Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1271/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny
w składzie:

Przewodniczący: SSO Aneta Fiałkowska – Sobczyk

Protokolant: Aneta Łokaj

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W.

przeciwko U. H.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej U. H. na rzecz strony powodowej (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. kwotę 80 000 zł (osiemdziesiąt tysięcy zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności pozwanej do hipoteki ustanowionej na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Malborku IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Nowym Dworze Gdańskim prowadzi księgę wieczystą kw nr (...);

II.  zasądza od pozwanej U. H. na rzecz strony powodowej (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W. kwotę 8 217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1271/16

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 11 kwietnia 2016 r. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. domagała się zasądzenia od pozwanej U. H. kwoty 80 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego roszczenia strona powodowa podała, że na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 24 września 2012 r. zawartej z (...) Bankiem S.A. nabyła wierzytelność wobec U. H. z tytułu umowy pożyczki hipotecznej nr (...) denominowanej w walucie wymienialnej w kwocie stanowiącej równowartość 55 900 CHF w złotych. Wierzytelność ta na dzień 16 marca 2016 r. wynosi łącznie 215 647,27 zł. Na kwotę tę składają się: należność główna w wysokości 126 778,85 zł, odsetki w wysokości 85 857,50 zł oraz koszty w wysokości 3 010,92 zł. Strona powodowa podała, że spłata kredytu została zabezpieczona hipoteką umowną kaucyjną w wysokości 90 000 CHF (354 807 zł - przelicznik wg kursu średniego NBP z dnia 08.04.2016 r.) na nieruchomościach, dla której Sąd Rejonowy w Malborku, IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Nowym Dworze Gdańskim prowadzi księgę wieczystą nr (...). Zgodnie z par. 6 ust. 1 umowy kredytowej strony postanowiły, że spłata kredytu nastąpi w walucie polskiej po przeliczeniu według kursu sprzedaży dewiz dla franków szwajcarskich zgodnie z „Tabelą kursów" obowiązującą w Banku w dniu spłaty.

W związku z niewywiązywaniem się z warunków umowy nr (...) w dniu 20 lipca 2005 r. nastąpiło jej wypowiedzenie ze stanem natychmiastowej wymagalności z upływem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Wierzyciel pierwotny podejmował szereg działań wskazujących na wymagalność roszczenia wynikłego z tytułu wyżej wymienionej umowy o kredyt. Na podstawie (...) nr (...)zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 25 kwietnia 2006 r. postanowieniem Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku, Wydział I Cywilny, były już prowadzone dwa postępowania egzekucyjne: przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Malborku W. S. (1) pod sygnaturą akt KM 468/06, umorzone postanowieniem z dnia 25 stycznia 2008 r. oraz przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Malborku P. B. pod sygnaturą akt KM 947/09, umorzone postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2011r. Ponadto 31 marca
2014 r. zostało skierowane do Sądu Rejonowego w Malborku zawezwanie do próby ugodowej, które nie przyniosło rezultatów i zostało zakończone w dniu 23 czerwca 2014 r. Tok tych czynności świadczy zdaniem strony powodowej o przerwaniu biegu terminu przedawnienia roszczenia majątkowego wynikłego z wskazanej umowy kredytowej.

Strona powodowa dodała, że powyższa wierzytelność została zabezpieczona m.in. hipoteką umowną kaucyjną w wysokości 90 000 CHF na należącej do pozwanej nieruchomości, ustanowioną na pozycji 1, dla której Sąd Rejonowy w Malborku, IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Nowym Dworze Gdańskim, prowadzi KW nr (...). Hipoteka ta przeszła prawomocnie na rzecz strony powodowej, a pozwana odpowiada jako dłużnik osobisty i jednocześnie rzeczowy.

Strona powodowa wyjaśniła też, że niniejszym pozwem dochodzi jedynie części wymagalnej wierzytelności, tj. kwoty 80 000 zł tytułem należności głównej, a jako podstawę prawną roszczenia odsetkowego wskazała przepis art. 482 § 1 k.c.

Nakazem zapłaty z dnia 18 kwietnia 2016 r. wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt I Nc 728/16 Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego orzeczenia pozwana U. H. wniosła sprzeciw zaskarżając nakaz zapłaty w całości i wnosząc o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana podniosła w pierwszej kolejności, że strona powodowa nie wykazała ani istnienia ani wysokości dochodzonej wierzytelności. Zarzuciła, że dowodem w powyższym zakresie nie może być sama umowa pożyczki albowiem świadczy ona jedynie o istnieniu stosunku prawnego między pozwaną a wierzycielem pierwotnym jednak nie dowodzi tego, że pozwana w ramach tego stosunku prawnego popadła w zwłokę co do określonej pozwem kwoty. Dodała, że wystarczającym dowodem nie może być również bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 01.12.2005 r., albowiem na gruncie postępowania cywilnego jest jedynie dokumentem prywatnym, a jego przedłożenie nie zwalnia z obowiązku dowodzenia roszczenia na zasadach ogólnych. Co więcej przedmiotowy tytuł, nawet jako dokument prywatny, nie stanowi żadnego ułatwienia w sądowej kontroli wysokości roszczenia. Pozwana podniosła, iż w postępowaniu klauzulowym Sąd bada przedłożony tytuł jedynie z perspektywy jego formalnoprawnej poprawności, pozostawiając poza zakresem rozpoznania materialne podstawy roszczenia oraz jego wysokość roszczenia. Tym samym nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności nie przesądza o adekwatności ujętych w nim wartości. Na gruncie postępowania cywilnego, a tym bardziej powództwa wytoczonego wobec konsumenta, przedmiotowa adekwatność powinno zostać dopiero dowiedziona, czego jednak zdaniem pozwanej strona powodowa nie zdołała uczynić. Z tych przyczyn, w ocenie pozwanej strona powodowa nie zdołała wykazać wartości dochodzonego roszczenia, i to zarówno w zakresie należności odsetkowej, jak i głównej oraz w zakresie sposobu rozliczenia kwot wyegzekwowanych od pozwanej w ramach prowadzonych kolejno postępowań egzekucyjnych.

Odnośnie roszczenia odsetkowego pozwana zarzuciła, że powód podał jedynie kwotę skapitalizowanych odsetek, uchylając się jednak od wskazania od jakich kwot, według jakiej stawki oraz za jaki okres były naliczane odsetki a obok pisma z dnia 20.07.2005 r. wypowiadającego umowę pożyczki nie przedłożyła dowodu jego wysłania listem poleconym czy też doręczenia go pozwanej w sposób umożliwiający zapoznanie się z nim, a przez to ustalenie daty wypowiedzenia kredytu. Utrudnia to zdaniem pozwanej kontrolę wysokości roszczenia. Odnośnie należności głównej pozwana zarzuciła, że strona powodowa nie wskazała w pozwie według jakich zasad dokonano przeliczenia kwoty 55 900 CHF na równowartość w złotych oraz według jakich zasad dokonywano przeliczenia spłat kredytu dokonywanych przez pozwaną, na jakie składniki jej zobowiązania rzeczone wpłaty były rozliczane itd. Pozwana zarzuciła też, że powód nie przedłożył żadnego dokumentu obrazującego sposób rozliczenia wpłat dokonanych przez pozwaną.

