Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gorlicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2016 r. w Gorlicach

sprawy z powództwa S. P.

przeciwko Bankowi (...) S.A. w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia wykonalności bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 3 września 2001r. wystawiony przez Bank (...) S.A. w W. zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 4 września 2012r. w sprawie (...)w stosunku do powódki S. P.,

II.  zasądza od pozwanego Banku (...) S.A. w W. na rzecz powódki S. P. kwotę 3 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Banku (...) S.A. w W. do Skarbu Państwa Kasa Sądu Rejonowego w Gorlicach kwotę 3 127 zł tytułem opłaty od uiszczenia której była zwolniona powódka.

SSR Magdalena Penar

ZARZĄDZENIE

-(...)

- (...)

G.,(...)

Sygn. akt I C 488/15

UZASADNIENIE

Powódka S. P. w pozwie skierowanym przeciwko Bankowi (...) S.A. w W. domagała się pozbawienia wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego nr 68/2001 r. z dnia 3.09.2001 r. wystawionego przez pozwanego, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 4.09. (...). wydanym w sprawie I Co 762/12.

Uzasadniając swoje roszczenie twierdziła, że do bankowego tytułu egzekucyjnego nie stosuje się art. 125 k.c., przewidującego 10 letni termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu. Wskazała, że po wypowiedzeniu umowy kredytowej przedawnienie rat wymagalnych przed wypowiedzeniem umowy będzie się liczyło od dnia ich wymagalności, a te, które stały się natychmiast wykonalne po wypowiedzeniu kredytu, będą przedawniały się po upływie 3 lat od wypowiedzenia umowy kredytowej. Zarzuciła, że postanowieniem z dnia 29.04.2011 r. w sprawie o sygn. I Ns 894/10 Sąd Rejonowy w Gorlicach stwierdził, że spadek po A. S. (1) nabyły wprost dzieci A. S. (2) i S. P. i w chwili nabycia spadku, roszczenie banku było już przedawnione.

Pozwany Bank (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa. Wskazywał, że roszczenie nie jest przedawnione, bowiem 3 letni termin przedawnienia został przerwany przez złożenie w dniu 11.09.2011 r. wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, następnie wniosku o wszczęcie egzekucji w sprawie KM 944/01 z dnia 30.10.2001 r., wniosku o wszczęcie egzekucji w sprawie KM 1067/10 z dnia 24.06.2010 r., wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercom dłużników z dnia 28.11.2012 r. Niezależnie od tego twierdził, że wobec faktu, iż uzyskał wobec dłużników tytuł wykonawczy, do liczenia terminu przedawnienia należy zastosować art. 125 k.c. i 10 –letni termin przedawnienia roszczeń.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14.07.1997 r. pomiędzy Bankiem (...) S.A. II Oddział w K. oraz A. S. (3) i A. S. (1) została zawarta umowa nr (...) o kredyt ratalny na zakup samochodu produkcji D. w kwocie 30.000 zł z ostatecznym terminem spłaty oznaczonym na dzień 30.06.2002 r. Kredyt miał być spłacany w 60 ratach po 500 zł. każda. W związku z brakiem spłaty zadłużenia, pozwany pismem z dnia 15.11.2000 r. wypowiedział A. S. (3) i A. S. (1) umowę kredytową z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia.

/ dowód: umowa kredytowa z 14.07.1997 r. k.63-67, pismo z 15.11.2000 r. k.68/ Następnie w dniu 3.09.2001 r. Bank (...) S.A. w W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), zaś w dniu 11.09.2001 r. wystąpił do Sądu Rejonowego w Gorlicach z wnioskiem o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Postanowieniem z dnia 8.10.2001 r., sygn. akt I Co 529/01 Sąd Rejonowy w Gorlicach nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) przeciwko A. S. (3) i A. S. (1).

/dowód: wniosek z 11.09.2001 r. k.69, postanowienie z 8.10.2001 r. k.70, bankowy tytuł egzekucyjny (...) k.71/

W dniu 30.10.2001 r. Bank (...) S.A. w W. skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorlicach C. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko A. S. (3) i A. S. (1) na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 8.10.2001 r., sygn. akt I Co 529/01. Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte zawiadomieniem z dnia 27.11.2001 r. i toczyło się pod sygn. akt KM 944/01. W toku tego postępowania wyegzekwowana została kwota 3 187,62 zł. Postanowieniem z dnia 10.03.2008 r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 823 k.p.c., z uwagi na fakt, iż wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia egzekucji.

/dowód: bankowy tytuł egzekucyjny (...) k.71, wniosek z 30.10.2001 r. k.72, postanowienie z 10.03.2008 r. k.73, zawiadomienie z 27.11.2001 r. k.108, zeznania powódki S. P. protokół rozprawy z 10.06.2016 r. 00:11:14-00:17:27/

W dniu 24.06.2010 r. Bank (...) S.A. w W. ponownie skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorlicach C. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko A. S. (3) i A. S. (1) na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 8.10.2001 r., sygn. akt I Co 529/01. Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte zawiadomieniem z dnia 30.06.2010 r. i toczyło się pod sygn. akt KM 1067/10. Postanowieniem z dnia 13.07.2010 r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne w stosunku do A. S. (3) w oparciu o art. 824 par 1. pkt. 2 k.p.c., bowiem dłużnik nie żył od 3.05.2006 r. Postanowieniem z dnia 14.12.2010 r. komornik zawiesił postępowanie egzekucyjne w stosunku do A. S. (1) z uwagi na jej śmierć w dniu 1.11.2010 r. na podstawie art. 819 k.p.c. , zaś postanowieniem z dnia 30.01.2012 r. postępowanie egzekucyjne zostało umorzone w oparciu o art. 823 k.p.c.

/dowód: wniosek z 24.06.2010 r. k.74,75, postanowienie z 13.07.2010 r. k.76, postanowienie z 14.12.2010 r. k.77, zaświadczenie z 30.01.2012 r.k.78, zeznania powódki S. P. protokół rozprawy z 10.06.2016 r. 00:11:14-00:17:27, akta KM 1067/10: zawiadomienie z 30.06.2010 r. k.9, akta I Co 762/12: postanowienie w sprawie I Ns 384/10 k.3, postanowienie w sprawie I Ns 894/10 k.4/

W dniu 28.06.2012 r. Bank (...) S.A. w W. skierował do Sądu Rejonowego w Gorlicach wniosek w trybie art. 788 k.p.c. o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko następcom prawnym A. S. (3) i A. S. (1): S. P. i A. S. (2). Postanowieniem z dnia 4.09.2012 r. w sprawie I Co 762/12 Sąd Rejonowy w Gorlicach nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) wydanemu przeciwko A. S. (3) i A. S. (1), zaopatrzonemu w klauzulę wykonalności do sygn. akt I Co 529/01, przeciwko A. S. (2) i S. P., na których przeszły solidarnie obowiązki dłużników A. S. (3) i A. S. (1).

/dowód: wniosek z 28.06.2012 r. k.79,80, postanowienie z 4.09.2012 r. k.83,84, akta I Co 762/12: wniosek k.1,2/

Na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przeciwko A. S. (2) i S. P. postanowieniem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 4.09.2012 r. w sprawie I Co 762/12, Bank (...) S.A. w W. w dniu 28.11.2012 r. skierował do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorlicach C. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko następcom prawnym A. S. (3) i A. S. (1). Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte zawiadomieniem z dnia 18.12.2012 r. i toczy się pod sygn. akt KM 2550/12.

/dowód: wniosek z 28.11.2012 r. k.81,82, akta KM 2550/12: zawiadomienie k.8,10/

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny i wynika z powołanych powyżej dokumentów oraz zeznań powódki S. P., które w tym zakresie nie nasuwają zastrzeżeń i zasługują na wiarę.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części, albo jego ograniczenia, jeśli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązane wygasło lub nie może być egzekwowane, a gdy tytułem jest orzeczenie sądowe – dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeśli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Celem wskazanego powyżej powództwa jest udaremnienie możliwości przeprowadzenia jakichkolwiek czynności egzekucyjnych na podstawie danego tytułu wykonawczego. Przez zdarzenia określone w powołanym przepisie należy z kolei rozumieć okoliczności faktyczne, z którymi przepisy prawa materialnego wiążą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego.

Do zdarzeń powodujących niemożność egzekwowania świadczeń zalicza się przede wszystkim przedawnienie roszczenia (tak SN w orzeczeniach dnia 27.02.1969 r., II CZ 37/69, OSPiKA 1970, nr 2 poz. 34, z dnia 13.04.1972 r., I Cz 35/72, (...) 1972, nr 21, s.2).

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt. 1 i 2 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, przez wszczęcie mediacji. Zgodnie z 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu biegu terminu przedawnienia, biegnie on na nowo.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że w sprawie niniejszej znajduje zastosowanie trzyletni termin przedawnienia, bowiem roszczenie Banku (...) S.A. w W. pozostaje w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 118 k.c.). Bankowy tytuł egzekucyjnym zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem sądu nie należy do żadnej z kategorii orzeczeń wymienionych w art. 125 § 1 k.c. Bankowy tytuł egzekucyjny nie jest wydawany przez niezależny organ rozpoznający sprawę merytorycznie, natomiast postępowanie klauzulowe nie ma charakteru rozpoznawczego, w którym sąd bada zasadność roszczeń powoda, ale ma jedynie na celu sprawdzenie formalnych przesłanek nadania klauzuli wykonalności. Nadając klauzulę wykonalności sąd stwierdza, że wystawiony przez bank tytuł nadaje się do realizacji w drodze egzekucji. Ustalenie natomiast, czy dochodzona przez bank należność rzeczywiście istnieje i czy została wskazana w bankowym tytule egzekucyjnym we właściwej wysokości, wykracza poza zakres kognicji sądu przy nadawaniu klauzuli wykonalności. Tym samym rozciągnięcie skutków z art. 125 § 1 k.c. na tytuły egzekucyjne wymienione w art. 96-98 ustawy Prawo bankowe nie znajduje żadnego uzasadnienia (tak wyrok SA w Katowicach z 26.11.2015 r., I A Ca 664/15, LEX 1950332, wyrok SA w Białymstoku z 7.02.2014 r., I A Ca 687/13, LEX 1437877).

Wskazać należy, iż określona w art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. czynność przerywa bieg terminu przedawnienia tylko w odniesieniu do tego samego roszczenia, którego ona dotyczy, a nie w stosunku do pozostałych roszczeń wynikających z danego stosunku prawnego. Tożsamość roszczenia oznacza jego tożsamość podmiotową oraz tożsamość przedmiotową. Nie wystarczy więc tylko identyczność wierzytelności, ale niezbędna jest identyczność osób, na rzecz których lub przeciwko którym dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana (tak SN w orzeczeniach z 29.06.2016 r., III CZP 29/16, Biul. SN 2016/6/10, z 30.09.2015 r., I CSK 863/14, LEX 1813470, z 19.11.2014 r., II CSK 196/14, OSNC 2015/12/145).

Tym samym - z uwagi na brak tożsamości podmiotowej - nie przerwały przedawnienia w stosunku do S. P. czynności podejmowane przez Bank (...) S.A. w W. w stosunku do A. S. (3) i A. S. (1) tj.:

1.  złożenie w dniu 1.09.2001 r. do Sądu Rejonowego w Gorlicach z wniosku o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) klauzuli wykonalności zakończonego postanowieniem z dnia 8.10.2001 r., sygn. akt I Co 529/01,

2.  złożenie w dniu 30.10.2001 r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorlicach C. B. wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie powyższego tytułu wykonawczego toczącego się do sygn. KM 944/01 (niezależnie od tego stwierdzić należy, iż postępowanie to zostało umorzone na podstawie art. 823 k.p.c., z uwagi na fakt, iż wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia egzekucji, a tym samym stosując na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. przepis art. 182 § 2 k.p.c. uznać należy, iż wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w tej sprawie nie wywarł żadnych skutków, jakie przepisy wiążą ze złożeniem takiego wniosku – tak SN w wyroku z 10.10.2003 r., II CK 113/02, OSP 2004/11/141),

3.  złożenie w dniu 24.06.2010 r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gorlicach C. B. wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie powyższego tytułu wykonawczego toczącego się do sygn. KM 1067/10.

W związku z powyższym zasadne jest twierdzenie S. P., że złożenie w dniu 28.06.2012 r. przez Bank (...) S.A. w W. do Sądu Rejonowego w Gorlicach wniosku w trybie art. 788 k.p.c. o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko następcom prawnym A. S. (3) i A. S. (1): S. P. i A. S. (2) nastąpiło już po upływie 3 letniego terminu przedawnienia roszczenia wynikającego z umowy nr (...) o kredyt ratalny.

Mając na uwadze powyższe uznać należało, iż podniesiony przez powódkę zarzut przedawnienia roszczenia zasługiwał na uwzględnienie, a w konsekwencji tytuł wykonawczy winien być pozbawiony wykonalności, co mając na względzie orzeczono jak w pkt. I wyroku na podstawie powołanych przepisów.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, które uzasadniały obciążenie pozwanego kosztami poniesionymi przez powódkę (koszty zastępstwa prawnego) oraz wyłożonymi przez Skarb Państwa (opłata od pozwu, od uiszczenia której zwolniona była powódka).

SSR Magdalena Penar

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)