Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach Wydział IV Pracy, w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2015 roku w Tarnowskich Górach

sprawy z powództwa: A. S.

przeciwko: (...) Sp. z o.o. w T.

o odprawę pieniężną

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z o.o w T. na rzecz powódki A. S. kwotę 4.068 zł brutto (cztery tysiące sześćdziesiąt osiem złotych), z ustawowymi odsetkami od dnia 1 grudnia 2014 roku, do dnia zapłaty, tytułem dwumiesięcznej odprawy;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  opłatę od pozwu ustala na kwotę 300 zł (trzysta złotych);

4.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach ) kwotę 200 zł (dwieście złotych), tytułem części opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka jest zwolniona;

5.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 300 zł (trzysta złotych), tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego w zakresie przegranego procesu;

6.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.034 zł brutto (dwa tysiące trzydzieści cztery złote).

Sygn. akt: IV P 468/14

UZASADNIENIE

Powódka A. S. wniosła w dniu 7 listopada 2014r. pozew przeciwko pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.. W pozwie tym powódka domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanej odprawy pieniężnej w wysokości 4 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami, a po ostatecznym sprecyzowaniu żądania, kwoty 6 000 zł brutto. Powódka domagała się także zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W pozwie tym powódka wyjaśniła, że była zatrudniona u pozwanej od dnia 4 października 2010r. na stanowisku referenta ds. handlowych, a w dniu 31 października 2014r. pozwana wypowiedziała powódce umowę bez podania żadnej przyczyny. Wedle powódki pozwana zatrudniała ponad 20 pracowników i rozwiązała w tym samym czasie umowę z kilkoma innymi pracownikami i jej zdaniem powódka spełnia przesłanki do otrzymania odprawy.

Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. w odpowiedzi na pozew z dnia 28 listopada 2014r. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana przyznała, że zatrudniała powódkę na zasadach wskazanych w umowach o pracę. Ostatnia z łączących je umów byłą umową terminową, której koniec przypadał na dzień 31 grudnia 2016r. Pozwana rozwiązała umowę za wypowiedzeniem, z przyczyn wyłącznie zależnych od powódki, bowiem nie spełniała ona oczekiwań pozwanej, o czym poinformowano powódkę przy składaniu wypowiedzenia. Pozwana wyjaśniła, że powódka pracowała na stanowisku referenta w dziale handlowym, podczas pracy nie wykazywała inicjatywy w wykonywaniu swoich obowiązków pracowniczych i wykonywała je często niedbale. Pracownik pozwanej wielokrotnie zwracał powódce uwagę, że jej praca budzi zastrzeżenia u pozwanej. Wedle pozwanej, powódka wprowadzała pracowników pozwanej w błąd odnośnie tego, że wystawiała faktury na czas, gdyż wystawiała je w innym niż standardowym terminie. Ponadto, w dniu 7 sierpnia 2014r. błędnie wystawiła jedna fakturę, co spowodowało, że pozwana utraciła zaufanie do powódki. Zdaniem pozwanej powódka była pracownikiem niewydajnym, gdyż ilość wystawianych przez nią faktur znacząco odbiegała od tych wystawianych przez pozostałych pracowników. Reasumując, zdaniem pozwanej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę z powódką były wyłącznie przyczynami leżącymi po jej stronie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. S. byłą zatrudniona u pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. najpierw na podstawie umowy o pracę zawartej na okres próbny od 5 października 2010r. do 31 grudnia 2010r., a następnie na podstawie kolejno zawieranych po sobie umowach na czas określony, i tak na podstawie umowy o pracę na czas określony od 1 stycznia 2011r. do 31 grudnia 2011r. i ostatnio na podstawie kolejnej umowy o pracę na czas określony zawartej na okres od 1 stycznia 2012r. do 31 grudnia 2016r., cały czas na stanowisku referenta w dziale handlowym, w pełnym wymiarze czasu pracy, ze średnim wynagrodzeniem za ostatnie 3 miesiące w wysokości 2 034 zł brutto miesięcznie. W umowie tej strony zawarły możliwość jej wypowiedzenia z zachowaniem 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Jak ustalono w trakcie zatrudnienia u pozwanego od września 2012r. do maja 2014r. Powódka miała przerwę w zatrudnieniu z uwagi na pobyt na zwolnieniu lekarskim w związku z ciążą, urodzeniem dziecka i przebywaniem na urlopie macierzyńskim.