Niezależnie od powyższego pozwana podniosła zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia wskazując, że roszczenia wynikające z umowy kredytu przedawniają się z upływem trzech lat. Pozwana podniosła, że jakkolwiek powód nie wykazał daty wymagalności roszczenia (przedłożył bowiem jedynie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, nie wykazując jednak kiedy zostało ono skierowane do pozwanej oraz kiedy pozwana otrzymała je w takiej formie, że mogła się z nim zapoznać w rozumieniu art. 61 k.c.) to przedłożone dowody pozwalają uznać, że złożenie pozwu nastąpiło po upływie opisanego okresu. W ocenie pozwanej w sprawie nie doszło do przerwania biegu przedawnienie na skutek podejmowanych przez wierzyciela pierwotnego czynności egzekucyjnych. Pozwana podniosła, że instytucja przerwania biegu przedawnienia roszczenia ma nie tylko aspekt przedmiotowy, ale również podmiotowy. Tym samym, istotna pozostaje zarówno tożsamość wierzytelności, w odniesieniu do której podjęta zostaje czynność skutkująca przerwaniem biegu przedawnienia, ale również to kto tej czynności dokonuje, a także względem jakiego podmiotu. Powołując się na orzeczenia Sądu Najwyższego w tym przedmiocie pozwana stwierdziła, że powód, jako następca prawny podmiotu uprzywilejowanego egzekwującego wierzytelność w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny, może powoływać się na skutek przerwania biegu przedawnienia jedynie w odniesieniu do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Sprzedaż wierzytelności na rzecz podmiotu nie będącego bankiem niweczy natomiast dla nabywcy skutki w postaci przerwania biegu przedawnienia wywołane złożeniem przez bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, bez względu na sposób zakończenia tego postępowania. Z uwagi z kolei na datę postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (25.04.2006r.) oraz datę wniesienia pozwu w sprawie niniejszej (1.04.2016r.) nie ulega zdaniem pozwanej wątpliwości, iż pozew został złożony po upływie terminu przedawnienia.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała w całości swoje stanowisko podnosząc, że na dzień wytoczenia powództwa jej roszczenie było w pełni wymagalne i nieprzedawnione, gdyż skutki działań poprzednika prawnego polegających na przerwaniu biegu terminu przedawnienia roszczenia wynikłego z umowy pożyczki są dla niej skuteczne.

Jednak na wypadek uwzględnienia przez Sąd zarzutu przedawnienia strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 80 000 zł wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności pozwanej do nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Malborku IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Nowym Dworze Gdańskim prowadzi księgę wieczystą o nr (...) wskazując, że pozwana ponosi również odpowiedzialność rzeczową, jako właściciel powyższej nieruchomości, która dla zabezpieczenia roszczeń poprzednika prawnego strony powodowej z tytułu umowy pożyczki została obciążona hipoteką umowną kaucyjną w kwocie 90 000 CHF. Strona powodowa podniosła w tym zakresie, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie przysługuje zarzut przedawnienia i to niezależnie od tego czy jest dłużnikiem osobistym, czy tylko rzeczowym.

Odnosząc się do zarzutu niewykazania podstaw i wysokości roszczenia strona powodowa wskazała, że jest on bezprzedmiotowy. Jako wierzyciel wtórny nie nabyła historii kredytowej pozwanej a wymagalność i wysokość wierzytelności została wykazana dołączonymi do pozwu dokumentami, a pozwana kwestionując wysokość dochodzonego roszczenia winna przedstawić dowody świadczące o tym, że wysokość wierzytelności jest inna aniżeli nabyta przez powoda i wprowadzona przezeń do ksiąg rachunkowych a nie ograniczać się wyłącznie do negacji.

Jednocześnie strona powodowa zaznaczyła, że kapitał z umowy pożyczki nr (...) wyrażony był w kwocie stanowiącej równowartość 55 900 CHF w złotych, na dzień zaś wypowiedzenia tej umowy (20.07.2005 r.) należność główna wynosiła 54 572,29 CHF. W związku ze skutecznym rozwiązaniem umowy 5 września 2005 r. wysokość wierzytelności została przewalutowana dnia 1 grudnia 2005 r. po kursie sprzedaży dla dewiz 2,57 zł na potrzeby wystawienia BTE w walucie polskiej. Strona powodowa podkreśliła, że pozwana na etapie postępowania ugodowego nie kwestionowała sposobu przeliczenia waluty obcej na walutę polską, a co za tym idzie nie sprzeciwiała się wysokości wierzytelności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Dnia 8 lipca 2003 r. U. H., jako pożyczkobiorca, zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...).

Na mocy tej umowy (...) Bank S.A. udzielił pozwanej pożyczki hipotecznej denominowanej w walucie wymienialnej w kwocie stanowiącej równowartość 55 900 CHF w złotych na okres 180 miesięcy od dnia 8 lipca 2003 r. do dnia 7 lipca 2018 r. Oprocentowanie pożyczki było zmienne a na dzień jej udzielenia wynosiło 8,58% w stosunku rocznym.

