Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2016r. w Katowicach

sprawy z odwołania W. M. (W. M. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o wysokość świadczenia

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach z dnia 17 września 2015r. sygn. akt X U 1831/14

oddala apelację.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 2113/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 września 2015r. Sąd Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2014r. w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do przeliczenia świadczenia emerytalnego, przyznanego ubezpieczonej W. M. decyzją organu rentowego z dnia 31 stycznia 2014r., na podstawie art. 108 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przy wykorzystaniu akt rentowych ubezpieczonej Sąd Okręgowy ustalił, że decyzją
z dnia 31 stycznia 2014r., uzupełnioną decyzją z 19 lutego 2014r., organ rentowy przyznał ubezpieczonej W. M. (ur. (...)) prawo do emerytury w oparciu
o przepis art. 183 ustawy emerytalnej. Świadczenie wyniosło 1.011,22 zł. Wysokość emerytury, obliczona zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej, wyniosła 1.308,77 zł.
Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 2003r. do 2012r. oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru - 58,08%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową 3.080,84 zł
wyniosła 1.789,35 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił
249 miesięcy składkowych i 83 miesiące nieskładkowe. Wysokość świadczenia według
art. 26, ustalona została na podstawie następujących wartości: kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 82.664,95 zł,
kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 150.233,33 zł, średnie dalsze trwanie życia wynosi 248,60 miesięcy.

Wysokość emerytury obliczona zgodnie z zasadami określonymi art. 26 ustawy emerytalnej, wyniosła zatem (82.664,95 zł + 150.233,33 zł) : 248,60 = 936,84 zł. Wysokość emerytury, według art. 183 ustawy emerytalnej, wobec osiągnięcia przez ubezpieczoną wieku uprawniającego do emerytury w 2013r., wyniosła: 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 261,75 zł, 80 % emerytury obliczonej na podstawie
art. 26 ustawy emerytalnej, tj. 749,47 zł. Łącznie 1.011,22 zł. Wypłata świadczenia została zawieszona z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia przez ubezpieczoną.

Według ustaleń Sądu Okręgowego, ubezpieczona do 31 maja 2014r. pozostawała
w zatrudnieniu w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Sp. z o.o. w P..

Dnia 2 czerwca 2014r. ubezpieczona złożyła wniosek o przeliczenie świadczenia. Zaskarżoną decyzją z 3 lipca 2014r. organ rentowy ustalił ubezpieczonej wysokość emerytury i podjął jej wypłatę, począwszy od 1 czerwca 2014r. Organ rentowy obliczył wysokość emerytury, zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej, przyjmując dotychczasową
podstawę wymiaru świadczenia i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru - 58,08%. Podstawa wymiaru, obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy
wymiaru przez kwotę bazową 3.080,84 zł, wyniosła 1.789,35 zł. Przy ustalaniu
wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 256 miesięcy składkowych i 85 miesięcy nieskładkowych. Po zmianie stażu pracy emerytura wyniosła 1.345,54 zł. Na wysokość emerytury, według art. 26, składają się: kwota składki zaewidencjonowana na koncie,
z uwzględnieniem waloryzacji, wynosi 77.625,53zł, kwota zwaloryzowanego
kapitału początkowego wynosi 136.499,31 zł, średnie dalsze trwanie życia wynosi
245,40 miesięcy.

Wysokość emerytury wyniosła zatem (77.625,53 zł+136.499,31 zł) : 245,40 =
872,55 zł.

Wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2013r., wysokość emerytury obliczona według art. 183, wyniosła:

- 20 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 269,11 zł,

- 80 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej, tj. 698,04 zł, łącznie 967,15zł.

W piśmie procesowym z 9 września 2014r. organ rentowy wyjaśnił, że różnice
w kwotach składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji i kwoty waloryzowanego kapitału początkowego pomiędzy decyzją z 19 lutego 2014r., a decyzją
z 3 lipca 2014r., wynikają z waloryzacji składek i kapitału początkowego. Organ rentowy zaznaczył, że jeśli ustalenie emerytury następuje w I lub w II kwartale (ale w okresie kwiecień - maj) np. 2014r., wówczas kwota składek poddana ostatniej rocznej waloryzacji
(tj. kwota składek na dzień 31 stycznia 2012r., zwaloryzowana za 2012r.), powinna być włączona w cykl waloryzacji kwartalnych, poczynając od waloryzacji za I kwartał 2013r.,
w II kwartale, ale w czerwcu np. 2014r, wówczas kwota składek poddana ostatniej rocznej waloryzacji (tj. kwota składek na dzień 31 stycznia 2013r., zwaloryzowana za 2013r.),
nie podlega żadnej waloryzacji kwartalnej, w III lub w IV kwartale np. 2014r., wówczas kwota składek poddana ostatniej rocznej waloryzacji (tj. kwota składek na dzień 31 stycznia 2013r., zwaloryzowana za 2013r.), powinna być włączona w cykl waloryzacji kwartalnych, poczynając od waloryzacji za I kwartał 2014r.

W kolejnym piśmie procesowym z 26 września 2014r. organ rentowy wskazał,
że stwierdzona w przypadku ubezpieczonej zmiana składek wynika tylko z wykonanej waloryzacji składek. Dla ubezpieczonej wykonano zlecenie waloryzacji przy przyznaniu pierwszorazowym świadczenia na datę uprawnień od 1 grudnia 2013r. - kwota waloryzowanych składek wyniosła 82.664,95 zł. Następnie wykonano ponowne obliczenie waloryzacji składek po ustaniu zatrudnienia, prawo od 1 czerwca 2014r., składki do 5/2014, kwota składek - 77.652,53 zł, brak zmian składek. Organ rentowy zaznaczył, że niższa kwota składek wynika z wykonanej waloryzacji rocznej, która jest z reguły bardziej korzystna,
niż waloryzacja kwartalna zastosowana przy pierwszorazowym ustalaniu wysokości świadczenia.

Dokonując rozważań prawnych, Sąd Okręgowy powołał się na treść art. 183 i art. 108 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 748), uznając odwołanie za uzasadnione.

Motywując swoje rozstrzygniecie Sąd Okręgowy wskazał, że w niniejszej sprawie organ rentowy decyzją z 31 stycznia 2014r., uzupełnioną decyzją z 19 lutego 2014r., przyznał odwołującej emeryturę na podstawie art. 183 ustawy emerytalnej, przy czym, jej wypłata została zawieszona z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia przez ubezpieczoną. W dniu
2 czerwca 2014r. ubezpieczona złożyła wniosek o wznowienie wypłaty świadczenia
i przeliczenie wysokości świadczenia.

W tej sytuacji, wniosek ubezpieczonej złożony w dniu 2 czerwca 2014r., winien być - zdaniem Sądu I instancji - rozpoznany przez organ rentowy, zgodnie z art. 183 ust. 6 ustawy emerytalnej. Wniosek ten, zgodnie z intencją ubezpieczonej, stanowił wniosek o przeliczenie wysokości świadczenia (co przyznał organ rentowy zarówno w odpowiedzi na odwołanie,
jak i w piśmie z 9 września 2014r.), a nie wniosek o przyznanie prawa do emerytury,
gdyż prawo to zostało już przyznane ubezpieczonej decyzją z 31 stycznia 2014r., uzupełnioną decyzją z 19 lutego 2014r. Stąd też wniosek ten, wobec podlegania przez ubezpieczoną
po dniu przyznania emerytury ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, należało - zdaniem Sądu Okręgowego - rozpoznać na podstawie art. 108 ustawy emerytalnej, a zatem,
poprzez powiększenie emerytury ubezpieczonej o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury
i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku ubezpieczonej w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury. W praktyce ponowne ustalanie wysokości emerytury wygląda więc w ten sposób, że do kwoty obliczonej w pierwszej decyzji ustalającej wysokość świadczenia, zgodnie
z art. 183 ustawy, dodawana jest kwota obliczona w sposób wskazany w art. 108 ustawy. Organ rentowy, rozpoznając wniosek ubezpieczonej z 2 czerwca 2014r., obliczył wysokość świadczenia w ten sposób, że wysokość emerytury, według art. 53 ustawy emerytalnej,
po doliczeniu stażu pracy, ustalił na kwotę 1.345,54 zł. Z kolei wysokość emerytury
na podstawie art. 26 i 183 ustawy emerytalnej ponownie ustalił na podstawie kwot zwaloryzowanych składek i kapitału początkowego.