(dowód: akta osobowe powódki i jej zeznania)

W dniu 31 października 2014r. pozwana wypowiedziała powódce umowę o pracę bez podawania jakiejkolwiek przyczyny na piśmie. W ustnych motywach dyrektor pozwanej wskazał jednak uwagę powódce, że powodem rozstania jest utrata zaufania do powódki związana ze zbyt późnym wystawieniem jednej faktury oraz pomyłką powódki przy wystawieniu faktury na rzecz firmy (...), która została wystawiona na zbyt niską kwotę. Przy wypowiedzeniu umowy świadkami zdarzenia byli P. B. oraz Z. C..

(dowód: oświadczenie o wypowiedzeniu umowy k.9, zeznania świadka P. B. k.103-104v., Z. C. k.107 i n.)

Pozwana na dzień 28 listopada 2014r. zatrudniała 71 osób.

(wykaz k.22-23)

Ustalono, że pozwana spółka zajmuje się handlem wyrobami hutniczymi. Do zadań powódki jako referenta ds. handlowych należało „robienie zleceń” -wystawianie faktur za zakupiony towar, przekazywanie ich do podpisu i wysyłanie ich do klientów, a także wydawanie dyspozycji magazynowi, wyszukiwanie atestów i pomoc w organizowaniu spotkań handlowych.

(dowód: zakres obowiązków w umowach o pracę, zeznania powódki

Powódka nie zajmowała się pozyskiwaniem klientów dla firmy jak również nie ustalała warunków dostawy klientowi towaru. Ustalaniem ceny towaru, sposobu dostawy towaru, przyznaniem limitu (kwoty do jakiej może klient kupić towar) tym zajmowali się handlowcy zatrudnieni w firmie. Jak ustalono jeżeli klient nie miał przyznanego limitu to powódka jako referent ds. handlowych nie mogła wystawić takiemu klientowi faktury. Klienci bez limitu są to najczęściej drobni klienci, wykonujący małe transakcje, którzy zazwyczaj płacą gotówką. Taki klient przyjeżdża na magazyn, odbiera towar, na ten towar jest mu wystawiane zlecenie na magazyn, dokument WZ czyli wydanie towaru i dopiero na końcu faktura. Jeżeli klient taki miał przeterminowane faktury do zapłacenia czy były jakieś wątpliwości to należało udać się do przełożonego i uzyskać zgodę na wystawienie faktury. Wszystkie sprawy takiego klienta załatwia w firmie handlowiec, który prowadzi tego klienta i on wystawia mu zlecenie na magazyn a nie referent ds. handlowych i w przypadku klientów tzw. „wątpliwych” robi to dopiero po uzyskaniu zgody zarządu firmy. Tak dzieje się gdy klient ma zaległości w opłacaniu faktur i na dodatek nie ma przyznanego limitu, wtedy po uzyskaniu przez handlowca zgody zarządu na sprzedaż towaru takiemu klientowi fakturę wystawia referent, ale dopiero po uzyskaniu informacji od handlowca o zgodzie na wystawienie faktury i pojawieniu się tej informacji w systemie. Jeśli były opóźnienia w wystawieniu faktury to były to opóźnienia handlowca.

(dowód: zeznania świadków M. Z. (1) k.106, A. P. k.105, Z. C. k. 107-odwrót oraz zeznania powódki )

Tak też było w przypadku opóźnienia w wystawieniu przez powódkę faktury dla jednej z firm, która to została wystawiona z 10 dniowym opóźnieniem, co wynikało z faktu, że powódka poinformowała handlowca o braku ustanowionego limitu dla klienta i handlowiec miał uzyskać zgodę zarządu na wystawienie faktury i dopiero po tym fakcie powódka fakturę wystawiła.

(dowód: zeznanie powódki)

Ustalono, że termin do wystawienia faktury zgodnie z obowiązującymi przepisami wynosi 7 dni od daty wydania towaru.

(dowód: zeznania świadka Z. C. i A. P.)

