Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 242/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO w Gdańsku Hanna Witkowska-Zalewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Iwona Lawrenc

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2013 r. w Gdańsku

sprawy L. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania L. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 27 grudnia 2012 r. nr (...)- (...)

oddala odwołanie

/na oryginale właściwy podpis/

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.12.2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu L. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z uwagi na to, że nie posiada on 5 lat okresu pracy w ostatnim dziesięcioleciu przed powstaniem inwalidztwa i złożeniem wniosku tj. od 23.10.2002 r. do 23.10.2012 r. , jego niezdolność do pracy nie powstała w okresach składkowych lub nieskładkowych ani w ciągu 18 m-cy od ich ustania, jednocześnie nie jest całkowicie niezdolny do pracy .

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji. W uzasadnieniu wskazał, że jest całkowicie niezdolny do pracy i wniósł o zaliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia w firmie (...) w G. od 17.06.1993 r. do 10.05.1994 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, a w uzasadnieniu powołał się na okoliczności zawarte w treści zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, ur. dnia (...) , w okresie od 01.04.2006 r. do 08.01.2008 r. prowadził działalność gospodarczą, a po jej zakończeniu pobierał zasiłek chorobowy do dnia 25.01.2008 r. ( bezsporne, vide: zgłoszenie- k. 105 plik I akt rentowych zaświadczenie –k.159 plik I akt rentowych ).

W dniu 23.10.2012 r. złożył on wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (vide: wniosek - k. 1 plik I akt rentowych). Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 22.11.2012 r. został uznany za osobę częściowo niezdolną do pracy od dnia złożenia wniosku do 31.12.2014 r. , przy niemożności ustalenia istnienia częściowej niezdolności do pracy na dzień 08.01.2008 r.

Lekarz Orzecznik rozpoznał u ubezpieczonego zespół bólowy kręgosłupa, zespół bolesnego barku z upośledzeniem funkcji kończyny górnej prawej po urazie w 2011, żylaki kończyn dolnych z nasileniem w prawej, bronchit przewlekły, organiczne zaburzenia depresyjne, ZZA - abstynencja. Następnie, wobec wniesionego przez ubezpieczonego sprzeciwu, Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 19.12.2012 r., dokonując podobnego rozpoznania jak to uczynił Lekarz Orzecznik, również uznała go za osobę częściowo niezdolną do pracy ze względu na stan psychiczny od dnia złożenia wniosku do 31.12.2014 r., przy tym nie ustaliła istnienia częściowej niezdolności do pracy na dzień 08.01.2008 r. (dowód: orzeczenie LO-k. 115 plik I akt rentowych, opinia lekarska LO-k. 23 dokumentacji lekarskiej, orzeczenie Komisji Lekarskiej- k.121 plik I akt rentowych, opinia lekarska KL – k.32 dokumentacji lekarskiej )

W przedmiotowej sprawie skarżący przed organem rentowym udowodnił ogółem 31 lat 4 miesiące i 18 dni okresów składkowych i nieskładkowych, a w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy (od 23.10.2002 r. do 23.10.2012 r.) wykazał 1 rok 9 miesięcy i 27 dni okresów składkowych i nieskładkowych ; niezdolność do pracy (od 23.10.2012 r.) nie powstała w czasie zatrudnienia ani w ciągu 18 m-cy od ustania zatrudnienia (dowód: raport ustalenia uprawnień – k. 193 plik I akt rentowych).

Z uwagi na powyższe, organ rentowy zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (vide: decyzja -k.195, odwołanie –k.2-3 akt sprawy).

W celu ustalenia czy stan zdrowia ubezpieczonego wskazuje, że jest on całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej z powodu istotnego naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu i kiedy powstała częściowa niezdolność do pracy – data, wymagane były wiadomości specjalne, w związku z czym Sąd, na podstawie art. 279, 284 i 292 k.p.c., dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych psychiatry, psychologa, chirurga naczyniowego, neurologa, pulmonologa.

Biegli lekarze sądowi rozpoznali u ubezpieczonego stan po przebytym urazie kręgosłupa i barku prawego podlegający konsultacji ortopedycznej, przewlekłą niewydolność żylną -C4 kończyny dolnej prawej i C2-3 kończyny dolnej lewej, zaburzenia depresyjne o łagodnym nasileniu w przebiegu zaburzeń adaptacyjnych, ZZA w fazie abstynencji, odczyn depresyjno-lękowy abstynencyjny, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego na podłożu zmian dyskopatyczno-zwyrodnieniowych z okresowymi objawami rwy prawostronnej, brachialgię prawostronną, POCHP postaci umiarkowanej bez cech niewydolności oddechowej, zmiany zwyrodnieniowo -dyskopatyczne kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe barku prawego, stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego (2009r .), i stwierdzili, że ubezpieczony nie jest częściowo ani całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej z uwagi na stwierdzone schorzenia, jak również nie ma podstaw do orzekania niezdolności do pracy całkowitej lub częściowej przed dniem 08.01.2008 r. (vide: opinie- k. 29-31, k.33-36, 38-39, 41-44, 61-62, 67-68 ).

