Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w W. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy E. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o zasiłek pogrzebowy

na skutek odwołania E. M.

od decyzji z dnia 17 maja 2016 roku nr znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje odwołującemu się prawo do zasiłku pogrzebowego.

Sygn. akt VI U 265/16

UZASADNIENIE

W dniu 01 czerwca 2016 r. (data prezentaty) odwołujący się E. M.wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W. z dnia 17 maja 2016 r., nr sprawy: (...), znak: (...) odmawiającej mu prawa do zasiłku pogrzebowego po zmarłym w dniu 13 marca 2016 r. w miejscowości V. (Z., (...)) ojcu F. M. z uwagi na nienależyte udokumentowanie poniesionych kosztów pogrzebu (odwołanie – k. 1-1v).

W uzasadnieniu odwołujący się wskazał, że w jego kulturze nie ma trumny, za którą Zakład Ubezpieczeń Społecznych żąda rachunku. Przedłożone przez niego rachunki za przewóz i poczęstunek dla żałobników w środowisku zmarłego są uważane za koszty pogrzebu. Jak wskazał odwołujący się, w jego kulturze na pogrzeb przybywają nie tylko bliższa i dalsza rodzina, lecz również cała okoliczna społeczność. Zwyczajem jest ich ugościć, podając obiad (odwołanie – k. 1-1v).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 01 lipca 2016 r. (data prezentaty) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział W. wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu wskazał, że przedłożone przez odwołującego się faktura i paragon są rachunkami za jedzenie i nie stanowią wystarczających dowodów do ustalenia prawa do wypłaty zasiłku pogrzebowego. Brak jest dokumentów kosztów pogrzebu potwierdzonych rachunkami, które powstały od chwili śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek, do zakończenia ceremonii pogrzebowej (odpowiedź na odwołanie – k. 2-2v).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska (protokół – k. 9-10).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 marca 2016 r. w miejscowości V. (Z., (...)) zmarł F. M., ojciec E. M.(dowód: tłumaczenie aktu zgonu sporządzone przez tłumacza przysięgłego języka bośniackiego – k. 6-7 akt rentowych).

F. M. został pochowany zgodnie z kulturą i tradycją muzułmańską obowiązującą w Bośni i Hercegowinie. Według tej tradycji zmarły chowany jest na desce owinięty materiałem, które opłaca organizacja islamska, której członkowie odprowadzają roczne składki. W ceremonii pogrzebowej uczestniczy poza bliższą i dalszą rodziną również cała okoliczna społeczność. Obowiązkiem rodziny zmarłego jest zorganizowanie transportu żałobników oraz poczęstowanie ich obiadem (dowód: zeznania E. M.– k. 9-10, oświadczenie E. M.dotyczące poniesionych kosztów pogrzebu – k. 10 akt rentowych).

W dniu 05 maja 2016 r. (data prezentaty) E. M.złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddziale w W. wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego po zmarłym ojcu. Do wniosku odwołujący się przedłożył paragon nr 00 8140 za jedzenie na pogrzeb wystawiony w dniu 14 marca 2016 r. na kwotę 700 KM (w walucie obowiązującej w B.) oraz fakturę nr (...)-AG-ZE za usługi transportowe polegające na przewiezieniu pięćdziesięciu uczestników pogrzebu F. M. wystawioną w dniu 14 marca 2016 r. na kwotę 250 KM (130 EUR). Odwołujący się przedłożył również wystawione w dniu 26 kwietnia 2016 r. przez pracodawcę (...) z siedzibą w W. zaświadczenie o zatrudnieniu, z którego wynika, że od dnia 01 grudnia 2015 r. jest on zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku (...), zaś w okresie zatrudnienia od wynagrodzenia naliczane są składki społeczne oraz składka zdrowotna (dowód: wniosek z dnia 05 maja 2016 r. – k. 2-4v akt rentowych, paragon wraz z tłumaczeniem sporządzonym przez tłumacza przysięgłego języka bośniackiego – k. 5 akt rentowych, faktura za usługi transportowe wraz z tłumaczeniem sporządzonym przez tłumacza przysięgłego języka bośniackiego – k. 8-9 akt rentowych, zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 11 akt rentowych).

