Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

14 lipca 2011 roku wpłynął do tutejszego Sądu pozew małoletniej A. S. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego K. O. o alimenty w wysokości 600 zł./miesięcznie, płatne z góry, do 10-go dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawiciela ustawowego K. O.. Pismem procesowym z dnia 6 września 2011 roku strona powodowa rozszerzyła żądanie pozwu, żądając zasądzenia alimentów, poczynając od 1 marca 2011 roku.

Uzasadniając żądania małoletnia A. S.wskazała, że jest córką K. O.i S. S., którzy pozostawali w związku partnerskim od 2007-2011 roku. W marca 2011 roku S. S.przestał partycypować w kosztach eksploatacyjnych lokalu mieszkalnego, w którym wspólnie zamieszkiwali, rezygnując również ze starań o dobro swojej małoletniej córki i zabezpieczenie jej potrzeb bytowych. Całkowity koszt jej utrzymania spoczął na K. O., która nie jest w stanie sprostać mu w całości, gdyż ma ona na utrzymaniu także małoletniego syna z wcześniejszego związku, zaś ich głównym źródłem dochodu jest jej wynagrodzenie za pracę w wysokości 1.450 zł./miesięcznie. Ponadto małoletni syna J. O.pobiera rentę rodzinną w wysokości 450 zł./miesięcznie. Koszty eksploatacji lokalu mieszkalnego, który zajmują wynoszą około 630 zł./miesięcznie. W skład kosztów utrzymania małoletniej A. S.wchodzą również koszt nauki w przedszkolu-220 zł./miesięcznie, żywność-330 zł./miesięcznie, środki kosmetyczne-30 zł./miesięcznie.

Dochody S. S. nie są znane stronie powodowej. Do czasu, gdy świadczył on pracę za granicą, pobierał on wynagrodzenie w wysokości około 5.000 zł./miesięcznie. Jest on stanu wolnego oraz nie posiada innych dzieci.

W reakcji na pozew odpowiedź wniósł pozwany S. S., domagając się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od strony powodowej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W treści pisma pozwany zawarł twierdzenia co do jego pożycia z K. O., zwłaszcza wydatków, które czynił na jej rzecz oraz rzecz ich małoletniej córki w okresie przed wniesieniem pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Małoletnia A. S. ma 5 lat. Od marca 2011 roku, po opuszczeniu jej przez ojca S. S., pozostaje tylko pod pieczą matki K. O.. Wspólnie wraz z małoletnim J. O. zamieszkują na podstawie umowy użyczenia w mieszkaniu należącym do siostry K. O.. W związku z ich zamieszkaniem ponoszą koszt w jego eksploatacji. W skład tych kosztów wchodzi: czynsz-400 zł./miesięcznie, pobór energii elektrycznej-100 zł./miesięcznie, pobór energii gazowej- 25 zł./miesiąc, internet 30 zł./miesiąc, telefonia-40 zł./miesiąc, telewizja kablowa -41 zł.. W mieszkaniu tym poza małoletnią powódką mieszka jej matka oraz małoletni brat ( na osobę przypada 175zł.miesiecznie).

Małoletnia A. S. uczęszcza do przedszkola. Koszt nauki przedszkolnej wraz z jej wyżywieniem w trakcie pobytu w placówce oraz dodatkowymi zajęciami wynosi 230 zł./miesięcznie. Dodatkowo wymaga raz w roku opłacenia składki na ubezpieczenie osobowe-50 zł./, wyprawki-30 zł., stroju do zajęć korekcyjnych-20 zł., co w miesiącu daje kwotę około 8.30 zł.. Dodatkowo małoletnia wymaga kwoty 200 zł./miesięcznie na nabycie żywności oraz kwoty 400 zł./rocznie na organizacje przyjęcia urodzinowego.

A. jest leczona dermatologicznie, przechodzi też okresowe przeziębienia, co wywołuje koszt w wysokości 10/miesięcznie.

K. O. pracuje w charakterze księgowej za wynagrodzeniem w chwili składania pozwu w wysokości 1450zł. , od lata 2012r. w wysokości 1.180 zł./miesięcznie. Pobiera również dodatek mieszkaniowy w wysokości 112 zł. Posiada dług w stosunku do banku w wysokości 6.400 zł.

Małoletni J. O. ma 11 lat i pobiera rentę rodzinną w wysokości 510 zł./miesięcznie.

