Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 listopada 2015 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta de Heij - Kaplińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Dawejnis

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2015 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z odwołania (...) B.V. z siedzibą w A., Królestwo Niderlandów

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanych: D. J. i T. T.

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 15 kwietnia 2014 roku Nr (...)

I.  odrzuca odwołanie;

II.  zasądza od (...) B.V. z siedzibą w A., Królestwo Niderlandów na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360,00 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania.

SSO Jolanta de Heij - Kaplińska

XVII AmE 89/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 kwietnia 2014 r., nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: Prezes URE, organ) a podstawie art. 63 ust. 1 pkt 6 i ust. 4, art. 64 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 65 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1190, z późn. zm. dalej: ustawa o zapasach, uzrn) oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267, dalej: k.p.a.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej osobie kierującej działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V. z siedzibą w A., Królestwo Niderlandów, orzekł, że:

1.  osoba kierująca działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V., nie wywiązała się z obowiązku przedstawienia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki w terminie do dnia 15 maja 2013 r. informacji o działaniach podjętych w okresie od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia 31 marca 2013 r., w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz o realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, wynikającego z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym,

2.  za zaniechanie opisane w pkt 1 wymierzył osobie kierującej działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V., tj.:

-

D. J., Członkowi Zarządu ww. przedsiębiorstwa, karę pieniężną w kwocie 7576,52 zł (słownie: siedem tysięcy pięćset siedemdziesiąt sześć złotych i pięćdziesiąt dwa grosze), odpowiadającej dwukrotnemu przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw w drugim kwartale 2013 r., tj. w kwartale w którym nastąpiło niedopełnienie obowiązku określonego w art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym,

-

T. T., Członkowi Zarządu ww. przedsiębiorstwa, karę pieniężną w kwocie 7576,52 zł (słownie: siedem tysięcy pięćset siedemdziesiąt sześć złotych i pięćdziesiąt dwa grosze), odpowiadającej dwukrotnemu przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw w drugim kwartale 2013 r., tj. w kwartale w którym nastąpiło niedopełnienie obowiązku określonego w art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym.

( decyzja, k.4-21)

Odwołanie od powyższej decyzji, któremu nadano numer sprawy XVII AmE 89/14, wywiodła w dniu 6 maja 2014 roku (...) B.V. (dalej również jako: spółka, przedsiębiorca) wnosząc o uchylenie przez Prezesa URE na podstawie art. 479 ^{( 48)} § 2 k.p.c. w całości decyzji i orzeczenie na podstawie art. 105 § 1 k.p.a., o umorzeniu postępowania prowadzonego przez Prezesa URE w sprawie wymierzenia odwołującemu kary pieniężnej w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na niewywiązaniu się z obowiązku przedstawienia Prezesowi URE w terminie do dnia 15 maja 2013 r. informacji o działaniach podjętych w okresie od 1 kwietnia 2012 r. do dnia 31 marca 2013 r. w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz o realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, wynikających z art. 27 ust. 2 ustawy o zapasach.

W przypadku nieuwzględnienia powyżej wskazanego wniosku i przekazania niniejszego odwołania do rozpoznania Sądowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedsiębiorca wniósł o uchylenie przez Sąd decyzji Prezesa URE w całości oraz zasądzenie od Prezesa URE na rzecz odwołującej spółki kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji zarzucono:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 27 ust. 2 ustawy o zapasach poprzez jego nieprawidłową wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu przez Prezesa URE, iż (...) B.V. jest przedsiębiorstwem energetycznym wykonującym działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcom i tym samym, że zobowiązany był w terminie do 15 maja 2013 r. przedstawić ministrowi właściwemu do spraw gospodarki oraz Prezesowi URE informacje o działaniach podjętych w okresie od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia 31 marca 2013 r., w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego;

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 63 ust. 1 pkt 6 ustawy o zapasach poprzez jego nieprawidłową wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu przez Prezesa URE, że odwołujący nie dopełnił obowiązku przekazania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki oraz Prezesowi URE informacji o działaniach podjętych w okresie od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia 31 marca 2013 r., w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego i w związku z czym odwołujący podlega karze pieniężnej,

3.  naruszenie art. 105 §1 k.p.a. poprzez nieumorzenie postępowania administracyjnego pomimo wystąpienia podstaw umorzenia.

