Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 2061/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Katarzyna Wołoszczak

Sędziowie: SSA Jolanta Cierpiał

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans (spr)

Protokolant: st. sekr. sądowy Agnieszka Perkowicz

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. w Poznaniu

sprawy G. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P.

o odsetki

na skutek apelacji G. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 6 maja 2015 r. sygn. akt VII U 4348/14

oddala apelację

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans

SSA Katarzyna Wołoszczak

SSA Jolanta Cierpiał

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. odmówił ubezpieczonemu G. S. prawa do odsetek od renty. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że wyrokiem z dnia 21 maja 2014 r. Sąd Okręgowy przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 01 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. oraz prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01 lutego 2013 r. do 31 stycznia 2015 r., jednakże Sąd nie orzekł o odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do odsetek.

W terminowo wniesionym odwołaniu G. S., reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł o zmianę powyższej decyzji poprzez przyznanie odwołującemu odsetek od renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od 26 lutego 2013 r. do 22 lipca 2014 r. Ubezpieczony podniósł, że opóźnienie wypłaty świadczenia nastąpiło z winy organu rentowego i wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotnej, przewidzianej przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację z uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, VII Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 6 maja 2015 r., w sprawie VII U 4348/14, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w P., na rzecz odwołującego G. S. ustawowe odsetki ze względu na opóźnioną wypłatę renty z tytułu okresowej, częściowej niezdolności do pracy, przyznanej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 21 maja 2014 roku, sygn. VII U 2007/13, od dnia 26 sierpnia 2013 roku do dnia 22 lipca 2014 roku, z uwzględnieniem co miesięcznego terminu płatności świadczenia rentowego (pkt I wyroku), zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. na rzecz odwołującego G. S. kwotę 240 zł (słownie: dwieście czterdzieści złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku) oraz w pozostałej części oddalił odwołanie (pkt III wyroku).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

G. S. urodził się (...), jest z zawodu technikiem weterynarii. W okresie od 4 maja 2009 r. do 1 listopada 2009 r. odwołujący pobierał zasiłek chorobowy. W dniu 4 września 2009 r. odwołujący złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z dnia 19 lutego 2010 r. organ rentowy przyznał G. S. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Świadczenie rentowe z tego tytułu odwołujący pobierał w okresie od 2 listopada 2009 r. do 31 stycznia 2013 r. Pozwany ustalił termin płatności świadczenia na 25 dzień miesiąca.

W związku z kontrolą przebiegu i ustaleń przebiegu postępowania orzeczniczego oraz wątpliwościami Naczelnego Lekarza ZUS odnośnie prawidłowości dalszego orzekania całkowitej niezdolności do pracy, G. S. został skierowany na badanie lekarskie. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 25 stycznia 2013 r. uznała, że odwołujący nie jest niezdolny do pracy.

Decyzją z dnia 12 marca 2013 r. organ rentowy odmówił G. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. Powyższa decyzja uchyliła decyzję z dnia 12 marca 2012 r., którą pozwany przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 01 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. Jednakże w związku z upływem okresu na jaki renta została przyznana, brak było podstaw do wstrzymania wypłaty renty.

Powyższa decyzja została zaskarżona przez G. S. do Sądu Okręgowego w Poznaniu.

W dniu 5 grudnia 2012 r. odwołujący złożył wniosek o ustalenie dalszych uprawnień rentowych. Orzeczeniem Lekarza Orzecznika z dnia 5 kwietnia 2013 r. stwierdzono, że zaawansowanie schorzeń odwołującego nie powoduje obecnie długotrwałej niezdolności do pracy, za wyjątkiem pracy wymagającej widzenia dwuocznego. Od powyższego orzeczenia odwołujący wniósł sprzeciw. Stanowisko Lekarza Orzecznika ZUS podzieliła Komisja Lekarska ZUS, która orzeczeniem z dnia 13 czerwca 2013 r., stwierdziła, że wnioskodawca nie jest długotrwale niezdolny do pracy. Komisja Lekarska ZUS, wskazała, że przeciwwskazane są tylko prace wymagające bardzo dobrego widzenia dwuocznego.

Decyzją z dnia 20 czerwca 2013 r., po rozpoznaniu wniosku z dnia 5 grudnia 2012 r., (...) Oddział w P. odmówił G. S. przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu ZUS powołał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 13 czerwca 2013 r.

