Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 października 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2015 roku

sprawy z wniosku T. K.

z udziałem I. K., D. N., S. O. i J. O.

oraz z wniosku J. O.

z udziałem I. K., D. N., S. O. i T. K.

o stwierdzenie nabycia spadku po H. K.

na skutek apelacji wnioskodawcy T. K.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 24 marca 2015 roku, sygn. akt I Ns 413/14

postanawia: oddalić apelację i ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

Jarosław Gołębiowski

Dariusz Mizera Beata Grochulska

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 619/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bełchatowie I Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 24 marca 2015r. stwierdził, że spadek po H. K. z domu O. córce K. i S., zmarłej dnia(...)r. w B., ostatnio stale zamieszkałej w B., na podstawie testamentu sporządzonego w dniu (...)r. Repertorium A nr (...) przed notariuszem W. G. w jej kancelarii w B., otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie w dniu 9 września 2014 r. w sprawie sygn. I Ns 413/14 nabyła siostra J. O. córka K. i S. - w całości, oraz ustalił, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane z własnym udziałem w sprawie.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

H. K. zmarła w dniu (...)r. w B., ostatnio stale zamieszkiwała w B.. Jako spadkobierców ustawowych pozostawiła męża T. K., matkę S. O. oraz siostry J. O. i D. N.. Dzieci nie miała. Nie było wcześniej sprawy o stwierdzenie nabycia spadku po niej, nikt ze spadkobierców spadku się nie zrzekł ani go nie odrzucił, nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. Nie był sporządzony u notariusza akt poświadczenia dziedziczenia. Nie było umów dotyczących spadku. H. K. pozostawiła testament sporządzony w dniu (...) r. przed notariuszem W. G. Rep. A nr (...), w którym do całości spadku powołała siostrę J. O.. Podczas czynności sporządzania testamentu notariusz upewniała się, czy testatorka zdaje sobie sprawę ze skutków podejmowanej czynności. Po potwierdzeniu przystąpiła do czynności spisania testamentu. Nie było innych testamentów. W skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne.

Brak jest podstaw do przyjęcia, iż w dacie sporządzania testamentu H. K. miała zniesioną zdolność świadomego lub swobodnego wyrażenia woli i podjęcia decyzji.

Mając takie ustalenia Sąd ocenił, iż wniosek jest zasadny.

Okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd ustalił na podstawie nie kwestionowanych dowodów z dokumentów - aktów stanu cywilnego, testamentu i dokumentacji lekarskiej, niekwestionowanej opinii biegłego sądowego psychiatry J. B. oraz zapewnienia spadkowego złożonego przez wnioskodawczynię, a potwierdzonego przez uczestników.

Sąd ustalił, iż spadkodawczyni pozostawiła testament sporządzony w dniu (...) r. przed notariuszem W. G. w jej kancelarii w B. Rep. A nr (...), w którym do całości spadku po sobie powołała siostrę J. O..

Biegły sądowy podał w opinii pisemnej, iż brak jest podstaw do przyjęcia, iż w dacie sporządzania testamentu H. K. była w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenia woli. Opinia biegłego nie była przez żadną ze stron kwestionowana.

Żadna ze stron nie podniosła żadnej innej przyczyny żądania uznania testamentu H. K. za nieważny.

Zgodnie z art. 926 § 1 i 2 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy, albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Spadkodawczyni H. K. powołała w testamencie do całości spadku siostrę J. O.. Dziedziczenie następuje zatem w niniejszej sprawie na podstawie testamentu, co wyłącza dziedziczenie ustawowe.

Zgodnie z art. 945 § 1 k.c. testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:

1/ w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenia woli,

2/ pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści,

3/ pod wpływem groźby.

W sprawie nie zostało wykazane, aby wystąpiła jakakolwiek podstawa do uznania testamentu spadkodawczyni za nieważny. T. K. podniósł tylko zarzut działania spadkodawczyni w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenia woli. Zarzut ten nie znalazł potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Biegły sądowy psychiatra wskazał, iż nie ma podstaw do przyjęcia, iż spadkodawczyni w dacie sporządzania przedmiotowego testamentu była w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenia woli; nie było dalszych wniosków dowodowych w tym zakresie, żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłego sądowego psychiatry. Nie było innych zarzutów, które mogłyby stanowić podstawę do uznania, iż przedmiotowy testament jest nieważny.