( odwołanie od decyzji, k. 13- 24)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 2 września 2014 r. Prezes URE wniósł o odrzucenie odwołania i zasądzenie od odwołującej spółki na rzecz Prezesa URE kosztów postępowania według norm przepisanych, ewentualnie wnosząc o oddalenie odwołania i zasądzenie od odwołującej spółki na rzecz Prezesa URE kosztów postępowania.

( odpowiedź Prezesa URE na odwołanie, k. 83-87)

W odpowiedziach na odwołanie z dnia 11 września 2014 roku zainteresowani D. J. i T. T. wskazali, iż w pełni zgadzają się ze stanowiskiem odwołującej spółki przedstawionym w odwołaniu.

( odpowiedź na odwołanie zainteresowanego T. T. na odwołanie, k. 95 – 96 akt admin.; odpowiedź zainteresowanego D. J. na odwołanie, k. 103-104)

Drugie odwołanie od powyższej decyzji, któremu nadano numer sprawy XVII AmE 90/14 wywiódł w dniu 6 maja 2014 roku D. J., a trzecie odwołanie od decyzji, któremu nadano numer sprawy XVII AmE 91/14, wywiódł w dniu 6 maja 2014 roku T. T..

( akta sprawy XVII AmE 90/14 i XVII AmE 91/14).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) B.V. z siedzibą w A. jest niepubliczną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością wpisaną do Rejestru Handlowego administrowanego przez Izbę Handlową w A. pod numerem (...). Za członkami zarządu spółki są D. J. i T. T..

(dowód: odpis z rejestru handlowego – Chamber of Commerce Commercial Register extract, k. 10 – 12 akt admin.; tłumaczenie przysięgłe odpisu z rejestru handlowego, k. 13-17 akt admin.; wyciąg z rejestru Handlowego Izby Handlowej w tłumaczeniu poświadczonym z języka niderlandzkiego, k. 56-57 akt admin.)

Decyzją z dnia 18 marca 2011 r., Nr (...) Prezes URE udzielił przedsiębiorcy koncesji na obrót z zagranicą do dnia 31 grudnia 2030 r.

( bezsporne)

Po uzyskaniu koncesji przedsiębiorca podjął czynności związane z ceną ryzyka i przygotowaniem strategii działalności gospodarczej w zakresie przywozu gazu ziemnego do Polski w celu dalszej odsprzedaży, nie dokonując jednak działań zmierzających bezpośrednio do przywozu gazu ziemnego. Za funkcjonowanie przedsiębiorcy jako koncesjonariusza w zakresie obrotu gazem z zagranicą na polskim rynku od momentu uzyskania koncesji odpowiadał zarząd spółki.

(dowód: pismo (...) B.V. z dnia 7.10.2013 r., k. 89-92 akt admin.; oświadczenie (...) B.V. z dnia 12 grudnia 2012 r., k. 64 akt admin.;

Decyzją Nr (...) z dnia 2 marca 2011 r., (...) Minister Gospodarki postanowił zwolnić przedsiębiorcę z obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego na okres jednego roku od dnia wydania decyzji.

Decyzją Nr (...) z dnia 14 czerwca 2012 r., (...) Minister Gospodarki po rozpatrzeniu wniosku (...) B.V. z dnia 6 kwietnia 2012 r.., w przedmiocie zwolnienia z obowiązków utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego postanowił zwolnić przedsiębiorcę z obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego na okres pięciu lat od dnia wydania decyzji. Powyższa decyzja została doręczona Prezesowi URE.

(dowód: decyzja Ministra Gospodarki Nr (...) z dnia 14.06.2012 r., (...), k. 80-85 akt admin.)

W wykonaniu obowiązku nałożonego w związku z uzyskanym zwolnieniem od utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, określonego w art. 24 ust 5c pkt 1 uzrn przedsiębiorca przedłożył Ministrowi Gospodarki kwartalne sprawozdania za II, III, IV kwartał 2012 r. oraz za I kwartał 2013 r.. W każdym z tych sprawozdań przedsiębiorca wskazywał, iż nie prowadzi żadnego przewozu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z innych państw, w tym państw Unii Europejskiej.

(dowód: sprawozdanie kwartalne za II i III kwartał 2012 r., k. 64 akt admin.; sprawozdanie kwartalne za IV kwartał 2012 r., k. 77 akt admin.; sprawozdanie za I kwartał 2013 roku, k. 78 akt admin.)