Pozwany nie wniósł uwag do opinii biegłych lekarzy sądowych (bezsporne).

Ubezpieczony wyjaśniając na rozprawie w dniu 10.10.2013 r. nie zgodził się z opinią ortopedy i neurologa , wskazując, że ortopeda błędnie ustalił, że ma on mięśnie w prawej ręce, a neurolog nie wzięła pod uwagę całej dokumentacji lekarskiej – ubezpieczony nie sprecyzował jakiej (wyjaśnienia –k. 82 akt sprawy).

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych pozwanego oraz dokumentacji lekarskiej ZUS, których prawdziwości i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw by odmówić im wiarygodności.

Opinie wydane w sprawie przez biegłych sądowych zostały sporządzone w sposób rzeczowy i konkretny, zawierają jasne, logiczne i przekonujące wnioski. Zostały one uzasadnione w sposób wyczerpujący i zgodny z wiedzą medyczną posiadaną przez biegłych, dlatego też Sąd w pełni je podzielił. Opinie te zostały wydane po dokonaniu oględzin i badaniu wnioskodawcy oraz analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej. Wyczerpująco zostały opisane stwierdzone u wnioskodawcy schorzenia i ich wpływ na jego zdolność do pracy. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia opinii biegłych, uznając, iż są one wiarygodne.

Sąd stwierdził, iż odwołanie ubezpieczonego nie jest uzasadnione.

Kwestią podlegającą rozstrzygnięciu pozostawał fakt stwierdzenia całkowitej niezdolności ubezpieczonego do pracy oraz data powstania częściowej niezdolności do pracy i w konsekwencji to, czy ubezpieczony spełnia pozostałe przesłanki warunkujące nabycie uprawnień rentowych, w szczególności czy legitymuje się wymaganym 5 letnim okresem składkowym i nieskładkowym przypadającym w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku lub dniem powstania niezdolności do pracy oraz czy niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia lub w ciągu 18 m-cy od jego ustania.

Zgodnie bowiem z treścią art. 57 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (tj. DZ. U. z 2004r., nr 39, poz. 353 ze zm.) (dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) , renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach ubezpieczenia – wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tychże okresów.

Zgodnie zaś z art. 57 ust. 2, ust. 1 pkt 3 tego przepisu nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Ustawa o rentach i emeryturach z FUS w art. 58 ust 1 i 2 wprowadza dodatkowe wymogi co do drugiej z przesłanek wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 2, a mianowicie wykazania częstości ubezpieczenia. Ubezpieczony, u którego niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 roku życia, posiadający odpowiedni- min. 5-letni staż ubezpieczeniowy powinien wykazać dodatkowo, iż z wymaganego ustawą okresu przynajmniej 5 lat przypadało w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, przy czym, do tego dziesięcioletniego okresu, nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. Zgodnie z art. 58 ust. 4 – warunku przewidzianego w punkcie 2 art. 57 ust. 1 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Biegli lekarze stwierdzili, że ubezpieczony nie jest całkowicie ani częściowo niezdolny do pracy zarobkowej z powodu rozpoznanych w zakresie ich specjalizacji schorzeń.

Biegły lekarz sądowy chirurg stwierdził, że żylaki kończyn dolnych w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej ( dotychczas nie leczone), kwalifikują się do leczenia operacyjnego i przewlekłej kompresjoterapii, ale nie ograniczają, możliwości prowadzenia jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Biegła lekarz psycholog stwierdziła, że zaburzenia stanu psychicznego w postaci zaburzeń depresyjnych w przebiegu zaburzeń adaptacyjnych nie mają znacznego nasilenia. Leczone są od kilkunastu miesięcy, nie ujawniają się cechy pełnoobjawowego zespołu depresyjnego. W okresie od 2001r. do 13.02.2012r. nie leczony psychiatrycznie poza jednorazową konsultacją w 2011r. Stan psychiczny wnioskodawcy nie powoduje niezdolności do pracy i nie powodował w okresach wcześniejszych.

Biegła lekarz psychiatra stwierdziła objawy uzależnienia alkoholowego w fazie deklarowanej abstynencji i cechy zespołu abstynencyjnego - miernie nasilone jako dowód braku kontynuacji terapii odwykowej.

