Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim
w sprawie z powództwa W. D. przeciwko (...) (...)
(...) „(...)” Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę zasądził od pozwanego
na rzecz powoda w pkt 1 – kwotę 11.516,28 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2014 roku do dnia zapłaty oraz w pkt 2 – kwotę 3.602,51 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a nadto w pkt 3 – nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 117,97 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

U podstaw powyższego orzeczenia leżały poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, w świetle których w dniu 17 maja 2014 roku w wyniku wypadku uszkodzeniu uległ samochód marki K.. Właściciel pojazdu A. B. po zdarzeniu zgłosił szkodę
do pozwanego, z którym miał zawartą umowę ubezpieczenia Autocasco posiadaczy pojazdów mechanicznych, potwierdzoną polisą nr (...). Powód zlecił sporządzenie kalkulacji kosztów naprawy pojazdu po zdarzeniu, z której to kalkulacji wynika, że koszt ten wynosi 27.977,17 zł. Pozwany dokonał oględzin uszkodzonego pojazdu i wypłacił poszkodowanemu tytułem likwidacji szkody kwotę 16.460,89 zł. Wskazał, że do kalkulacji należało przyjąć koszt części niezbędnych do naprawy skorygowanych o współczynnik w wysokości 0,6 wynikający z uwzględnienie w kalkulacji tzw. zamienników.

Dnia 15 lipca 2014 roku poszkodowany na podstawie umowy cesji przelał na rzecz powoda swoje prawa do odszkodowania przysługującego mu od pozwanego z tytułu uszkodzenia samochodu w wypadku z 17 maja 2014 roku.

Poszkodowany nie przedstawił pozwanemu faktur za naprawę pojazdu.

Zgodnie z § 15 ust. 3 OWU pozwanego wycena kosztów naprawy sporządzona przez W. lub na zlecenie według cen brutto (z VAT) jest wykonywana na podstawie indywidualnej oceny uszkodzeń pojazdu związanych z przedmiotowym zdarzeniem,
z wykorzystaniem do tego celu informacji na temat realnych kosztów naprawy uzyskanych poprzez analizę aktualnej sytuacji rynkowej, której podstawą jest m.in. stawka
za roboczogodzinę ustalona przez W. na podstawie stawek stosowanych przez warsztaty poza (...) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki, a także koszt części zamiennych w wysokości cen podanych w aktualnych polskich wydaniach systemu A., E. lub D. z uwzględnieniem cen części zamiennych dystrybuowanych poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu, z zastrzeżeniem,
że wycena kosztu części zamiennych dokonywana jest na podstawie cen części zalecanych
do stosowania przez producenta pojazdu lub jego oficjalnego importera skorygowanych
o współczynnik w wysokości 0,6, wynikający z uwzględnienia w wycenie cen tzw. zamienników, tj. części zamiennych dystrybuowanych poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu posiadających stosowną homologację.

Zgodnie z § 15 ust. 4 OWU pozwanego w razie udokumentowania oryginalnymi fakturami VAT poniesionych kosztów naprawy wyższych niż przyjęte w sporządzonej
przez W. wycenie, z uwzględnieniem zastrzeżeń, o których mowa w ust. 3, W. uzupełni kwotę odszkodowania do poziomu wynikającego z w/w faktur, m.in. bez uwzględnienia współczynnika korygującego 0,6, o którym mowa w ust.3.

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu w uwzględnieniem Ogólnych Warunków Ubezpieczenia AC pozwanego, w tym stawki za prace blacharsko lakiernicze w wysokości 90,00 zł netto za roboczogodzinę oraz bez uwzględnienia współczynnika korygującego 0,6
na części zamienne wynosi 30.368,84 zł. Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu
przy przyjęciu kosztu części niezbędnych do naprawy skorygowanych o współczynnik 0,6 wynosi 20.431,19 zł.

Stawka 90,00 zł netto za roboczogodzinę to najniższa akceptowalna stawka
w warsztatach specjalizujących się w tego typu naprawach.

W dacie szkody dla uszkodzonego pojazdu nie były dostępne jakiekolwiek inne części zamienne niż oryginalne z logo producenta pojazdu do zastosowania przy naprawie pojazdu po zdarzeniu, a zatem jakiekolwiek części zamienne dystrybuowane poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu posiadające stosowną homologację.

