Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 660/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Piotr Szarek

Protokolant – sekretarz sądowy Wioletta Rucińska

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko B. S. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I  ustanawia z dniem 9 (dziewiątego) grudnia 2015 r. (dwa tysiące piętnastego roku) rozdzielność majątkową w małżeństwie J. S. i B. S. (1), zawartym
w dniu 21 listopada 1992 r. w S. – akt małżeństwa sporządzony przez Urząd Stanu Cywilnego w S. pod numerem (...);

II  zasądza od pozwanej B. S. (1) na rzecz powoda J. S. kwotę 534 zł (pięciuset trzydziestu czterech złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII RC 660/15

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 9 grudnia 2015 r. do Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie powód J. S. – reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata – wniósł o ustanowienie z dniem wniesienia pozwu rozdzielności majątkowej w swoim małżeństwie z pozwaną B. S. (1).

W uzasadnieniu pozwu m.in. wskazano, iż: strony zawarły małżeństwo w 1992 r.; 4 września 2015 r. B. S. (1) wniosła sprawę o rozwód; z uwagę na sprawę rozwód i istniejący między stronami konflikt nie podejmują wspólnych decyzji dotyczących zarządzania majątkiem wspólnym; w sierpniu 2015 r. okazało się, że pozwana bez wiedzy powoda dokonała wypłaty znacznych środków pieniężnych ze wspólnego rachunku bankowego; strony od wielu miesięcy nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego i nie informują się wzajemnie o sytuacji majątkowej.

W odpowiedzi na pozew pozwana B. S. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew m.in. wskazano, iż: nie zaistniały przesłanki do ustanowienia rozdzielności majątkowej, a w szczególności powód nie wykazał, że zaistniała sytuacja, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego powoda lub dobra rodziny.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. S. i B. S. (1) zawarli związek małżeński w dniu 21 listopada 1992 r.

Wyrokiem z dnia 6 lipca 2016 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt X RC 2045/15, Sąd Okręgowy w Szczecinie rozwiązał przez rozwód związek małżeński J. S. i B. S. (1). Przedmiotowy wyrok rozwodowy jest prawomocny od dnia 28 lipca 2016 r.

B. S. (1) i J. S. są rodzicami małoletniego B. S. (2), urodzonego w dniu (...)

Niesporne, a nadto:

odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 11,

odpis wyroku rozwodowego, k. 108.

W czasie trwania małżeństwa J. S. i B. S. (1) nabyli: lokal mieszkalny położony w S. przy ul. (...), w którym obecnie zamieszkują; nieruchomość rolną położoną w miejscowości S., gmina T.Z.; dwa boksy garażowe, a nadto poczynili nadkłady finansowe na nieruchomość znajdującą się w zasobach Rodzinnych (...) w D..

Niesporne, a nadto:

akt notarialny dotyczący nieruchomości przy ul. (...) w S., k. 22 – 23;

akty notarialne dotyczące boksów garażowych, k. 24 – 25, 29 – 32;

akt notarialny dotyczący nieruchomości rolnej, k. 26 – 28.

W czasie trwania małżeństwa B. S. (1) pracowała jako rejestratorka medyczna pomiędzy 1996 r. a 1999 r., a w sierpniu 2015 r. pracowała w aptece. B. S. (1) jest właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w S. przy pl. (...). B. S. (1) wynajmowała od dłuższego czasu przedmiotowy lokal i pobierała na własne potrzeby czynsz najmu.

Dowód:

zeznania powoda J. S., k. 85 – 88,

zeznania pozwanej B. S. (1), k. 114 – 116,

zeznania świadka W. S., k. 94 – 95,

zeznania świadka J. G., k. 95 – 97,

zeznania świadka M. N., k. 97 – 98,

zeznania świadka K. S., k. 98 – 99,

zeznania świadka M. W., k. 99 – 100.

J. S. pracuje jako marynarz. W ostatnim okresie jego średniomiesięczne zarobki opiewały na kwoty po 3 000 euro. W trakcie trwania małżeństwa J. S. miał założone dwa rachunki bankowe, na które wpływało jego wynagrodzenie za pracę i do których to rachunków była upoważniona jego żona B. S. (1). W czasie rejsów B. S. (1) korzystała ze środków pieniężnych uzyskiwanych za pracę przez J. S., pokrywając m.in. wydatki związane z utrzymaniem wspólnego gospodarstwa domowego.

W dniu 25 lipca 2015 r. J. S. powrócił po kolejnym kontrakcie do S., a w dniu 6 sierpnia 2015 r. sprawdzając rachunki bankowe stwierdził, że bez jego wiedzy kilka miesięcy wcześniej jego żona wypłaciła kwotę 25 000 euro, a następnie znaczną część tej kwoty wpłaciła na założony przez siebie rachunek bankowy. Do tego nowo założonego rachunku bankowego B. S. (1) nie upoważniła J. S..

Po zaistnieniu powyższej sytuacji J. S. w dniu 7 sierpnia 2015 r. założył odrębne rachunki bankowe, na które przelał pozostałe oszczędności, tj. około 150 000 zł. Do nowo założonych rachunków bankowych J. S. nie upoważnił swojej żony B. S. (1).

Od sierpnia 2015 r. małżonkowie nie informowali się wzajemnie o swojej sytuacji majątkowej, a koszty związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnych pokrywał J. S.. Po sytuacji ujawnionej w sierpniu 2015 r. J. S. utracił zaufanie do żony, w tym w kwestiach wspólnych finansów. Małżonkowie do czasu rozwodu pozostawali w separacji faktycznej, byli ze sobą skonfliktowani.

