Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2016r. w Gliwicach

sprawy z powództwa J. S. (S.)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. Zakładowi (...)
w T.

o wynagrodzenie za pracę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w T. G.

z dnia 25 kwietnia 2016 r. sygn. akt IV P 151/16

oddala apelację.

(-) SSO Grzegorz Tyrka (spr.) (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSR del. Magdalena Kimel

Sędzia Przewodniczący Sędzia

VIII Pa 103/16

UZASADNIENIE

Powód J. S. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej (...) w T. kwoty 31,62 zł tytułem premii regulaminowej stanowiącej stały składnik wynagrodzenia za pracę z usta­wowymi odsetkami od dnia 11 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty.

Na uzasadnienie podano, że powód posiada prawo do premii regulaminowej określonej w aktach wewnątrzzakładowych. Pismem z dnia 28 grudnia 2015 roku pracodawca obniżył premię regulaminową o 10% za naru­szenie § 6 ust. 8 instrukcji o oględzinach, badaniach technicznych i utrzymaniu rozjazdów Id-4 oraz § 4 pkt 1 Regulaminu Pracy Zakładu (...) w T.. Dnia 4 stycznia 2016 roku powód złożył pracodawcy odwołanie, domagając się zmia­ny decyzji i przyznanie premii regulaminowej w pełnej wysokości. Dnia 8 stycznia 2016 roku pozwana obniżyła powodowi premię o 10%. Dnia 12 stycznia 2016 roku pozwana wystąpiła do zakładowej organizacji związkowej o zajęcie stanowiska. Dnia 15 stycznia 2016 roku zakładowa organizacja związkowa przedstawiła swoją opinię. Dnia 18 stycznia 2016 roku pozwana poin­formowała powoda, że decyzja podjęta w dniu 28 grudnia 2015 roku jest ostateczna, jednocześnie przedstawiając inny zarzut tj. § 6 ust. 3 pkt 10 instrukcji Id-4. Zdaniem powoda procedura obniżenia premii należnej została zastosowana z wadami prawnymi poprzez niezastosowanie się pozwanego do § 11 ust. 1-4 Regulaminu Premiowania w Zakładzie (...) w T.­nowskich G., a to poprzez: rozpatrzenie wniosku powoda nastąpiło przed wysłucha­niem opinii związków zawodowych reprezentujących powoda.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz od powoda zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podano, że powód dochodzi części premii regulaminowej twier­dząc, że obniżenie premii o 10% było nieuzasadnione. Pozwana podała, że roszczenie powoda jest nieuzasadnione. Powód jest zatrudniony na stanowisku dyżurnego ruchu. Do obowiązków powoda należy miedzy innymi powiadamianie zespołów utrzymania ruchu o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu urządzeń i stanu infrastruktury, dokumentowanie prowa­dzonych spraw. Powód ponosi odpowiedzialność za prawidłowe wykonywanie powierzonych mu zadań związanych z zapewnieniem prawidłowego prowadzenia ruchu pociągów, zna­jomość procedur obowiązujących w spółce oraz instrukcji technicznych, w tym w szcze­gólności instrukcji Id-4 o oględzinach, badaniach technicznych i utrzymaniu rozjazdów. Powodowi obniżono o 10 % premię regulaminową za miesiąc gru­dzień 2015 roku zgodnie z obowiązującym regulaminem. Wdrożone postępowanie wykazało bowiem, że powód nie zareagował prawidłowo podczas dokonania oględzin rozjazdu na fakt, iż w dniu oględzin mijał termin wy­konania usunięcia usterki w rozjeździe. Nie zgłaszając tego faktu dyspozytorowi, powód stworzył zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu pociągów, bowiem z dniem 15 listopada 2015 roku na torze, w którym nie usunięto usterki nie mógł być prowadzony ruch pociągów. Wbrew twierdzeniom powoda, został on wysłuchany przed podjęciem decyzji o obniżeniu premii. Wysłuchanie miało miejsce w ramach postępowania wyjaśniającego wdrożonego na mocy decyzji pracodawcy z dnia 8 grudnia 2015 roku. Zgodnie z obowiązującymi u pozwanej zasadami, w każdej sprawie, której wynikiem może być postawiony pracownikowi za­rzut naruszenia obowiązków pracowniczych, czy to o charakterze porządkowym, czy też w zakresie przestrzegania innych regulaminów, instrukcji technicznych wdrażane jest postępo­wanie wyjaśniające i wysłuchanie pracownika.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy w T. G. uwzględnił powództwo w całości i orzekł o kosztach procesu.

