Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016r.

Sąd Rejonowy w Nysie, Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Bartłomiej Madejczyk

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Beata Cieleń

Oskarżyciel posiłkowy A. C. (1) – nieobecny

Przy udziale Prokurator Prokuratury Rejonowej w Nysie J. P.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 10 maja, 7 czerwca, 12 lipca, 9 sierpnia oraz 6 i 20 września 2016 r. sprawy karnej

M. K. (K.) s. S. i K. zd. J. ur. (...) w Z.

oskarżonego o to, że:

jako prokurent (...) Sp. z o.o. w K. woj. (...), w okresie lipiec - wrzesień 2010 r. w M., gmina O., kupił od A. C. (1) kruszywo za cenę 193.699,39 zł, wprowadzając w błąd pracownika pokrzywdzonego co do wypłacalności kupującego (...) Sp. z o.o. i zamiaru uiszczenia ceny, czym doprowadził pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem,

to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k.

1.  uniewinnia oskarżonego M. K. od popełnienia zarzucanego mu czynu,

2.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm.) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. J. (2) kwotę 619 (sześciuset dziewiętnastu) złotych i 92 groszy, w tym podatek VAT, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu M. K.,

3.  na podstawie art. 632 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 640 § 1 i 2 k.p.k. zasądza od oskarżyciela posiłkowego A. C. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300 (trzystu) złotych tytułem zryczałtowanej równowartości wydatków.

UZASADNIENIE

W oparciu o dowody przeprowadzone w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony M. K. był prokurentem (...) sp. z o.o. z siedzibą w K..

/ dowód: zeznania E. S. – k.364v/

W grudniu 2009 r. oskarżony nawiązał współpracę z A. C. (1), w ramach której zawierał z nim w imieniu spółki (...) umowy na zakup kruszywa. Od stycznia 2010 r. spółka (...) nie regulowała na bieżąco wymagalnych zobowiązań. Oskarżony dokonał na rzecz pokrzywdzonego jedynie częściowej spłaty należności.

/ dowód: zeznania A. C. – k.124; zeznania A. K. – k.130v; opinia – k.329/

Między A. C. a oskarżonym oraz spółką (...) toczyły się przed sądami gospodarczymi postępowania co do nierozliczonych należności.

/ dowód: dokumenty z akt spraw gospodarczych – k. 138-363/

Oskarżony ma 53 lata, nie ma nikogo na utrzymaniu, uzyskuje wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę w wysokości 1850 zł brutto miesięcznie.

/ dowód: oświadczenie oskarżonego – k.125/

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zeznaniach E. S. oraz A. K., które były wiarygodne. Sąd przeprowadził powyższe dowody pod nieobecność oskarżyciela posiłkowego, jedynie w granicach tez dowodowych wskazanych w akcie oskarżenia. Jednocześnie nie przeprowadzono dowodów przeciwnych. Nadto Sąd uznał za wiarygodne ujawnione na rozprawie w trybie art. 392 § 1 k.p.k. w zw. z art. 394 § 2 k.p.k. wobec braku sprzeciwu Prokuratora i obrony, zeznania D. G.. Co do zasady wiarygodne były również ujawnione w tym samym trybie zeznania pokrzywdzonego A. C., jednakże Sąd pominął przy ustalaniu stanu faktycznego jego opinię dotyczącą stanu finansów spółki (...), gdyż oceny i opinie przedstawiane przez świadków nie są przedmiotem dowodzenia w postępowaniu karnym.

Nadto Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym opinii biegłej z zakresu księgowości, które nie były kwestionowane przez strony, a ich prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i skorzystał z prawa
do odmowy składania wyjaśnień.

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie dalszych rozważań podkreślić należy, że pomimo nowelizacji przepisów procedury karnej ustawą z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 16 kwietnia 2016 r. postępowanie prowadzono według przepisów Kodeksu postępowania karnego w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 r., albowiem akt oskarżenia w niniejszej sprawie wniesiony został 20 lipca 2015 r., a przepis art. 25 ust. 1 przywołanej ustawy marcowej stanowi, że jeżeli na podstawie dotychczasowych przepisów po dniu 30 czerwca 2015 r. skierowano akt oskarżenia, postępowanie toczy się według przepisów dotychczasowych do prawomocnego zakończenia postępowania.

M.  K. oskarżony został o popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k.

Przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnia ten kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzymi mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Przepis ten chroni prawo własności, inne prawa majątkowe, jak również posiadanie.