Decyzją z dnia 17 maja 2016 r., znak (...), nr sprawy: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił E. M.prawa do zasiłku pogrzebowego po zmarłym ojcu F. M.. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że przedstawione przez wnioskodawcę dokumenty nie stanowią wystarczających dowodów do ustalenia uprawnień do wypłaty zasiłku (dowód: decyzja – k. 13-13v akt rentowych).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie wyżej wskazanych dokumentów zgromadzonych w aktach sądowych i aktach rentowych w zakresie opisanym wyżej z powołaniem odpowiednich kart akt sprawy. Autentyczność i treść dokumentów złożonych do akt niniejszej sprawy nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania, dlatego też Sąd uznał je za w pełni wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jako zasadne zasługuje na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowego (w tym do zasiłku pogrzebowego), zasady ustalania wysokości świadczeń oraz zasady i tryb przyznawania wypłaty świadczeń określa ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 887).

Zgodnie z art. 77 ust. 1 ww. ustawy zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:
1) ubezpieczonego;

2) osoby pobierającej emeryturę lub rentę;

3) osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;

4) członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.

Członkami rodziny, o których mowa w art. 77 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, są m. in. rodzice ubezpieczonego (art. 77 ust. 2 pkt 2). Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu (art. 78 ust. 1) i wynosi on 4000 zł (art. 80).

W niniejszej sprawie E. M.w związku z pogrzebem ojca F. M. poniósł koszty poczęstunku i transportu żałobników.

Organ rentowy podniósł, że przedłożone przez odwołującego się faktura i paragon są rachunkami za jedzenie i nie stanowią wystarczających dowodów do ustalenia prawa do wypłaty zasiłku pogrzebowego. Brak jest dokumentów kosztów pogrzebu potwierdzonych rachunkami, które powstały od chwili śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek, do zakończenia ceremonii pogrzebowej.

W ocenie Sądu taka argumentacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie bowiem z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego pojęcie „kosztów pogrzebu” należy rozumieć szerzej niż „koszty pochówku”. Koszty pogrzebu obejmują wydatki odpowiadające zwyczajom panującym w środowisku, do których zmarły należał. Do wydatków tych zalicza się: koszty przewiezienia zwłok do miejsca ich pochowania, nabycia i urządzenia grobu, wystawienia nagrobka odpowiadającego zwyczajom środowiska (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 02 lutego 2011 r., sygn. akt I UZP 5/10, OSNP 2011/13-14/186). Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1969 roku, sygn. akt II PR 641/68, OSNC 1970/2/33 do kosztów pogrzebu można zaliczyć umiarkowany wydatek poniesiony na zakup niezbędnej odzieży żałobnej, której noszenie zarówno w czasie pogrzebu, jak i przez dłuższy czas po zgonie osoby bliskiej jest zwyczajowo przyjęte w wielu środowiskach w naszym społeczeństwie. Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 06 stycznia 1982 r., sygn. akt II CR 556/81, LEX nr 8388 stwierdzono, że obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 k.c. obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio z pogrzebem związanych (przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu itp.), jak również zwrot wydatków odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do wydatków tych zalicza się koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znacznie wyższe), wydatki na wieńce, kwiaty, zakup odzieży żałobnej, poczęstunek osób biorących udział w pogrzebie, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego przypadku. Stąd też Sąd może, przy rozpoznawaniu konkretnej sprawy, czynić ustalenia odnośnie zwyczajów dotyczących pochówku, obowiązujących w danej społeczności kierującej się określonymi tradycjami, zwyczajami.

W przedmiotowej sprawie, mimo posiadania obywatelstwa polskiego, odwołujący się poniósł koszty pogrzebu ojca F. M. zgodnie z kulturą i tradycją islamską w Bośni i Hercegowinie. Panujące w tym środowisku zwyczaje pogrzebowe różnią się od zwyczajów panujących w Polsce. Jak zeznał odwołujący się, w kulturze tej zmarłych nie chowa się w trumnie, dlatego też nie był on w stanie udokumentować jej zakupu. Zmarli natomiast chowani są na desce owinięci materiałem, których koszty ponosi organizacja islamska, której członkowie opłacają roczne składki. Co więcej, zgodnie z panującym w środowisku zmarłego zwyczajem, rodzina zmarłego ma obowiązek zapewnić transport żałobnikom oraz poczęstunek w formie obiadu. Dlatego też, w ocenie Sądu, udokumentowane przez odwołującego się koszty transportu i koszty obiadu dla żałobników należało uznać za koszty pogrzebu odpowiadające zwyczajom panującym w środowisku zmarłego F. M. i jako takie powinny zostać uwzględnione w ramach wypłaty zasiłku pogrzebowego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu się prawo do zasiłku pogrzebowego.

ZARZĄDZENIE

(...).