Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 425/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. Magdalena Kimel

Protokolant:

Ewa Grychtoł

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2016 r. w Gliwicach

sprawy J. O. (O.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 14 stycznia 2016 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn. akt VIII U 425/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 stycznia 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., odmówił ubezpieczonemu J. O. prawa do emerytury. W uzasadnieniu podał, że ubezpieczony nie udokumentował na dzień 01.01.1999 roku co najmniej 5 lat pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią.

W odwołaniu ubezpieczony zaskarżył decyzję zarzucając jej naruszenie prawa materialnego, a to art. 184 w zw z art. 39 w zw z art. 50 c ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji brak zaliczenia zasadniczej służby wojskowej do pracy górniczej (w warunkach szczególnych), podczas gdy przed powołaniem do służby ubezpieczony świadczył pracę górniczą i powrócił do tej samej pracy u dotychczasowego pracodawcy bezpośrednio po odbyciu służby wojskowej, która to służba w oparciu o art. 108 ust 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej winna zostać wliczona do okresu pracy górniczej. Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i zaliczenie do okresu pracy górniczej okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej w okresie od dnia 25 kwietnia 1974 r do dnia 14 kwietnia 1976 r, a tym samym przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury w oparciu o art. 184 w zw z art. 39 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że ubezpieczony nie udokumentował co najmniej 5 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50 c ust 1, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią, a jedynie 4 lata, 7 miesięcy i 116 dni. Organ rentowy podniósł, że zaliczenie okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do pracy w szczególnych warunkach jest jedynie możliwe przy rozpatrywaniu emerytury zgodnie z art. 184 w zw z art. 32, co w przypadku odwołującego nie miało miejsca.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. O. urodził się (...). Jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa. Do 31 grudnia 1998 roku udowodnił ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

dowód: /akta rentowe/

Ubezpieczony w okresie od 02 czerwca 1972 r do dnia 28 kwietnia 1978 r zatrudniony był w Kopalni (...) w D.. W świadectwie pracy pracodawca wskazał, że od dnia 02 czerwca 1972 r do dnia 24 kwietnia 1974 r zatrudniony był na stanowisku młodszego ślusarza pod ziemią, od dnia 25 kwietnia 1974 r do dnia 14 kwietnia 1976 r odbywał służbę wojskową, od dnia 12 maja 1976 r do dnia 28 kwietnia 1978 r zatrudniony był na stanowisku ślusarza pod ziemią.

Powód wykonywał pod ziemią prace ślusarskie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

dowód: /akta osobowe ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w KWK (...) w D./

W okresie od dnia 05 maja 1978 r do dnia 31 stycznia 1981 r ubezpieczony wykonywał prace w Fabryce (...) w T. na stanowisku ślusarza montera. Ubezpieczony wykonywał wyłącznie prace pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do jego obowiązków należał montaż obudów ścianowych na różnych kopalniach.

dowód: /akta osobowe ubezpieczonego z okresu zatrudniania w Fabryce (...) w T., zeznania ubezpieczonego J. O. k 41/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu go wyżej powołane dowody, niekwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

Bezspornym jest, że ubezpieczony nie spełnia ustawowych przesłanek nabycia prawa do emerytury górniczej. Z tytułu swojej pracy górniczej może on jedynie ubiegać się o prawo do emerytury, tak zwanej powszechnej, ale w obniżonym wieku emerytalnym.

Uprawnienia ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku należy rozpatrywać przez pryzmat art. 184 ustawy, z uwagi na datę urodzenia ubezpieczonego, która przypada na dzień 21 czerwca 1954 r. Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2013 r, poz 1440 z póz zm), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r, przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32,33,39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj 1 stycznia 1999 r osiągnęli:

- okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych, przez które należy rozumieć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.), do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

- okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, czyli wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Po myśli ust. 2 tego samego przepisu - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie natomiast z treścią art. 39 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., spełniającemu warunek określony w art. 27 ust. 1 pkt 2 i niespełniającemu warunków wymaganych do uzyskania górniczej emerytury na podstawie art. 50a, który ma co najmniej 5 lat:

1) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, albo

2) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki - wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3, obniża się o 6 miesięcy za każdy rok takiej pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat.

Zgodnie z kolei z art. 50c ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy za pracę górniczą uważa się zatrudnienie pod ziemią w kopalniach węgla, rud kruszców, surowców ogniotrwałych, glin szlachetnych, kaolinów, magnezytów, gipsu, anhydrytu, soli kamiennej i potasowej, fosforytów oraz barytu.

Z treści tego przepisu wynika, że praca górnicza uprawnia do obniżenia jedynie powszechnego wieku emerytalnego.

Artykuł 39 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przewiduje obniżenie o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3. W wyroku z dnia z dnia 19 maja 2015 r (III AUa 585/14, LEX nr 1754169) Sąd Apelacyjny w Katowicach wskazał, że celowościowa, a zwłaszcza systemowa wykładnia omawianego przepisu, nie może być dokonywana z pominięciem faktu, iż wskutek zmiany z dniem 1 stycznia 2013 r. - na mocy cytowanej ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw - treści art. 24 owej ustawy, regulującego warunki nabywania prawa do emerytury przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., a także jej art. 27 określającego zasady nabywania prawa do emerytury przez ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r., nastąpiło stopniowe podwyższenie i zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 67 lat, obowiązującego do dnia 31 grudnia 2012 r. zróżnicowanego wieku emerytalnego, w zależności od płci ubezpieczonego - urodzonego zarówno przed dniem 1 stycznia 1949 r., jak i po tej dacie - wynoszący 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet. Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu przytoczonego wyroku podkreślił, że chociaż po dacie 1 stycznia 2013 r. art. 39 powyższej ustawy w dalszym ciągu pozwala na obniżenie wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3, to , w przypadku ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., podlegający obniżeniu wiek emerytalny ustalany winien być według wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b. Sąd Apelacyjny podniósł, że przyjęcie odmiennej wykładni w istocie prowadziłoby do nieuzasadnionego podwójnego uprzywilejowania niektórych ubezpieczonych, polegającego na możliwości skorzystania z uprawnienia do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym i jednocześnie z obniżenia wieku emerytalnego nieobowiązującego już dla tej grupy ubezpieczonych, czemu sprzeciwia się przede wszystkim okoliczność, iż przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, iż instytucja emerytury w obniżonym wieku emerytalnym podlega ścisłej wykładni. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2011 r., II UK 2/22, M.P.Pr. 2011, nr 12, s. 663-664).

Powszechny wiek emerytalny ubezpieczonego urodzonego (...) wynosi zatem 67 lat. W dniu (...)ubezpieczony skończył 62 lata.

Nawet jeśli do pracy górniczej zaliczony zostałby cały okres zatrudnienia ubezpieczonego w Fabryce (...) w T. czyli okres od 05 maja 1978 r do dnia 31 stycznia 1981 r tj 2 lata 8 miesięcy 27 dni i okres zasadniczej służby wojskowej w wymiarze 2 lat, to ubezpieczony nie spełniłby warunku uzyskania wymaganego wieku. Sumując bowiem wymienione okresy i okres zatrudnienia w KWK (...) w D. (3 lata 10 miesięcy i 11 dni), łączny okres pracy górniczej wynosiłby 8 lat 7 miesięcy i 8 dni. Przy wyżej wymienionym założeniu w oparciu o art. 39 ustawy wiek ubezpieczonego winien być obniżony o 4 lata.

Ubezpieczony nie osiągnął zatem wymaganego wieku emerytalnego.

Reasumując z wyżej wskazanych względów odwołanie nie jest uzasadnione, dlatego na mocy art. 477(14) § 1 kpc podlega oddaleniu.

(-) SSR del Magdalena Kimel