W pisemnym uzasadnieniu Sąd I instancji ustalił, że powód jest zatrudniony u pozwanej na stanowisku dyżurnego ruchu. Do obo­wiązków powoda należy między innymi powiadamianie zespołów utrzymania ruchu o nieprawi­dłowościach w funkcjonowaniu urządzeń i stanu infrastruktury, dokumentowanie prowadzo­nych spraw. Z tego tytułu powód ponosi odpowiedzialność za prawidłowe wykonywanie powierzonych mu zadań związanych z zapewnieniem prawidłowego prowadzenia ruchu pociągów, znajomością procedur obowiązujących w spółce oraz instrukcji technicznych, w tym w szczególności instrukcji o oględzinach, badaniach technicznych i utrzymaniu rozjazdów ID-4.

Sąd I instancji ustalił, że dnia 15 listopada 2015 roku powód, pełniąc dyżur na zmianie dziennej na nastawni dysponującej RbA w Stacji R., po zakończeniu oględzin rozjazdów dokonał wpisu w książce (...) o treści „dokonałem oględzin rozjazdów, stan rozjazdów w porządku”. Dnia 15 listopada 2015 roku upływał termin do usunięcia usterek rozjazdów stwierdzonych po bada­niach technicznych dnia 23 i 24 września 2015 roku.

Sąd I instancji ustalił, że pracodawca wszczął postępowanie wyjaśniające, wysłuchał powoda, który stwierdził, że za­chował się prawidłowo, bo jeszcze nie upłynął termin usunięcia usterek. W następstwie przeprowadzonego postępowania pozwana uznała zachowanie powoda za niewłaściwe. W związku z tym pracodawca obniżył powodowi premię regulaminową o 10%. za naruszenie § 6 ust. 8 instrukcji o oględzinach, badaniach technicznych i utrzy­maniu rozjazdów (...) oraz §4 pkt) 1 Regulaminu Pracy Zakładu (...) w T.­skich G.. Dnia 4 stycznia 2016 roku powód wniósł odwołanie od decyzji obniżającej premię. Pismem z dnia 12 stycznia 2016 roku pracodawca zwrócił się do związku zawodowego - (...) przy (...) w T. o wyrażenie stanowiska dotyczącego potrącenia premii w wysokości 10% za miesiąc grudzień 2015 roku. Związek zawodowy po zapoznaniu się ze stanowiskiem powoda uznał, że zarzuty stawiane pracownikowi są nieuzasadnione. Pracodawca po zapoznaniu się ze stanowiskiem związku zawodowego pismem z dnia 18 stycznia 2016 roku podtrzymał swoją decyzję o obniżeniu premii.

Na podstawie ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd I instancji uznał, że pozwana prawidłowo przeprowadziła procedurę obniżenia premii, dochowując wszelkich wymo­gów określonych w regulaminie premiowania. Natomiast powód swoim zachowaniem z dnia 15 listopada 2015 roku nie naruszył wewnętrznych przepisów bezpieczeństwa obowiązujących w pozwanej spółce.

Sąd I instancji zwrócił uwagę, że zgodnie z § 6 pkt 3 ppkt 2 Instrukcji ld-4 pracownicy, do których obowiązków należy kontrola stanu rozjazdów i prawidłowości wykonywania oględzin, w dzienniku oględzin i badań technicznych rozjazdów zapisują wyniki sprawdzenia i spo­strzeżenia oraz wydane polecenia w tym zakresie, a w przypadku jeżeli usterki stwierdzone w rozjazdach stwierdzone podczas ostatniego badania technicznego nie zostały usunięte do czasu ich usunięcia należy zapisać „dokonałem oględzin rozjazdów. Stan rozjazdów w po­rządku z wyjątkiem usterek w rozjazdach stwierdzonych po badaniu technicznym w dniu ...”. W innym przypadku wpis winien mieć treść taką, jak wpisał powód.

Zdaniem Sądu I instancji w odniesieniu do usterek już stwierdzonych, i co do których wdrożono procedurę ich usunięcia, nie ma zastosowania przepis § 6 pkt 10 Instrukcji, gdzie mowa o stwierdzeniu uszkodzenia lub nieprawidłowym działaniu rozjazdu, a w przypadku powoda uszkodzenia były już stwierdzone a pracodawca wdrożył już proces usuwania usterek. Wobec zaś faktu, że nie upłynął jeszcze termin usunięcia usterek wpis dokonany przez powoda Sąd I instancji uznał za prawidłowy. W związku z tym Sąd I instancji uznał obniżenie powodowi premii regulaminowej za niezasadne.

Apelację wniosła pozwana, domagając się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenia na swoją rzecz od powoda zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Pozwana zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

- naruszenie prawa materialnego, tj. § 6 ust. 3 pkt 10 instrukcji Id-4 w związku z § 9 regulaminu premiowania poprzez nieuprawnione przyjęcie, że powód nie miał obowiązku powiadomienia przełożonego o upływie terminu do usunięcia usterek w rozjeździe, a tym samym przyjęcia, iż tego rodzaju naruszenie obowiązku przez powoda nie stanowiło podstawy do obniżenia premii;

- naruszenia prawa procesowego, tj. art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego przez przyjęcie, że stwierdzone przez pracodawcę naruszenie podstawowych obowiązków nie miało miejsce.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy podnieść, że postępowanie apelacyjne jest merytorycznym sądzeniem sprawy, a więc wyrok Sądu II instancji musi opierać się na jego własnych i samoistnych ustaleniach – zarówno faktycznych, jak i prawnych, choćby przez odpowiednie jasne stwierdzenie, że Sąd II instancji przyjmuje ustalenia Sądu I instancji za własne.

Wyrok Sąd I instancji jest prawidłowy i odpowiada prawu.

Należy wskazać, że Sąd I instancji mimo, że przeprowadził prawidłowo postępowanie dowodowe, to jednak nie poczynił pełnych ustaleń stanu faktycznego i nie odniósł się do zebranego w sprawie materiału dowodowego w należyty sposób w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

U pozwanej obowiązuje regulamin premiowania, na podstawie którego powód posiada prawo do premii regulaminowej w wysokości 17% wynagrodzenia zasadniczego, tj. 316,20 zł (17% z 1 860 zł).

Zgodnie z postanowieniami regulaminu pracownik może mieć obniżoną premię regulaminową w przypadkach: nie wywiązywania się z podstawowych obowiązków oraz naruszania obowiązujących przepisów. Wysokość obniżenia nie może przekroczyć 50% należnej w danym miesiącu premii regulaminowej (§ 9 regulaminu).

Regulamin stanowi, że obniżenie pracownikowi premii regulaminowej może nastąpić tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Decyzję o obniżeniu premii regulaminowej pracownik otrzymuje na piśmie, który może następnie wnieść odwołanie do pracodawcy w terminie 7 dni. Następnie pracodawca w terminie 14 dni rozpatruje odwołanie, po uprzednim zajęciu stanowiska przez związek zawodowy reprezentujący pracownika (§ 11).

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwana wszczęła postępowanie wyjaśniające w związku brakiem reakcji powoda na nieusunięte usterki w rozjazdach po badaniach technicznych z dnia 23 i 24 września 2015 roku z terminem ich usunięcia do dnia 15 listopada 2015 roku. Pozwana zarzuciła, że powód, pełniąc dyżur na nastawni, nie powiadomił zwierzchnika o nieusuniętych usterkach w rozjazdach, co stanowiło naruszenie § 6 ust. 8 instrukcji ID-4. Pracodawca wysłuchał powoda dnia 11 grudnia 2015 roku, który nie przyznał się do zarzucanemu mu naruszenia przepisów wewnątrzzakładowych. Powód podał, że dzień 15 listopada 2015 roku to była niedziela i nie mógł powiadomić swojego przełożonego o usterkach; natomiast zwrócił uwagę kolegom z następnej zmiany o usterkach. Pracodawca uznał, że prawidłowe zachowanie powoda powinno polegać na powiadomieniu dyspozytora IŻ, który mając do dyspozycji grupy awaryjne mógłby spowodować usunięcie usterek. Zatem pracodawca nie uznał wyjaśnienia powoda, że wystarczające i podjął decyzję o obniżeniu premii o 10% dnia 21 grudnia 2015 roku. Pracodawca, po zasięgnięciu opinii związku zawodowego reprezentującego pracownika, nie uwzględnił odwołania powoda od decyzji o obniżeniu premii regulaminowej.

W związku z powyższym Sąd I instancji słusznie przyjął, że pozwana prawidłowo zastosowała postanowienia regulaminu premiowania w zakresie postępowania o obniżenie premii (§ 11 regulaminu).

U pozwanej obowiązuje instrukcja o oględzinach, badaniach technicznych i utrzymaniu rozjazdów Id-4 – zwaną dalej instrukcją.

Po zakończeniu postępowania odwoławczego, pracodawca powiadomił powoda pismem z dnia 18 stycznia 2016 roku, że zastosował błędną podstawę prawną zarzutu naruszenia obowiązków pracowniczych. W miejsce § 6 ust. 8 instrukcji, który stanowi, że zgodnie z § 5 ust. 2 oględzin rozjazdów nie dokonuje się w przypadku, gdy poprzedzone zostały w tym samym dniu badaniami technicznymi, a zakres badań obejmował zakres oględzin; pracodawca podał § 6 ust. 3 pkt 10 ppkt a instrukcji, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia lub otrzymania w czasie dyżuru zawiadomienia o uszkodzeniu lub nieprawidłowym działaniu rozjazdu, pracownik obsługi powinien powiadomić niezwłocznie o uszkodzeniu lub nieprawidłowym działaniu rozjazdu naczelnika sekcji eksploatacji lub jego zastępcę w czasie godzin pracy sekcji, a w pozostałych godzinach dyspozytora w Zakładzie (...), który jeżeli zajdzie taka potrzeba wysyła zespół szybkiego usuwania usterek i awarii, odnotowując ten fakt w rubryce 5 Dziennika oględzin i badań technicznych rozjazdów ( (...)) i stosując się do odpowiednich postanowień instrukcji prowadzenia ruchu w zakresie zabezpieczenia uszkodzonego rozjazdu i warunków ewentualnego dopuszczenia pociągów przed jego naprawą.

Zgodnie z § 6 ust. 3 pkt 2 instrukcji pracownicy, do których obowiązków należy kontrola stanu rozjazdów i prawidłowości wykonywania oględzin, w Dzienniku oględzin i badań technicznych rozjazdów zapisują wyniki sprawdzenia i spostrzeżenia oraz wydane polecenia w tym zakresie: […] jeżeli usterki w rozjazdach stwierdzone podczas ostatniego badania technicznego nie zostały usunięte do czasu ich usunięcia, należy zapisać: „dokonałem oględzin rozjazdów. Stan rozjazdów w porządku z wyjątkiem usterek w rozjazdach nr … stwierdzonych po badaniu technicznym w dniu …”

Zgodnie § 6 ust. 3 pkt 11 instrukcji jeżeli pracownik obsługi, obejmując dyżur stwierdzi, że wpisane uprzednio w Dzienniku oględzin i badań technicznych rozjazdów usterki nie zostały usunięte, powinien powtórzyć zapis o nieusuniętych usterkach i powiadomić o tym oraz wynikających z tego konsekwencjach w prowadzeniu ruchu pociągu swojego bezpośredniego przełożonego w każdym czasie, jeśli uniemożliwia to prowadzenie ruchu pociągów lub manewrów. W pozostałych przypadkach należy powiadomić bezpośredniego przełożonego w godzinach jego pracy.

Sąd Okręgowy uzupełnił postępowanie dowodowe i dopuścił dowód z Dziennika (...) na okoliczność dokonanych przez powoda zapisów.

Z zapisu w Dzienniku (...) z dnia 15 listopada 2015 roku (niedziela) wynika, że powód dokonał adnotacji zgodnie z postanowieniami § 6 ust. 3 pkt 2 instrukcji. Stwierdzone oględziny nie dawały podstaw do przyjęcia, że nieusunięte usterki uniemożliwiają prowadzenie ruchu pociągów lub manewrów. Dodatkowo w dniu 15 listopada 2015 roku nie był obecny w pracy bezpośredni przełożony powoda.

Z postępowania dowodowego dokonanego przez Sąd I instancji wynika, że dnia 15 listopada 2015 roku powód wykonywał obowiązki dyżurnego pomocniczego, do zadań którego należało dokonywanie oględzin, a następnie wpisów do Dziennika (...) przebiegu oględzin; natomiast inny pracownik pełnił obowiązki dyżurnego ruchu dysponującego i do zadań tego pracownika należało zapoznanie się z treścią zapisów w Dzienniku (...) i powiadomienia przełożonych o stwierdzonych nieprawidłowościach podczas oględzin – dowód z zeznań świadka H. Z. oraz zeznań odwołującego. Pozwana reprezentowana przez pełnomocnika na rozprawach nie zakwestionowała zeznań świadka oraz powoda. Sąd I instancji w ustaleniach stanu faktycznego pominął tę istotną okoliczność, co skutkowało podniesieniem przez pozwaną zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c.

Skoro w dniu 15 listopada 2016 roku istniał podział czynności między dyżurnym pomocniczym a dyżurnym ruchu dysponującym, to nie można było stawiać powodowi zarzutu braku reakcji na nieusunięte usterki w rozjazdach po badaniach technicznych z dnia 23 i 24 września 2015 roku. Powód dokonał stosownej adnotacji w Dzienniku (...); natomiast obowiązek powiadomienia przełożonych ciążył na dyżurnym ruchu dysponującym zgodnie z podziałem czynności i z instrukcją Id-4.

Sąd I instancji słusznie przyjął, że powód nie naruszył swoich obowiązków pracowniczych, skutkujących zastosowaniem sankcji poprzez obniżenie premii regulaminowej. W dniu 15 listopada 2015 roku powód wykonywał czynności pracownicze zgodnie z podziałem obowiązków. Należy zauważyć, że okolicznością usprawiedliwiającą zachowanie powoda nie może być fakt, że pozwana do chwili wydania wyroku przez Sąd I instancji nie usnęła usterek, które zostały ponownie stwierdzone dnia 15 listopada 2016 roku.

Sąd I instancji prawidłowo orzekł o premii regulaminowej na podstawie § 7 regulaminu oraz o odsetkach ustawowych na mocy art. 481 k.c. w związku z art. 300 k.p.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanej, jako bezzasadną.

(-) SSO Grzegorz Tyrka (spr.) (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSR del. Magdalena Kimel

Sędzia Przewodniczący Sędzia