Sąd Rejonowy na podstawie opinii biegłego przyjął, że stawka wyniosła 90,00 zł netto, uznając, że pozwany w żaden sposób nie wykazał, że powinna to być stawka 70,00 zł netto. Przede wszystkim zaś nie wykazał zasadności zastosowania współczynnika korygującego 0,6 na części zamienne. Wskazał, że bezsporne między stronami było to, że poszkodowany
nie przedstawił pozwanemu faktur VAT za naprawę pojazdu. Tym samym przy wycenie należało zastosować § 15 ust. 3 OWU, nie zaś § 15 ust. 4 OWU. W ocenie Sądu brak było podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie współczynnika korygującego 0,6 na części zamienne, tak jak chciała tego strona pozwana. Powołał się na to, że zgodnie z treścią umowy wycena kosztu części zamiennych dokonywana jest na podstawie cen części zalecanych
do stosowania przez producenta pojazdu lub oficjalnego importera skorygowanych
o współczynnik 0,6 wynikający z uwzględnienia w wycenie tzw. zamienników, tj. części zamiennych dystrybuowanych poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu posiadających stosowną homologację. Jak zaś wynikało z opinii biegłego w dacie szkody
dla uszkodzonego pojazdu nie były dostępne jakiekolwiek inne części zamienne
niż oryginalne z logo producenta pojazdu do zastosowania przy naprawie pojazdu
po zdarzeniu, a zatem jakiekolwiek części zamienne dystrybuowane poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu posiadające stosowną homologację. Sąd Rejonowy uznał,
że skoro podstawą zastosowania współczynnika korygującego 0,6 ma być uwzględnienie
w wycenie cen tzw. zamienników, a tych zamienników brak, brak było podstaw
do zastosowania współczynnika. Zdaniem Sądu Rejonowego wynika to z literalnej treści umowy, zaś odmienna jej interpretacja, zwłaszcza w sytuacji, gdy została zawarta z konsumentem, nie znajduje żadnego uzasadnienia.

W oparciu o powyższe Sąd Rejonowy uwzględnił powództwo w całości.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części,
tj. w zakresie punktu 1 – w części co do kwoty 7.545,98 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2014 roku, a więc ponad kwotę 3.970,30 zł oraz w zakresie punktu 2 i 3 – w całości.

Skarżący zarzucił wyrokowi:

I. naruszenie przepisów prawa procesowego, w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

- fragmentaryczną oraz sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego, w szczególności podstawowej opinii biegłego poprzez odrzucenie wyliczonego przez niego kosztu naprawy pojazdu
w wariancie uwzględniającym pomniejszenie o współczynnik 0,6, który wynosił 20.431,19 zł i przyjęcie wariantu zawierającego zawyżone koszty naprawy
na poziomie 30.368,84 zł,

- niesłuszne przyjęcie wyliczonego przez biegłego wariantu kosztów naprawy
na poziomie 30.368,84 zł, pozostającego w sprzeczności z postanowieniami ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco, przy jednoczesnym pominięciu wariantu opiewającego na kwotę 20.431,19 zł wykonanego zgodnie z tymi postanowieniami,

- niesłuszne pominięcie wniosków biegłego dotyczących oceny warunków polisy AC płynących z pierwszej pisemnej opinii uzupełniającej, jako wkraczających
w kompetencje Sądu, pomimo, że zgodnie z zakreśloną dla biegłego przez Sąd tezą dowodową, miał się on wypowiedzieć na okoliczność zakresu uszkodzeń
i uzasadnionych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku
z uwzględnieniem ogólnych warunków ubezpieczenia Autocasco pozwanego,

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności:

1. art. 65 § 1 i 2 k.c. w zw. z § 15 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 lit. a) Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco poprzez błędną wykładnię, skutkującą niesłusznym uznaniem, że przesłanką niezbędną do zastosowania przewidzianego w tym postanowieniu współczynnika korygującego 0,6 jest faktyczna dostępność części zamiennych nieoryginalnych (tzw. zamienników) na rynku, pomimo,
że postanowienie to konieczności takiej nie statuuje,

2. art. 65 § 1 i 2 k.c. w zw. z § 15 ust. 4 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco poprzez niesłuszne zawyżenie wysokości należnego powodowi odszkodowania do kwoty nieuwzględniającej współczynnika korygującego
0,6 pomimo, że okoliczność nieprzedstawienia pozwanemu
przez poszkodowanego faktury VAT za naprawę samochodu, pozostawała poza sporem między stronami,

3. art. 385 § 2 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie, przejawiające się w uznaniu, że powoływane przez pozwanego postanowienia Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco są niejednoznaczne i – jako takie winny być tłumaczone na korzyść konsumenta, pomimo, że w sposób jednoznaczny wynika z nich, że modelowym sposobem likwidacji szkody częściowej jest określenie wysokości przez ubezpieczyciela na podstawie wyceny kosztów naprawy pojazdu w oparciu o ceny części zalecanych do stosowania przez producenta pojazdu
lub oficjalnego importera skorygowane o współczynnik w wysokości 0,6,
która to wysokość może być skorygowana do poziomu wyższego niż
w sporządzonej przez ubezpieczyciela wycenie dopiero po przedłożeniu poszkodowanego faktury VAT za naprawę pojazdu.

