Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 257/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 czerwca 2016 r. B. D. działająca w imieniu małoletniego powoda D. D. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego S. D. alimentów w kwocie po 1.500 zł miesięcznie.

Pozwany S. D. wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni D. D. (2) pochodzi ze związku małżeńskiego B. D. oraz S. D.. Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 24 maja 2010 r. w sprawie o sygn. akt XI C 812/10 rozwiązał przez rozwód związek małżeński stron. Pozwany został zobowiązany do uiszczania na rzecz małoletniego syna tytułem alimentów kwoty po 400 zł miesięcznie.

Małoletni powód D. D. (1) ma 11 lat. Obecnie wychowuje się w rodzinie zrekonstruowanej tworzonej przez jego matkę oraz jej partnera. Zamieszkuje wraz z matką, jej partnerem oraz przyrodnim bratem w wynajmowanym mieszkaniu. Jest uczniem 4 klasy szkoły podstawowej, nadto uczęszcza do klubu sportowego, w którym trenuje koszykówkę. Przedstawicielka ustawowa wyliczyła jego miesięczny koszt utrzymania na ok. 3.100 zł miesięcznie. Na powyższe, jej zdaniem, składają się następujące kwoty: 575 zł tytułem udziału małoletniego w kosztach utrzymania mieszkania, 40 zł tytułem opłaty za telefon komórkowy, 300 zł tytułem kosztów dojazdu, 60 zł tytułem kosztów składki członkowskiej w klubie sportowym, 80 zł tytułem opłaty za obiady szkolne, 100 zł tytułem wydatków szkolnych, 500 zł tytułem kosztów wyżywienia, 500 zł tytułem kosztów odzieży, 100 zł tytułem kosztów środków higieny, 100 zł tytułem kosztów leczenia, 200 zł tytułem kosztów spędzania czasu wolnego przez małoletniego oraz 525 zł miesięcznie tytułem kosztów wyjazdów letnich oraz zimowych. Małoletni nie ma żadnego majątku. Na datę ostatniego wyrokowania miał 5 lat, zamieszkiwał wraz z matką w należącym do niej mieszkaniu, uczęszczał do publicznego przedszkola. Koszt jego utrzymania wynosił ok 1.500 zł miesięcznie.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego B. D. jest w wieku 38 lat. Posiada wykształcenie wyższe. Pracuje w firmie farmaceutycznej, z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 7.400 zł miesięcznie. Jest rozwódką, ma dwoje dzieci. Zamieszkuje wraz z obecnym partnerem oraz dziećmi w wynajmowanym mieszkaniu. Nie posiada żadnych długów ani innych zobowiązań. Na datę ostatniego wyrokowania pracowała w K. otrzymując wynagrodzenie w kwocie ok. 7.000 zł miesięcznie .

Pozwany S. D. ma 37 lat. Posiada wykształcenie wyższe, pracuje jako specjalista do spraw handlowych. Zarabia ok. 3.600 zł miesięcznie. Jest rozwiedziony, posiada jedno dziecko. Zamieszkuje w domu rodziców, partycypuje w kosztach utrzymania domu w kwocie ok. 500 zł miesięcznie. Ma długi związane z prowadzoną w przeszłości działalnością gospodarczą w wysokości ok. 150.000 zł. Spłaca ratę zadłużenia w Banku (...) w wysokości 500 zł miesięcznie, pozostałe zaległości spłaca w miarę możliwości. Na datę ostatniego wyrokowania prowadził działalność gospodarczą i osiągał średni dochód w wysokości ok 5.000 zł miesięcznie. Zamieszkiwał wraz z byłą żoną w należącym do niej mieszkaniu w W..

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dołączonych dokumentów, a nadto wyjaśnień obu stron co do ich sytuacji rodzinnej i zawodowej oraz mieszkaniowej, które Sąd uznał za wiarygodne w pełni. Znajdują one potwierdzenie w zebranych w aktach sprawy dokumentach.

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy, w szczególności wyjaśnienia stron postępowania oraz dokumentacja są wiarygodne, jako w przeważającej mierze spójne ze sobą zasługują na wiarę. Przedstawione dowody logicznie łączą się w spójną całość, wzajemnie się nie wykluczają.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Należy wskazać, iż w myśl postanowienia Sądu Najwyższego powództwo o zmianę kwoty alimentów przewidziane w art. 138 k.r.o. wchodzi w grę w razie zmiany stosunków. Przez pojęcie "stosunków" w tym wypadku należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu (np. art. 133 i 135 k.r.o). Zmiana zatem "stosunków" tak pojmowanych, bez potrzeby zajmowania się zagadnieniami szczególnymi, jest zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1974 r.).

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy należy zaznaczyć, iż przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie się potrzeb uprawnionego do alimentacji lub istotne pogorszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. W przedmiotowej sprawie zadaniem Sądu było ustalenie czy od czasu ostatniego wyrokowania do chwili obecnej nastąpiła istotna zmiana okoliczności uprawniająca do podwyższenia alimentów na rzecz powoda D. D. (1). Innymi słowy, do Sądu należało ustalenie, wysokości alimentów, które pozwany winien płacić na rzecz powoda oraz zestawienie ich z alimentami zasądzonymi wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 24 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt XI C 812/10.

W kontekście wysokości świadczenia alimentacyjnego, należnego powodowi od pozwanego godzi się podnieść stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 6 stycznia 2000 r. wskazujące, iż rozważając przepisy art. 135 § 1 k.r.o. i art. 138 k.r.o. nie można abstrahować od obowiązków wynikających z innych przepisów. Art. 96 k.r.o. nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, zaś wedle art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2000 r. w sprawie o sgyn. akt I CKN 1077/99). Zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Odnosząc się do pierwszego kryterium należy uznać, iż usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia.

Sąd uznał za zawyżone, twierdzenia przedstawicielki ustawowej małoletniego dotyczącej kosztów jego utrzymania. Kwota 3.080 zł miesięcznie jest w ocenie Sądu nieadekwatna do potrzeb małoletniego, szczególnie w kontekście jego wielu oraz realizowanych zainteresowań. Sąd uznał za zawyżone wydatki na odzież oraz koszt dojazdów na zajęcia, nadto Sąd przyjął, iż kwota 525 zł miesięcznie na wyjazdy wakacyjne i zimowe małoletniego, znacznie przekracza jego usprawiedliwione potrzeby oraz możliwości zarobkowe rodziców. Podobnie wskazane przez przedstawicielkę ustawową wydatki na leczenie małoletniego nie zostały zaliczone w poczet usprawiedliwionych potrzeb z uwagi na fakt, iż powód jest generalnie zdrowy, wobec czego kwoty te były nieuprawnione. W ocenie Sądu realna kwota niezbędna do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego wynosi ok. 2.100 zł miesięcznie. Na powyższe składają się następujące miesięczne kwoty: 575 zł tytułem udziału małoletniego w kosztach utrzymania mieszkania, 40 zł tytułem opłaty za telefon komórkowy, 150 zł tytułem kosztów dojazdu, 60 zł tytułem opłat za klub sportowy, 80 zł tytułem opłaty za obiady szkolne, 100 zł tytułem kosztów szkolnych, 500 zł tytułem kosztów wyżywienia, 100 zł tytułem kosztów odzieży, 100 zł tytułem kosztów środków higieny, 200 zł tytułem kosztów spędzania czasu wolnego przez małoletniego, 200 zł tytułem kosztów wyjazdów letnich i zimowych.

Od daty ostatniego wyrokowania minęło 6 lat. W tym okresie małoletni zmienił miejsce zamieszkania, rozpoczął edukację w szkole podstawowej oraz zaczął trenować koszykówkę co znacznie zwiększyło koszt jego utrzymania. Katalog usprawiedliwionych potrzeb jest rzeczą indywidualną, w przedmiotowej sprawie Sąd wziął pod uwagę, okoliczności wskazane wyżej – szczególnie koszty związane z dorastaniem małoletniego. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż nastąpiła wskazana w art. 138 kro zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów płaconych przez pozwanego na rzecz jego syna.

Odnosząc się do sytuacji pozwanego i jego możliwości zarobkowych należy wskazać stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym rodzice są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Na gruncie niniejszego postępowania, pozwany osiąga comiesięczne, stabilne dochody i jakkolwiek cześć tych dochodów przeznacza na spłatę posiadanego zadłużenia, tak w ocenie Sądu nie powinno to rzutować na zapewnienie małoletniemu środków do życia. Sąd wyraża przekonanie, że przy odpowiedniej optymalizacji wydatków, otrzymywane przez pozwanego wynagrodzenie wystarczy zarówno na pokrycie alimentów jak również na jego własne utrzymanie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc. Zważając na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 138 kro.