Sąd Okręgowy podkreślił, że stosowanie przepisu art. 108 ustawy emerytalnej zakłada niezmienność części świadczenia emerytalnego wyliczonego w pierwszej decyzji
o przyznaniu prawa do emerytury, zgodnie z art. 53 ustawy oraz zgodnie z art. 26 ustawy, albowiem do tych wartości - ustalając ponownie wysokość emerytury w trybie art. 108 ust. 2 ustawy emerytalnej - dodawana jest kwota obliczona w sposób wskazany w art. 108 ustawy.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy.

Zaskarżając wyrok Sądu Okręgowego w całości, apelujący zarzucił temuż Sądowi naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 25 i 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a to poprzez nieuprawnione przyjęcie, iż w efekcie zgłoszenia przez ubezpieczoną w dniu 2 czerwca 2014r. wniosku
o wznowienie wypłaty świadczenia, bezzasadne jest dokonanie przez Zakład ponownego ustalenia wysokości świadczenia w trybie wskazanych wyżej przepisów, a właściwe
jest jedynie przeliczenie emerytury na podstawie art. 108 powyższej ustawy.

Wskazując na powyższe zarzuty, organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, względnie uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że wypłata emerytury ulega zawieszeniu
bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym
w decyzji organu rentowego. Inaczej mówiąc, osobie, która spełnia warunki do przyznania prawa do emerytury, ale kontynuuje zatrudnienie, takie świadczenie przyznaje się,
ale nie podejmuje się jego wypłaty. Dla takiej osoby - w podstawie obliczenia jej emerytury - uwzględnia się kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem ich waloryzacji), zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od którego została przyznana emerytura
oraz kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Takie obliczenie nie jest jednak - zdaniem apelującego - zgodnie z art. 25 i 26 ustawy, ostatecznym obliczeniem emerytury i ma charakter jedynie zaliczkowy. Zgodnie bowiem
z treścią art. 25 ustawy emerytalnej, podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek
na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego.

Ostateczne obliczenie wysokości emerytur, zgodnie z art. 25 i 26 ustawy emerytalnej, może nastąpić najwcześniej po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury w związku z rozwiązaniem stosunku pracy umożliwiającego ustalenie miesiąca, od którego przysługuje wypłata emerytury. Po zgłoszeniu takiego wniosku organ rentowy ponownie ustala podstawę obliczenia emerytury, uwzględniając również kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne
(z uwzględnieniem ich waloryzacji), zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego
do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Zakład oblicza następnie emeryturę, dzieląc podstawę obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury.

Organ rentowy podkreślił, że przepis art. 108 ustawy emerytalnej ma natomiast jedynie zastosowanie do składek na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowanych
na koncie ubezpieczonego, poczynając od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy.

Wniosek o podjęcie wypłaty emerytury - w związku z rozwiązaniem stosunku pracy - oznacza ostateczne ustalenie daty faktycznego przejścia na emeryturę. Datą tą jest dzień,
od którego przysługuje wypłata emerytury.