Dowód:

zeznania powoda J. S., k. 85 – 88,

zeznania pozwanej B. S. (1), k. 114 – 116,

zeznania świadka W. S., k. 94 – 95,

zeznania świadka J. G., k. 95 – 97,

zeznania świadka M. N., k. 97 – 98,

zeznania świadka K. S., k. 98 – 99,

zeznania świadka M. W., k. 99 – 100,

potwierdzenia transakcji bankowych, k. 33 – 35.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo J. S. o ustanowienie rozdzielności majątkowej zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów, albowiem strony nie kwestionowały ich autentyczności oraz treści, a nadto również Sąd nie powziął wątpliwości co do ich wiarygodności.

Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania stron oraz zeznania ww. świadków. W zakresie istotnym z punktu widzenia rozstrzygnięcia przedmiotu niniejszego postępowania zeznania te bowiem wzajemnie się uzupełniały, a nadto korespondowały ze sobą oraz z treścią dokumentów, które z powyżej podanych względów zostały uznane przez niniejszy Sąd za wiarygodne.

Powództwo J. S. zostało oparte o art. 52 § 1 k.r.o. Zgodnie z powołanym unormowaniem, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

W pierwszej kolejności należy zasygnalizować, iż w ocenie Sądu możliwe było orzekanie o zniesieniu małżeńskiej wspólności majątkowej z datą wsteczną, albowiem powództwo
w niniejszej sprawie zostało wytoczone przed prawomocnym rozwiązaniem związku małżeńskiego stron przez rozwód ( vide: uchwała SN z dnia 14 kwietnia 1994 r., III CZP 44/94, OSNC 1994, nr 10, poz. 190).

Przez ważne powody z art. 52 § 1 k.r.o. rozumie się najogólniej takie okoliczności, które sprawiają, że w konkretnej sytuacji faktycznej wspólność majątkowa nie służy dobru drugiego z małżonków oraz dobru założonej przez małżonków rodziny, a nawet prowadzi do sytuacji sprzecznej z zasadami prawa rodzinnego ( vide: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2. wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, s. 518 – 519). W myśl art. 23 k.r.o., małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.

Jedną z podstawowych zasad dotyczącej prawidłowego funkcjonowania rodziny jest to, że relacje pomiędzy członkami rodziny, a w szczególności pomiędzy małżonkami opierają się na wzajemnym zaufaniu, w tym na wzajemnym informowaniu się o sytuacji majątkowej i na wspólnym podejmowaniu decyzji co do majątku wspólnego. W ocenie Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy, samodzielne – bez wiedzy i zgody współmałżonka – rozporządzenie w 2015 r. przez B. S. (1) wspólnym majątkiem w postaci oszczędności na kwotę blisko 100 000 zł stanowi już samoistną podstawę do uznania, że zaistniał ważny powód w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. do ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Konsekwencją bowiem tego zachowania pozwanej było to, że małżonkowie przestali mieć wspólne rachunki bankowe, nie informowali się wzajemnie o kwestiach finansowych, nie podejmowali wspólnie decyzji co do poprawy stanu wspólnego posiadania. Stan rozkładu pomiędzy nimi więzi ekonomicznej potwierdził wyrok rozwodowy Sądu Okręgowego w Szczecinie z lipca 2016 r. Oczywistym jest stwierdzenie, że dla orzeczenia przez Sąd rozwodu konieczne było zaistnienie zupełnego rozkładu m.in. więzi ekonomicznej pomiędzy małżonkami. Po ujawnieniu w sierpniu 2015 r. przez J. S. faktu wypłaty oszczędności przez jego żonę została zerwana współpraca małżonków w zakresie zarządu majątkiem wspólnym, a tym samym dalsze istnienie pomiędzy nimi wspólności majątkowej utraciło swoją faktyczną podstawę. Wzajemne funkcjonowanie małżonków od sierpnia 2015 r. do chwili rozwodu wskazuje, że fakt braku współdziałania pomiędzy nimi w kwestiach finansowych miał charakter trwały, która umożliwiał orzeczenia przez Sąd rozdzielności majątkowej.

Zgodnie z art. 52 § 2 k.r.o., rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym
w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

W okolicznościach niniejszym sprawy Sąd był związany żądaniem pozwu na mocy art. 321 § 1 k.p.c., a więc żądaniem ustanowienia rozdzielności majątkowej z dniem wytoczenia powództwa, tj. dniem 9 grudnia 2015 r. Z uwagi na to, iż ważny powód do ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej zaistniał co najmniej w sierpniu 2015 r., to żądanie pozwu zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Mając na względzie całokształt powyższych ustaleń orzeczono, jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu należnych od pozwanej na rzecz powoda orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Niezbędnym kosztem w niniejszej sprawie była opłata od pozwu uiszczona przez powoda w wysokości 200 zł – zgodnie z art. 27 pkt 6 u.k.s.c. Nadto stosownie do treści art. 98 § 3 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 9 ww. rozporządzenia stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami – 360 zł.

Opłaty od pełnomocnictwa głównego i substytucyjnego w kwotach po 17 zł (łącznie 34 zł) strona powodowa uiściła w oparciu o art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 ze zm.) w związku częścią IV załącznika do ww. ustawy w postaci wykazu przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia.

Uwzględniając całokształt powyższych okoliczności należało uznać, iż pozwana winna zwrócić powodowi łączne kwotę 594 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, ale na skutek błędu rachunkowego Sąd zasądził jedynie kwotę 534 zł.

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie II wyroku.