Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 1470/16

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Zgierz, dnia 21 października 2016 r.

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Katarzyna Balcerczyk

Protokolant:Marta Florczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2016 r. w Zgierzu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. Z.

o zapłatę 2 344,15 zł

1. zasądza od pozwanego J. Z. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1745,25 zł (tysiąc siedemset czterdzieści pięć złotych 25/100)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 maja 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 980,50 zł (dziewięćset osiemdziesiąt złotych 50/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3. nadaje wyrokowi zaocznemu w pkt. 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 1470/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 maja 2016 roku skierowanym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie A. Polska z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od J. Z. kwoty 2.344,15 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniesiono o zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów sądowych w kwocie 30 złotych oraz kosztów zastępstwa procesowego. Powód podniósł,
iż dochodzona wierzytelność wynika z umowy pożyczki nr (...) zawartej
przez pozwanego z powodem. Na dochodzoną kwotę składa się kwota 1657,82 złotych
z tytułu rat kapitałowych z harmonogramu spłaty do umowy pożyczki, kwota 79,03 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 10 % w stosunku rocznym liczonych od kwoty niespłaconego kapitału 1657,82 złotych od dnia 19 listopada 2015 roku do dnia 11 maja 2015 roku, kwota 123 złote tytułem kosztów przygotowania i wysyłki monitu, wezwania do zapłaty i ostatecznego wezwania do zapłaty, kwota 75 złotych tytułem przekazania sprawy do postępowania windykacyjnego, opłata przygotowawcza w łącznej kwocie 379,30 złotych oraz opłata administracyjna w kwocie 30 złotych. Powód podniósł,
iż wzywał pozwaną do dobrowolnej spłaty zadłużenia, lecz pozwana zadłużenia nie spłaciła. Podniósł również, iż umowa pożyczki została rozwiązana z dniem 22 stycznia 2016 roku
ze skutkiem prawnym natychmiastowej wymagalności wszystkich należności z dniem
23 stycznia 2016 roku. [pozew wniesiony w elektronicznym postępowaniu upominawczym –
k. 2 – 5]

Dnia 31 maja 2016 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Zgierzu, stwierdzając brak podstaw do wydania nakazu zapłaty [postanowienie– k. 6]

Po przekazaniu sprawy powód pismem z dnia 4 lipca 2016 roku poparł żądanie pozwu. [pismo k. 10]

Na terminie rozprawy w dniu 21 października 2016 roku nikt się nie stawił. [protokół rozprawy – k. 41]

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 maja 2015 roku J. Z. zawarł z (...) S.A.
z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), na podstawie której otrzymał
od pożyczkodawcy kwotę w wysokości 2500 złotych. Całkowita kwota do spłaty z tytułu tejże umowy obciążająca pozwanego wyniosła 3457,04 złotych i składała się m.in.
z jednorazowej opłaty przygotowawczej w kwocie 590 złotych oraz opłaty administracyjnej płatnej miesięcznie w kwocie 15 złotych. W myśl umowy, opłata przygotowawcza była rozdzielana proporcjonalnie do rat pożyczki i uiszczana przez klienta częściowo wraz z każdą ratą w terminach spłaty rat. Opłata ta obejmowała poniesione przez pożyczkodawcę koszty czynności związanych z przygotowaniem umowy pożyczki, na które składają się m.in.: koszty obsługi dostarczenia i podpisania umowy pożyczki u klienta, bez konieczności wizyty w biurze pożyczkodawcy, badania zdolności klienta do spłaty pożyczki, aby zapewnić mu odpowiedzialne pożyczanie. Opłata administracyjna obejmowała natomiast czynności związane z kontem umowy pożyczki, monitorowaniem terminowości obsługi pożyczki, obsługą wniosków klienta, contact center oraz wysyłki komunikatów sms. W myśl pkt 4 umowy, orientacyjny harmonogram spłaty pożyczki przedstawiał się następująco:

1.  do 26 czerwca 2015 roku wpłata w kwocie 256,94 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 21,23 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

2.  do 26 lipca 2015 roku wpłata w kwocie 254,79 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 19,08 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

3.  do 26 sierpnia 2015 roku wpłata w kwocie 253,91 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 18,20 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

4.  do 26 września 2015 roku wpłata w kwocie 252,39 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 16,68 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

5.  do 26 października 2015 roku wpłata w kwocie 250,39 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 14,68 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