Na tej podstawie skarżący wniósł o zmianę wyroku w zakresie zaskarżenia poprzez oddalenie powództwa, a także stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu adekwatnie
do wyniku sprawy oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego podlegała oddaleniu.

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji odpowiadało prawu mimo jego wadliwego uzasadnienia.

Po przeprowadzeniu ponownie postępowania dowodowego, Sąd II instancji doszedł
do konkluzji, iż kluczowe dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy miała treść zawartej między stronami umowy ubezpieczenia, która została przez Sąd Rejonowy pominięta. Kluczowy dowód potwierdzający zakres i kształt przyjętej przez pozwanego ubezpieczyciela odpowiedzialności stanowi bowiem treść polisy nr (...) potwierdzającej zawarcie umowy między stronami (k. 16 akt sprawy), z której wyraźnie wynika, że zakres ubezpieczenia autocasco standard został ustalony bez procentowego pomniejszenia wartości części przy wymianie, a więc został rozszerzony w stosunku do wariantu przewidzianego
w § 15 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia, na który powoływał się pozwany w apelacji.
Sąd Rejonowy analizując treść § 15 OWU pod kątem przesłanek zastosowania współczynnika korygującego ceny części zamiennych przeoczył, iż w § 8 ust. 3 pkt 1 OWU ubezpieczyciel przewidział możliwość rozszerzenia zakresu ubezpieczenia autocasco, co wiązało się
z obowiązkiem opłacenia dodatkowej składki. W ramach rozszerzonego wariantu ubezpieczenia autocasco możliwe było odstąpienie w umowie ubezpieczenia
od procentowego pomniejszenia wartości części przy ustalaniu wysokości odszkodowania zgodnie z § 14 ust. 1, § 15 ust. pkt 2 b i § 15 ust. 4 pkt 2 i 3, a także odstąpienie
od pomniejszenia sumy ubezpieczenia po każdej wypłacie odszkodowania.

Wskazać należy, że pełnomocnik strony powodowej w piśmie procesowym z dnia
17 listopada 2014 roku stanowiącym odpowiedź na odpowiedź pozwanego na pozew zwrócił uwagę na tę okoliczność, wskazując, że z polisy ubezpieczeniowej wynika wprost, że została ona zawarta bez procentowego pomniejszenia wartości części. Sąd Rejonowy jednak tej okoliczności nie dostrzegł i nie zbadał, choć miała ona decydujące znaczenie dla ustalenia zakresu odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela.

W tym w stanie rzeczy podkreślenia wymaga, że wbrew sformułowanym w apelacji zarzutom pozwanego sprowadzającym się w istocie do naruszeń § 15 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia, zawarcie umowy w rozszerzonym wariancie ubezpieczenia w ogóle wyłączało zastosowanie § 15 OWU, a tym samym w obliczaniu odszkodowania brak było podstaw do stosowania współczynnika korygującego ceny części potrzebnych do naprawy. Pozwany ubezpieczyciel w świetle łączącej go z powodem umowy nie był uprawniony
do redukcji ustalonych w wycenie kosztów naprawy, a zatem powodowi przysługiwało odszkodowanie obejmujące rzeczywiste koszty naprawy potrzebne do usunięcia szkody
w pojeździe. Jak wynika z opinii biegłego koszty odpowiadały kwocie 30.368,84 zł. Z uwagi na wypłacenie przez pozwanego z tytułu odszkodowania kwoty 16.460,89 zł, powód uprawniony jest do uzyskania odszkodowania w kwocie 13.907,95 zł. Sąd Rejonowy prawidłowo zatem, nie wykraczając poza żądanie powoda, uwzględnił powództwo w całości
i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.516,28 zł.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Pozwany przegrał sprawę w całości, w związku z czym powinien zwrócić stronie przeciwnej poniesione przez nią koszty procesu. Powód poniósł
w postępowaniu apelacyjnym koszty wynagrodzenia pełnomocnika - ustalone na podstawie
§ 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 4 w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015 r., poz. 1800). Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.