Decyzją z dnia 18 marca 2013 r., nr (...) Prezes URE po rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorstwa (...) B.V. z dnia 4 grudnia 2012 r. zatwierdził ustaloną przez przedsiębiorstwo taryfę dla gazu ziemnego wysokometanowego nr 1 na okres do dnia 31 grudnia 2013 r.

(dowód: decyzja Prezesa URE z dnia 18.03. 2013 r., nr (...) wraz z załącznikiem – Taryfa dla gazu ziemnego wysokometanowego Nr 1 z dnia (...) r., k. 28 – 45 akt admin.)

Uchwałą z dnia 3 kwietnia 2013 r. Zarządu (...) B.V wprowadził do stosowania Taryfę gazu ziemnego wysokometanowego Nr 1, zatwierdzoną decyzją Prezesa URE z dnia 18 marca 2013 r., nr (...).

(dowód: Uchwała Zarządu (...) B.V. z dnia 3.04.2013, k. 47 akt admin.; zawiadomienie o wprowadzeniu do stosowania taryfy dla gazu ziemnego wysokometanowego nr 1, k. 46 akt admin.)

Pismem z dnia 2 sierpnia 2013 r., nr (...) Prezes URE zawiadomił D. J. o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej osobie kierującej działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V. posiadającego koncesję na obrót gazem ziemnym z zagranicą, udzieloną decyzją Prezesa URE z dnia 18 marca 2011 r. Nr (...) w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu obowiązku przekazania informacji, o których mowa w art. 27 ust. 2 uzrn tj. obowiązku przekazania przez przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu dalszej jego odsprzedaży odbiorcom Prezesowi URE informacji o działaniach podjętych w okresie od 1 kwietnia 2012 r. do 31 marca 2013 r.. w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, do dnia 15 maja 2013 r.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania, nr (...), k. 1-3 akt admin.; potwierdzenie odbioru, k. 5 akt admin.)

Pismem z dnia 7 lutego 2014 r., nr (...) Prezes URE zawiadomił T. T. oraz (...) B.V. o wszczęciu postępowania w sprawie wymierzenia kary pieniężnej osobie kierującej działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V. posiadającego koncesję na obrót gazem ziemnym z zagranicą, udzieloną decyzją Prezesa URE z dnia 18 marca 2011 r. Nr (...) w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu obowiązku przekazania informacji, o których mowa w art. 27 ust. 2 uzrn tj. obowiązku przekazania przez przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu dalszej jego odsprzedaży odbiorcom Prezesowi URE informacji o działaniach podjętych w okresie od 1 kwietnia 2012 r. do 31 marca 2013 r.. w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, do dnia 15 maja 2013 r.

(dowód: pismo Prezesa URE z dnia 7.02.2014 r., nr (...), k 94 – 95 akt admin.)

Pismem z dnia 20 marca 2014 r., Prezes URE zawiadomił (...) B.V. o zakończeniu postępowania dowodowego w postępowaniu administracyjnym wszczętym w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu obowiązku przekazania informacji, o których mowa w art. 27 ust 2 uzrn.

(dowód: zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego, nr (...), k. 105 akt admin.)

W dniu 15 kwietnia 2014 r. Prezes URE wydał zaskarżoną decyzję. Decyzja została doręczona (...) B.V. oraz łącznie członkom zarządu spółki (...) oraz T. T..

(dowód: potwierdzenia odbioru, k. 117 -118 akt admin.)

Powyżej opisany stan faktyczny nie był między stronami sporny i został ustalony przez Sąd w oparciu o ww. dowody, których wiarygodność nie budziła zastrzeżeń.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 63 ust. 1 pkt 6 uzrn karze pieniężnej podlega ten, kto będąc osobą kierującą działalnością przedsiębiorstwa energetycznego, określonego w art. 24 uzrn., tj. wykonującego działalność gospodarczą w zakresie przywozu gazu ziemnego w celu jego dalszej odsprzedaży odbiorcom, nie przedstawi ministrowi właściwemu gospodarki oraz Prezesowi URE do dnia 15 maja każdego roku, informacji, o działaniach podjętych w okresie od dnia 1 kwietnia poprzedniego roku do dnia 31 marca danego roku, w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą oraz realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego albo przedstawi w tej informacji dane nieprawdziwe (art. 27 ust 2).

