Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2016 roku

Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Orlikowski

Protokolant sekretarz Hanna Jankowska

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2016 roku w Starogardzie Gdańskim

sprawy z powództwa małoletniej A. P. zastępowanej przez matkę M. P.

przeciwko K. P. (1)

o alimenty i podwyższenie alimentów

I.  Powództwo oddalić.

II.  Zasądzić od powódki M. P. na rzecz pozwanego K. P. (1) kwotę 60(sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Przed Sądem Rejonowym w S. (...)toczyło się postępowanie z powództwa K. P. (1)przeciwko M. P.o zapłatę- sygn. akt (...). W odpowiedzi na pozew w wyżej wymienionej sprawie, M. P.wniosła o zasądzenie od K. P. (1)na rzecz małoletniej córki stron A. P.alimentów w wysokości 800 zł miesięcznie za okres od dnia 23 grudnia 2013 r. do dnia 17 czerwca 2014 r. w łącznej kwocie 4693 zł. Powyższe żądanie zostało przekazane III Wydziałowi Rodzinnemu i Nieletnich tutejszego Sądu do odrębnego rozpoznania.

Pismem z dnia 12 stycznia 2016 r. powódka wniosła o rozszerzenie powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej A. P. alimentów w wysokości 1.000 zł miesięcznie od 1 lipca 2013 r. do 17 czerwca 2014 r. płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej- M. P. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz o zabezpieczenie powództwa na czas trwania postępowania poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej alimentów w wysokości 1.000 zł miesięcznie, płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej- M. P..

K. P. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz wniosku o zabezpieczenie roszczenia w całości.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 13 stycznia 2016 r. oddalono wniosek o zabezpieczenie roszczenia.

Kolejnym pismem z dnia 26 stycznia 2016 r. powódka wniosła o rozszerzenie powództwa z dnia 12 stycznia 2016 r. poprzez podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w G. (...)z dnia (...)r. sygn. akt (...) z kwoty 800 zł do kwoty 1000 zł miesięcznie, poczynając od daty wniesienia pozwu.

W odpowiedzi na powyższe pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia A. P. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego K. P. (1) i M. P../bezsporne - akt urodzenia dziecka/

Rodzice małoletniej pozostawali w separacji faktycznej od października 2011 r. W dniu 23 grudnia 2013 r. K. P. (1)wniósł do Sądu Okręgowego w G. (...)pozew o rozwód przeciwko M. P.– sprawa o sygn. akt (...)W toku postępowania rozwodowego, Sąd Okręgowy w G. (...)postanowieniem z dnia (...)r. udzielił zabezpieczenia na czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie K. P. (1)do łożenia tytułem alimentów na rzecz małoletniej A. P.kwoty po 800 zł miesięcznie płatnej z góry miesięcznie do rąk matki M. P.. Następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w G. (...)z dnia (...)r. w sprawie o sygn. akt (...)rozwiązano przez rozwód związek małżeński K. P. (1)i M. P., wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono matce, ograniczając władzę rodzicielską K. P. (1)do prawa współdecydowania o istotnych sprawach córki związanych ze sposobem leczenia, kształceniem oraz wyjazdami zagranicznymi. Kosztami wychowania i utrzymania małoletniej Sąd obciążył oboje rodziców ustalając udział pozwanego na rzecz małoletniej na kwotę 800 zł miesięcznie, obciążając pozostałymi kosztami utrzymania i wychowania małoletniej A. P.matkę. W dacie orzekania obowiązku alimentacyjnego w postępowaniu rozwodowym, K. P. (1)i M. P.wraz z małoletnią A. P.zamieszkiwali w jednym domu w Z., będącym własnością K. P. (1)– powódka z matką zamieszkiwały na piętrze domu, natomiast pozwany wraz ze swoją matką zamieszkiwał na parterze domu. M. P.prowadziła wówczas działalność gospodarczą – (...), z której uzyskiwała dochody w wysokości ok.2.000 zł miesięcznie. Matka małoletniej uzupełniała wykształcenie na studiach magisterskich i z tego tytułu ponosiła czesne w wysokości 800 zł miesięcznie. K. P. (1)zatrudniony był firmie (...) Sp. z o.o.w charakterze (...)i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości: za okres od maja do października 2013 r. – 20 519,77 zł tj. 3.419 zł miesięcznie; zaś za okres od listopada 2013 r. do kwietnia 2014 r. – 25 755, 94 zł tj. 4 292 zł miesięcznie. Pozwany posiadał dwa samochody w wieku eksploatacyjnym 14 lat i 20 lat i o łącznej wartości nieprzekraczającej 10.000 zł. Roczne utrzymanie samochodów wynosiło 5.000 zł. Łączny miesięczny koszt utrzymania pozwanego w 2014 r. wynosił około 2300 zł. Na powyższą kwotę składały się następujące koszty: prąd- 160 zł, gaz- 25 zł, woda- 40 zł, wywóz nieczystości- 50 zł, wywóz śmieci- 44 zł, drewno- 300 zł, węgiel- 116 zł, telefon stacjonarny z Internetem- 138 zł, telefon komórkowy- 35 zł, telewizja satelitarna- 20 zł, dojazdy do pracy- 500 zł, ubezpieczenie samochodu- 22 zł, odzież- 100 zł, wyżywienie- 600 zł, środki czystości- 80 zł, podatek od nieruchomości- 16 zł. Małoletnia A. P.była dzieckiem względnie zdrowym, rozwijała się prawidłowo, posiadała wadę wzroku. Małoletnia uczęszczała na bezpłatne ćwiczenia w poradni okulistycznej, musiała zmieniać okresowo okulary. Łączny miesięczny koszt utrzymania małoletniej w 2014 r. wynosił około 1300 zł. Na powyższą kwotę składały się następujące koszty: pomoce edukacyjne- 30 zł, książki- 40 zł, okulary- 4,76 zł, lekcje języka angielskiego- 180 zł, odzież i obuwie- 150 zł, strój wizytowy- 10 zł, leczenie- 25 zł, obiady w szkole- 36 zł, żywność- 500 zł, środki czystości- 120 zł, wakacje- 125 zł, telefon i internet- 80 zł. Do września 2012 r. małoletnia pozostawała na wyłącznym utrzymaniu ojca. Po powrocie ze szkoły małoletnia często przebywała u ojca i babci, gdzie jadła również posiłki. Ojciec kupował jej sporadycznie odzież. W dacie orzekania o obowiązku alimentacyjnym w postępowaniu rozwodowym, opłaty eksploatacyjne za dom, w którym strony zamieszkiwały oraz opłaty za opał ponosił pozwany.

Obecnie strony w dalszym ciągu zamieszkują wspólnie w domu położonym w miejscowości Z. – M. P. wraz z córką zajmują piętro domu, natomiast K. P. (1) wraz z matką zamieszkują na parterze.

W przeważającej części koszty eksploatacji domu wciąż ponosi pozwany. Matka małoletniej opłaca rachunki za prąd według wskazań podlicznika – ok.150 zł co miesiąc oraz dokonała zakupu opału - brykietu w październiku 2015 r., w grudniu 2015 r. za kwotę 730 zł oraz drewna opałowego w grudniu 2015 r. za kwotę 500 zł oraz w kwietniu 2016 r. za kwotę 810 zł.

W dniu 13 maja 2015 r. K. P. (1)wniósł do Sądu Rejonowego w S. (...) pozew przeciwko M. P.o zasądzenie na jego rzecz kwoty 2500 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwot: 500 zł od dnia 11 stycznia 2015 r. do dnia 10 lutego 2015 r., 1000 zł od dnia 11 litego 2015 r. do dnia 10 marca 2015 r., 1500 zł od dnia 11 marca 2015 r. do dnia 10 kwietnia 2015 r., 2000 zł od dnia 11 kwietnia 2015 r. do dnia 10 maja 2015 r. , 2500 zł od dnia 11 maja 2015 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie w miesiącach od stycznia 2015 r. do maja 2015 r. z lokalu mieszkalnego położonego w Z.przy ul. (...), stanowiącego wyłączną własność pozwanego.

Wyrokiem z dnia (...)r. Sąd Rejonowy w S. (...)zasądził od M. P.na rzecz K. P. (1)żądaną w/w pozwem kwotę wraz z odsetkami.

Następnie Sąd Okręgowy w G. (...)na skutek apelacji M. P.wyrokiem z dnia (...) r. zmienił w/w wyrok m.in. w ten sposób, że zasądził od M. P.na rzecz pozwanego kwotę 1696,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami.

W toku pozostaje w chwili obecnej również postępowanie o eksmisję M. P..

Matka małoletniej nadal prowadzi własną działalność gospodarczą- (...) i osiąga dochód w wysokości 3.500 – 3.900 zł. M. P.z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej osiągnęła następujące dochody: w 2013 r. - 20700 zł, natomiast w 2014 r. - 21300 zł. Ukończyła studia i nie ponosi już z nimi związanych opłat.

K. P. (1) nadal pracuje w firmie (...) Sp. z o.o. i otrzymuje obecnie wynagrodzenie w wysokości około 3.973 zł. Pozwany pozostaje w nieformalnym związku. K. P. (1) posiada kredyt w wysokości 22000 zł, którego rata wynosi 770 zł miesięcznie- do spłacenia pozostało pozwanemu jeszcze ok.8000 zł. W 2014 r. pozwany zakupił dwie działki za kwotę 75000 zł. Powyższe nieruchomości nie są zamieszkane. Poza małoletnią powódką, K. P. (1) nie posiada innych osób na utrzymaniu, regularnie płaci alimenty na rzecz córki. Pozwany niekiedy kupuje córce odzież, zabiera ją do kina, na wycieczki. Podczas tegorocznych wakacji był z córką w S.- wyjazd kosztował około 1300 zł. K. P. (1) ma prawie codziennie kontakt z córką, odrabia również z nią lekcje. Na miesięczny koszt utrzymania pozwanego składają się: energia- 170 zł, gaz- 25 zł, woda- 32 zł, wywóz nieczystości- 55 zł, śmieci- 44 zł, opał- 400 zł, telefon stacjonarny + internet- 88 zł, telefon komórkowy- 20 zł, TV- 25 zł, paliwo na dojazdy do pracy- 460 zł, ubezpieczenie samochodu- 55 zł, przegląd samochodu- 33 zł, odzież- 100 zł, alimenty- 800 zł, żywność- 600 zł, środki czystości- 80 zł, podatek od nieruchomości- 20 zł, rata kredytu gotówkowego- 772 zł, wyjazd na urlop- 70 zł.

Małoletnia A. P.ma obecnie 11 lat, pozostaje pod opieką poradni leczenia zeza, uczęszcza 2-3 razy w roku w dwutygodniowych seriach na ćwiczenia wzroku , ale w tym roku nie było tych ćwiczeń. Małoletnia uczęszcza na dodatkowe zajęcia języka angielskiego oraz kurs pływania. Kiedy małoletnia wraca ze szkoły do domu, niekiedy przebywa u ojca i babci, jada tam również posiłki. Na usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania małoletniej składają się: żywność- 500 zł, obiady w szkole- 50 zł, odzież i obuwie- 200 zł, zakup okularów- 24 zł, rozrywka- 50 zł, dojazdy- 100 zł, leki- 50 zł, wydatki szkolne- 50 zł, środki czystości- 100 zł, wakacje- 100 zł. Łączny miesięczny usprawiedliwiony koszt utrzymania małoletniej wynosi w chwili obecnej około 1300 zł miesięcznie. W kwietniu 2016 r. M. (...) kupiła córce rower za kwotę 690 zł oraz w lipcu 2016 r. trampolinę za kwotę 370 zł. Małoletnia uczęszczała również na indywidualne lekcje pływania, których koszt wynosił 550 zł. W lipcu 2016 r. małoletnia była wraz z ojcem przez okres 5 dni na wakacjach.