6.  do 26 listopada 2015 roku wpłata w kwocie 249,36 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 13,65 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

7.  do 26 grudnia 2015 roku wpłata w kwocie 247,45 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 11,47 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

8.  do 26 stycznia 2016 roku wpłata w kwocie 246,33 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 10,62 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

9.  do 26 lutego 2016 roku wpłata w kwocie 244,81 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 9,10 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

10.  do 26 marca 2016 roku wpłata w kwocie 242,80 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 7,09 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

11.  do 26 kwietnia 2016 roku wpłata w kwocie 241,78 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 6,07 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

12.  do 26 maja 2016 roku wpłata w kwocie 240,11 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 4,40 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

13.  do 26 czerwca 2016 roku wpłata w kwocie 238,74 złotych, z czego 178,57 złotych tytułem spłaty kapitału, 3,03 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej;

14.  do 26 lipiec 2016 roku wpłata w kwocie 237,24 złotych, z czego 178,59 złotych tytułem spłaty kapitału, 1,47 złotych tytułem odsetek, 42,14 złotych tytułem opłaty przygotowawczej, 15 złotych tytułem opłaty administracyjnej.

W myśl pkt 12 umowy wymagalne należności pożyczkodawcy z tytułu umowy zaspokajane były w następującej kolejności:

a) koszty działań upominawczo-windykacyjnych, koszty sądowe oraz inne koszty egzekucyjne;

b) opłaty i prowizje;

c) odsetki naliczane od zadłużenia przeterminowanego;

d) odsetki zaległe;

e) kwota niespłaconego kapitału;

f) odsetki bieżące;

g) kwota kapitału bieżącego

Punkt 13 umowy stanowił, iż w przypadku opóźnienia klienta w spłacie rat pożyczki pożyczkodawca był uprawniony do podjęcia działań upominawczo-windykacyjnych zgodnie z wskazaną niżej kolejnością, których koszt każdorazowo ponosi klient w następującej kolejności:

a)  koszt przygotowania i wysyłki pierwszego monitu- 25 złotych;

b)  koszt przygotowania i wysyłki wezwania do zapłaty- 49 złotych;

c)  koszt przygotowania i wysyłki ostatecznego wezwania do zapłaty - 49 złotych;

d)  koszt przekazania sprawy do postępowania windykacyjnego-75 złotych.

W myśl pkt 15 umowy pożyczkodawca mógł rozwiązać umowę z przyczyn leżących po stronie klienta z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia w przypadku opóźnienia klienta ze spłatą zadłużenia wynikającego z umowy przekraczającego 60 dni.
Dla skuteczności wypowiedzenia wymagane było złożenie i wysłanie listem poleconym –
na adres zamieszkania lub korespondencyjny podany przez klienta – oświadczenia
o wypowiedzeniu z tym, że jeśli przesyłka pocztowa – wobec niemożności doręczenia – pozostawiona zostanie w urzędzie pocztowym stosuje się odpowiednio zasady doręczania pism sądowych przez awizo. [bezsporne, nadto poświadczona za zgodność kserokopia umowy – k. 20-26]

Powód wysyłał do pozwanego 5 pism: pismo z 29 maja 2015 roku, monit
z 19 listopada 2015 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 7 grudnia 2015 roku, ostatecznie wezwanie do zapłaty z dnia 23 grudnia 2015 roku i wypowiedzenie umowy z dnia 8 stycznia 2016 roku. Za wysłanie pisma uiścił kwotę 4,20 złotych. [bezsporne, a nadto kserokopia pism, monitów i oświadczenie o wypowiedzeniu umowy k. 27-31, dowód nadania pisma -
k. 32]

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci przywołanych dokumentów. Należy zauważyć, iż stan faktyczny między stronami nie był sporny.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Jak stanowi art. 339 § 1 k.p.c., jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości
albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa (§ 2). Zgodnie z art. 340 k.p.c. wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.

Zgodnie z tym przepisem sąd - jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości - zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego. W niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki dla wydania wyroku zaocznego, jednak analiza zgromadzonego materiału dowodowego nie pozwala
na uwzględnienie powództwa w całości. Zasługuje ono jedynie na częściowe uwzględnienie.