Realizacja obowiązku informacyjnego określony w art. 27 ust 2 uzrn sprowadza się w istocie do udzielenia dwóch informacji o różnym przedmiotowo zakresie -– informacji o działaniach podjętych w okresie od dnia 1 kwietnia poprzedniego roku do dnia 31 marca danego roku, w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą (i) oraz informacji o realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego (ii). Realizacja obowiązku informacyjnego co do pierwszej ze wskazanych informacji polega nie tylko na podaniu konkretnych wprowadzonych rozwiązań, ale również na wskazaniu projektowanych rozwiązań, planowanych działań; celem należytego wykonania tego obowiązku obowiązany winien złożyć sprawozdanie ze wszystkich działań podjętych dla zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego, w tym również tych polegających na opracowaniu i wdrożeniu procedur postępowania w przypadku zakłócenia w dostarczaniu gazu ziemnego do systemu gazowego oraz nieprzewidzianego wzrostu zużycia gazu ziemnego przez odbiorców (art. 49 ust 1 uzrn). Realizacja obowiązku w zakresie dotyczącym udzielenia informacji o realizacji obowiązku utrzymywania zapasów obowiązkowych dotyczy natomiast konkretnych działań związanych z utrzymywaniem zapasów obowiązkowych.

W ocenie Sądu zasługiwał na uwzględnienie zarzut braku legitymacji czynnej odwołującej spółki podniesiony przez Prezesa URE. Należy podzielić pogląd Prezesa URE, iż przedsiębiorstwo nie było stroną postępowania w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej osobie kierującej działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V., wszczętego w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu obowiązku przekazania informacji, o których mowa w art. 27 ust. 2 uzrn. Status strony przedmiotowego postępowania, wobec braku przepisów w tym zakresie w ustawie o zapasach, należy przyznawać mając na względzie ogólną regulację zawartą w kodeksie postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 28 k.p.a. stroną postępowania administracyjnego jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 marca 2014 r., I OSK 333/14 związek normatywny między interesem prawnym lub obowiązkiem danego podmiotu a postępowaniem administracyjnym wyraża się w tym, że postępowanie "dotyczy" interesu prawnego lub obowiązku tego podmiotu. Postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku konkretnego podmiotu w tym sensie, że w wyniku takiego postępowania wydaje się decyzję, która rozstrzyga o prawach lub obowiązkach tej osoby lub rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach jednego podmiotu wpływa na prawa i obowiązki innego podmiotu. W pierwszym wypadku postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku danego podmiotu w sposób bezpośredni w tym znaczeniu, że decyzja administracyjna rozstrzyga o jego prawach i obowiązkach, w drugim - postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku innego podmiotu w sposób pośredni, bowiem decyzja nie rozstrzyga wprost o jego prawach i obowiązkach, lecz jedynie oddziaływa na jego prawa i obowiązki wskutek powiązania sytuacji prawnej adresata decyzji z tym podmiotem.

Skoro postępowanie zakończone wydaną decyzją:

- zostało wszczęte wobec osoby kierującej przedsiębiorstwem energetycznym,

- w postępowaniu administracyjnym uznano, że w okresie od dnia 1 kwietnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. osoby kierujące działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V. nie wywiązały się w terminie do dnia 15 maja 2013 roku z obowiązku określonego w art. 27 ust 2 uzrn w zakresie informacji o podjętych działaniach w celu zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego państwa w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą,

- na osoby kierujące działalnością przedsiębiorstwa (...) B.V. została nałożona kara

to stroną tego postępowania nie jest przedsiębiorstwo energetyczne, którego działalność jest objęta obowiązkiem informacyjnym, ale osoby, które ponoszą odpowiedzialność za niewykonanie obowiązku określonego w art. 27 ust 2 uzrn.

Decyzja oparta na przepisie art. 63 ust. 1 pkt 6 i ust. 4, art. 64 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 w związku z art. 65 uzrn jest decyzją stwierdzającą, iż doszło do naruszenia dyspozycji art. 27 ust 2 uzrn poprzez niezłożenie stosownych informacji i za to zaniechanie konkretna osoba kierująca działalnością przedsiębiorstwa ponosi sankcję w postaci kary administracyjnej.

Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art. 479 ^{( 47)} § 2 k.p.c., odwołanie (...) B.V. podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne, gdyż nie dotyczy ani praw ani obowiązków przedsiębiorstwa energetycznego.

Na zasadzie art. 98 §1 i §3 w związku z art. 99 k.p.c. zasądzono koszty procesu na rzecz Prezesa URE obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 360 zł, ustalone na podstawie § 14 ust. 3 pkt 3 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. ws. opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2013 r., nr 490 j.t.).

SSO Jolanta de Heij - Kaplińska