Sąd dokonał otwarcia i ogłoszenia testamentu H. K. oraz stwierdził, iż spadek po H. K. na podstawie tegoż testamentu nabyła siostra J. O. — w całości.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł T. K..

Nie sprecyzował zarzutów apelacyjnych niemniej jednak z apelacji daje się wywieźć zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. poprzez błędną ocenę złożonej opinii biegłego oraz oparcie na tej opinii rozstrzygnięcia podczas gdy opinia ta - zdaniem skarżącego - nie jest pełna, jest powierzchowna i z wieloma błędami. W ocenie skarżącego testament spadkodawczyni jest nieważny poza tym skarżący zwraca uwagę na rozliczenia co do których rości sobie pretensje wskazując, iż mieszkanie od śmierci spadkodawczyni jest wynajmowane z czego on nie odnosi żadnych korzyści.

Reasumując skarżący wnosił o stwierdzenie nabycia spadku według ustawy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja T. K. jest całkowicie bezzasadna.

Ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny Sąd II instancji przyjmuje za własny i czyni go podstawą swojego rozstrzygnięcia.

Nie sposób uznać za zasadny zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. Skarżący formułując ten zarzut skupia się na wartości dowodowej opinii biegłego wskazując na omyłki pisarskie, jej powierzchowność i błędy. Wskazuje także na fakt pominięcia jego zastrzeżeń jakie sformułował wobec opinii. Tymczasem wbrew twierdzeniom skarżącego sporządzona opinia jest jasna i pełna. Co prawda zdarzyły się biegłemu oczywiste omyłki pisarskie na które zwrócił uwagę skarżący nie przekreśla to jednak wartości dowodowej opinii, która w sposób precyzyjny, należycie uzasadniony odpowiada na zadane pytania. Skarżący w swoich zastrzeżeniach do opinii, które zawarł z piśmie z dnia 12-01-2015r. – wpływ do Sądu 19-01-2015r. - /k.66 akt/ nie wskazał na żadne merytoryczne zarzuty pod adresem opinii. Skupił się jedynie na oczywistych omyłkach pisarskich, które w treści opinii się pojawiły. Mało tego na rozprawie w dniu 24 marca 2015 roku T. K. złożył oświadczenie, iż nie kwestionuje opinii biegłego i nie zgłasza dalszych wniosków dowodowych. Taka sytuacja w pełni uprawniała Sąd Rejonowy do zamknięcia rozprawy i wydania merytorycznego orzeczenia na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego. W tych okolicznościach podnoszenie w postępowaniu apelacyjnym, iż opinia jest niewiarygodna jest dalece spóźnione i nie może odnieść zamierzonego skutku.

Z opinii biegłego zresztą jasno wynika, iż brak jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania woli i świadomości spadkodawczyni w chwili sporządzenia testamentu. W opinii biegły poddał wnikliwej analizie dokumentację lekarską z ostatnich trzech pobytów zmarłej w szpitalu. W dokumentacji tej brak jakiejkolwiek wzmianki o konsultacjach psychiatrycznych co daje wskazówkę , iż stan psychiczny zmarłej nie pozostawiał jakiejkolwiek wątpliwości.

W efekcie skoro spadkodawczyni w dacie sporządzania testamentu notarialnego w sposób świadomy i swobodny wyraziła swoją wolę to sporządzony testament notarialny jest ważny, a stwierdzenie nabycia spadku winno w takiej sytuacji nastąpić według testamentu w myśl art.926§ 1 i 2 k.c. .

Mając to wszystko na uwadze na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. należało orzec jak postanowieniu. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 §1 k.p.c.

SSO Dariusz Mizera SSO Jarosław Gołębiowski SSO Beata Grochulska

Na oryginale właściwe podpisy