Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2016 r., wydanym w sprawie z powództwa K. P. przeciwko (...) w H. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Zgierzu zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 9.193,47 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 6 listopada 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1.696,12 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, a ponadto zasądził na rzecz Skarbu Państwa w ramach zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych – od powódki kwotę 326,92 zł, a od pozwanego kwotę 1.848,30 zł.

Sąd I instancji ustalił, że w dniu 18 listopada 2011 r. doszło w Niemczech do wypadku komunikacyjnego, w którym został uszkodzony samochód powódki, a sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Przybyła na miejsce zdarzenia policja przewiozła samochód na parking, a powódka – aby pojazd odebrać – musiała opłacić koszty jego holowania i sprzątania autostrady po wypadku w łącznej kwocie 778,75 Euro. K. P. przewoziła tym samochodem odzież zakupioną w Wielkiej Brytanii za kwotę 1.365,00 (...), którą zamierzała handlować w Polsce w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W efekcie wypadku odzież została rozrzucona po autostradzie; jej część posprzątały i zutylizowały niemieckie służby porządkowe, a pozostała część była zabrudzona, podarta i nie nadawała się już do użytku. Powódka zgłosiła do pozwanego ubezpieczyciela uszkodzenia pojazdu i szkoda w tym zakresie została zlikwidowana jako całkowita. Pismem z dnia 18 listopada 2014 r. K. P. wezwała ponadto ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania za zniszczony towar oraz koszty holowania uszkodzonego pojazdu i sprzątania autostrady.

Do powyższego stanu faktycznego Sąd meriti zastosował materialnoprawne przepisy prawa niemieckiego, ponieważ art. 4 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. dotyczącego prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych nakazuje stosować dla zobowiązań wynikających z deliktu prawo państwa, w którym powstaje szkoda. § 823 ust. 1 (...) stanowi, że ten, kto umyślnie lub na skutek niedbalstwa naruszył dobra innej osoby, w tym własność, odpowiada za wynikające stąd szkody i z tego przepisu Sąd wywiódł odpowiedzialność sprawcy, a w dalszej kolejności i ubezpieczyciela, za wyrządzoną powódce szkodę. Pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności, a podnoszony zarzut nieudowodnienia poniesienia opisanej w pozwie szkody i jej rozmiarów Sąd uznał za bezzasadny, ponieważ K. P. należycie okoliczności te wykazała; twierdzenia pozwanego, że koszty holowania i sprzątania autostrady odbiegają od cen rynkowych, nie mogą mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, ponieważ powódka nie miała wpływu na ich powstanie i wysokość. Stosownie do § 244 pkt. 2 (...), Sąd przeliczył wartość odszkodowania na walutę polską według kursu właściwego dla miejsca płatności z chwili zapłaty, za którą uznano dzień wydania wyroku – a więc 4,2885 zł za 1 Euro według tabeli kursów NBP. O obowiązku zapłaty odsetek orzeczono na podstawie § 247 ust. 1 i § 288 ust. 1 (...), zasądzając je od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Koszty procesu rozliczono w oparciu o art. 100 k.p.c., ustalając, że powódka wygrała sprawę w 85 %; przepis ten zastosowano także odpowiednio z mocy art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623) do ustalenia obowiązku zwrotu przez strony na rzecz Skarbu Państwa nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od tego wyroku złożyła powódka, zaskarżając go w zakresie, w jakim powództwo oddalono, oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, domagając się zmiany orzeczenia i uwzględnienia powództwa w całości zgodnie z żądaniem pozwu, jak również zasądzenia od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania przed Sądami obu instancji. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie:

⚫

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wyciągnięcie z zebranego materiału dowodowego wniosków z niego niewynikających i błędne przyjęcie, że wszystkie koszty zostały zapłacone przez powódkę w walucie Euro, podczas gdy z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że jedna z dwóch faktur została wystawiona w walucie funt szterling, co doprowadziło w konsekwencji do niezasadnego i nieprawidłowego przeliczenia należności z tej faktury na walutę polską według kursu Euro wynoszącego 4,2885 zł zamiast kursu funta szterlinga wynoszącego 5,4357 zł;

⚫

§ 249 ust. 1 (...) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie odszkodowania w zaniżonej kwocie nieodpowiadającej wysokości doznanej przez powódkę szkody.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz od skarżącej zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie przed Sądem Okręgowym w Łodzi w dniu 23 września 2016 r. skarżąca doprecyzowała wnioski apelacyjne, oświadczając, że – wobec faktu, iż nie kwestionuje rozstrzygnięcia o roszczeniu odsetkowym – nie wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim powództwo o zasądzenie odsetek zostało częściowo oddalone.

Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo następującą okoliczność faktyczną:

Zgodnie z tabelą A kursów średnich Narodowego Banku Polskiego Nr (...) z dnia 21 kwietnia 2016 r., średni kurs funta szterlinga w tym dniu wynosił 5,4357 zł za 1 funta (tabela na portalu internetowym NBP, http://www.nbp.pl/home.aspx?navid=archa&c=/ascx/tabarch.ascx&n=a077z160421).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Nie ulega wątpliwości, że Sąd I instancji, mając za zadanie ustalenie rozmiaru poniesionej przez powódkę szkody w walucie polskiej, uczynił to nieprawidłowo. Choć prawidłowo uznał, że szkoda polegała na uszczerbku majątkowym w postaci zniszczenia stanowiącej jej własność odzieży i konieczności poniesienia wydatków związanych z holowaniem samochodu i sprzątaniem autostrady, jak również trafnie ustalił wysokość szkody w walucie obcej, to jednak popełnił błąd przy stosowaniu do tych okoliczności normy § 244 pkt. 2 (...). Mimo że podjął właściwą decyzję o posłużeniu się tym przepisem i zgodnie z zawartym tam nakazem przeliczał wskazane w walutach obcych kwoty pieniężne określające wysokość szkody według średniego kursu NBP z dnia wyrokowania, to jednak przyjął – prawdopodobnie wskutek omyłki – dla ustalenia w walucie polskiej rozmiaru szkody związanej ze zniszczeniem zakupionej w Wielkiej Brytanii odzieży kurs przewidziany dla innej waluty niż funt szterling, choć wcześniej trafnie stwierdził, że wysokość szkody w tym zakresie wyraża się kwotą 1.365,00 funtów szterlingów. Doprowadziło to w efekcie do określenia wartości odszkodowania nieodpowiadającej wartości rzeczywiście poniesionej szkody, a więc do naruszenia § 249 ust. 1 (...), na co słusznie zwróciła uwagę skarżąca w swojej apelacji. Natomiast chybiony wydaje się podniesiony tam zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. dotyczący prawidłowości oceny dowodów dokonanej przez Sąd i jej wpływu na poczynione w sprawie ustalenia faktyczne. Sąd Rejonowy nie popełnił w tym zakresie błędu, a wszystkie elementy stanu faktycznego zostały ustalone w sposób prawidłowy, w oparciu o należycie przeprowadzoną ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, zaś Sąd odwoławczy ustalenia te akceptuje i przyjmuje za własne – choć wymagały uzupełnienia w zakresie jednego faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy. Inną natomiast kwestią jest to, w jaki sposób to okoliczności tych zastosowano prawo materialne, o czym mowa była wyżej.

Przeliczenie przy ustalaniu wartości szkody kwot oznaczonych w walucie obcej na walutę polską dokonane w myśl § 244 pkt. 2 (...) powinno nastąpić według średniego kursu tych walut określonego przez NBP. Oznacza to, że wartość szkody związanej z pokryciem kosztów holowania pojazdu i sprzątania autostrady wynosi 3.339,67 zł (778,75 Euro x 4,2285 zł/Euro = 3.339,67 zł), a szkody polegającej na zniszczeniu ubrań – 7.419,73 zł (1.365,00 (...) x 5,4357 zł/ (...) = 7.419,73 zł). Całość szkody wyraża się więc sumą 10.759,40 zł (3.339,67 zł + 7.419,73 zł = 10.759,40 zł) i tyle też, stosownie do powołanego w apelacji § 249 ust. 1 (...), winno wynosić odszkodowanie tę szkodę wyrównujące. Powódka, posiadając roszczenie o zapłatę odszkodowania w tej kwocie, które mogła skierować wobec odpowiedzialnego za szkodę ubezpieczyciela, domagała się jednak kwoty nieco niższej, wobec czego, pozostając w zgodzie z art. 321 § 1 k.p.c., należało uwzględnić jej żądania objęte pozwem w całości – z wyjątkiem części roszczeń odsetkowych, co do których powództwo podlegało oddaleniu. Uwzględnienie powództwa skutkować musi korektą zaskarżonego również przez K. P. orzeczenia o kosztach postępowania przed Sądem I instancji, ponieważ – wobec faktu, iż powódka uległa przeciwnikowi tylko w minimalnym zakresie – należy zastosować tu art. 100 zd. II k.p.c. i obciążyć pozwanego obowiązkiem zwrotu całości kosztów. Na koszty poniesione przez K. P. składało się wynagrodzenie reprezentującego ją pełnomocnika, obliczone na kwotę 2.400,00 zł, stosownie do § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 490 ze zm.), oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. Podobnie całość kosztów sądowych pokrytych w toku postępowania przez Skarb Państwa za zwolnioną od ich ponoszenia K. P. winna obciążać pozwanego, jak to wynika z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623) w związku z art. 100 zd. II k.p.c. Na koszty te składa się opłata od pozwu w kwocie 538,00 zł oraz wydatki związane z tłumaczeniem dokumentów w łącznej kwocie 1.641,44 zł (35,36 zł + 1.473,43 zł + 42,44 zł + 90,21 zł = 1641,44 zł), co daje w sumie 2.179,44 zł (538,00 zł + 1.641,44 zł = 2.179,44 zł).

Wobec zasadności apelacji wyrok Sądu Rejonowego podlega zmianie w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. O należnych skarżącej kosztach postępowania apelacyjnego – na które składają się opłata od apelacji w kwocie 78,00 zł i wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 600,00 zł obliczone stosownie do § 10 ust. 1 pkt. 1 w związku z § 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804) – orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.