Odwołania G. S. od decyzji z dnia 12 marca 2013 r. i z dnia 20 czerwca 2013 r. były rozpatrywane razem w sprawie Sądu Okręgowego w Poznaniu o sygn. VII U 2007/13. W toku powyższego postępowania, Sąd w dniach 07 i 15 października 2013 r. przeprowadził dowód z opinii zespołu biegłych lekarzy sądowych, na okoliczność ustalenia czy odwołujący jest niezdolny do pracy częściowo bądź całkowicie, od kiedy i na jaki okres. W wydanej w dniach 7 i 15 października 2013r. biegły:

- okulista wskazał, że odwołujący może wykonywać prace, które nie wymagają widzenia obuocznego, z przeciwwskazaniem pracy na wysokości i przy maszynach w ruchu ciągłym;

- chirurg onkolog stwierdził, że z przyczyn onkologicznych, odwołujący jest osobą częściowo niezdolną do pracy w okresie 24 miesięcy od daty wyczerpania poprzedniego świadczenia rentowego, czyli w terminie od 01 lutego 2013 r. do 31 stycznia 2015 roku. Biegły podkreślił, że stopień poprawy stanu zdrowia odwołującego, w porównaniu do orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 12 marca 2012 r., w kontekście uwarunkowań onkologicznych, nie pozwala na uznanie badanego za całkowicie zdolnego do pracy;

- lekarz z zakresu medycyny pracy stwierdził, że odwołujący nadal jest częściowo niezdolny do pracy do 31 stycznia 2015 roku.

Pozwany organ rentowy nie wniósł zastrzeżeń do opinii biegłych. Pełnomocnik odwołującego wniósł o uzupełnienie opinii przez biegłych sądowych co do okresu niezdolności do pracy odwołującego od 1 lutego 2012r. do 31 stycznia 2013r. W pozostałym zakresie zgodził się z treścią opinii biegłych.

W opinii uzupełniającej z dnia 21 marca 2014r. biegli okulista, specjalista medycyny pracy i chirurg onkolog stwierdzili, że odwołujący w okresie od 1 lutego 2012r. do 31 stycznia 2013r. był całkowicie niezdolny do pracy z przyczyn onkologicznych. Pozwany organ rentowy nie wniósł zastrzeżeń do opinii biegłych.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 21 maja 2014 r., sygn. VII U 2007/13, Sąd Okręgowy w Poznaniu zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 12 marca 2013 r. w całości, przyznając odwołującemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 01 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2013r. oraz zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 20 czerwca 2013 r. w całości, przyznając odwołującemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01 lutego 2013 r. do 31 stycznia 2015 r.

Decyzją z dnia 15 lipca 2014 r. wykonując prawomocny wyrok z dnia 21 maja
2014 r., pozwany przeliczył rentę odwołującego z tytułu częściowej niezdolności do pracy, od 01 lutego 2013 r., wskazując, że świadczenie przysługuje do dnia 31 stycznia 2015 r. Jednocześnie ZUS uchylił decyzję z dnia 12 marca 2013 r.

W dniu 08 lipca 2014 r. odwołujący złożył pozwanemu wniosek o wypłatę wyrównania renty i przyznanie odsetek od wyrównania renty. We wniosku z dnia 08 lipca 2014 r. odwołujący określił początkową datę żądania odsetek na luty 2013 r. W dniu 15 lipca 2014 r. ZUS wydał zaskarżoną decyzję, odmawiającą odwołującemu prawa do wypłaty odsetek od wyrównania świadczenia rentowego. Wypłata wyrównania renty nastąpiła w dniu 22 lipca 2014 r.

W toku postępowania sądowego Sąd Okręgowy w Poznaniu w dniu 17 grudnia 2014 r. przeprowadził dowód z opinii biegłych chirurga onkologa oraz okulisty na okoliczność ustalenia, czy biegli sądowi, wydając opinię o niezdolności do pracy odwołującego w dniach 07 i 15 października 2013 r., dysponowali taką samą dokumentacją lekarską, co Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS, którzy stwierdzili brak niezdolności odwołującego do pracy.

W opinii z dnia 17 grudnia 2014 r. biegli dr n. med. J. D. - chirurg onkolog oraz lek. med. B. Ł. - okulista, stwierdzili, że przy podejmowaniu wniosków orzeczniczych w sprawie o sygn. VII U 2007/13, dysponowali taką samą dokumentacją medyczną, jak Lekarz Orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS. Biegli ortopeda i neurolog, w przeciwieństwie do Komisji Lekarskiej ZUS, stwierdzili obecność przewlekłych, utrwalonych okresowo, nasilających się i upośledzających w istotny sposób, klinicznych wykładników dysfunkcji narządu ruchu, co zostało pominięte przez Komisję Lekarską ZUS. Strony nie wniosły zastrzeżeń do sporządzonej opinii biegłego.