Zabezpieczenie spłaty udzielonej pozwanej pożyczki stanowiły:

-

hipoteka kaucyjna do kwoty 90 000 CHF ustanowiona na nieruchomości położonej w S., gm. N., działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Malborku prowadzi księgę wieczystą nr (...)

-

cesja praw z umowy ubezpieczenia budynku zawartej z Towarzystwem (...) S.A.

-

weksel własny in blanco pożyczkobiorcy.

Bank miał prawo wypowiedzenia umowy pożyczki z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od następnego dnia po dniu doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu pożyczki m.in. w przypadku:

-

niespłacenia w terminie należności z tytułu udzielonej pożyczki

-

niedotrzymania innych warunków umowy pożyczki

Pozwana złożyła w umowie oświadczenie o poddaniu się egzekucji według przepisów k.p.c. do kwoty stanowiącej równowartość w złotych kwoty 111 800 CHF po przeliczeniu według kursu sprzedaży dewiz dla franków szwajcarskich zgodnie z Tabelą Kursów obowiązującą w banku w dniu wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego obejmującego roszczenia z umowy pożyczki.

(dowód: umowa pożyczki nr (...), k. 25-27v);

Pismem z dnia 20 lipca 2005 r. w związku z nie wywiązaniem się z warunków umowy pożyczki nr (...) Bank S.A. skierował do pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu tej umowy z zachowaniem 30-dniowego okresy wypowiedzenia.

Wskazał, że na dzień 20 lipca 2005 r. należność z tytułu pożyczki wynosi:

-

54 572,29 CHF tytułem należności kapitałowej,

-

5 793,48 CHF tytułem odsetek umownych,

-

236,51 CHF tytułem odsetek karnych

(dowód: wypowiedzenie umowy pożyczki z dnia 20 lipca 2005 r., k. 28);

Dnia 1 grudnia 2005 r. (...) Bank S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko U. H..

Bank wskazał, że zobowiązanie dłużnika wynikające z umowy pożyczki nr (...) z dnia 8 lipca 2003 r., która została rozwiązana z dniem 5 września 2005 r. wynosi 162 441,50 zł i obejmuje:

-

140 398,13 zł tytułem należności głównej,

-

15 575,58 zł tytułem odsetek umownych,

-

6 447,39 zł tytułem odsetek przeterminowanych

-

20,40 zł tytułem kosztów wezwań i upomnień

Jednocześnie Bank wskazał, że dnia 1 grudnia 2005 r. przewalutował kredyt aby wystawić bankowy tytuł egzekucyjny po kursie sprzedaży dla dewiz 2,5727 zł.

(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 1 grudnia 2005 r., k. 29);

Postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2006 r., w sprawie I Co 1449/06 Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 1 grudnia 2005 r. klauzulę wykonalności łącznie maksymalnie do kwoty 287 627,86 zł

(dowód: odpis postanowienia z dnia 25 kwietnia 2006 r., k. 30);

Na podstawie powyższego tytułu wykonawczego na wniosek (...) Bank S.A. dwukrotnie było prowadzone postępowanie egzekucyjne przeciwko U. H.. Pierwszy raz postępowanie prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Malborku W. S. (2) w sprawie KM 468/06. Drugi raz postępowanie egzekucyjne było prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Malborku P. B. w sprawie KM 947/09 na podstawie wniosku o wszczęcie egzekucji z dnia 24 września 2009 r.

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2008 r. Komornik Sądowy W. S. (2) umorzyła postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 468/06 wobec stwierdzenia dalszej bezskuteczności egzekucji. Postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2011 r. Komornik Sądowy P. B. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 947/09 wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

(dowód: postanowienie z dnia 25 stycznia 2008 r., KM 468/06, k. 31; postanowienie z dnia 1 kwietnia 2011 r., KM 947/09; wniosek o wszczęcie egzekucji, k. 61-62);

Dnia 24 września 2012 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W., jako sprzedający, oraz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W., jako kupujący zawarli umowę przelewu wierzytelności, na mocy której bank przelał na Fundusz szereg wierzytelności określonych w załączniku do umowy za cenę w wysokości 23 600 000 zł.

W wykazie przelanych wierzytelności pod poz. 275 została wymieniona wierzytelność wobec U. H. wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z dnia 8 lipca 2003 r. w wysokości 166 953,77 zł obejmująca kwotę niespłaconego kapitału, odsetki i koszty egzekucji na dzień 31 marca 2012 r.

(dowód: umowa przelewu z dnia 24 września 2012 r. wraz z wykazem wierzytelności, k. 21-24);

Pismem z dnia 17 marca 2016 r., doręczonym w dniu 22 marca 2016 r., (...) S.A., działając w imieniu strony powodowej, skierował do pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty 215647,27 zł w terminie do dnia 24 marca 2016 r. informując, że (...) Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny Zamknięty nabył od (...) Bank S.A. wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki nr (...) z dnia 8 lipca 2003 r.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania listem poleconym i potwierdzeniem odbioru, k. 36, 39-40);

Pismem z dnia 28 marca 2014 r. strona powodowa skierowała do Sądu Rejonowego w Malborku wniosek o zawezwanie U. H. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę kwoty 191 743,38 zł wynikającej z umowy pożyczki z dnia 8 lipca 2003 r.

Podczas rozprawy w dniu 23 czerwca 2014 r. Sąd Rejonowy w Malborku (sygn. akt I Co 574/14) stwierdził, że nie doszło do zawarcia ugody pomiędzy stronami.

(dowód: zawezwanie do próby ugodowej, k. 33-34; protokół z dnia
23 czerwca 2014 r., k. 35);

W dziale IV księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Malborku dla nieruchomości położonej w S., gmina N., stanowiącej przedmiot własności U. H. wpisana jest hipoteka umowna kaucyjna w kwocie 90 000 CHF na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. na zabezpieczenie wierzytelności z tytułu pożyczki.

(dowód: odpis z KW nr (...), k. 37-38);

Zgodnie z wyciągiem z ksiąg rachunkowych Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego nr S/32/5/ (...) z dnia 11 lipca 2016 r. saldo zadłużenia U. H. z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 8 lipca 2003 r. wynosi na ten dzień 217 679,20 zł, w tym:

-

126 778,85 zł tytułem należności głównej;

-

87 889,43 zł tytułem odsetek;

-

3 010,92 zł tytułem kosztów.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych nr S/32/5/PKB-OWK z dnia 11 lipca 2016 r., k. 60).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powód dochodził od pozwanej zapłaty kwoty 80 000 zł tytułem należności głównej z umowy pożyczki, którą pozwana zawarła z (...) Bankiem S.A. w dniu 8 lipca 2003 r., a którą to wierzytelność powód nabył na mocy umowy z dnia 24 września 2012 r. Ewentualnie, na wypadek uwzględnienia zarzutu przedawnienia podniesionego przez pozwaną powód wnosił o zasądzenie od pozwanej powyższej kwoty na zasadzie odpowiedzialności rzeczowej z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności pozwanej do stanowiącej jej własność nieruchomości obciążonej hipoteką kaucyjną na rzecz powoda.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Normie tej w warstwie procesowej odpowiadają art. 3 k.p.c., wedle którego strony zobowiązane są przedstawiać dowody, oraz art. 232 k.p.c. stanowiący, że strony zobowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Powód zobowiązany był zatem udowodnić, że podmiotowi, który wskazał w pozwie jako swojego poprzednika prawnego, przysługiwała wierzytelność wobec pozwanej, a także, iż nabył skutecznie tę wierzytelność. Z tego obowiązku, wbrew zarzutom pozwanej, powód należycie się wywiązał.

Powód przedstawił umowę pożyczki, pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu tej umowy, a także bankowy tytuł egzekucyjny, które to dokumenty pozwoliły ocenić istnienie źródła i podstawy zobowiązania pozwanej. Z dokumentów tych wynika, że pozwana zaciągnęła w (...) Banku S.A. pożyczkę hipoteczną denominowaną w walucie wymienialnej w kwocie stanowiącej równowartość 55 900 CHF w złotych na okres 180 miesięcy, której nie spłacała w terminie w związku z czym umowa pożyczki została jej wypowiedziana.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 prawa bankowego w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, zaś termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Na mocy art. 78 prawa bankowego powyższy przepis stosuje się także do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank.

Takie postanowienie uprawniające bank do wypowiedzenia umowy zawarte było również w umowie pożyczki z dnia 8 lipca 2003 r. i na jego podstawie – wobec zaistnienia zaległości w spłacie pożyczki – nastąpiło wypowiedzenie tej umowy. W konsekwencji tego wypowiedzenia pożyczka została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności, co oznacza zaktualizowanie się obowiązku zwrotu całej kwoty pożyczki niezależnie od pierwotnego harmonogramu spłat. Przy czym (...) Bank S.A. na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego z nadaną klauzulą wykonalności dwukrotnie prowadził przeciwko dłużnikowi (pozwanej) postępowanie egzekucyjne, które okazało się bezskuteczne.

Powód przedłożył także umowę przelewu wierzytelności, na mocy której nabył wierzytelność przysługującą dotychczas (...) Bankowi S.A. przeciwko pozwanej. Zgodnie z art. 510 § 1 k.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony umowy inaczej postanowiły. Umowa sprzedaży wierzytelności jest tzw. czynnością prawną o podwójnym skutku zobowiązująco-rozporządzającym. Co do zasady z chwilą zawarcia umowy przelewu wierzytelność będącą jej przedmiotem przechodzi na nabywcę i to z mocy samej umowy, o ile umowa przelewu nie zawiera żadnych szczególnych postanowień, które by tę kwestię inaczej ujmowały.

(...) Banku S.A. wobec pozwanej wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z dnia 8 lipca 2003 r. została wymieniona w wykazie załączonym do umowy przelewu wierzytelności z dnia 24 września 2012 r. Nie ulega zatem wątpliwości, że powodowy Fundusz nabył od (...) Banku S.A. wierzytelność wobec pozwanej o zapłatę kwoty pożyczki wraz z odsetkami i kosztami i może domagać się zapłaty tej należności od U. H..

W ocenie Sądu w powyższych okolicznościach całkowicie chybiony jest zarzut pozwanej, iż powód nie zdołał wykazać wysokości dochodzonej należności. Samo zakwestionowanie przez pozwaną wysokości wierzytelności nie może odnieść korzystnego dla niej skutku procesowego. Skoro bowiem pozwana twierdzi, że jej zadłużenie wynikające z umowy pożyczki opiewa na inną kwotę niż wskazana przez powoda winna przedstawić dowody to potwierdzające. Tymczasem pozwana nie zaoferowała żadnego materiału dowodowego świadczącego o tym, że powodowi nie przysługuje wierzytelność w wysokości zgłoszonej w pozwie. Nie wyjaśniła też, na jaką kwotę w jej ocenie opiewa przedmiotowa wierzytelność. Co więcej pozwana, mając ku temu możliwość, nie wystąpiła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk - Północ w Gdańsku w klauzulę wykonalności. Świadczy to o tym, że pozwana wcześniej nie kwestionowała swojego zobowiązania wobec pierwotnego wierzyciela, jego podstawy i wysokości.

Trzeba mieć również na uwadze, że powód w rozpoznawanej sprawie dochodzi jedynie części należności głównej, a pozwana nie twierdziła, że jej zadłużenie może być niższe niż 80 000 zł.

Również zarzuty pozwanej odnośnie skapitalizowanych odsetek uznać należy za bezzasadne z tej przyczyny, że w niniejszym procesie powód domaga się jedynie zapłaty części należności głównej.

W tej sytuacji Sąd doszedł do przekonania, że pozwana nie zakwestionowała skuteczne stanowiska powoda w zakresie źródła zobowiązania, jak i jego wysokości.

Skuteczny natomiast okazał się podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia.

Roszczenia banku z tytułu umowy pożyczki przedawniają się z upływem trzech lat, jako roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, na podstawie art. 118 k.c.

Pismem z dnia 20 lipca 2005 r. w związku z nie wywiązaniem się z warunków umowy pożyczki nr (...) Bank S.A. skierował do pozwanej oświadczenie o wypowiedzeniu tej umowy z zachowaniem 30-dniowego okresy wypowiedzenia. Przy czym pozwana co prawda wskazywała, że powód nie wykazał, że powyższe oświadczenie zostało do niej wysłane, niemniej jednak, mając na uwadze dalszy tok postępowania (...) Banku S.A. tj.: , że w dniu 1 grudnia 2005 r. (...) Bank S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko U. H., a postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2006 r., w sprawie I Co 1449/06 Sąd Rejonowy Gdańsk - Północ w Gdańsku nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 1 grudnia 2005 r. klauzulę wykonalności łącznie maksymalnie do kwoty 287 627,86 zł, przyjąć można, że roszczenie z tytułu umowy pożyczki nr (...) stało się wymagalne najpóźniej do końca 2005 r. natomiast pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 11 kwietnia 2016 r., a zatem znacznie po okresie przedawnienia.

Przy czym Sąd podziela stanowisko wyrażone w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego, a mianowicie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19.11.2014 r. w sprawie
II CSK 196/14 oraz w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29.06.2016 r. w sprawie III CZP 29/16, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.).

Dlatego też roszczenie powoda z umowy pożyczki nr (...) co do pozwanej jako dłużnika osobistego jest przedawnione.

Niemniej jednak żądanie powoda zostało w całości uwzględnione, bowiem pozwana była nie tylko dłużnikiem osobistym ale również rzeczowym i na tą odpowiedzialność powód się powołał wskazując na hipotekę kaucyjną do kwoty 90 000 CHF ustanowioną na rzecz powoda, na nieruchomości należącej do pozwanej położonej w S., gm. N..

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.

Zatem podstawowym uprawnieniem wierzyciela z tytułu ustanowienia hipoteki jest prawo dochodzenia zaspokojenia z obciążonej nieruchomości, bez względu na to czyją stała się własnością i bez względu na to czy pomiędzy wierzycielem hipotecznym a dłużnikiem rzeczowym (właścicielem obciążonej nieruchomości) istnieje stosunek obligacyjny. Dłużnik rzeczowy może, ale nie musi być dłużnikiem osobistym z tytułu zabezpieczonej wierzytelności. Sens hipoteki wyraża się właśnie w tym, że jeżeli dłużnik osobisty nie spełnia należnego świadczenia pieniężnego wierzyciel może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi rzeczowemu. Przedtem powinien jednak uzyskać przeciwko niemu tytuł wykonawczy (por. wyrok SN z dnia 25 sierpnia 2004r., IV CK 606/03, Lex Polonica nr 1633078). Niemniej jednak dla realizacji odpowiedzialności dłużnika rzeczowego wystarczającą legitymacją wierzyciela jest wpis hipoteki, bez potrzeby wykazania rzeczywistego istnienia zabezpieczonej wierzytelności (por. A. Szpunar "Akcesoryjność hipoteki", Państwo i Prawo 1993/8, poz. 16). Z tego względu słuszny jest pogląd, iż dochodząc należności zabezpieczonej hipoteką wierzyciel może przywołać wyłącznie wpis hipoteki, dokumentowany stosownym odpisem z księgi wieczystej, co miało miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Natomiast przepis art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece stanowi, że przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Przepisu tego nie stosuje się do roszczeń o świadczenia uboczne.

Mając powyższe na uwadze zasądzono od pozwanej na rzecz powoda w punkcie I sentencji wyroku kwotę 80 000 zł tytułem należności głównej, ograniczając odpowiedzialność pozwanej, na podstawie art. 319 k.p.c., do hipoteki ustanowionej na nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Malborku IX Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w N. prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Zasądzenie od pozwanej jako dłużnika rzeczowego odsetek za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa znajduje natomiast uzasadnienie w treści art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c.

Orzeczenie o kosztach procesu w punkcie II sentencji wyroku uzasadnia treść art. 98 k.p.c.

Przy czym na zasądzone na rzecz powoda koszty procesu składa się:

-

- opłata od pozwu w wysokości 1 000 zł,

-

wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 6 pkt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców, w wysokości 7 200 zł,

-

opłatę skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł.