Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 listopada 2016r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie Wydział IX Karny

w składzie:

Przewodniczący - SSR Beata Kalińska

Protokolant – st. sekr. sąd. Jolanta Jarmołowicz

w obecności oskarżyciela publ. nie stawił się zawiadomiony prawidłowo

po rozpoznaniu w dniu 21/06/2016r., 19/07/2016r., 22/08/2016r., 13/09/2016r., 25/10/2016r., sprawy

P. A. (1)

s. K. i D. z domu W.

ur. (...) w O.

obwinionego o to, że:

w dniu 25 stycznia 2016r. ok. godz. 21:20 w O. na ul. (...) kierując pojazdem marki K. o nr rej (...) nie zachował szczególnej ostrożności podczas zmiany pasa ruchu i nie ustąpił pierwszeństwa dla kierującego samochodem marki H. o nr rej (...) doprowadzając do zderzenia się pojazdów oraz ich uszkodzenia, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym

- tj. za wykroczenie z art. 86 § 1 kw w związku z art. 22 ust. 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym

ORZEKA:

I.  Obwinionego P. A. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 86 § 1 kw w związku z art. 22 ust. 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym i za to z mocy art. 86 § 1 kw skazuje go na karę grzywny w wymiarze 500,- (pięćset) złotych;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw i art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych obciąża obwinionego zryczałtowanymi wydatkami postępowania w kwocie 100,- (sto) złotych i opłatą w kwocie 50,- (pięćdziesiąt) złotych oraz kosztami opinii biegłego w kwocie 590,90,- (pięćset dziewięćdziesiąt złotych 90/100) złotych

UZASADNIENIE

P. A. (1) pracuje w Komendzie (...) Policji w O., osiąga dochód około (...) złotych. Jest żonaty. Żona, zarabia około (...) złotych. Na utrzymaniu ma dwoje dzieci. Nie był uprzednio karany .

(dane osobopoznawcze: k. 68)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. A. (1) został obwiniony o to, że: w dniu 25 stycznia 2016r. ok. godz. 21:20 w O. na ul. (...) kierując pojazdem marki K. o nr rej (...) nie zachował szczególnej ostrożności podczas zmiany pasa ruchu i nie ustąpił pierwszeństwa dla kierującego samochodem marki H. o nr rej (...) doprowadzając do zderzenia się pojazdów oraz ich uszkodzenia, czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym tj. za wykroczenie z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 22 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w dniu 25 stycznia 2016r. r. o godz.21:25 w O. na (...) ,obwiniony P. A. kierując pojazdem uprzywilejowanym m-ki K. (...) o nr rej. (...) (...) ,jadąc prawym pasem ruchu do jazdy na wprost w kierunku ul. (...), podczas zmiany pasa ruchu nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa pojazdowi m-ki H. o nr rej. (...) , poruszającemu się tym pasem ,doprowadzając do kolizji. W radiowozie miejsce pasażera zajmował strażnik miejski G. S., a w pojeździe H. małżeństwo K. i Z. Z. (1).. Zdarzenie miało miejsce podczas podjętej przez obwinionego decyzji o zatrzymaniu pojazdu , którego kierujący początkowo jechał nie używając świateł.

Warunki drogowe tego dnia były trudne , nawierzchnia jezdni była mokra , panowała mgła, przejrzystość powietrza była ograniczona. Prędkość dopuszczalna w tym miejscu wynosiła 70km/h.

Kierujący radiowozem miał włączone sygnały świetlne i dźwiękowe. , ale nie upewnił się czy sygnały te zostały właściwie odebrane przez kierującego pojazdem m-ki H..

Z. Z. (1) , kierując pojazdem m-ki H. słuchał radia i nadawanego

meczu piłki siatkowej. Podczas jazdy nie przyspieszał , nie uciekał , a przed zdarzeniem prędkość kierowanego przez niego pojazdu wynosiła około 40km-h.

