszczeni pod ich opieką w 2011 roku - nie mieli ze strony matki biologicznej żadnych prób kontaktu z synami. Nadto podawali, że chłopcy wyraźnie werbalizują niechęć nawiązania kontaktu z matką i innymi osobami przypominającymi im przeżycia z przeszłości.

Sąd ustalił, w oparciu o dokumenty w aktach sprawy prowadzonej pod sygnaturą Opm 8/11 (postępowanie wykonawcze po ustanowieniu rodziny zastępczej dla małoletnich K. i D. K.), akty urodzenia K. i D. K., dokumenty w aktach sprawy Sądu Rejonowego w I. o sygn. III Nsm 585/09 o pozbawienie władzy rodzicielskiej I. K. i G. W. nad małoletnimi: N. W., K. K. (1) i D. K., dokumenty w aktach sprawy Sądu Rejonowego w I. o sygn. III Nsm 483/10 o ustanowienie opieki nad małoletnimi: N. W. oraz K. i D. K., zeznania stron, wywiad kuratora, opinię organizatora pieczy zastępczej z 26 października 2015 roku, opinię psychologiczną dot. małoletnich K. i D. K. oraz bezpośrednie wysłuchanie D. i K. K. (1), co następuje:

Małoletni: K. K. (1) ur. (...) w I. oraz D. K. ur. (...) w I. są synami I. K..

Od lutego 2006 roku małoletni przebywali wraz z starszą siostrą N. W. urodzoną (...) w Ośrodku (...) w I.. Matka małoletnich- I. K. przebywała wówczas w Zakładzie Karnym w G..

W czerwcu 2009 roku I. K. opuściła Zakład Karny i na początku lipca 2009 roku odwiedziła dzieci w placówce i zapewniała je, że będzie często przychodzić. W krótkim okresie czasu – pomimo zapewnień i obietnic składanych dzieciom oraz podpisania kontraktu z placówką w przedmiocie współpracy i wywiązywania się z obowiązków matki - przestała jednak odwiedzać swoje dzieci, nadużywała alkoholu, urządzała awantury, nie podejmowała pracy.

W dniu 28 października 2009 roku Dyrektor Ośrodka (...) w I. wystąpił do Sądu Rejonowego w I. z wnioskiem o pozbawienie I. K. władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami i córką.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w I. z dnia 29 czerwca 2010 roku w sprawie prowadzonej pod sygn. akt III Nsm 585/09 I. K. została pozbawiona władzy rodzicielskiej nad małoletnimi: N. W. oraz K. K. (1) i D. K..

Jednocześnie dzieci nadal zostały pozostawione w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy Sądu Rejonowego w I. o sygn.
III Nsm 585/05 w szczególności wniosek dyrektora Ośrodka (...)
i (...), protokoły rozprawy i postanowienie k. 8, 16-17, 28-29, 30 oraz opinia Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno-Konsultacyjnego w I. – k. 19-23)

Postanowieniem Sądu Rejonowego w I. z dnia 18 lutego 2011 roku w sprawie prowadzonej pod sygn. akt III Nsm 20/11 małoletni K. i D. K. zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej Z. i M. K..

(dowód: dokumenty w aktach sprawy Sądu Rejonowego w I. o sygn.
III Nsm 20/11 w szczególności protokoły rozprawy i postanowienie k. 53-55, 56
– obecnie akta Opm 8/11)

Małoletni K. i D. K. dobrze funkcjonują w rodzinie zastępczej, nawiązali bardzo dobre relacje z rodzicami zastępczymi.

W tym czasie matka biologiczna nie nawiązała z synami żadnych pozytywnych relacji, nie interesowała się ich losem, nigdy nie zabrała do domu rodzinnego na święta czy wakacje.

I. K. nawiązała kontakt z (...) Centrum Pomocy (...) w K. pod koniec 2014 roku. Jak wynika z informacji przedstawionej przez Dyrektora (...) w K.- żadne z pism Pani K. nie pozostało bez odpowiedzi. Matka małoletnich została poinformowana o wynikach w nauce, osiągnięciach sportowych, zajęciach dodatkowych, opiece ze strony rodziców zastępczych. Dodatkowo zostały przekazane zdjęcia dzieci.

(dowód: wywiad środowiskowy kuratora zawodowego k. 22, opinia organizatora rodzinnego pieczy zastępczej – Dyrektora (...) w K. k. 30, opinia psychologiczna k. 31, okresowe sprawozdania o funkcjonowaniu rodziny zastępczej w aktach Opm 8/11)

Rodzice zastępczy Z. i M. K. w toku rozprawy podnosili, że małoletni D. i K. K. (1) nie chcą kontaktów z matką. Uwzględnienie jej wniosku zburzyłoby ich poczucie bezpieczeństwa i funkcjonowanie. Przez szereg lat do chłopców ze strony matki nie przyszła żadna kartka okolicznościowa, żadne życzenia. Matka nie przyszła do dzieci, gdy odjeżdżały z Domu Dziecka w I. do rodziny zastępczej. Dzieci były bardzo zaniedbane pod względem emocjonalnym i edukacyjnym. Obecnie na skutek wielu starań chłopcy osiągają bardzo dobre wyniki w nauce i bardzo dobrze funkcjonują.

(dowód: przesłuchanie Z. i M. K. - protokół rozprawy
k. 32-34 akt, nagranie czas 00:22:38-00:27:42)

I. K. została dwunastokrotnie skazana za wykroczenia i przestępstwa: kradzieży, oszustw, wyłudzeń. W Zakładzie Karnym przebywa od 2011 roku. Planowany termin opuszczenia zakładu Karnego przypada na 30 lipca 2016 roku.

Podała, że będąc na wolności odwiedzała dzieci w domu dziecka. Zna sytuacje szkolną, zdrowotną, życiową synów. Podała, że chciałaby móc normalnie listy pisać i dzwonić do nich.

(dowód: przesłuchanie I. K. w drodze pomocy prawnej przed Sądem Rejonowym w C. k. 72, nagranie czas 00:01:35-00:07:19, opinia
o skazanej z AŚ w C. k. 36-38)

Małoletni K. K. (1) ma obecnie 13 lat. W toku wysłuchania w czasie rozprawy w dniu 25 lutego 2016 roku przed Sądem Rejonowym w K. kategorycznie oświadczał, że nie chce żeby mama kontaktowała się z nim. Małoletni bardzo emocjonalnie i przekonująco zeznawał: „Nie chcę żeby mama kontaktowała się ze mną, nie chcę od niej żadnych kontaktów ani listów. … Kiedy byłem mały, to każdy człowiek ma szansę…Od małego dziecka zostałem zabrany do domu dziecka. Przez tak długi czas, przez 5 lat byłem w (...) nie było żadnego listu czy coś. Mama nie przyszła, nie odwiedziła, a mieszkała w tej samej miejscowości.

Mama miała szansę, zmarnowała ją. W domu w R. bardzo dobrze się czuję. Nie chcę wspominać przeszłości. Bardzo nie chcę aby mama miała ustalone prawa do kontaktów ze mną. To jest moje zdanie. Chciałbym aby to co powiedziałem trafiło tak, żeby nie było kontaktów…”

(dowód: protokół wysłuchania K. K. (1) k. 95, nagranie czas: 00:12:06-00:14:49)

Małoletni D. K. ma 12 lat. W toku wysłuchania w Sądzie Rejonowym w K. także stanowczo i kategorycznie nie zgadzał się na ustalenie kontaktów z matką biologiczną. Małoletni wyjaśniał: „Wiem o co chodzi w sprawie i chciałbym to wyjaśnić. Po prostu nie chcę kontaktów z byłą mamą, bo zniszczyła nam życie. Teraz jestem szczęśliwy i nie chcę, żeby ktoś to zakłócał. To jest moje stanowisko i moje zdanie. Nie chcę kontaktów, chcę żeby nie było listów. W ogóle jej nie pamiętam. W ogóle mnie nie odwiedzała, nic.”

(dowód: protokół wysłuchania D. K. k. 95, nagranie czas: 00:16:50-00:17:19)

Sąd zważył:

Wnioskodawczyni I. K. jest matką biologiczną małoletnich K. i D. K.. Z powodu rażących zaniedbań w zakresie wypełniania obowiązków rodzicielskich względem dzieci została pozbawiona władzy rodzicielskiej nad małoletnimi.

D. i K. K. (1) przez kilka lat przebywali w placówce opiekuńczo-wychowawczej, następnie w 2011 roku zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej.

Wnioskodawczyni podjęła próbę nawiązania kontaktu z synami dopiero w końcu 2014 roku, z okoliczności sprawy nie wynika by wcześniej podejmowała próby zainteresowania się sytuacją swoich dzieci czy też by szukała kontaktu z nimi.

Jak wynika z opinii organizatora pieczy zastępczej, zeznań rodziców zastępczych jak też relacji małoletnich D. i K. K. (1) – małoletni którzy są już nastolatkami - w sposób kategoryczny odmawiają nawiązania kontaktów ze swoją matką biologiczną.

Zgodnie z art. 113 § 1 k.r.o. (kodeks rodzinny i opiekuńczy)– niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Zgodnie z § 2 w/w przepisu - kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.

W myśl art. 113 ¹ § 1 k.r.o. jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia, w braku porozumienia rozstrzyga Sąd opiekuńczy.

Zgodnie z § 2 art. 113 ¹ k.r.o. przepisy § 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli dziecko nie przebywa u żadnego z rodziców, a pieczę nad nim sprawuje opiekun lub gdy zostało umieszczone w pieczy zastępczej.

Zgodnie jednak z kolei z treścią przepisu art. 113 ² § 1 i 2 k.r.o. - jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem.

Sąd opiekuńczy może w szczególności:

1/  zakazać spotykania się z dzieckiem;

2/  zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;

3/  zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego albo innej osoby wskazanej przez sąd;

4/  ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;

5/  zakazać porozumiewania się na odległość.

W myśl przepisu art. 113 ³ k.r.o. jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża zdrowiu dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania.

Zgodnie z przepisem art. 576 § 2 k.p.c. (kodeks postępowania cywilnego) przed wydaniem postanowienia w sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka Sąd wysłucha je, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala, uwzględniając w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

W niniejszej sprawie –wbrew stanowisku wnioskodawczyni I. K. nie ma podstaw do uregulowania kontaktów małoletnich D. i K. K. (1) z ich matką biologiczną. To z powodu rażących zaniedbań ze strony I. K. małoletni najpierw przez kilka lat przebywali w placówce opiekuńczej, a następnie zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej. Jak wynika z informacji zawartych we wniosku Dyrektora Ośrodka (...) w I. – I. K. po opuszczeniu Zakładu Karnego w G. wbrew zapewnieniom i obietnicom nie utrzymywała regularnych kontaktów z synami i córką umieszczonymi w placówce opiekuńczej w I., mimo, że zamieszkiwała w tej samej miejscowości. Placówka wówczas podnosiła, że: „K. i D. K. uczęszczają w przedszkolu do zerówki. K. nie otrzymał w roku szkolnym 2008/09 gotowości szkolnej, stąd od września br. chodzi do przedszkola razem z bratem D.. Chłopcy nie sprawiają kłopotów wychowawczych, są bardzo samodzielni i otwarci. Dzieci pani K. są szczególnie spragnione miłości, poczucia bezpieczeństwa, wsparcia i stabilizacji…. Kiedy matka pojawia się, dzieci się cieszą. Jednak gdy nie przychodzi (pomimo obietnic), ponownie doznają odrzucenia, są smutne i dopytują się o powody jej nieobecności. Sama matka nie informuje dzieci i placówki o tym, że nie może pojawić się na spotkaniu. Potrafi nie przychodzić przez długi okres, pojawia się w placówce, najczęściej po rozmowie z kuratorem, obiecując zmianę zachowania

Przez niesłowność i beztroskie podejście do wywiązywania się z roli matki dzieci konfrontują się ponownie z odrzuceniem, odczuwają brak bezpieczeństwa i napięcie związane z oczekiwaniem na matkę. Matka była wielokrotnie proszona, aby nie kłamać dzieci, jednak bez trwałych efektów…Postawa Pani K. nie rokuje na powrót dzieci do domu…” (pismo Dyrektora ośrodka (...) i (...) w I. w aktach Sądu Rejonowego w I. o sygn. III Nsm 585/09 k. 2-3).

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności – w tym przede wszystkim stanowczy sprzeciw małoletnich D. i K. K. (1) co do ustalania ich kontaktów z matką biologiczną w jakiejkolwiek formie - oddalono wniosek I. K. o uregulowanie kontaktów z małoletnimi synami. (punkt 1 postanowienia)

Z uwagi na charakter sprawy i biorąc pod uwagę sytuację I. K. odstąpiono od obciążania jej kosztami postępowania. (punkt 2 postanowienia)

A. Sobolewska-Talaga