Dowód:odpis zupełny aktu urodzenia –k.3

decyzja organu rentowego –k.4-5, 119

zaświadczenie o zarobkach K. O. –k. 6,11-13,15-16,118

potwierdzenie przelewu bankowego –k.17-28,30-32,126-135, 165-174

faktury i rachunki –k.29,33-34, 163-164

zaświadczenie organu pomocy społecznej –k.44-46

rozliczenie kosztów utrzymania –k.122-125

umowa użyczenia lokalu –k.161-162

zeznania K. S. –k.175

S. S. ma 43 lata i z zawodu jest magistrem ekonomii. Ukończył Akademię (...) we W.. Nie pracował dotychczas w zawodzie. W przeszłości świadczył pracę za granicą w charakterze malarza, kucharza, pracownika poczty. Od ponad dwóch lat jest nieewidencjonowaną osobą bezrobotną. Nie uzyskuje żądnych dochodów. Nie podejmuje prac dorywczych. Utrzymuje się z oszczędności. Korzysta również ze wsparcia finansowego swojej matki. Nie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej, jest osobą zdrową.

Jest właścicielem lokalu mieszkalnego o powierzchni 45m ², w którym zamieszkuje. W związku z jego eksploatacją ponosi wydatki w łącznej kwocie 511 zł. W celu zaspokojenia swoich potrzeb sprzedał w ostatnim czasie samochód za kwotę 7.000 zł.

Nie kontaktuje się z małoletnią A. S.. Informacje na jej temat czerpie za pośrednictwem swojej matki z którą stały kontakt ma małoletnia powódka.

Dowód: zeznania S. S. –k. 175-176

rozliczenie kosztów utrzymania –k.152

zawiadomienie o wszczęciu egzekucji –k.153

faktury i rachunki –k.154- 157

historia rachunku bankowego w (...) S.A. w W. –k.158-160

Sąd zważył, co następuje;

Powództwo zasługiwało w znacznej części na uwzględnienie.

Obowiązek alimentacyjny jest uregulowany w dziale III, tytule II ustawy z dnia 25 lutego 1964r.-Kodeks rodzinny i opiekuńczy(Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.-dalej ”k.r.o.”). Zgodnie z art. 128 k.r.o.: » Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo «. Doprecyzowując w tym zakresie w myśl art. 133 § 1 k.r.o. stanowi, iż » Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania2«. Dalsze uszczegółowienie zawiera art. 135 § 1 k.r.o., który stanowi, iż zakres świadczeń każdego z rodziców wobec dziecka zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a nadto kształtowany jest wedle ich możliwości zarobkowych i majątkowych, przy czym obowiązany swój obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie możne częściowo lub w całości spełnić poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.).

Stosunek pokrewieństwa pomiędzy stronami został oparty na odpisie zupełnym aktu urodzenia małoletniej A. S., z którego wynika ojcostwo pozwanego S. S..

Przywołane uregulowania pozostają w związku z art. 91 k.r.o, który stanowi, iż: » Dziecko, które ma dochody z własnej pracy, powinno przyczyniać się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny, jeżeli mieszka u rodziców «. Jako że małoletnia A. S. nie posiada zdolności do samodzielnego utrzymania się, co wynika przede wszystkim z racji jej wieku oraz braku jakiegokolwiek majątku, należało przejść do zagadnienie zakresu świadczenia, które mu przysługuje w stosunku do pozwanego S. S.. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96§1 k.r.o.

Pozwany nie kwestionował zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletniej A. S., ograniczając swoja taktykę procesową do wykazania, iż nie jest on w stanie łożyć na jej utrzymanie kwoty, której domagała się strona powodowa. Stan ten pozwolił Sądowi przyjąć, iż podane przez przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki potrzeby, co do zasady, odpowiadają rzeczywistości. Tym samym uznano za wiarygodne, iż w zakres jej potrzeb weszły następujące wydatki: odzież i obuwie-50 zł./miesięcznie, lekarstwa-10 zł./miesięcznie, koszt nauki przedszkolnej wraz z kosztami dodatkowymi- około 8 zł./miesięcznie, partycypacja w kosztach eksploatacji lokalu, który zajmują(po odliczeniu kwoty dodatku mieszkaniowego)- 175 zł. zł./miesięcznie, wydatki na przyjęcie urodzinowe- 400 zł./miesięcznie. Łącznie 508 zł./miesięcznie. Sąd skorygował tylko kwotę wydatków na zakup żywności z kwoty z kwoty 400 zł. do kwoty 200 zł./miesięcznie. Zabieg ten był zdeterminowany faktem, iż małoletnia część swoich potrzeb żywieniowych zaspokaja w ramach pobytu w przedszkolu, zaś w miejscu zamieszkania koszt przygotowania posiłków dla niej jest niższy z racji przygotowywania wspólnego posiłku dla kilku osób. Również jej wiek nie wskazuje, aby jej potrzeby żywieniowe były wysokie.

Przedstawione wyżej koszty odpowiadają, w ocenie Sądu, doświadczeniu życiowemu, zaś globalna kwota wydatków w tym zakresie kształtuje się w akceptowalnej społecznie wysokości kosztów utrzymania dziecka w wieku małoletniej powódki. Nie przekracza ona, co ważne, kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wręcz przeciwnie. Jest od niej odpowiednio niższa. Jej wysokość nosi przy tym znamiona, iż są to koszt dziecka, które nie wymaga zwiększonych kosztów utrzymania z powodu dojrzewania, czy też nauki szkolnej.

Kierując się powyższą oceną, Sąd skierował swoją uwagę na możliwości zaspokojenia potrzeb małoletniej powódki przez jej ojca. Najistotniejszą okolicznością w tej mierze był fakt, iż nie sprawuje on nad nim osobistej pieczy oraz nie kontaktuje się z nią.

Poddając pod rozwagę zarobkowe i majątkowe możliwości dłużnika należy zauważyć, iż możliwości te określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie.-tak Sąd Najwyższy uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. Pozwany S. S. nie świadczy pracy zarobkowej. Nie czyni jednak również starań o podjęcie zatrudnienia. Nie jest zarejestrowany w charakterze osoby bezrobotnej. Jednocześnie legitymuje się wykształceniem ekonomicznym, atrakcyjnym na rynku pracy oraz posiada doświadczenie w pracy poza granicami kraju. Elementy te pozwalają przyjąć, iż jest on osobą zaradną życiowo, zaś jego dobry stan zdrowia pozwala zakładać, że przy dołożeniu odpowiednich starań byłby w stanie znaleźć zatrudnienie, uzyskując co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.

Z własnego wyboru pozostaje on tymczasem osobą bezrobotną. Wybór ten, z uwagi na ciążący na nim obowiązek alimentacyjny, nie podlega ochronie prawnej. Rodzic nie może bowiem skutecznie uchylić się od łożenia na dziecko, nie podejmując pracy, czy rezygnując z zatrudnienia. Kierując się powyższymi względami, a także biorąc pod uwagę koszty jego utrzymania, które udowodnił, Sąd przyjął, iż byłby on w stanie( przy pobieraniu co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę) łożyć na utrzymanie córki alimenty w wysokości 400 zł./miesięcznie. W pozostałym zakresie koszt jej utrzymania ponosić powinna jej matka, której zakres osobistych starań z racji wieku małoletniej nie jest już tak szeroki, jaki był w przeszłości. Małoletnia znaczną część dnia spędza w przedszkolu, nie zmniejszając w te sposób możliwości matki podejmowania przez nią pracy zarobkowej.

Alimenty w zakresie żądania od dnia 1 marca 2011 roku do dnia wniesienia pozwu podlegały oddalenia, gdyż potrzeby dziecka zostały w tym zakresie zaspokojone(art. 137§2 k.r.o.) o czym zapewniła przed sądem sama K. O.. Matka powódki w 2011r. zarabiała o blisko 300zł. więcej niż od maja 2012r. , kiedy to uruchomiła linie kredytową , która umożliwia jej pobieranie, właśnie od tego czasu gotówki na zaspokojenie bieżących potrzeb małoletniej.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, sąd orzekł jak w pkt 1, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Punkt 3 wyroku znajduje uzasadnienie w art. 102 ustawy z dnia 17 listopada 1964r.-Kodeks postępowania cywilnego(Dz. U. Nr 43, poz.296 ze zm.-dalej ”k.p.c.”)

W punkcie 4 wyroku Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 240 zł. tytułem należnej opłaty sądowej stosownie do art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilny(Dz. U. Nr 167,poz.1398 ze zm.-dalej ”u.k.s.c”) Jako że opłata sądowa w niniejszej sprawie wynosiła 360 zł.(7.200 x 0,05).