Przedmiotem działania sprawcy jest z jednej strony osoba oszukana, a z drugiej mienie, które od niej uzyskuje. Inną osobą może być osoba fizyczna, osoba prawna, a także jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. Mienie obejmuje zarówno ruchomości, jak i nieruchomości oraz wszelkiego rodzaju prawa majątkowe.

Występek ten ma charakter powszechny, jego sprawcą może więc być każdy.

Zachowanie sprawcy musi polegać na wprowadzeniu pokrzywdzonego w błąd, wyzyskaniu jego błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Wprowadzenie w błąd polega na wywołaniu przez sprawcę u innej osoby mylnego wyobrażenia o istniejącej rzeczywistości, zaś wyzyskanie błędu na wykorzystaniu błędnego wyobrażenia takiej osoby, gdy sprawca o tym wie. Działania sprawcy nie muszą przyjmować jakiejś szczególnej formy. Konieczne jest natomiast by wynikiem działań sprawcy, podjętych w celu wprowadzenia w błąd lub wyzyskania błędu, było rozporządzenie mieniem. Rozporządzenie to musi pozostawać
w związku przyczynowym z działaniem sprawcy, a tym samym musi być wynikiem wyobrażenia sobie stanu rzeczy takim jakim przedstawia go sprawca, podczas gdy obiektywna rzeczywistość jest całkowicie lub w istotnym stopniu inna.

Przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. można popełnić tylko umyślnie – w zamiarze bezpośrednim kierunkowym. Zamiar kierunkowy musi obejmować zarówno cel, jak i sposób działania. Nadto sprawca musi chcieć uzyskać nienależną mu korzyść majątkową.

Występek ten jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Mając na uwadze powyższe oraz poczynione w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne Sąd stwierdził, że oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion czynu zabronionego z art. 286 § 1 k.k. albowiem nie zostało to udowodnione w toku przewodu sądowego.

W świetle dowodów przeprowadzonych na rozprawie nie budziło wątpliwości, iż oskarżony był prokurentem (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., jak również że zawarł w jej imieniu z pokrzywdzonym umowy na zakup kruszywa.

Natomiast oskarżenie nie przeprowadziło żadnego dowodu wskazującego, że do zawarcia transakcji doszło za pomocą wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Nie wykazano w toku przewodu sądowego by oskarżony w jakikolwiek sposób wprowadził w błąd pokrzywdzonego. Z materiału dowodowego nie wynikało także by zachowania o takim charakterze miały miejsce. Z opinii biegłej wynikało co prawda, że spółka (...) od stycznia 2010 r. nie regulowała na bieżąco wymagalnych zobowiązań, jednakże nie jest to tożsame z wprowadzeniem innej osoby w błąd lub wyzyskaniem jej błędu. Zauważyć również należy, iż w ocenie Sądu sam fakt zawierania kolejnych umów przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą, wobec której nawet toczą się już wcześniejsze postępowania egzekucyjne, nie może być utożsamiany z działaniem takiej osoby w celu oszukania nowych kontrahentów, jeżeli inne elementy zachowania takiej osoby nie wskazują na taki zamiar. Prowadziłoby to do niczym nieuzasadnionego poglądu, iż osoba taka nie powinna zaciągać już nowych zobowiązań, wobec niespłacenia dotychczasowych, a co za tym idzie do jej eliminacji z życia gospodarczego. Takie stanowisko oznaczałoby wszakże i to, że wierzyciele mogliby w praktyce nigdy nie zostać zaspokojeni. Tym bardziej w realiach niniejszej sprawy, gdzie oskarżony próbował dokonywać na rzecz pokrzywdzonego częściowej spłaty należności.

Mając na uwadze powyższe zgodnie z przepisem art. 5 § 2 k.p.k. (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 r.) wątpliwości, których nie usunięto w postępowaniu dowodowym Sąd rozstrzygnął na korzyść oskarżonego przyjmując, że okoliczności takie nie miały miejsca.

Reasumując, brak w zachowaniu sprawcy choćby jednego z elementów czynu zabronionego, powoduje zdekompletowanie jego znamion, a tym samym niemożność przypisania mu tego czynu. Tak więc skoro oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał wszystkich znamion czynu zabronionego z art. 286 § 1 k.k., zachodziła negatywna przesłanka procesowa z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. W tej sytuacji zgodnie z art. 414 § 1 k.p.k. Sąd wydał wyrok uniewinniający. Zgodnie z przepisem art. 632 pkt 1 k.p.k., wobec uniewinnienia oskarżonego Sąd kosztami procesu obciążył oskarżyciela posiłkowego, mając na uwadze przepis art. 640 § 1 i 2 k.p.k. Jednocześnie zasądzono od Skarbu Państwa opłatę z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu.