Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV.U 273/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Gurgacz

Protokolant: sekr. sądowy Agnieszka Wulw-Kondej

po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2016 r. w Krośnie

sprawy z wniosku S. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J.

o świadczenie rehabilitacyjne

na skutek odwołania S. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J.

z dnia 4 maja 2016 roku znak: (...)

z dnia 5 maja 2016 roku znak: (...)

I.  z m i e n i a zaskarżoną decyzję Oddziału ZUS w J. z dnia 4 maja 2016 roku znak: (...) i ustala, że wnioskodawczyni S. B. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 12 listopada 2015 roku do dnia 31 marca 2016 roku w kwocie 10 290 zł 12 gr;

II.  o d d a l a odwołanie od decyzji z dnia 5 maja 2016 roku znak: (...);

III.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt IV.U. 273/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 sierpnia 2016 roku.

Decyzją z dnia 5 maja 2016 roku, znak : (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. odmówił odwołującej S. B. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 12 listopada 2015 roku do 9 maja 2016 roku.

W uzasadnieniu decyzji Oddział ZUS w J. podał, że S. B. ma ustalone prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 1996 roku.

Decyzją z dnia 4 maja 2016 roku, znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. zobowiązał wnioskodawczynię S. B. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 12 listopada 2015 roku do 31 marca 2016 roku.

W uzasadnieniu decyzji Oddział ZUS w J. podał, że S. B. ma ustalone prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 1996 roku, natomiast organ rentowy wypłacił wnioskodawczyni świadczenie rehabilitacyjne za okres od 12 listopada 2015 roku do 31 marca 2016 roku.

Powyższe decyzje zaskarżyła wnioskodawczyni S. B. wnosząc o ich zmianę poprzez ustalenie , że nie jest zobowiązana do zwrotu wymienionej kwoty świadczenia rehabilitacyjnego oraz że ma prawo do świadczenia rehabilitacyjnego.

Dalej wnioskodawczyni podniosła , że jej zdaniem brak było podstaw do wydania zaskarżonych decyzji o takiej treści. Wnioskodawczyni we wniosku o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego podała, że ma ustalone prawo do emerytury (...), a pomimo tego świadczenie rehabilitacyjne zostało jej przyznane, czym organ rentowy spowodował u wnioskodawczyni przekonanie, że to świadczenie jej przysługuje, dlatego nie może być obecnie uznane za nienależnie pobrane z winy ubezpieczonej.

W odpowiedzi na odwołania O/ZUS w J. wniósł o oddalenie odwołań jako bezzasadnych, jednocześnie podając, że zaskarżone decyzje są prawidłowe i zgodne z obowiązującymi przepisami. W szczególności powołał się na fakt, że wnioskodawczyni zarówno we wniosku o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego jak i w decyzji przyznającej to świadczenie, została pouczona o okolicznościach powodujących ustanie prawa do świadczenia albo wstrzymanie ich wypłaty, zaś samo powiadomienie organu rentowego o tych okolicznościach przez wnioskodawczynię ma jedynie ten skutek, że organ nie może domagać się zwrotu świadczeń za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy a także domagać się zwrotu odsetek ustawowych.

W wyniku przeprowadzonego postępowania Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dokonał następujących ustaleń :

Bezspornym w sprawie jest, że decyzją z dnia 7 grudnia 2015 roku znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. przyznał wnioskodawczyni S. B. prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 12 listopada 2015 roku do 9 maja 2016 roku.

dowód : decyzja (...) Oddział w J. z dnia 7 grudnia 2015 roku znak: (...)

Bezspornym jest również, że świadczenie rehabilitacyjne za okres od 12 listopada 2015 roku do 31 marca 2016 roku zostało wnioskodawczyni wypłacone.

Poza sporem pozostaje również, że decyzją z dnia 21 czerwca 2016 roku znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. uchylił decyzję z dnia 7 grudnia 2015 roku znak: (...) oraz jednocześnie odmówił wnioskodawczyni S. B. prawa do wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 12 listopada 2015 roku do 9 maja 2016 roku.

dowód: akta zasiłkowe ZUS, decyzja z dnia 21 czerwca 2016 roku znak: (...) k.17

Bezspornym jest, że wnioskodawczyni od dnia 1 kwietnia 1996 roku ma ustalone prawo do emerytury, co podała w oświadczeniu do celów świadczenia rehabilitacyjnego.

dowód: akta zasiłkowe, akta ubezpieczeniowe wnioskodawczyni, zeznania wnioskodawczyni k.24

Tym wszystkim dowodom Sąd dał wiarę albowiem nie zachodzą między nimi sprzeczności, są logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniają a stan faktyczny w sprawie jest bezsporny.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z art. 18 ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa /t. j.: Dz. U. z 2010 r., nr 77, poz. 512 ze zm./ - świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych /tekst jednolity : Dz. U. Nr 205, poz. 1585 ze zm./ - osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami.

Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1)  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2)  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Bezspornym jest, że zgodnie z art. 84 ust. 1 wymienionej ustawy obowiązek zwrotu świadczeń nienależnych ustalony decyzją organu ubezpieczeń społecznych obciąża osobę, która świadczenia te pobrała, tzn. osobę która uzyskała nienależną korzyść.

W niniejszej sprawie Sąd oparł rozstrzygnięcie na powołanych powyżej przepisach oraz podzielając w całości stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 grudnia 2013 roku, I UK 212/13, wydanym na tle analogicznego stanu faktycznego i prawnego.

Sąd Najwyższy w tezie powołanego wyroku stwierdził, że „ubezpieczony nie ma obowiązku zwrotu pobranego świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli we wniosku o to świadczenie podał, że pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy(…)”.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy szeroko uzasadnił, po pierwsze iż w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 84 ust. 2 pkt 1 ustawy systemowej, który dotyczy świadczenia, do którego prawo powstało, zaś w trakcie jego wypłaty zaistniały okoliczności powodujące ustanie prawa bądź wstrzymanie jego wypłaty, natomiast w rozpoznawanej sprawie prawo do świadczenia w ogóle nie powstało, ponieważ wnioskodawczyni w ogóle nie nabyła prawa do świadczenia rehabilitacyjnego ze względu na uprzednie prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy/emerytury – przyp. sądu/.

Natomiast regulacja art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej ze względu na określone kierunkowe działanie ( nieprawdziwe zeznania, fałszywe dokumenty, wprowadzenie w błąd) nie dotyczy przypadku ubezpieczonej.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu powołanego wyroku powołuje się na wcześniejszą linię orzeczniczą, w której zwracano uwagę na określony zakres odpowiedzialności dochodzonej w trybie nienależnie pobranych świadczeń, który nie obejmuje świadczeń, które pozwany wypłacał, choć nie powinien wypłacać, bo ubezpieczony nie miał w ogóle do nich prawa lub świadczenie zostało zawyżone błędnie przez organ rentowy – uchwała SN z 21 maja 1984 roku, III UZP 20/84, wyrok ZS z 26 czerwca 1985 roku, II URN 98/85.

W tym stanie rzeczy Sąd uznając, że decyzja Oddziału ZUS w J. z dnia 4 maja 2016 roku, znak: (...) jest nieprawidłowa dokonał jej zmiany, na zasadzie art. 477 14 § 2 kpc.

Sąd na zasadzie art. 477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie od decyzji Oddziału ZUS w J. z dnia 5 maja 2016 roku, znak : (...), opierając się na treści powołanego przepisu art. 18 ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 100 k.p.c

Sędzia