Biegła lekarz neurolog stwierdziła, że ustalona data powstania częściowej niezdolności do pracy przez Komisję Lekarską ZUS jest adekwatna do stanu zdrowia strony .Nie ma podstaw do orzekania niezdolności do pracy całkowitej lub częściowej z przyczyn neurologicznych przed dniem 08.01.2008 r.

Biegły lekarz pulmonolog podał, że przeciwskazana u ubezpieczonego jest praca w zapyleniu.

Biegły lekarz chirurg ortopeda zaś ustalił, że zmiany zwyrodnieniowo - dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego nie są istotnie zaawansowane w badaniach radiologicznych, a w badaniu klinicznym nie skutkują aktualnie istotnymi ograniczeniami ruchomości kręgosłupa, a zwłaszcza nie skutkują neurologicznymi, patologicznymi objawami ze strony kręgosłupa. Zmiany zwyrodnieniowe barku prawego, skutkują ograniczeniami w jego pełnej ruchomości, wymagają okresowych zabiegów rehabilitacyjnych, natomiast stopień ich zaawansowania klinicznego nie skutkuje niezdolnością do pracy.

Sąd Okręgowy przyjął przedstawione opinie biegłych za podstawę rozstrzygnięcia w sprawie. W ocenie Sądu opinie są miarodajne, wnioski w nich wysnute logiczne i właściwe, a ich uzasadnienie jest wyczerpujące i przekonujące. Biegli w sposób jasny wskazali, dlaczego uznali , że ubezpieczony jest zdolny do pracy zarobkowej; w szczególności biegła psycholog i neurolog podniosły, że stan zdrowia ubezpieczonego nie powodował niezdolności do pracy w okresach wcześniejszych niż ustaliła to Komisja Lekarska ZUS .

Ubezpieczony w uzasadnieniu odwołania podał, że jest niezdolny do pracy całkowicie. Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem odwołujący się, zaprzeczając twierdzeniom organu ubezpieczeniowego, który dokonał niekorzystnych dla niego ustaleń, winien w postępowaniu przed sądem nie tylko podważyć trafność poczynionych w ten sposób ustaleń dotyczących odmownej decyzji o prawie do świadczenia, ale również, nie ograniczając się do polemiki z tymi ustaleniami, wskazać na okoliczności i fakty znajdujące oparcie w materiale dowodowym, z których możliwym byłoby wyprowadzenie wniosków i twierdzeń zgodnych z jego stanowiskiem reprezentowanym w odwołaniu od decyzji. Kontynuując powyższe , w orzecznictwie przyjmuje się pogląd, że strona, która zamierza skutecznie podważyć opinie biegłych, winna przedstawić rzeczowe argumenty znajdujące potwierdzenie w wynikach badań. Ubezpieczony nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów na potwierdzenie twierdzeń o istnieniu całkowitej niezdolności do pracy i jej powstaniu w dacie innej niż ustalił pozwany , nie załączając stosownej dokumentacji medycznej z leczenia we wcześniejszym okresie.

Sąd zatem, wobec nie udowodnienia innej daty powstania częściowej niezdolności do pracy, przyjął w ustaleniach faktycznych datę wskazaną przez pozwanego , tj.: 23.10.2012 r.

Biorąc pod uwagę powyższą datę, z akt rentowych wynika, że ubezpieczony w dziesięcioleciu przed tą datą legitymuje się jedynie okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze 1 roku 9 miesięcy i 27 dni. Należy wskazać, iż ostatni okres ubezpieczenia skarżącego trwał do dnia 08.01.2008 r., tj.: zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, należało uznać, co podnosił organ rentowy, że w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem powstania niezdolności do pracy i złożeniem wniosku, ubezpieczony nie udowodnił co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Nadto niezdolność do pracy nie powstała w okresie ubezpieczenia ani w ciągu 18 m-cy od jego ustania.

W stosunku do ubezpieczonego nie można zastosować art. 57 ust. 2 i art. 58 ust 4 w/wym. ustawy, bowiem nie jest on całkowicie niezdolny do pracy pomimo udowodnienia ponad 29 -letniego stażu pracy.

Tym samym wnioskodawca nie spełnia przesłanek postawionych w powyższych przepisach a warunkujących przyznanie jemu dochodzonego świadczenia rentowego, w związku z czym zaskarżona decyzja organu rentowego odpowiada prawu.

Z przytoczonych wyżej względów nie było konieczne prowadzenie postępowania dowodowego w przedmiocie zatrudnienia skarżącego w okresie od 17 czerwca 1993r. do 10 maja 1994r., bowiem jego wynik nie miał wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy w zakresie prawa ubezpieczonego do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Z przytoczonych względów, Sąd z mocy art.477 14 § l k.p.c. w związku z cytowanymi przepisami, orzekł jak w sentencji wyroku.

SSA w SO Hanna Witkowska-Zalewska