W sierpniu 2014r. powódce zdarzyło się wystawić i wysłać jednemu z klientów firmie (...) fakturę pro forma w niewłaściwej wysokości (pomyłka o ponad 1350 zł), co mogło narazić pracodawcę na stratę, towar został wydany klientowi, klient zapłacił zaniżoną cenę i po interwencji prezesa pozwanego uzupełnił zapłatę o brakującą kwotę. Powódce zwrócono na tą pomyłkę uwagę i nie otrzymała ona za ten incydent żadnego upomnienia od pracodawcy.

(dowód: zeznania świadka P. B. k.103 i n., Z. C. k.107 i n., zeznania powódki k.118 i n.)

Jak ustalono Firma (...) była to firma (...) – handlowca zatrudnionego w pozwanym zakładzie, która regularnie brała towar od pozwanego.

(dowód: zeznania świadka A. P. k.105)

Sąd ustalił, że u pozwanej nie wydano żadnemu z pracowników na piśmie polecenia odnośnie tego, w jakim terminie należy wystawiać klientom faktury, aczkolwiek zwracano uwagę by czynili to niezwłocznie.

Oba wskazane powyżej zdarzenia były jedynymi zarzutami przedstawionymi powódce przy składaniu jej wypowiedzenia.

(dowód: zeznania świadków P. B. k.103-104v., )

Wraz z powódką, na tym samym stanowisku w T. pracowały jeszcze dwie inne pracownice – m.in. panie M. Z. (2) i A. P., które w większości wykonywały te same obowiązki co powódka. Pozwana nie prowadziła żadnej statystyki dotyczącej ilości wystawianych przez pracownice faktur.

(dowód: zeznania świadków M. Z. (1) i A. P., Z. C. oraz zeznania powódki i Prezesa spółki - okoliczności bezsporne)

Sąd ustalił, że po zwolnieniu powódki pozwana nie zatrudniła żadnego pracownika na miejsce powódki, gdyż jej obowiązki przejęła pani A. P. i pani P. pracująca do tej pory w księgowości, która od tego czasu wykonywała część obowiązków w księgowości i część obowiązków referenta handlowego. Jak zeznała na rozprawie w dniu 10 lipca 2015r. K. L. pełniąca w firmie obowiązki księgowej i kadrowej „na razie spółka nie zamierza nikogo zatrudnić w miejsce powódki”

(dowód: zeznania świadka K. L. k.106v., zeznania P. B. k.104, A. P. k.104v.)

Ustalono, że dopiero w sierpniu 2015r. Pozwana zatrudniła do działu w którym pracowała powódka na stanowisku referenta nową pracownicę A. H., ale to z uwagi na fakt, że odeszła z firmy (...), która do tej pory pracowała tak jak powódka na stanowisku referenta ds. handlowych.

(dowód: zeznania stron i umowa o pracę z A. H.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione wyżej dowody z dokumentów oraz zeznań świadków, jak i samych stron. Odnosząc się do dokumentów, Sąd stwierdził, że ich autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a dla samego Sądu były one wiarygodne i nie budzące żadnych wątpliwości w tym zakresie stąd też Sąd dał im wiarę w całości.

Odnosząc się do zeznań świadków Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków A. P., M. Z., Z. C., którzy to świadkowie w sposób szczegółowy przedstawili zakres obowiązków powódki na stanowisku referenta ds. handlowych i wyjaśnili sposób i zasady obsługi klienta. Wyjaśnili co należało do obowiązków handlowca a co do obowiązków referenta. Wszyscy oni przyznali, że sprawy związane z obsługą klienta zawsze załatwia w firmie handlowiec i w przypadku wątpliwości co do płatności przez klienta, który nie ma tzw. limitu jego rolą jest uzyskanie zgody zarządu spółki na wystawienie takiemu klientowi faktury i dopiero po otrzymaniu zgody zarządu i poinformowaniu o tym referenta mógł on wystawić fakturę.

W ocenie Sąd zeznania tychże świadków były spójne, konkretne i wzajemnie korespondowały ze sobą, jak i z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami powódki i zakresem jej obowiązków wynikającym z umowy o pracę. Panie P. i Z. pracowały na takich samych stanowiskach jak powódka stąd też ich zeznania dotyczące zakresu obowiązków powódki były najbardziej wiarygodne. Ich zeznania potwierdzone zostały przez dyrektora handlowego firmy (...), który przyznał, że dopiero po otrzymaniu sygnału od handlowca i informacji w systemie o zgodzie zarządu na wystawienie faktury fakturzystka może wystawić takiemu „wątpliwemu” klientowi fakturę.