Nadto apelujący podniósł, że data podjęcia wypłaty świadczenia musi mieć wpływ
na wysokości zwaloryzowanych składek, wartość zwaloryzowanego kapitału początkowego, a także określenie średniego dalszego trwania życia, a w efekcie ostateczną wysokość emerytury. Jeśli, jak też było w przypadku zaskarżonej decyzji, ustalenie emerytury następuje w miesiącu czerwcu 2014r., wówczas kwota poddana ostatniej rocznej waloryzacji (tj. kwota na dzień 31 stycznia 2013r.) nie podlega żadnej waloryzacji kwartalnej. Tym samym, wysokość tego świadczenia będzie niższa od wysokości świadczenia ustalonego w pierwszym kwartale. Taka sytuacja ma podłoże wyłącznie czysto matematyczne, wynikające z ilości,
a szczególnie wartości mnożników, a to wskaźników waloryzacji kwartalnie.

Organ rentowy zwrócił również uwagę, że zaskarżoną decyzją dokonał doliczenia składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonej do dnia 31 maja 2014r. Doliczenie
to zostało dokonane zgodnie z założeniami art. 25 ustawy emerytalnej, tj. w wysokości składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji ustalonej decyzją
o przyznaniu emerytury z dnia 30 stycznia 2014r. zawierają się składki jedynie do dnia
30 listopada 2013r. Natomiast, w zaskarżonej decyzji z dnia 3 lipca 2014r. (o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury), przy wykazanych składkach zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji, widnieją składki zgromadzone na koncie aż do dnia 31 maja 2014r. W niniejszej sytuacji niemożliwe było - zdaniem organu rentowego - dokonanie przeliczenia w trybie art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w sytuacji, gdy konieczne, wedle obowiązujących przepisów, jest ustalenie emerytury w trybie
art. 25 (o czym była informowana ubezpieczona w decyzji z lutego 2014r., akceptując w pełni treść tej decyzji, doprowadzając do jej uprawomocnienia). Apelujący zaznaczył,
że przeliczenie z zastosowaniem art. 108 może mieć bowiem miejsce w przypadku ubezpieczonej dopiero po dniu 1 czerwca 2014r., a więc po dniu podjęcia wypłaty świadczenia emerytalnego dla ubezpieczonej, a także po spełnieniu warunków określonych
w przepisach prawa, w tym oczywiście, po złożeniu przez nią stosownego wniosku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Przyjmując ustalenia poczynione przez Sąd pierwszej instancji, jako własne, uznał,
że apelacja organu rentowego jest bezzasadna.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został prawidłowo przedstawiony przez Sąd Okręgowy, który wywiódł zeń logiczne oraz znajdujące oparcie we właściwie wskazanych przepisach prawa materialnego wnioski. Nie budzą wątpliwości Sądu Apelacyjnego także trafność rozstrzygnięcia i rozważania przedstawione na jego uzasadnienie, dlatego w całości przyjmuje je za własne.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do dokonanego przez organ rentowy ponownego ustalenia podstawy obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonej
(w szczególności przyjętego mechanizmu waloryzacji składek i kapitału początkowego),
w sytuacji, gdy prawo do emerytury, nabyte z mocy art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016r., poz. 887 – t.j., dalej jako ustawa emerytalna), zostało przyznane i ustalone co do wysokości od dnia
1 grudnia 2013r. decyzją organu rentowego dnia 31 stycznia 2014r., z jednoczesnym zawieszeniem wypłaty świadczenia, z uwagi na kontynuowanie przez uprawnioną zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy bez rozwiązania stosunku pracy.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, słusznie Sąd Okręgowy przyjął, że prawo do emerytury zostało przyznane wnioskodawczyni decyzją z 31 stycznia 2014r. i to według zasad
i w wysokości wskazanej w tej decyzji, Decyzja ta, co do zasady nie została zakwestionowana przez żadną ze stron niniejszego postępowania. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 6 października 2015r., III UZP 9/15 (niepublikowanym) wskazał,
że kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz. Takie samo stanowisko zostało wskazane i szczegółowo uzasadnione w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2015r., III UZP 12/15 (LEX nr 1962536). Podzielając w pełni powyższe stanowiska, Sąd Apelacyjny podkreśla, że skoro organ rentowy w decyzji z dnia
31 stycznia 2014r. przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury, obliczonej na podstawie
art. 183 ustawy emerytalnej i zawieszonej z uwagi na kontynuowanie przez nią zatrudnienia
u dotychczasowego pracodawcy bez rozwiązania stosunku pracy, to wyliczenie jej ponownie świadczenia po okresie kontynuowania zatrudnienia, w dniu wydania zaskarżonej decyzji
z 3 lipca 2014r. nie jest prawidłowe.

