Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział IV Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca : SSO. Anna Bartoszewska

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta S. W.-D. W.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

1.  powództwo oddala;

2.  zasądza od powoda Miasta S. W. -D. W. na rzecz pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 3.600 zł ( trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV C 161/14

UZASADNIENIE

Pozwem z 13.12.2013 r. powód Miasto S. W. wniósł o zapłatę kwoty 117.179,62 zł wraz z ustawowymi odsetkami, liczonymi od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty, tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez pozwanego (...) S.A. w W. z części nieruchomości o pow. 648 m kw poł. w W. przy ul. (...), stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 29 z obrębu (...), za okres od lipca 2012 r. do 13.02.2013 r.

Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz o rozpoznanie sprawy w postępowaniu upominawczym.

Sąd nie znalazł podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i rozpoznał sprawę w postępowaniu zwykłym.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A w W. wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut nabycia przez poprzedniego właściciela gruntu ( (...) S.A. w W.), urządzeń służących do przesyłu gazu – Stacji Redukcyjno-Pomiarowej, w drodze zasiedzenia nieodpłatnej służebności gruntowej, odpowiadającej służebności przesyłu na spornej części nieruchomości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód Miasto S. W. jest właścicielem nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) w D. W., stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 3.383 m kw z obrębu (...).

Pozwany (...) S.A. w W. jest przedsiębiorcą, którego głównym przedmiotem działalności jest transport paliw gazowych siecią przesyłową.

Dowód: odpis księgi wieczystej nr (...) (k.7-9) oraz KRS pozwanego (k. 17-21).

Pozwany użytkował znajdującą się na części działki nr (...) o powierzchni 648 m kw Stację Redukcyjno-Pomiarową Gazu I Stopnia (...) w okresie od 04.10.2007 r. do 13.02.2013 r.

Budowa ww. Stacji została zrealizowana na podstawie decyzji Nr (...) z 27.03.1979 r. o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej, wydanej z upoważnienia Prezydenta (...).

Dowód: decyzja Nr (...) (k. 76).

Na wniosek Naczelnika Miasta W. z 18.01.1980 r. grunty pod budowę Stacji zostały wywłaszczone na rzecz Skarbu Państwa z przeznaczeniem dla (...) ds. Gazyfikacji Miasta W..

Dowód: wniosek z 18.01.1980 r. (k. 75)oraz akty wywłaszczeniowe (k.71-74).

Po wybudowaniu (...) przekazana została do eksploatacji (...) Zakładowi (...) w W. i zgodnie z art. 49 k.c. weszła w skład przedsiębiorstwa.

Na podstawie zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z 01.08.1982 r. (...) Zakład (...) w W. przekształcił się w Przedsiębiorstwo Państwowe (...).

Dowód: zarządzenie nr 56 (k. 172-181).

Decyzją Nr (...) z 29.07.1996 r., wydaną z upoważnienia Wojewody (...), (...) nabyło z dniem 05.12.1990 r. prawo użytkowania wieczystego gruntu z obrębu R. oraz nieodpłatnie prawo własności budynków i urządzeń znajdujących się na przedmiotowym gruncie.

Dowód: decyzja nr (...) z załącznikiem (k.183-186).

Na mocy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 30.09.1996 r. Przedsiębiorstwo Państwowe (...) przekształciło się w (...) Spółkę Akcyjną Skarbu Państwa.

Dowód: rozporządzenie (k. 182).

W dniu 04.10.2007 r. (...) S.A. w W. przeniosło na pozwanego (...) S.A. w W. własność przysługujących mu praw, w tym prawo do urządzeń przesyłowych na działce nr (...).

Dowód: akt notarialny z 04.10.2007 r. (k. 77-101).

Przedmiotowa nieruchomość na mocy decyzji Wojewody (...) z 20.12.2000 r. z mocy prawa stała się własnością Gminy M. W..

Dowód: decyzja z 20.12.2000 r. (k. 10).

Pismem z 29.06.2011 r. powód wezwał pozwanego do okazania dokumentów świadczących o prawie do dysponowania częścią działki nr (...).

Dowód: pismo z 29.06.2011 r. (k. 11).

18.12.2012 r. pozwany zakończył rozbiórkę urządzeń przesyłowych, znajdujących się na części działki nr (...).

Dowód: zawiadomienie z 12.02.2013 r. wraz z załącznikiem (k. 22-23)

Pismem z 25.01.2013 r. powód wezwał pozwanego do wydania nieruchomości.

Dowód: pismo z 25.01.2013 r. (k. 24).

Protokołem zdawczo-odbiorczym z 13.02.2013 r. nieruchomość została zwrócona powodowi.

Dowód: protokół zdawczo-odbiorczy (k. 13).

Pismami z 26.04.2013 r. oraz z 15.03.2013 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 117.179,62 zł, tytułem bezumownego korzystania z nieruchomości.

Dowód: pisma z 26.04.2013 r. oraz z 15.03.2013 r.(k. 26-27).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych do akt dokumentów, w tym dokumentów prywatnych.

Sąd przedmiotowe dowody uznał za wiarygodne, albowiem nie budziły one zastrzeżeń Sądu i nie były kwestionowane przez strony w toku postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Sąd podzielił stanowisko strony pozwanej, że w sprawie doszło do zasiedzenia służebności gruntowej, odpowiadającej treści służebności przesyłu.

Budowa urządzeń przesyłowych na działce nr (...) została zrealizowana na podstawie decyzji administracyjnej, wydanej z upoważnienia Prezydenta Miasta (...) z dnia 27.03.1979 r. Z dniem 18.01.1980 r. grunty pod budowę Stacji zostały wywłaszczone na rzecz Skarbu Państwa, a urządzenia przesyłowe weszły w skład (...) w W..

Z powyższego wynika bezsprzecznie, że czas korzystania z ww. urządzeń przesyłowych przez pozwanego (...) S.A. w W. i jego poprzedników prawnych sięga końca lat 70-tych i trwał nieprzerwanie do 13.02.2013 r.

Przepisy o służebności przesyłu (art. 305 ¹ k.c. i nast.) zostały dodane do Kodeksu cywilnego na podstawie ustawy z 30.05.2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731).

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą istnieje możliwość ustanowienia służebności przesyłu w drodze analogii do art. 145 k.c., a także nabycia jej przez zasiedzenie nawet wówczas, gdy rozpoczęcie posiadania rozpoczęło się przed wejściem ww. przepisów.

Przed nowelizacją Kodeksu cywilnego z 2008 r. zakłady przemysłowe mogły zasiadywać prawo do korzystania z działki o treści odpowiadającej służebności przesyłu, co oznacza, że okres osadowienia instalacji przed 2008 r. jest doliczany do okresu zasiedzenia (vide uchwała Sądu Najwyższego z 22.05.2013 r., sygn. akt III CZP 18/13).

Pozwana spółka i jej poprzednicy prawni korzystali z nieruchomości powoda od końca lat 70-tych i było to posiadanie ciągłe.

Ww. podmioty korzystały z nieruchomości w celu transportu paliwa i konserwacji sieci przesyłowej. Z uwagi na treść decyzji administracyjnych, w tym decyzji Nr (...) z 29.07.1996 r., wydanej z upoważnienia Wojewody (...), podmioty te korzystały z nieruchomości w usprawiedliwionym przekonaniu, że do korzystania tego są prawnie umocowane.

Dodatkowo w tym okresie posiadanie nie było w żaden sposób kwestionowane przez stronę powodową, która po 2008 r. nie wystąpiła o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem.

Powyższe przesądza o posiadaniu przez pozwanego oraz jego poprzedników prawnych z nieruchomości powoda w dobrej wierze.

Zgodnie z art. 172 k.c. okres zasiedzenia w dobrej wierze wynosi lat 20.

W okresie obowiązywania tzw. zasady jednolitej własności państwowej tj. do 01.02.1989 r., kiedy został zmieniony art. 128 k.c., stwierdzający, że własność ogólnonarodowa przysługuje Skarbowi Państwa, albo innym państwowym osobom prawnym, nie było możliwości zasiadywania nieruchomości. Oznacza to, że czas biegu zasiedzenia można liczyć dopiero od 01.02.1989 r. Zatem 20-letni okres zasiedzenia w sprawie nastąpił 01.02.2009 r.

Ponieważ upływ terminu zasiedzenia wyłącza możliwość dochodzenia wynagrodzenia za korzystanie z cudzej własności w okresie biegu zasiedzenia, powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach Sad orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c., zasądzając od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości ustalonej w oparciu o § 6 pkt 6. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349).

Z tych względów Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.