(zeznanie kl.107-odwrót)

W tej sytuacji zatem zarzut stawiany powódce przy wypowiedzeniu jej umowy o pracę o wystawieniu z opóźnieniem faktury nie można uznać za uzasadniony.

Odnośnie drugiego z zarzutów stawianych powódce, a dotyczącego pomyłki odnoszącej się do kwoty zawartej w fakturze dla firmy (...) to nie budziły one wątpliwości Sądu, że do takiego zdarzenia doszło bowiem powódka sama przyznała, że zdarzenie będące podstawą wypowiedzenia miało w istocie miejsce. Sąd nie dał wiary jedynie twierdzeniom prezesa pozwanej, w zakresie w jakim twierdził on, że czynił intensywne poszukiwania w celu znalezienia innego pracownika w miejsce powódki. Pozwana nie wykazała, by miało to w istocie miejsce. W ocenie Sądu dowodem na tą okoliczność nie może być ogłoszenie prasowe z ofertą pracy z 11 sierpnia 2015r., gdyż złożone ono zostało z ponad 8 miesięcznym opóźnieniem w stosunku do zwolnienia powódki i co istotne dopiero po złożeniu zeznań przez K. L., która w firmie zajmuje się zarówno sprawami księgowymi jak i kadrowymi, a która na rozprawie w dniu 10 lipca 2015r. zeznała, że „na razie spółka nie zamierza nikogo w miejsce powódki zatrudnić. Te zeznania miały dla Sądu szczególną moc dowodową.

(zeznanie świadka k.107)

Poza tym, dla Sądu niewiarygodne są twierdzenia prezesa pozwanej, jakoby nie potrafił znaleźć pracownika przez tak długi okres czasu. Dowodem takim, nie może też być umowa zawarta już w toku procesu (w sierpniu 2015r.) z nowym pracownikiem (A. H. k.116), gdyż jak wykazał zebrany w sprawie materiał dowodowy, w międzyczasie pozwana rozwiązała umowę o pracę, z jeszcze jednym pracownikiem który wykonywał taką pracę jak powódka – panią A. P. i zdaniem Sądu wszystko wskazuje na to, że to właśnie w miejsce tej pracownicy zatrudniono nową osobę.

W zasadzie sporna pomiędzy stronami była kwestia tego, jak ocenić zachowanie powódki, tj. czy jej zaniedbania uzasadniały utratę zaufania do powódki i czy w konsekwencji powody wypowiedzenia podane jej ustnie przez pozwaną co najmniej w niewielkim zakresie uzasadniały wypowiedzenie jej umowy o pracę.

Odnosząc się do tej kwestii wypada rozpocząć od tego, że pozwana, ponieważ łączyła ją z powódką umowa o pracę na czas określony, nie miała obowiązku wskazywać przyczyn wypowiedzenia umowy na piśmie. Ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym głownie zeznań świadków wynika, że przyczyny wypowiedzenia zakomunikowane ustnie powódce przy wręczeniu wypowiedzenia były tylko dwie, tj. wystawienie faktury pro forma w błędnej wysokości i wystawienie jednej faktury w zbyt późnym momencie.

Sąd uznał, że zarzuty stawiane powódce na etapie odpowiedzi na pozew, odnośnie jej słabej wydajności w pracy, małej liczby wystawianych faktur były wymyślane na poczekaniu w toku procesu, a nie w chwili wręczania powódce wypowiedzenia. Świadczą o tym niezbicie zeznania obydwu świadków obecnych podczas składania wypowiedzenia powódce jak również zeznania samego Prezesa spółki, który stwierdził, że nie prowadzili statystyk ile która z pracownic wystawiała faktur.

W ocenie Sądu oba zachowania, których dopuściła się powódka nie mogły tak naprawdę wpłynąć na sposób postrzegania pracownika w oczach pracodawcy.

Jak już zaznaczono pierwszy z zarzutów dotyczący opóźnienia w wystawieniu faktury przez powódkę nie może odnosić się do powódki bo nie od niej zależało uzyskanie zgody na wystawienie faktury klientom, którzy zalegali z płatnościami i nie mieli ustalonego limitu zakupu. Te sprawy załatwiali bowiem w spółce handlowcy.