Podać należy, iż kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko (jedynie) raz, albo w dniu nabycia prawa do świadczenia, albo w dniu realizacji ryzyka (obecnie jedynym ryzykiem jest rozwiązanie stosunku pracy). Tak ustalona już raz emerytura może być już tylko powiększona w przypadku dalszego opłacania składek w sposób podany w art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z tym przepisem, mechanizm przeliczenia emerytury polega na zwiększeniu świadczenia obliczonego według reguł określonych w art. 26 ustawy o iloraz zwaloryzowanych składek zaewidencjonowanych
na koncie pracującego emeryta po dniu ustalenia prawa do emerytury i wyrażonego w miesiącach średniego trwania życia ustalonego dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Wypada bowiem zauważyć, że w odniesieniu do emerytury nabytej na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej,
nie ma odpowiednika z art. 110 tej ustawy, pozwalającego na ponowne ustalenie świadczenia w sytuacji zawieszenia prawa, ze względu na nierozwiązanie stosunku pracy i taki sposób przeliczenia świadczenia nie mógłby dotyczyć wnioskodawczyni. Tak też, dalej podkreślić należy, że w dniu wejścia w życie art. 25 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jedynym tylko ryzykiem emerytalnym było osiągnięcie wieku emerytalnego, a zatem wypłata emerytury przysługiwała bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Stąd tylko zostało użyte w tym przepisie określenie „miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury”
i nie wynikało ono z rozróżnienia pojęcia „przyznania emerytury” i „daty wypłaty emerytury”, gdyż przejście na emeryturę nie było zależne od ustania stosunku pracy.
Sama decyzja wydawana była tylko jeden raz i w ustawie nie przewidziano przepisu ustalającego tryb przeliczenia podstawy wymiaru emerytury w systemie zdefiniowanej składki. Dla porządku warto przypomnieć, że stosownie do art. 26 ust. 1 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 ustawy. Mający zastosowanie z mocy tego odesłania przepis art. 25 ust. 1 wskazuje, jako podstawę obliczenia emerytury kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego, określonego
w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa
w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych
z zastrzeżeniem ust. 1 a i 1 b oraz art. 185 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie natomiast z art. 25 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, waloryzacja składek polega na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji, o jakim mowa w ust. 6-10 tego artykułu. W świetle art. 25 ust. 3 ustawy, składki te podlegają w pierwszym rzędzie waloryzacji rocznej, od dnia 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za 2000r., natomiast waloryzacja kwartalna, uregulowana
w art. 25a ustawy, stanowi jej uzupełnienie. Z przepisu art. 25 ust. 4 cyt. ustawy wynika,
że waloryzacji podlega kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego
na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzona waloryzacja, powiększona o kwoty
z tytułu przeprowadzonych waloryzacji. Wskaźnik waloryzacji składek jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu
o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego. Roczna waloryzacja polega na tym, że w czerwcu danego roku waloryzuje się składki należne do końca poprzedniego roku kalendarzowego, a podlegające zaewidencjonowaniu na koncie ubezpieczonego do dnia 31 stycznia roku, w którym przeprowadzana jest waloryzacja