Sąd Okręgowy przywołując materialnoprawne podstawy rozstrzygnięcia, tj. art. 85 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r., nr 1442) oraz wydane na podstawie ust. 2 powołanego przepisu rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 01 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1999, nr 12, poz. 104 ze zm.), stwierdził, że wniesione odwołanie było częściowo zasadne.

Sąd Okręgowy przypomniał, że organ rentowy nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek, jeżeli opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Termin, w jakim organ rentowy powinien wydać w niniejszej sprawie decyzję, obliczać należy na podstawie art. 118 ust. 1-5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2013 r., nr 1440).

Sąd Okręgowy stwierdził, że w przedmiotowej sprawie należy przyjąć, że Komisja Lekarska ZUS orzekając w dniu 13 czerwca 2013 r. miała do dyspozycji tę samą dokumentację medyczną co biegli dokonujący badania ubezpieczonego w toku postępowania sądowego o sygn. VII U 2007/13, którzy stwierdzili częściową niezdolność odwołującego do pracy od dnia 01 lutego 2013 r. do 31 stycznia 2015 r. Zatem orzeczenie o braku niezdolności do pracy wnioskodawcy stało w sprzeczności z dostępną wówczas dokumentacją medyczną odwołującego i stanowiło błąd Komisji Lekarskiej ZUS.

Tym samym Sąd Okręgowy stwierdził, że data wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji to 13 czerwca 2013 r., czyli data Komisji Lekarskiej ZUS. W związku z powyższym, brak ustalenia częściowej niezdolności do pracy w dniu 13 czerwca 2013 r. należy uznać za okoliczność, za którą organ rentowy ponosi odpowiedzialność, skutkującą zasądzeniem prawa do odsetek ustawowych za opóźnione przyznanie świadczenia rentowego.

Skoro zatem dzień badania ubezpieczonego przez Komisję Lekarską ZUS był - zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS - jest ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji przyznającej świadczenie, Sąd Okręgowy uznał, że 30-dniowy termin do wydania tej decyzji upłynął w dniu 13 lipca 2013 r. i w tym terminie powinna była być wydana decyzja pozwanego. Z kolei wypłata świadczenia, zgodnie z art. 118 ust. 5 ustawy powinna była nastąpić w dniu 25 sierpnia 2013 r., gdyż termin płatności renty określony był przez pozwanego na 25 dzień każdego miesiąca, a okres z ust. 5 to 12 dni, a zatem krócej niż 30 dni, jest to zatem wypłata w następnym terminie płatności, a nie w najbliższym. Dniem następującym po ustalonym terminie płatności, o którym mowa w par. jest 26 sierpnia 2013 r. (termin początkowy odsetek).

Odwołujący wykazał, że wypłata wyrównania świadczenia nastąpiła w dniu 22 lipca 2013 r. (termin końcowy odsetek). Odwołujący, z pominięciem powyższych przepisów szczególnych prawa ubezpieczeń społecznych, żądał odsetek od dnia 01 lutego 2013 r., stąd odwołanie w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 i 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję, zasądzając od pozwanego na rzecz odwołującego odsetki ustawowe w sposób wskazany w pkt. I i III wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł w punkcie II sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., a co do wysokości - na podstawie przepisów wykonawczych rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. - Dz. U z 2013 r., nr 490) -
w punkcie II wyroku. Sąd Okręgowy, po sprecyzowaniu przez pełnomocnika wniosku o zasądzenie kosztów na rozprawie w dniu 06 maja 2015 r., zasądził na rzecz fachowego pełnomocnika odwołującego kwotę 240 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, uznając że wynagrodzenie pełnomocnika mieści się w granicach przewidzianych przepisami powołanego rozporządzenia i uwzględnia niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Sąd wziął przy tym pod uwagę relatywnie wyznaczoną przez ustawodawcę niską wysokość kosztów zastępstwa procesowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł odwołujący, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika.

Zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie punktu III wyroku, apelujący wskazał, iż w jego ocenie doszło w sprawie do błędnych ustaleń faktycznych, poprzez uznanie, że datą wyjaśnienia ostatniej okoliczności do wydania decyzji przez organ rentowy w sprawie odwołującego był dzień 13 czerwca 2013 r., czyli data drugiego orzekania przez Komisję Lekarską ZUS, podczas gdy w ocenie apelującego już w grudniu 2012 r. (w momencie uprawomocnienia się orzeczenia lekarza orzecznika ZUS dr n.med D. W.) organ rentowy posiadał wszelkie dane umożliwiające wydanie prawidłowego orzeczenia w sprawie. Apelujący podkreślał, że od grudnia 2012 roku do czerwca 2013 r. jego dokumentacja lekarska była niezmienna i była jedynie uzupełniana o kolejne badania kontrolne, które jednak nie wskazywały na nawrót choroby nowotworowej.

Mając na uwadze powyższy zarzut, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części, w zakresie punktu III wyroku, poprzez uwzględnienie odwołania G. S. w całości, tj. poprzez zasądzenie od Zakładu ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. na rzecz odwołującego ustawowych odsetek ze względu na opóźnioną wypłatę renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, przyznanej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 21 maja 2014 r., sygn. akt VII U 2007/13, za okres od 26 lutego 2013 r. do dnia 25 sierpnia 2013 roku, do dnia zapłaty z uwzględnieniem co miesięcznego terminu płatności świadczenia rentowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

W ocenie Sądu Apelacyjnego - apelacja wniesiona w imieniu G. S. nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy oraz wywód prawny przedstawiony przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku, który zresztą nie był przez apelującego kwestionowany.

Sąd Apelacyjny przypomina, że organ rentowy w przedmiotowej sprawie zaskarżoną decyzją z dnia 15 lipca 2014 r. odmówił odwołującemu prawa do odsetek od renty. Odwołujący kwestionował to rozstrzygnięcie i Sąd Okręgowy w Poznaniu częściowo przyznał mu rację, wskazując, iż należą się G. S. ustawowe odsetki ze względu na opóźnioną wypłatę renty z tytułu okresowej, częściowej niezdolności do pracy.

Sąd Apelacyjny, w celu uporządkowania zawiłego stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie, wskazuje w pierwszej kolejności, że decyzją z dnia 20.06.2013 r. organ rentowy rozstrzygał w przedmiocie wniosku odwołującego z dnia 5 grudnia 2012 r. i mając na względzie treść orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 13.06.2013 r., stwierdził, że wnioskodawca G. S. nie jest niezdolny do pracy i odmówił mu przewrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzja ta wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 21 maja 2014 r. wydanym w sprawie VII U 2007/13 została zmieniona i Sąd orzekł, że odwołującemu przysługuje prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Zauważyć wypada, że o tym, iż wniosek odwołującego z dnia 5 grudnia 2012 r. o przyznanie dalszego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, będzie rozpatrywany w osobnym postępowaniu, G. S. został poinformowany w decyzji z dnia 12 marca 2013 r., którą to decyzją organ rentowy odmówił odwołującemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r. z uwagi na fakt, iż komisja lekarska orzeczeniem z dnia 25 stycznia 2013 r. zmieniła orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 10 lutego 2012 r., ustalając, że odwołujący nie jest w tym czasie niezdolny do pracy i stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy. Wspomniana decyzja z dnia 12 marca 2013 r. została wydana przez organ rentowy z urzędu, gdyż w trybie nadzoru Prezes ZUS odmówił odwołującemu wcześniej przyznanego decyzją z dnia 12.03.2012 r. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na okres od dnia 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r. Zauważyć należy, że w decyzji tej (z dnia 12.03.2013r.) wskazano również, że organ rentowy anuluje decyzję z dnia 12 marca 2012 r. o okresowym ustaleniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (przyznanemu odwołującemu jak wskazano powyżej - na okres od dnia 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r.). Wypłaty świadczenia rentowego – dotychczas wypłacanego w oparciu o decyzję z dnia 12.03.2012 r. - odwołującemu jednak nie wstrzymano w trybie art. 134 ust 2 pkt 2 ustawy emerytalnej, a to z uwagi na ustanie prawa z upływem okresu na jaki prawo zostało przyznane. Oznacza to, że w rzeczywistości za okres od 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r. organ rentowy wypłacał odwołującemu należne mu świadczenie z tytułu niezdolności do pracy. Pobierane w oparciu o powyższą decyzję świadczenie nie było świadczeniem nienależnym, gdyż w wyniku odwołania od decyzji z dnia 12.03.2013 r., przywołanym już wyrokiem z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie VII U 2007/13, Sąd Okręgowy w Poznaniu zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 12 marca 2012 r. w całości i przyznał G. S. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 lutego 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. (pkt 1 wyroku). Tymże wyrokiem, jak już wskazywano powyżej, w wyniku odwołania wniesionego przez G. S. również od decyzji z dnia 20 czerwca 2013 r., Sąd Okręgowy zmienił także decyzję organu rentowego z dnia 20 czerwca 2013 r. w całości i przyznał G. S. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na dalszy okres, tj. od dnia 1 lutego 2013 r. do dnia 31 stycznia 2015 r. (pkt 2 wyroku).