W następstwie kolizji w pojeździe pokrzywdzonego marki H. o nr rej (...) ujawniono uszkodzenia w postaci zarysowanego zderzaka przedniego w części prawej , zarysowanego prawego przedniego błotnik i zarysowanego klosza reflektora prawego..

Radiowóz kierowany przez obwinionego marki K. o nr rej (...) miał zarysowany zderzak tylny w części lewej

Na miejsce kolizji wezwany został patrol Policji ,gdzie przybyli na miejsce funkcjonariusze –Ł. T. (1) i P. R. (1) , którzy dokonali oględzin miejsca, warunków zdarzenia oraz pojazdów w nim uczestniczących, rozpytali świadków zdarzenia.

Obwiniony w obecności funkcjonariuszy , jak wynika z dokumentacji, przyznał się do sprawstwa zdarzenia drogowego , ale nie poczuwał się do winy, ponieważ używał sygnałów uprzywilejowania by zatrzymać pojazd .

Podczas ,gdy kierujący pojazdem m-ki H. oświadczył , że nie słyszał sygnałów bo słuchał radia w samochodzie, a zatrzymanie do kontroli powinno odbyć się za pomocą tarczy.

(d: notatka urzędowa: k. 3-3v,27,39 k.11 ,raport obwinionego k.17-17v, postanowienie k.18-18v protokół stanu trzeźwości k.5,6,protokół oględzin k. 7, k. 8, szkic miejsca zdarzenia k. 4, wyjaśnienia obwinionego k. 65-66,75-76,, zeznania świadków: Z. Z. (1) k.66-66v,K. Z. k.66v,G. S. k.66v-67,W. S. k. 77v-76v, P. R. (1) k.76v-77, Ł. T. (1) k.7777v, ,opinia biegłego W. R. k. 85-97v,101 ,płyta (...) k.14-kamery (...), płyta(...) k.82 rozmowa z dyżurnym po zdarzeniu k.82)

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że do kolizji doszło , kiedy chciał zatrzymać do kontroli pojazd , który poruszał się bez włączonych świateł. Nie zatrzymał się mimo włączonych sygnałów świetlnych i dźwiękowych. Przyznał, iż w celu jego zatrzymania zajechał drogę pojazdowi, by uniemożliwić mu dalszy ruch. Wyjaśnił , że pojazd ten jechał z normalną prędkością rzędu 40-60km/h. Potwierdził , że wykonywał przy tym manewr zmiany pasa ruchu, ale w ocenie obwinionego był to manewr bezpieczny. Wyjaśnił , że zatrzymywany pojazd nie przyspieszał i nic nie świadczyło o tym , że ucieka. Obwiniony podczas zatrzymywania tego pojazdu nie używał innych ,poza wyżej wymienionymi sygnałami. Dodał , że nie informował dyżurnego o użyciu sygnałów , co tłumaczył szybkością podjętej decyzji.

Sąd zważył, co następuje:

Obwiniony mimo , że formalnie nie przyznał się do zarzucanego mu wykroczenia, z treści jego wyjaśnień wynika , że dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu. Sąd nie podzielił wyjaśnień obwinionego w całości odnośnie okoliczności kolizji i jej przebiegu ,ponieważ pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w tej sprawie w tym z wersją kierującego pojazdem marki H. Z. Z. (1) i jego żony K. P. im również ustalenia zawarte w opinii biegłego, co do mechanizmu powstania uszkodzeń w pojazdach oraz uwag dotyczących zagrożenia jakie obwiniony stworzył podczas zatrzymania. Wykonany przez niego manewr nie był bezpieczny, zatrzymał pojazd pokrzywdzonych najeżdżając na niego podczas wyprzedzania i zmiany pasa ruchu. Uszkadzając go w sytuacji ,gdy podczas zatrzymania nikt nie uciekał ,ani nie przyspieszał, tylko nie reagował na sygnał dźwiękowy i świetlny.

Sąd uznał, iż częściowo wyjaśnienia obwinionego stanowią przyjętą przez niego linię obrony, zmierzającą do uniknięcia , czy pomniejszenia swojej odpowiedzialności za popełnione wykroczenie.

Z relacji pokrzywdzonych Z. i K. Z. wynika , że byli zaskoczeni łomotem, bo tak odczuli uderzenie w ich pojazd. Podczas jazdy w pojeździe było włączone radio , ponieważ była transmisja meczu siatkówki (...) (...) Kierowca pojazdu H. nie wykluczył , że przez moment jechał nie mając włączonych świateł . Jak tylko to zauważył na kontrolce , to je włączył .Widział jadący z tyłu pojazd na światłach ,ale nie odebrał to ,jako sygnał do zatrzymania swojego pojazdu.. Dopiero po kolizji stwierdził , że to radiowóz., przez który został staranowany, aż go przesunęło. Do kolizji doszło gdy radiowóz wyprzedzał pojazd H.. Szkodę w pojeździe z tytułu napraw określił na łączną kwotę około 8000złotych. Nie przyszło mu do głowy , że ma się zatrzymać , bo nikt go do tego nie wezwał ,by się zatrzymał .

Żona pokrzywdzonego przysnęła , nie zwróciła uwagi czy coś błyskało . Odczuła „ łomot , była przerażona, bo myślała , że dostanie zawału. Jej mąż wybiegł wówczas z pojazdu i zaczął płakać . Nie zwróciła uwagi czy jakiś pojazd za nimi jedzie ani czy mają włączone światła w pojeździe.

Sąd dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonego uznając, iż są one spójne
i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Z kolei z relacji świadka G. S. , który asystował obwinionemu wynika , że potwierdził on fakt nadawania przez radiowóz sygnałów świetlnych i dźwiękowych oraz , że pojazd który zamierzali zatrzymać nie jechał szybko Świadek ten nie był w stanie podać na którym pasie znajdowali się podczas zmiany pasa ruchu. Potwierdził , że zajechali drogę pojazdowi pokrzywdzonego . Okoliczności podane przez świadka nie są sporne.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka W. S. funkcjonariusza Policji , który sprawował nadzór na funkcjonariuszami z O. (...) K. w O... Zeznał on , że nie był informowany przez obwinionego o trudnościach związanych z zatrzymaniem pojazdu do kontroli. Obwiniony był na innym niż nasłuchowy kanale. Potwierdził , że funkcjonariusz powinien w miarę możliwości zachować zasady bezpieczeństwa i zatrzymać pojazd w bezpieczny sposób. Dopuszczalne jest również zajechanie drogi. Za dobrą praktykę określił zachowanie policjanta , który , gdy , ma problem z zatrzymaniem pojazdu , prosi dyżurnego o wsparcie. Nie wiedział ,czy obwiniony w niniejszej sprawie o takie wsparcie wystąpił.

Z kolei funkcjonariusze Policji P. R. (1) i Ł. T. (1) wykonywali czynności po kolizji ,związane ze zdarzeniem drogowym i na tę okoliczność sporządzili dokumentację załączoną do akt niniejszej sprawy., która potwierdzili .Przedstawili również jakie powinny być spełnione warunki podczas zatrzymania pojazdu, by kontrola przebiegała w sposób bezpieczny. Świadek P. R. wskazał , że w razie , gdy pojazd nie zatrzymuje się do kontroli powinien być o tym powiadomiony oficer dyżurny.

Z kolei świadek Ł. T. zwrócił uwagę na konieczność obserwacji czy kierowca pojazdu zatrzymywanego widzi nadawane sygnały świetlne i dźwiękowe. Pojazd powinien być w polu obserwacji przed radiowozem. Powinno się nawiązać kontakt wzrokowy ,gdy jest to niemożliwe można wyprzedzić pojazd , wytrącając prędkość by bezpiecznie przeprowadzić kontrolę.

Powołamy biegły z zakresu badań wypadków drogowych W. R. (2) ,w wydanej opinii stwierdził ,iż sytuację niebezpieczną w trakcie kolizji wywołał kierujący radiowozem m-ki K. , który podczas wyprzedzania i zmiany pasa ruchu na wewnętrzny lewy zajechał drogę pojazdowi H. jadącemu tym pasem ruchu.