/dowody: wezwanie k. 5, faktura k. 24-31, k. 39-42, k. 63-70, k. 78-81, k. 200, k. 201-206, k. 210-213, k. 256-268, potwierdzenie przelewu k. 32-38, k. 43-49, k. 71-77, k. 82-88, k. 124-183, k. 207-209, k. 269-272, rachunek k. 50, k. 89, wykaz wydatków k. 51, k. 90, k. 99, k. 199, zeznania M. (...)k. 100-101, k. 278-279, zeznania K. P.k. 101-102, k. 279-280, PIT k. 113-119, zaświadczenie k. 120, zeznania E. (...)k. 215-216, zeznania K. N.k. 216-217, zeznania B. P.k. 217, zaświadczenie k. 273-274, wyrok wraz z uzasadnieniem k. 288-297, k. 298-302, akt postępowania (...)k. 303-397/

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o zebrany materiał dowodowy, w tym wyjaśnienia stron, zeznania świadków w takim zakresie, w jakim są spójne, logiczne i korespondują z pozostałym materiałem zebranym w sprawie. Za wiarygodne Sąd uznał w szczególności przedłożone przez strony dokumenty, albowiem ich prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu, a nadto w toku toczącego się postępowania treść ich nie została w żadnym zakresie zakwestionowana.

Roszczenie małoletniej powódki nie jest zasadne i jako takie nie zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie mał. A. P.domagała się zasądzenia od K. P. (1)alimentów w wysokości 1.000 zł miesięcznie od 1 lipca 2013 r. do 17 czerwca 2014 r. płatnych do 10-go dnia każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej- M. P.wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w G. (...)z dnia (...)r. sygn. akt (...)z kwoty 800 zł do kwoty 1000 zł miesięcznie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 128 kro obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Stosownie do treści art. 129 § 1 kro obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem, a jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obowiązek bliższych stopniem przed dalszymi. Poza obowiązkiem alimentacyjnym rodziców w stosunku do dzieci uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku (art. 133§ 2 kro).

Jednocześnie wyjaśnić należy, że zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają zgodnie z treścią 135 § 1 k.r. i o. dwa czynniki: usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego mierzone posiadanymi przez niego kwalifikacjami zawodowymi, sytuacją na rynku pracy, stanem zdrowia, miejscem zamieszkania itp. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Dopiero więc ustalenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, następnie zaś porównanie tych wartości oraz ich łączna ocena umożliwia ustalenie, czy i w jakim zakresie potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r. w sprawie III CRN 350/69 opubl. (...) z 1970 r., nr 2 , poz.15).

Odnosząc się do pierwszego z żądań małoletniej powódki tj. zasądzenia od K. P. (1) alimentów w wysokości 1.000 zł miesięcznie od 1 lipca 2013 r. do 17 czerwca 2014 r. Sąd uznał powyższe żądanie za nieuzasadnione. Wymaga podkreślenia fakt, iż alimenty są przeznaczone na zaspakajanie bieżących potrzeb osoby uprawnionej. Jest to pogląd ugruntowany w literaturze i orzecznictwie sądowym. Natomiast zgodnie z art.137§ 2 krio niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty. Z treści powyższego przepisu wynika, że na chwilę wniesienia powództwa muszą istnieć niezaspokojone potrzeby uprawnionego. W niniejszej sprawie przedstawiciel ustawowy powódki poza sformułowaniem żądania zasądzenia alimentów z datą wsteczną nie przedstawiła żadnych dowodów, aby potrzeby dziecka nie były zaspokojone, brak więc było podstaw faktycznych i prawnych do zasądzenia alimentów za żądany okres. Nadto wymaga podkreślenia, że pozwany w okresie objętym żądaniem przyczyniał się do zaspokajania potrzeb córki m.in. poprzez dokonywanie opłat za dom, w którym strony wspólnie zamieszkiwały, zakup odzieży, zapewnianie córce rozrywki, posiłków oraz sprawował opieke nad dzieckiem w ograniczonym zakresie. Wskazać należy, iż w okresie objętym żądaniem matka małoletniej nie ponosiła żadnych kosztów utrzymania domu .

Ponadto zgodnie z treścią art.138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Na mocy powyższego przepisu można również żądać podwyższenia kwoty alimentów. Przez zmianę stosunków należy rozumieć istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie lub zmniejszenie należności alimentacyjnych. Następuje to poprzez porównanie sytuacji z daty uprzedniego ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego ze stanem obecnym.