Stosownie do art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie z art. 720 § 2 k. c. (w brzmieniu sprzed 8 września 2016 roku) umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem. Taką umowę zawarły strony. Powód załączył do pozwu poświadczoną za zgodność kserokopię umowy pożyczki, z której wynika dochodzone roszczenie, czym udowodnił istnienie zobowiązania strony pozwanej. Pozwany
nie kwestionował zarówno faktu zawarcia umowy pożyczki, jak również wysokości pozostałej spłaty.

W myśl art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, przy czym jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. (§ 2). § 3 cytowanego przepisu stanowi zaś, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument
nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Klauzulą niedozwoloną jest zatem postanowienie umowy zawartej z konsumentem (lub wzorca umownego), które spełnia (łącznie) wszystkie przesłanki określone w przepisie art. 385 1 k.c. tj.:

1) nie jest postanowieniem uzgodnionym indywidualnie;

2) nie jest postanowieniem w sposób jednoznaczny określającym główne świadczenia stron;

3) kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że powód, zawierając masowo pożyczki z konsumentami, posługuje się wzorcem umownym, na którego wpływ nie mają oni rzeczywistego wpływu. Tym samym spełniona w sprawie jest podstawowa przesłanka, warunkująca sądową kontrolę zgodności postanowień umownych z dobrymi obyczajami, a także pod kątem rażącego naruszenia interesów konsumenta.

Zapisy wiążącej strony umowy nie stanowią jednocześnie postanowień w sposób jednoznaczny określającym główne świadczenia stron. Do takich postanowień przy umowach nazwanych, a do takich należy umowa pożyczki, należą niewątpliwie ich essentialia negotii. Także w umowach nienazwanych, postanowienia określające elementy konstytutywne
dla danego typu czynności, pozwalające na jej identyfikację, uznać trzeba za postanowienia określające główne świadczenia stron. Do postanowień takich nie należą zapisy dotyczące obowiązku zapłaty dodatkowych opłat i prowizji (por. wyrok z dnia 30 września 2002 r. (XVII Amc 47/01, Dz. Urz. UOKiK z 2003 r. Nr 1, poz. 244) Sądu Antymonopolowego, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2004 r. (I CK 472/03, Pr. Bank. 2004, nr 11, s. 21).

W piśmiennictwie oraz judykaturze dominuje pogląd, że klauzula dobrych obyczajów, nakazuje dokonać oceny w świetle norm pozaprawnych, przy czym chodzi o normy moralne
i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo znajdujące szczególne uznanie w określonej sferze działań, na przykład w obrocie profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach
z konsumentem itp. Nie można abstrahować od ich treściowego i funkcjonalnego podobieństwa do zasad współżycia społecznego. Raczej jednak nie należy utożsamiać tych pojęć, gdyż zabieg taki stwarza więcej problemów interpretacyjnych, niż rozwiązuje. Stąd sprzeczność postanowień umowy z dobrymi obyczajami nie musi oznaczać nieważności umowy (art. 58 § 2 k.c.).

W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują się do takich wartości
jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność
i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku, także w fazie przedumownej. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta,
nie pozwalając na realizację tych wartości, będą uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia
i obowiązki między partnerami umowy. (por. wyrok SN z dnia 3 lutego 2006 r.
(I CK 297/05, Wokanda 2006, nr 7–8, s. 18). Dla uznania klauzuli za niedozwoloną, zgodnie z przepisem art. 385 1 § 1 k.c., poza kształtowaniem praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, musi ona rażąco naruszać jego interesy. Nie jest więc wystarczające ustalenie nierównomiernego rozkładu praw i obowiązków stron umowy (sprzeczność z dobrymi obyczajami), lecz konieczne jest stwierdzenie prawnie relewantnego znaczenia tej nierównowagi (rażące naruszenie interesów konsumenta). Należy uwzględnić nie tylko interesy o wymiarze ekonomicznym, ale inne, zasługujące na ochronę dobra konsumenta, jak jego zdrowie, czas, dezorganizacja zajęć, prywatność, poczucie godności osobistej czy satysfakcja z zawarcia umowy o określonej treści.

Przyjmuje się, że postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie, znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. W wyroku z dnia 13 lipca 2005 r. (I CK 832/04, Pr. Bank. 2006, nr 3, s. 8) SN stwierdził,
że „rażące naruszenie interesów konsumenta" oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym.