Biegły sądowy przeprowadzał analizę przebiegu zdarzenia zarejestrowaną przez kamerę monitoringu podczas zatrzymania pojazdu m-ki H. . Wynika z niej , że kierowca radiowozu m-ki K. użył pojazdu , jako środka przymusu bezpośredniego , mającego na celu zatrzymanie pojazdu H. . Istotnym jest H. poruszał się z prędkością około 40km/h i nie przyspieszał .

Obwiniony P. A. nie przeprowadził zatrzymania w sposób bezpieczny, ponieważ kierując radiowozem nie zachował szczególnej ostrożności i nie zachował bezpiecznego odstępu od wyprzedzanego pojazdu m-ki H. ,podczas manewru wyprzedzania z jednoczesną zmianą pasa ruchu. Ta niebezpieczna sytuacja, wywołana przez kierującego pojazdem m-ki K. była bezpośrednią przyczyną zdarzenia. W tych warunkach kierujący pojazdem m-ki H. nie miał możliwości uniknięcia kolizji .

Sąd dał wiarę opinii biegłego, albowiem na podstawie materiału dowodowego biegły wykonał ją rzetelnie , skrupulatnie i kompleksowo.

Reasumując strona przedmiotowa wykroczenia zarzucanego obwinionemu ,określonego w art. 86 § 1 kw obejmuje czyn polegający na niezachowaniu należytej ostrożności powodującej zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Bezpieczeństwo ruchu wymaga przestrzegania wszystkich sformalizowanych zasad a także ostrożności wynikającej z konkretnej sytuacji. Pomocna jest tu zasada ograniczonego zaufania, która podpowiada zachowanie szczególnej ostrożności, w różnych sytuacjach, nie tylko formalnego przestrzegania reguł ruchu i oznakowani drogi. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do postępowania uważnego, przezornego, stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze.

W niektórych sytuacjach ustawa wymaga ostrożności szczególnej, a więc większej niż zwykłe wymagania. Szczególna ostrożność to „ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestników ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie” Szczególna ostrożność polega na upewnieniu się, czy można dokonać zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu bez utrudniania ruchu lub spowodowania jego zagrożenia.

Obwiniony uchybił tej zasadzie , zajeżdżając drogę pokrzywdzonemu, ,podczas zmiany pasa ruchu w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym, w konsekwencji doprowadzając do kolizji .

Zgodnie z art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać tj. pokrzywdzonemu w konkretnej sprawie. Obwiniony nie zachował szczególnej ostrożności, , nie zachował bezpiecznej odległości pomiędzy pojazdami, przez co nie ustąpił pierwszeństwa i doprowadził do zderzenia z pojazdem pokrzywdzonego. Obwiniony P. A. (1), jako funkcjonariusz Policji godził w bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Użyte przez niego środki do zatrzymania pojazdu , którym poruszało się dwoje starszych ludzi , były nieadekwatne i niecelowe. Policjant zatrzymując pojazd do kontroli drogowej musi uwzględnić warunki atmosferyczne, a sygnał do zatrzymania pojazdu musi być podany w sposób czytelny dla kierującego ( nie może on mieć żadnych wątpliwości , ze jest zatrzymywany .Tego dnia warunku atmosferyczne były niewątpliwie trudne , była mgła ograniczona widoczność , co istotne obwiniony nie mógł mieć pewności , że użyte sygnały zostały przez pokrzywdzonych właściwie odczytane i zauważone. Obwiniony uchybił też zasadom określonym w metodyce pracy policjanta co do sposobu wydawania poleceń i sygnałów do zatrzymania.

Zgodnie z §2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lipca 2008r. ust.4 ,policjant jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania za pomocą urządzeń nagłaśniających , sygnalizacyjnych lub świetlnych .Zgodnie z ust.6 polecenie do zatrzymania podaje się z dostatecznej odległości , w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym prze policjanta .W myśl ust.8 , dla zwrócenia uwagi na podawane sygnały lub polecenie, policjant może używać sygnałów dźwiękowych.

§3 Pojazd powinien być zatrzymany w miejscu , w którym nie zagraża to bezpieczeństwu ruchu. Pewne odstępstwa od tych reguł są dopuszczalne podczas prowadzenia działań pościgowych ,przy czym w realiach niniejszej sprawy nie był to pościg ,tylko rutynowe czynności zmierzające do zatrzymania pojazdu.

Jeżeli zatrzymywany pojazd przejedzie i nie zatrzyma się do kontroli , poza zanotowaniem numeru rejestracyjnego , policjant powinien powiadomić dyżurnego jednostki , podając informacje niezbędne do podjęcia pościgu lub blokady, a w miarę możliwości podjąć pościg bezpośredni. Obwiniony nie wypełnił tych wymogów, a o dyżurnego poinformował dopiero po kolizji., podając nie do końca wiarygodne okoliczności. Z nagrania rozmowy obwinionego z dyżurnym operatorem wynika , że chciał zatrzymać pojazd do kontroli i miał włączone sygnały świetle i dźwiękowe. Twierdził , że objeżdżał pojazd z lewej strony ,a pojazd zatrzymywany zahaczył o tylny zderzak .

Zdaniem Sądu ,w okolicznościach, ustalonych materiałem dowodowym poza włączonymi w/w sygnałami, inny był przebieg podjętego przez obwinionego zatrzymania pojazdu m-ki H..

Wspomnieć należy , że jeżeli zatrzymanie następuje z radiowozu przez kierującego , jak w przedmiotowej sprawie, może nastąpić tarczą do zatrzymywania pojazdów lub latarką ze światłem czerwonym. Wówczas radiowóz wyprzedza pojazd zatrzymywany . Kierujący policjant przez uchylone okno wyciąga lewa rękę z tarczą do zatrzymywania pojazdów lub latarką ze światłem czerwonym i wykonuje ruchy w płaszczyźnie pionowej ,widząc , że kierujący pojazdem zatrzymywanym zrozumiał sygnał , jednokrotnym gestem tarczą lub latarką z sygnałem czerwonym nad dachem radiowozu wskazuje miejsce zatrzymania pojazdu. Ten sposób zatrzymania nie został w przedmiotowej sprawie zastosowany.

Niniejsze postepowanie dowodzi , że kierujący pojazdem m-ki H. nie odczytał tych sygnałów dźwiękowych czy świetlnych. Tym bardziej , że miała łączone radio i słuchał meczu , poruszając się z nieznaczną Polecenia do zatrzymania pojazdu musza być podawane aż do momentu upewnienia się , że kierujący pojazdem polecenie lub sygnał zrozumiał, osobie kontrolowanej należy wskazać miejsce , w którym ma zatrzymać pojazd. Ten element zatrzymania również nie został spełniony przez obwinionego.

Mając na uwadze powyższe ustalenia zachowanie obwinionego P. A. wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 kw w zw. z art. 22 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym .

Przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze wszystkie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 33 kw, bacząc by dolegliwość kary nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając przy tym stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, które ma osiągnąć w stosunku do ukaranego. Obwiniony nie był uprzednio karany, przy czym w ustnych motywach omyłkowo Sąd powołał się na dane o karalności zawarte w notatce urzędowej w aktach na k.53 .

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd wziął pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra , wysokość szkody oraz postawę obwinionego w chwili i po zdarzeniu. Sąd mając na względzie powyższe okoliczności wymierzył obwinionemu karę grzywny w kwocie 500 złotych, która jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego wykroczenia oraz jego zawinienia. W ocenie Sądu spełni też ona swoje cele w zakresie prewencji generalnej i indywidualnej oraz zmotywuje obwinionego do refleksji w przyszłości. Uznając, że obwiniony jest w stanie ponieść koszty niniejszego postępowania ,obciążył nimi w całości obwinionego biegłego.