Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lipca 2016 r. w G.

sprawy z powództwa (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w G.

przeciwko A. L.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej A. L. na rzecz powoda (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w G. kwotę 10,630,58 zł (dziesięć tysięcy sześćset trzydzieści złotych 58/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 624 zł od dnia 7 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty

- od kwoty 10.000 zł od dnia 31 stycznia 20 14r. do dnia zapłaty

- od kwoty 6,58 zł od dnia 7 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty

z tym zastrzeżeniem, że odpowiedzialność pozwanej jest solidarna z odpowiedzialnością Z. K. wynikającą z prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Referendarza Sądu Rejonowego w Gdyni w dniu 12 maja 2016r. pod sygn. akt I Nc 568/16;

II.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu.

Sygnatura akt: I C 841/16

Uzasadnienie co do pkt 2 wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 28 lipca 2016r.

Powód (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. wniósł pozew przeciwko A. L. i Z. K. domagając się od pozwanych solidarnie zapłaty kwoty 10.630,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot szczegółowo wskazanych w pozwie oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

(pozew k. 4-7)

W dniu 12 maja 2016r. w sprawie o sygnaturze akt I Nc 568/16 Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i nakazał pozwanym, aby zapłacili powodowi solidarnie kwotę 10.630,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot: 624 zł od dnia 7 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty, 10.000 zł od dnia 31 stycznia 2014r. do dnia zapłaty i 6,58 zł od dnia 7 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty, a także kwotę 3.750 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Przedmiotowy nakaz jest prawomocny w stosunku do pozwanego Z. K..

(nakaz zapłaty k. 62)

Pozwana A. L. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o zwolnienie od kosztów. W sprzeciwie pozwana podniosła, że na skutek nieudanych transakcji deweloperskich nie posiada żadnych środków na rachunkach bankowych, nadto rachunki te od 2011r. są zajęte przez komornika. Pozwana wskazała, że jej dochód stanowi wynagrodzenie za pracę w kwocie 600 zł. Mąż pozwanej ma zobowiązanie w postaci alimentów na rzecz córki zasądzonych wyrokiem sądowym w kwocie 600 zł. Pozwana nie posiada żadnych nieruchomości, majątku, maszyn, samochodów, nie ma również telefonu.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 64)

Sąd zważył, co następuje:

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 102 k.p.c. i odstąpił od obciążania pozwanej A. L. kosztami procesu. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 102 k.p.c. urzeczywistnia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zważyć jednak należy, iż nieskonkretyzowanie w tym przepisie „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W wyroku z dnia 2 października 2015 r. I ACa 2058/14 LEX nr 1820933 Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki szczególnie uzasadnione", ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 KPC. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, a podważenie oceny tego sądu wymaga wykazania że jest ona wadliwa. Nadto, należy zwrócić uwagę, że zastosowanie przepisu art. 102 k.p.c. nie wymaga osobnego wniosku od strony przegrywającej. Powinno ono być ocenione w całokształcie okoliczności konkretnego przypadku, z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego do kręgu tych okoliczności zalicza się między innymi ciężką sytuację strony przegrywającej (por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1972 r., I PR 423/72, OSNC 1973, Nr 7-8, poz. 138). Wobec powyższego Sąd nie podziela poglądu prawnego wyrażonego w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 czerwca 2014r. w sprawie o sygnaturze I ACa 44/14, na który powołuje się strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 5 lipca 2016r.

W ocenie Sądu sytuację pozwanej A. L. należy uznać za szczególną w świetle art. 102 k.p.c. Wobec niekwestionowanych przez stronę powodową okoliczności podniesionych w sprzeciwie od nakazu zapłaty należało uznać, że pozwana znajduje się w bardzo trudnym położeniu. Jak wskazała w sprzeciwie jej jedynym dochodem jest wynagrodzenie za pracę w kwocie 600 zł. Kwota ta bez wątpienia jest bardzo niska w aktualnych realiach ekonomicznych i pozwala na zaspokojenie jedynie najpilniejszych potrzeb egzystencjonalnych jak choćby zakup żywności czy niezbędnych leków. Zważyć należy, iż osiągany przez pozwaną dochód jest nawet mniejszy aniżeli najniższe świadczenie emerytalne (od dnia 1 marca 206r. wynoszące 882,56 zł). Należy również zauważyć, że pozwana nie posiada żadnego majątku nieruchomego ani ruchomego, który mogłaby spieniężyć. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana podniosła bowiem, że nie posiada nieruchomości, majątku, maszyn, samochodów, ani nawet telefonu. Nie bez znaczenia jest również fakt, że pozwana i jej małżonek posiadają liczne zobowiązania, w tym zobowiązanie z tytułu alimentów w wysokości 600 zł miesięcznie. Dodatkowo wskazać należy, iż obciążenie pozwanej dość znacznymi kosztami procesu bez wątpienia negatywnie odbiłoby się na jej sytuacji, utrudniając normalną egzystencję. Jednocześnie należy wskazać, że kwota z tytułu kosztów procesu nie ma żadnego wpływu na stabilność finansową powoda i jest znikoma w stosunku do wysokości posiadanych przez niego funduszy własnych. Natomiast dla pozwanej stanowiłaby niewątpliwie znaczną dolegliwość. Wreszcie zauważyć należy, iż powód może dochodzić zaspokojenia swojego roszczenia w zakresie kosztów procesu od pozwanego Z. K., albowiem w stosunku do niego nakaz zapłaty uprawomocnił się.

W tych okolicznościach – zdaniem Sądu orzekającego – sytuacja osobista i majątkowa pozwanej A. L. w pełni uzasadnia skorzystanie z dobrodziejstwa określonego w art. 102 k.p.c.