Apelujący w przedmiotowej sprawie domagał się przyznania prawa od odsetek za okres od 26 lutego 2013 r. do dnia 25 sierpnia 2013 r., konsekwentnie podnosząc, że już w grudniu 2012 organ rentowy mógł ocenić stan jego zdrowia, zwłaszcza, że Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 25 stycznia 2013 r. błędnie ustaliła, iż jest on zdolny do pracy. Zauważyć należy jednak, ze Komisja Lekarska, o której wspomina apelujący i ostatecznie decyzja z dnia 12.03.2013 r., jest konsekwencją wszczętego przez organ rentowy kontrolnego postępowania w zakresie oceny stanu zdrowia odwołującego dotyczącego okresu od 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r. Komisja ta nie oceniała dalszego prawa odwołującego do renty z tytułu niezdolności do pracy, przypadającego po dacie 31.01.2013 r. Innymi słowy, komisja ta nie oceniała stanu zdrowia odwołującego pod kątem badania zasadności jego wniosku z dnia 5.12.2012 r.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że organ rentowy w przedmiocie wniosku odwołującego z dnia 5.12.2012 r. procedował w sposób prawidłowy. Odwołujący miał przyznane świadczenie rentowe do 31 grudnia 2012 r. i bezsporne jest to, że w grudniu złożył wniosek o kontynuowanie wypłaty tego świadczenia. Wniosek ten był rozpatrywany przez organ rentowy, zgodnie z obowiązującymi przepisami – niezależnie od postępowania kontrolnego wszczętego z urzędu, które zakończyło się decyzją z dnia 12.03.2013 r. Prawidłowo organ rentowy zwrócił się o wydanie opinii przez lekarza orzecznika ZUS oraz następnie wobec sprzeciwu odwołującego, została wydana opinia przez komisję lekarską właśnie w dniu 13 czerwca 2013 r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny w całości zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż w przedmiotowej sprawie należało uznać żądanie wnioskodawcy za zasadne jedynie w części, to jest w zakresie odsetek liczonych za okres od 26 sierpnia 2013 r. do 22 lipca 2014 r., gdyż decyzja z dnia 20.06.2013 r. była następstwem – jak wykazało postępowanie Sądu Okręgowego prowadzone pod sygnaturą VII U 2007/13- nieprawidłowych ustaleń stanu zdrowia odwołującego i oceny jego zdolności do pracy. W tej dacie bowiem organ rentowy dysponował całością dokumentacji medycznej, w oparciu o którą biegli powołani w sprawie VIII U 2007/13 stwierdzili, że jest on w okresie od 1 lutego 2013 roku do 31 stycznia 2015 roku częściowo niezdolny do pracy.

Niezasadnie apelujący natomiast uważa, że należy mu wypłacić odsetki za okres od lutego 2013 do sierpnia 2013 r., albowiem po pierwsze, w styczniu 2013 roku komisja lekarska ZUS powołana przez organ rentowy do oceny stanu zdrowia odwołującego, nie oceniała czy odwołujący ma prawo do dalszej renty z tytułu wczesnej stwierdzonej niezdolności do pracy – tylko w rzeczywistości weryfikowała swoją wcześniej wydaną diagnozę. Po drugie ,Sąd Apelacyjny zauważa, że organ rentowy nie popadł w zwłokę, gdyż świadczenie rentowe z tytułu całkowitej niezdolności o pracy w okresie od 1.02.2012 r. do 31.01.2013 r. było odwołującemu wypłacane w terminie.

Raz jeszcze Sąd Apelacyjny podkreśla, że w jego ocenie, Sąd Okręgowy - wbrew twierdzeniom apelującego - prawidłowo ustalił, że decyzja z dnia 20 czerwca 2013 r. została wydana w oparciu o błędną ocenę stanu zdrowia wnioskodawcy dokonaną przez lekarzy orzeczników ZUS i Komisje Lekarską ZUS (z czerwca 2013 r.). Decyzja ta nie została wydana w oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS ze stycznia 2013 r. Skoro zatem, jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, biegli sądowi wydający opinie o stanie zdrowia wnioskodawcy w sprawie VII U 2007/13 (w tej sprawie badano zasadność odwołania od decyzji z dnia 20.06.2013 r.), dysponowali taką samą dokumentacją medyczną, co organ rentowy w czasie wydawania decyzji z dnia 20.06.2013 r., Sąd I instancji zasadnie przyjął, że ZUS ponosi odpowiedzialność z tytułu wadliwej oceny stanu zdrowia ubezpieczonego, dokonanej na etapie postępowania przed ZUS. Wadliwa ocena stanu zdrowia odwołującego nastąpiła - jak prawidłowo wskazał Sąd I instancji - w momencie wydawania przez Komisję Lekarską ZUS w czerwcu 2013 r. orzeczenia na temat stanu zdrowia odwołującego.

Powyższe oznacza, że Sąd I instancji, zasadnie przyjął, że w sprawie zostały spełnione warunki uzasadniające powstanie po stronie organu rentowego obowiązku wypłaty odsetek przewidzianych w art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), przypadających jedynie za okres od 26.08.2013 do 22.07.2014 r. Zgodnie bowiem z art. 85 ust. 1 ustawy systemowej, jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Prawidłowo Sąd Okręgowy określił również datę, od której organ rentowy popadł w zwlokę w wypłacie należnego odwołującemu świadczenia, ustalając ją na dzień 26 sierpnia 2013 r. (dzień następny po dniu, w którym pozwany powinien wypłacić odwołującemu pierwsze należne mu świadczenie rentowe). Powyższe jest zgodne z treścią art. 118 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 z późn. zm.). Przepis ten przewiduje, że organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, a w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości, orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zatem Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma 30 dni na wydanie prawidłowej decyzji, licząc od chwili wyjaśnienia ostatniej niezbędnej okoliczności, rozumianej jako ostatni fakt konieczny z punktu widzenia przesłanek nabycia prawa do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. W przedmiotowej sprawie data wyjaśnienia ostatniej okoliczności w sprawie to 13 czerwca 2013 r. Trzydziestodniowy termin do wydania decyzji upłynął zatem organowi rentowemu w dniu 13 lipca 2013 r. i w tym terminie organ rentowy powinien wydać decyzję w rozpoznaniu wniosku G. S. z dnia 5.12.2012 r.
Z kolei wypłata świadczenia, zgodnie z art. 118 ust. 5 ustawy, powinna była nastąpić w dniu 25 sierpnia 2013 r., gdyż termin płatności renty określony był przez pozwanego na 25 dzień każdego miesiąca, a okres z ust. 5, to 12 dni, a zatem krócej niż 30 dni, jest to zatem wypłata w następnym terminie płatności, a nie w najbliższym. Dniem następującym po ustalonym terminie płatności, o którym mowa, jest dzień 26 sierpnia 2013 r. (termin początkowy odsetek).

Mając na uwadze powyższe, nie sposób w przedmiotowej sprawie zarzucić Sądowi Okręgowemu dowolną interpretację zebranego materiału dowodowego oraz jakąkolwiek sprzeczność ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie w sytuacji, gdy ustalenia Sądu znalazły oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym i gdy Sąd dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych, trafnie określił ich konsekwencje prawne, stwierdzając, iż zaistniały podstawy jedynie do częściowego uwzględnienia odwołania. Nie można też mówić o przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów, gdyż Sąd przekonywująco uzasadnił przyczyny, dla których uznał, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za zwłokę w przyznaniu świadczenia. Sąd Apelacyjny wskazuje tym samym, że w jego ocenie Sąd I instancji poprawnie zebrał i rozważył wszystkie dowody oraz ocenił je w sposób nienaruszający swobodnej oceny dowodów, uwzględniając w ramach tejże oceny zasady logiki i wskazania doświadczenia życiowego. Argumenty apelującego podnoszone w apelacji okazały się zatem bezzasadne i w żaden sposób nie podważają one adekwatności ustaleń dokonanych przez Sąd Okręgowy.

Mając powyższe na uwadze, wobec tego, że apelacja sprowadzała się jedynie do samej polemiki ze stanowiskiem zajętym przez Sąd Okręgowy i nie wskazuje na żadne nowe okoliczności i argumenty dotychczas nieuwzględnione w sprawie, Sąd Apelacyjny stwierdza, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Uznając zatem zarzuty apelacji za nieuzasadnione, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

del. SSO Katarzyna Schönhof-Wilkans

SSA Katarzyna Wołoszczak

SSA Jolanta Cierpiał