Ocena stopnia naruszenia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kryteriów przedmiotowych (np. dotyczących wielkości świadczeń), jak i podmiotowych
(np. profesjonalista-lider w branży, konsument-senior). Zwraca się szczególną uwagę
na niedopuszczalność poprzestania na ocenie formalnej (np. wielkości świadczeń), ponieważ dla ustalenia rzeczywistej dysproporcji praw i obowiązków należy dokonać jej materialnej oceny, a więc w odniesieniu do strony stosunku (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 769; K. Kohutek, Kontrola treści ogólnych warunków umów bankowych na tle nowelizacji kodeksu cywilnego w dziedzinie ochrony konsumenta, Pr. Bank. 2000,
nr 12, s. 32–33).

W ocenie sądu zapisy pkt 13, umowy, jak i przewidujące zapłatę opłaty administracyjnej w kwocie 25 złotych miesięcznie, oraz opłaty przygotowawczej, nie wiążą pozwanego, jako kształtujące jego obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interes.

Stosowane przez powoda stawki w wysokości od 25 złotych do 49 złotych za pismo rażąco narusza dobre obyczaje, w tym zasadę uczciwości kontraktowej. Powód nadto,
w rzeczywistości ponosi koszt 4,20 złotych za pismo, co wynika z przedłożonego przez niego samego dokumentu nadania. Należy zauważyć, iż stosowanie stawek wynoszących (minimum) ponad 5-krotność rzeczywistych kosztów wysłania listu, nie znajduje żadnego usprawiedliwienia faktycznego poza chęcią nieuczciwego wzbogacenia się kosztem konsumenta. Co więcej, całkowicie zbędne jest w ocenie sądu wysyłanie do pozwanego monitów w odstępie dwutygodniowym. Takie działanie, poza wzbogaceniem się z tytułu opłat za wysłanie pisma przewidzianych w umowie nie ma w ocenie sądu żadnych innych racjonalnych podstaw. Z uwagi na wysokość tych opłat, takie działanie stanowi przy tym rażące naruszenie interesu pozwanego. To samo dotyczy opłaty za przekazanie sprawy
do postępowania windykacyjnego. Powód nie wykazał, aby wiązałoby się to z jakimikolwiek dodatkowymi kosztami, jakie musiał ponieść. Sama czynność przekazania sprawy do takiego postępowania nie generuje zwykle żadnych kosztów. Koszty takie mogą powstać później,
i być związane np. z koniecznością wyjazdu pracownika w teren celem wizyty u klienta itp. Powód nie wykazywał jednak, aby do jakichkolwiek czynności tego typu doszło.

Należy zauważyć nadto, iż poza opłatami za monity oraz przekazanie sprawy do postępowania windykacyjnego powód przewidział w umowie także opłatę przygotowawczą oraz opłatę administracyjną. Opłata przygotowawcza stanowi przy tym ponad 20 % wartości pożyczki, i jest rażąco wysoka. Powód nie wykazał jednak, aby ponosił koszty, które uzasadniają stosowanie tak wysokich opłat. W ocenie sądu ich wysokość jest oderwana od kosztów rzeczywiście poniesionych, i narusza interesy słabszej strony kontraktu-konsumenta, narażając tym samym powoda na zarzut działania nieuczciwego
o charakterze lichwy. Postanowienia umowy przewidujące te koszty w ocenie sądu zmierzają także do obejścia przepisów dotyczących odsetek maksymalnych, i z mocy art. 58 § 1 k.c., są nieważne.

W konsekwencji powyższego, sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1745,25 złote, na którą składa się kwota 1.657,82 złotych stanowiąca sumę niespłaconych rat kapitałowych z harmonogramu spłaty umowy pożyczki, 79,03 złote tytułem odsetek umownych, 8,40 tytułem kosztów 2 pism skierowanych do pozwanego: jednego monitu
oraz oświadczenia o wypowiedzeniu umowy według kosztów rzeczywiście poniesionych przez powoda tj. 4,20 za każdy list, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c. zasądzając odsetki od dnia wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem powoda.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Powód wygrał proces w 74,45 % i w takiej proporcji należy mu się zwrot kosztów procesu od pozwanego (1.317 złotych x 74,45 %). Na koszty te złożyło się: 1.200 złotych wynagrodzenia występującego w sprawie pełnomocnika będącego radcą prawnym (§ 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej
przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
w brzmieniu sprzed 27 października 2016 r.; Dz. U z 2013 roku, poz. 490), 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 100 złotych opłaty sądowej od pozwu.

Zgodnie z art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny. Mając powyższe na względzie, Sąd nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.