Drugi natomiast zarzut dotyczący błędnie wystawionej faktury na rzecz firmy (...) miał charakter incydentalny. Błędy rachunkowe przytrafiają się każdemu, także Sądowi, a ponadto błąd rachunkowy powódki nie wywołał żadnej szkody pozwanej, gdyż został szybko dostrzeżony, fakturę skorygowano i firma zapłaciła właściwą kwotę za odebrany towar. Tak na marginesie należy zauważyć, że firma ta często kupowała towar u pozwanej i była własnością pracownika pozwanej spółki, który pracuje w niej jako handlowiec, a zatem z uwagi charakter jego pracy doświadczenie zawodowe i powiązania wzajemne nie jest możliwe by w tym przypadku pozwana miała ponieść jakieś straty i by nie było z jej strony zaufania do takiego kontrahenta.

Reasumując, w ocenie Sądu tak naprawdę tylko przyczyny ekonomiczne leżały u podstaw wypowiedzenia powódce umowy o pracę. Jak już bowiem wyżej wykazano w miejsce powódki nikogo nie przyjęto jej obowiązki przejęła A. P. i pracownica księgowości pani P., która dzieliła swe obowiązki pomiędzy księgowość a dział handlowy.

Nie bez znaczenia dla takiej oceny rzeczywistych powodów zwolnienia powódki jest fakt, że powódki nie było w firmie przez prawie 2 lata, co wynikało z urodzenia przez nią dziecka i korzystania ze zwolnienia lekarskiego a następnie z urlopu macierzyńskiego. Powódka do pracy wróciła w maju 2014r. a już w październiku tego samego roku otrzymała wypowiedzenie umowy o pracę.

Sąd nie dopatrzył się w pracy powódki zachowań, które mogłyby stanowić utratę zaufania do niej jako pracownika ze strony pozwanej.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do zasady.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia w pkt 1 i 2 wyroku stanowił art. 10.1 w zw. z art. 8.1 ust. 2 ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zgodnie z tymi przepisami, pracownikowi zatrudnionemu w firmie zatrudniającej powyżej 20 pracowników przysługuje odprawa, jeżeli jedyną przyczyną rozwiązania umowy o pracę z takim pracownikiem są przyczyny niedotyczące tego pracownika. Jak wynika z materiału dowodowego faktyczną przyczyną zwolnienia powódki były przyczyny leżące po stronie pracodawcy, a ściślej rzecz biorąc likwidacja etatu powódki.

Ponieważ powódka pracowała u pozwanej ponad 4 lat, to przysługuje jej odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia za pracę, czyli w wypadku powódki kwota 4 068 zł brutto. Jako że powódka domagała się kwoty wyższej, w tym zakresie sąd oddalił powództwo, jako nieuzasadnione. Za datę wymagalności odprawy Sąd uznał chwilę rozwiązania stosunku pracy z powódką i dlatego też zasądził odsetki od dnia następnego po dacie rozwiązania umowy.

W pkt 3 wyroku Sąd ustalił opłatę od pozwu w wysokości 300 zł, zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (5% od wartości przedmiotu sporu).

W pkt 4 wyroku Sąd orzekł w oparciu o art. 113.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc, obciążając nimi pozwaną, jako stronę przegrywająca proces w części w jakiej uległa powódce.

W pkt 5 wyroku Sąd obciążył powódkę kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej, od oddalonej części powództwa, tj. w oparciu § 6 ust.4 w zw. z § 12.1 pkt 2 w zw. z § 2 ust. 1,2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2002.163.1348 ze zm.).

W pkt 6 wyroku, Sąd orzekł na postawie art. 477 ² . § 1. Kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, że „zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika”.

……………………………

/SSR Aleksandra Czupryna/

ZARZĄDZENIE

1.Odnotować uzasadnienie

2. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi pozwanej bez pouczenia

K.. 14 dni lub z wpływem

T., dnia 16 grudnia 2015r.

……………………………

/SSR Aleksandra Czupryna/

ZARZĄDZENIE

1.Odnotować uzasadnienie

2. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi pozwanej bez pouczenia

K.. 14 dni lub z wpływem

T., dnia 16 grudnia 2015r.

……………………………

/SSR Aleksandra Czupryna/