W przedmiotowej sprawie Sąd uznał, iż roszczenie strony powodowej również jest nieuzasadnione. Bezsporne jest, że małoletnia A.ma obecnie 11 lat, nadal uczęszcza na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, jej stan zdrowia nie uległ zasadniczej zmianie –nadal posiada wadę wzroku. Poza sporem było również, że małoletnia nie posiada własnego majątku i źródeł dochodu i w związku z tym jest całkowicie zależna od wsparcia obojga rodziców. Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka wyraża się nie tylko na osobistych staraniach rodziców w jego wychowaniu, ale również w udziale w świadczeniu materialnym na potrzeby uprawnionego, choćby kosztem ograniczenia własnych potrzeb. Alimenty na rzecz małoletniej powódki zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w G. (...)z dnia (...)r. sygn. akt (...) Biorąc pod uwagę względnie krótki okres czasu jaki upłynął od ostatniej sprawy alimentacyjnej i przedstawione dowody, w ocenie Sądu, nie zaszły takie istotne okoliczności, które na podstawie art.138 krio uzasadniałyby podwyższenie alimentów na rzecz małoletniej A. P..

Zarówno sytuacja majątkowa i dochodowa pozwanego nie uległa istotnym zmianom, jak również nie zaistniała istotna zmiana w sytuacji małoletniej, która powodowałaby wzrost kosztów utrzymania dziecka. Nadmienić należy, że matka małoletniej wraz z dzieckiem mieszkają w tym samym miejscu i w takich samych warunkach i do chwili obecnej to na pozwanym spoczywa w głównej mierze ciężar ponoszenia kosztów utrzymania domu. Taki stan rzeczy miał na uwadze Sąd Okręgowy w G. (...) orzekający alimenty na poziomie 800 zł miesięcznie, przyjmując, że taki udział w kosztach utrzymania małoletniej powinien przypaść na ojca dziecka. Jak wynika z akt sprawy rozwodowej Sąd miał informację, że matka wraz z dzieckiem będą zmuszone w przyszłości zmienić miejsce zamieszkania. Dlatego też zasądzone alimenty obejmowały również wydatki przypadające na dziecko z tytułu kosztów mieszkania. Wskazać również należy, iż przedstawione przez matkę małoletniej koszty utrzymania córki są, w ocenie Sądu, zawyżone w zwłaszcza w zakresie kosztów zakupów obuwia i ubrań, środków czystości oraz wyżywienia dla dziecka w wieku 11 lat i w związku z powyższym Sąd uznał za usprawiedliwioną kwotę około 1300 zł tytułem kosztów utrzymania małoletniej.

Podkreślenia wymaga również fakt, iż jak wynika z materiału dowodowego, M. P. nie konsultuje z pozwanym większych wydatków na rzecz córki, a kwota, która pozostaje matce powódki po zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz potrzeb własnych pozwala jej nawet na zakup produktów nie mieszczących się w kategorii usprawiedliwionych takich jak zakup roweru za kwotę 690 zł, trampoliny za kwotę 370 zł, czy też indywidualnych lekcji pływania za kwotę 550 zł. Jak wynika z przedstawionych rachunków większość wydatków np. związanych z wyjazdami, hotelem, dojazdami, zakupem opału matka małoletniej powódki wlicza sobie w koszty prowadzonej działalności co może mieć wpływ na poziom uzyskiwanych dochodów. Ponadto sytuacja zarobkowa – wysokość uzyskiwanych dochodów przez strony na chwilę obecną jest na porównywalnym poziomie – ok.3900 zł miesięcznie. Przy czym od ostatniej sprawy alimentacyjnej poziom dochodów M. P. wzrósł prawie o 100%.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Sąd uznał, że nie nastąpiła istotna zmiana stosunków, która by uzasadniała zmianę orzeczenia w zakresie obowiązku alimentacyjnego K. P. (1) i na mocy powołanych przepisów oddalił powództwo w całości.

Jednocześnie Sąd orzekł o kosztach sądowych na podstawie art.98 kpc zasądzając od strony powodowej kwotę 60 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w stawce minimalnej.