(roku waloryzacji). Waloryzację roczną składek przeprowadza się w dniu 1 czerwca z tego względu, że wskaźnik takiej waloryzacji za poprzedni rok ogłaszany jest do dnia 25 maja kolejnego roku. Waloryzacja składek przeprowadzana w danym roku oznacza zatem podwyższenie kwoty składek należnych do końca poprzedniego roku, a wpłaconych do dnia 31 stycznia roku waloryzacji. Wyznaczenie daty 31 stycznia, jako dnia ustalenia stanu konta podlegającego rocznej waloryzacji wynika z tego, że zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wpłaty składek za dany miesiąc należy dokonać do określonego dnia następnego miesiąca, zatem wpłata składki za grudzień danego roku następuje w styczniu kolejnego roku. Natomiast składki należne za okres
po zakończeniu danego roku obrachunkowego, które nie zostaną objęte kolejną roczną waloryzacją (gdyż ta nastąpi już po przyznaniu i obliczeniu wysokości świadczenia) podlegają waloryzacji kwartalnej, o jakiej mowa w art. 25a ustawy o emeryturach i rentach
z FUS. W uwzględnieniu cytowanego powyżej przepisu waloryzowana jest kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane
w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych. Podobnie, jak w przypadku waloryzacji, rocznych, także i w tym przypadku mechanizm waloryzacji ma narastający charakter i oznacza dodawanie kwoty wynikającej z poprzedniej waloryzacji i kwoty składek za dany kwartał oraz podwyższanie tak uzyskanej sumy wskaźnikiem waloryzacji. Sam wskaźnik waloryzacji jest wynikiem algorytmu podobnego do stosowanego przy waloryzacji rocznej,
z tą różnicą, że chodzi o stosunek cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja do poprzedniego kwartału, powiększony o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w kwartale, za który przeprowadzana jest waloryzacja w stosunku do kwartału poprzedniego. Mając na uwadze powyższe zasady obliczania świadczenia emerytalnego, Sąd Apelacyjny wskazuje,
że wysokość emerytury wnioskodawczyni w systemie zdefiniowanej składki ustalona została prawidłowo w decyzji z dnia 31 stycznia 2014r., tj. w dniu nabycia przez nią prawa
do emerytury. Skoro zatem kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz, albo w dniu nabycia prawa, albo w dniu realizacji ryzyka (obecnie rozwiązania stosunku pracy), to - jeżeli ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o ustalenie prawa
do emerytury w dniu 11 grudnia 2013r. i na ten wniosek organ rentowy przyznał jej emeryturę od dnia 1 grudnia 2013r. w wysokości ustalonej decyzją z 31 stycznia 2014r. - wysokość tak przyznanego świadczenia nie może już ulec obniżeniu. Oznacza to, iż organ rentowy, mając na uwadze przedmiotowy wniosek ubezpieczonej z dnia 2 czerwca 2014r.
o wznowienie wypłaty przyznanej jej już emerytury i jej przeliczenie z uwzględnieniem składek, które wpłynęły na jej konto po przyznaniu świadczenia do momentu rozwiązania stosunku pracy, tj. 31 maja 2014r., winien nie wydawać decyzji niejako od nowa przyznającej wnioskodawczyni emeryturę i od nowa wyliczać świadczenie, a podjąć od dnia 1 czerwca 2014r. wypłatę świadczenia ustalonego decyzją z dnia 31 stycznia 2014r. Do tak przyznanego świadczenia należało zatem - jak słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji - doliczyć dalsze opłacanie przez wnioskodawczynię składek w okresie od 1 grudnia 2013r. do 31 maja 2014r. na zasadzie art. 108 ustawy emerytalnej i z uwagi na mieszany sposób obliczenia emerytury (art. 183 ust. 5 ustawy), uwzględnić w wysokości świadczenia pozostały okres zatrudnienia po dniu wydania decyzji ustalającej prawo do emerytury od 1 grudnia 2013r.

Uwzględniając przedstawione rozważania Sąd Apelacyjny, na mocy art. 385 k.p.c., orzekł o oddaleniu apelacji organu rentowego, jako całkowicie bezzasadnej.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR