Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2015 r. w Gliwicach

sprawy B. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania B. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 24 czerwca 2015 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu B. K. prawo do emerytury od dnia (...)

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz odwołującego kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Jolanta Łanowy

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24.06.2015r. – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił B. K. prawa do emerytury. Decyzję wydano w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. – w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż na podstawie przedłożonych do wniosku dowodów organ rentowy uznał za udowodnione na dzień 31.12.1999r. okresy składkowe w rozmiarze 25 lat, 1 m-ca i 1 dnia, oraz nieskładkowe w rozmiarze 15 dni, natomiast nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu pracy , w szczególności okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 8.04. (...). do 31.12.1998r., ponieważ z przedłożonej dokumentacji wynikają rozbieżności co do faktycznie zajmowanego stanowiska – przepalacz gazowy czy ślusarz.

Odwołanie od tej decyzji wniósł B. K., domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do emerytury od dnia (...), tj. od ukończenia 60 lat. Wskazał, iż w spornym okresie był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) SA. Wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym i gazowym metali, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy., które to prace określone są w Wykazie A Dziale XIV poz. 12 załącznika do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Odwołujący B. K. urodził się (...)

Nie był członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

W dniu 5 czerwca 2015r. odwołujący złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. wniosek o prawo do emerytury w związku z pracą w warunkach szczególnych. Do dni oku dołączył świadectwo wykonywania pracy we warunkach szczególnych z dnia 6.12.2000r. wydane przez Przedsiębiorstwie (...) SA w K., z którego wynika , iż od 31.08.1979r. do nadal stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę przepala- cza gazowego, a od 8.04.1981r. do15.11.2000r. prace ślusarza, wymienione w Wykazie A Dział XIV poz. 12 pkt 6 wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 17 Ministra Gospodarki i (...), a nadto świadectwo pracy z dnia 1.10.2010r. sporządzone przez Zakład Produkcji (...) spółke z o.o. w K., z którego wynika , iż od 31.08.1979r. do 30.0-9.2010r. był zatrudniony na stanowisku ślusarza, natomiast pracę w warunkach szczególnych wykonywał w okresie od 8.04.1981r. do 15.11.2000r. na stanowisku ślusarza wymienione Wykazie A Dział XIV poz. 12 pkt 6 wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 17 Ministra Gospodarki i (...) z dnia 12.08.1983r.

Po przeanalizowaniu sprawy organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję, uznał za udowodnione na dzień 31.12.1999r. okresy składkowe w rozmiarze 25 lat, 1 m-ca i 1 dnia, oraz nieskładkowe w rozmiarze 15 dni , nie uznając odwołującemu żadnego okresu pracy za pracę w warunkach szczególnych, wobec rozbieżności co do stanowisk pracy wynikających świadectwa pracy w warunkach szczególnych i świadectwa pracy.

Odwołujący twierdził, iż w spornym okresie pracował w Przedsiębiorstwie (...) SA , następnie po podziale spółki w Zakładzie Produkcji (...) spółka z o.o. w K.. Wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym i gazowym metali, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołujący B. K. z zawodu jest ślusarzem.

Odwołujący legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. ponad 25 letnim stażem pracy.

W Przedsiębiorstwie (...) SA odwołujący podjął pracę w dniu 31 sierpnia 1979r. na stanowisku ślusarza. Po uzyskaniu uprawnień przepalacza , od dnia 8 kwietnia 1981r. prace podjął na stanowisku przepalacza , na którym to pracował do końca 1998r. W Przedsiębiorstwie tym odwołujący pracował odo 15.11.2000r.

Zakład ten zajmował się produkcja konstrukcji metalowych dla przemysłu węglowego.

Przedsiębiorstwo (...) SA podzieliło się w 2000 r. i odwołujący podjął pracę w Zakładzie Produkcji (...) spółka z o.o. w K. ., w którym to pracował do 2004r., tj. do likwidacji zakładu.

Odwołujący pracował na hali , w brygadzie składającej się z kilkunastu pracowników. W skład brygady wchodzili ślusarze, spawacze i przepalacze. Odwołujący wykonywał prace polegające na wypalaniu elementów metalowych i profili przy użyciu palnika acetylenowego .

Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy od momentu kiedy nabył uprawnienia przepalacza tj. od 9 kwietnia 1981r., wcześniej był zatrudniony na stanowisku ślusarza i wykonywał prace ślusarza.

Kurs przepalania i cięcia metali odwołujący odbył w okresie od 4.03.1981r. do 8.04.1981r.

Razem z odwołującym w spornym okresie pracowali świadkowie : S. Ł., pełniący obowiązki kierownika zakładu, M. C., zatrudniony na stanowisku spawacza ślusarza, pracujący z odwołującym w jednej brygadzie, S. E., bezpośredni przełożony odwołującego, T. J., A. K., J. N..

Świadkowie zgodnie zeznawali, iż widzieli odwołującego jak wykonywał prace przepalacza.

Wykonując obowiązki przepalacza odwołujący otrzymywał od pracodawcy dodatki za pracę w szczególnych warunkach, był to dodatek finansowy i mleko.

W aktach osobowych odwołującego znajduje się dokument sporządzony przez S. E. w dniu 1.1`2.2000r., z którego wynika iż w okresie od 31.08.1979r. do 15.11.2000 r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) SA , a w okresie od 8.04.1981r. do 15.11.2000 r. B. K. był zatrudniony na stanowisku przepalacza stale i w pełnym wymiarze i praca na tym stanowisku była zaliczona do I kategorii zatrudnienia.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, akta osobowe i zeznania świadków : M. C., S. E., T. J., A. K., J. N. i przesłuchanie stron.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz na rozstrzygnięcie sprawy. W szczególności Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom świadków i wyjaśnieniom ubezpieczonego, gdyż są spójne i wzajemnie się potwierdzają. Należy również podkreślić, że zarówno świadkowie, jak i sam ubezpieczony precyzyjnie i w sposób nie budzący wątpliwości określili charakter pracy odwołującego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl 184 ust 2 ustawy emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ww. ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn

2. ma wymagany 25 letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

W wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia, określone zostały prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. W myśl działu XIV pkt 12 wykazu A określającego prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, a stanowiącego Załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do takich prac należą: prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym , gazowym i atomowodorowym.

Natomiast jak stanowi § 1, ust 1 i 2 rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami". Właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane pracew szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pozostawało ustalenie, czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych po ukończeniu 60 roku życia.

Warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych według art. 184 jest spełnienie przesłanki stażu przed dniem 1 stycznia 1999r. Brak w treści art. 184 przesłanki końcowej daty spełnienia pozostałych warunków nabycia uprawnień emerytalnych (tj. na dzień 31 grudnia 2008r.) powoduje, że ubezpieczeni, którzy w chwili wejścia w życie ustawy o emeryturachirentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych posiadali wymagany okres ubezpieczenia (szczególny i zwykły), mogą realizować prawo do emerytury na starych zasadach po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 32 również po dniu 31 grudnia 2008r. oraz nieprzystąpieniu do OFE albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Wszystkie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Należy podkreślić, że okres zatrudnienia może być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych, gdy pracownik faktycznie wykonywał prace objęte wykazem prac uprawniających do wcześniejszej emerytury, pomimo że stanowisko jakie mu formalnie przypisano nie jest wymienione w wykazie. Wymieniony wyżej wykaz A nie określa bowiem stanowisk pracy, ale definiuje rodzaj prac, które są uważane za wykonywane w szczególnych warunkach. Decydujące znaczenie dla zakwalifikowania pracy jako realizowanej w szczególnych warunkach ma nie nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj, charakter i warunki pracy.

Według oceny Sądu postępowanie dowodowe przeprowadzone w tej konkretnej sprawie wykazało, że ubezpieczony B. K. ukończył 60 rok życia (...). i na dzień 31 grudnia 1998r. udowodnił łącznie ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym ponad 15 lat pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach. Nie budzi wątpliwości Sądu, że praca ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) SA, w okresie od 9 kwietnia 1981r. do 31.12.1998r. na stanowisku przepalacza była faktycznie pracą w warunkach szczególnych określoną w wykazie A, dziale XIV :

- poz. 12, tj. pracą przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym , gazowym i atomowodorowym.

Organ rentowy nie uwzględnił odwołującemu spornego okresu pracy, argumentując, iż w treści przedłożonych przez odwołującego są rozbieżności co do faktycznie zajmowanego stanowiska.

Trzeba jednak podkreślić, iż w myśl z ugruntowanego już stanowiskiem judykatury
i doktryny „sądy pracy i ubezpieczeń społecznych rozpoznając sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych dokonują kontroli zgodności decyzji administracyjnych wydanych w tych sprawach z prawem w trybie odrębnym określonym w kodeksie postępowania cywilnego, w którym to trybie nie obowiązują ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu administracyjnym toczącym się przed organami rentowymi” (vide – wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 1996r., sygn. akt III AUr 235/96, Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1997r.., nr 1, poz. 2). Z kolei w wyroku z dnia 25 lipca 1997r. sygn. akt II UKN 186/97 Sąd Najwyższy stwierdził, że: „W postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty określone w § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1984r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) ”( OSNP z 1998r, Nr11, poz. 342 ).

Tak więc w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych mogą być przeprowadzane wszelkie dowody zmierzające do prawidłowego rozstrzygnięcia, w tym dokumentacja osobowa, czy zeznania świadków.

Z powyższych przyczyn, Sąd stwierdził, że ubezpieczony z momentem spełnienia wszystkich przesłanek tj. w dniu(...)( ukończenie wieku emerytalnego w dniu (...)) nabył prawo do spornego świadczenia emerytalnego .

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w pierwszym punkcie wyroku. O kosztach orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 11 ust 2 i § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) w punkcie drugim orzeczenia.

(-) SSO Jolanta Łanowy