Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Patrycja Baranowska

Protokolant Paulina Rynkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. K. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S., (...) spółce akcyjnej w W., Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. na rzecz powódki I. K. (1) kwotę 15.400,00 zł (piętnastu tysięcy czterystu złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 listopada 2012 roku,

II.  zasądza od pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powódki I. K. (1) kwotę 16.500,00 zł (szesnastu tysięcy pięciuset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 grudnia 2013 roku,

III.  zasądza od pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz powódki I. K. (1) kwotę 16.500,00 zł (szesnastu tysięcy pięciuset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 listopada 2013 roku,

IV.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

V.  ustala, że powódka wygrała proces w stosunku do pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. w 56 %, zaś wymieniona pozwana przegrała proces w 44 % przy uwzględnieniu, że powódka domagała się od tej pozwanej 35 % z całego roszczenia, przy czym szczegółowe rozliczenie kosztów procesu pozostawia referendarzowi sądowemu,

VI.  ustala, że powódka wygrała proces w stosunku do pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. w 64 %, zaś wymieniona pozwana przegrała proces w 36 % przy uwzględnieniu ,że powódka domagała się od tej pozwanej 32,5 % z całego roszczenia, przy czym szczegółowe rozliczenie kosztów procesu pozostawia referendarzowi sądowemu,

VII.  ustala, że powódka wygrała proces w stosunku do pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. w 64 %, zaś wymieniona pozwana przegrała proces w 36 %, przy uwzględnieniu, że powódka domagała się od tej pozwanej 32,5 % z całego roszczenia, przy czym szczegółowe rozliczenie kosztów procesu pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt VIII GC 583/13

UZASADNIENIE

Powódka I. K. (1) wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. kwoty 27.382 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 listopada 2012 r., od pozwanej (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 25.487 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 6 listopada 2013 r. i od pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 25.487,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 6 listopada 2013 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od każdego z pozwanych kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że na podstawie stosownej umowy dzierżawiła na rzecz spółki (...) na potrzeby budowy drogi ekspresowej (...) sprężarkę (...) (...) 67DD. Sprzęt został ubezpieczony od ryzyk budowlanych, przy czym do ubezpieczonych należała również spółka (...).

W lipcu 2012 r. doszło do kradzieży sprężarki, szkodę z tym związaną oszacowaną na kwotę 95.694 zł spółka (...), zgłosiła pozwanej spółce (...), jako koasekuratorowi wiodącemu. Pozostałymi koasekuratorami były pozwane spółki (...) S.A i Towarzystwo (...) S.A. Pozwana E. Hestia jako koasekurator wiodący - przyjęła swoją odpowiedzialność za zdarzenie ubezpieczeniowe co do zasady i po oszacowaniu wartość skradzionego urządzenia i po potrąceniu ustalonej w umowie ubezpieczenia franszyzy redukcyjnej do wypłaty przedstawiła kwotę 6.600 zł. W dniu 10 września 2013 r. powódka zawarła ze spółką (...) umowę cesji wierzytelności opisanego zdarzenia ubezpieczeniowego.

Dochodzona pozwem kwota, stanowiąca część roszczenia odszkodowawczego obliczona została w następujący sposób: 91.389 zł (cena za model podstawowy, z wbudowanym generatorem 12 kVA, obudową H. H.) + 1.353 zł (utracona sprężarka, ponad model podstawowy, posiadała dodatkowo skraplacz z naolejaczem) + 2.214 zł (utracona sprężarka, ponad model podstawowy, posiadała barwioną obudowę) w sumie 94.956 zł. Od tej kwoty powódka odjęła 10.000 zł jako franszyzę redukcyjną oraz kwotę 6.600 zł uznaną przez pozwaną E. Hestia, co w konsekwencji daje kwotę 78.356 zł. Od tej sumy powódka wyliczyła procentowy udział każdej z pozwanych w koasekuracji, zgodnie z polisą nr (...), w myśl której każdy z koasekuratorów odpowiada jedynie w części wynikającej z przyjętego na siebie procentowego udziału w koasekuracji, a mianowicie pozwana spółka (...) w 40%, pozwana (...) S.A. w 30% i pozwana Towarzystwo (...) S.A. w 30%.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) spółka akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. W pierwszej kolejności pozwana wskazała na brak legitymacji powódki do wystąpienia z niniejszym roszczeniem z uwagi na fakt, że pełnomocnictwo udzielone pełnomocnikowi procesowemu nie obejmowało swoim zakresem umocowania do przelewu wierzytelności. Pozwana zakwestionowała również swoją odpowiedzialność tak co do zasady jak i co do wysokości. Zdaniem pozwanej niezależnie od stanowiska zajętego przez pozwaną E. Hestia w toku postępowania likwidacyjnego roszczenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie gdyż ubezpieczony - spółka (...) wbrew postanowieniom polisy nie wywiązała się z ustalonych sposobów zabezpieczenia przed kradzieżą miejsca ubezpieczenia. Pozwana zarzuciła ponadto znaczące zawyżenie wartości skradzionego mienia zwłaszcza w kontekście wątpliwości co do oryginalnego pochodzenia tabliczki znamionowej, nabycia maszyny na rynku wtórnym, czy przekazania jej w najem.

Pozwana Towarzystwo (...) spółka akcyjna w W. w odpowiedzi na pozew również wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu. Pozwana zakwestionowała swoją odpowiedzialność zarówno co do zasady jak i co do wysokości. Pozwana zarzuciła, że dochodzona pozwem kwota została obliczona w sposób sprzeczny z obowiązującymi postanowieniami Ogólnych Warunków Ubezpieczenia w zakresie wymogu wartości rzeczywistej mienia. Ponadto zdaniem pozwanej, w świetle załączonych do pozwu dokumentów nie można przyjąć by powódka wykazała zaistnienie zdarzenia objętego odpowiedzialnością odszkodowawczą, a nadto jakoby skradzione mienie objęte zostało ochroną ubezpieczeniową.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Towarzystwo (...) spółka akcyjnaw S. również wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu potwierdziła fakt zawarcia umowy ubezpieczenia, zaistnienia zdarzenia objętego umową ubezpieczenia, zgłoszenia szkody związanej z kradzieżą sprężarki przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego i przyznania na rzecz powódki kwoty 6.600 zł tytułem odszkodowania. Za bezsporny pozwana uznała fakt, że zawisły pomiędzy stronami spór dotyczy wysokości należnego powódce odszkodowania a nie zasady odpowiedzialności. Pozwana podtrzymała przy tym prezentowane dotychczas, w toku postępowania likwidacji szkody stanowisko w tym w zakresie. Podkreśliła, że na wyliczenie wartość skradzionego z terenu budowy urządzenia miała niewątpliwie okoliczność, iż urządzenie mogło być nieoryginalne lub o nieznanym pochodzeniu. Przywołując zapisy OWU pozwana podkreśliła także, że wartość mienia ubezpieczony powinien udokumentować, ponadto winna być ona ustalona na podstawie wartości rzeczywistej mienia bezpośrednio przez kradzieżą. Wobec niemożności ustalenia daty produkcji sprężarki niemożliwe jest ustalenia jej wieku, a w konsekwencji ustalenie wartości rzeczywistej. Zdaniem pozwanej postępowania likwidacyjne w sprawie w oparciu o przedłożone przez powódkę dokumenty zostało przeprowadzone prawidłowo. Pozwana zakwestionowała również zasadność ustalenia przez powódkę daty początkowej naliczenia odsetek ustawowych za zwłokę uznając, że nie przedstawiła ona w postępowaniu likwidacyjnym wszystkich dokumentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka I. K. (1) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...) I. K. (1) w M., której przedmiotem jest między innymi wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń budowlanych. Do prowadzenia spraw związanych z działalnością gospodarczą I. K. (1) udzieliła w formie aktu notarialnego pełnomocnictwa swojemu mężowi P. K..

bezsporne, nadto dowód: pełnomocnictwo notarialne karta 19-20

W ramach prowadzonej działalności I. K. (1), działając przez swojego męża, kupiła od (...) spółki z ograniczoną działalnością w B. sprężarkę (...) (...) 67DD (nr VIN YA3- (...)- (...)). Z tytułu sprzedaży spółka (...) wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 46.740 zł. Zakupiona sprężarka była w bardzo dobrym stanie technicznym, nie nosiła śladów zużycia zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz. Wyposażona była trzycylindrowy silnik D. model (...) i cyferkowy licznik. Obudowa była barwiona na kolor zielony. Po jej zakupie nie była naprawiana. Przed zakupem sprężarki P. K. kontaktował się z przedstawicielami producenta - firmy (...) w celu ustalenia, czy sprężarka o podanym nr VIN widnieje jako skradziona i uzyskał odpowiedź, że sprzęt o takim numerze nie istnieje w systemie.

Przedmiotem działalności spółki (...), od której I. K. (2) nabyła sprężarkę jest między innymi sprzedaż hurtowa maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie oraz inżynierii wodnej i lądowej. Sprzedaną I. K. (1) sprężarkę spółka (...) nabyła wcześniej w dobrej cenie od B. K.. Przy realizacji umowy spółka (...) nie miała żadnych wątpliwości co do przebiegu transakcji i co do oryginalnego pochodzenia urządzenia od producenta firmy (...).

dowód : faktura VAT karta 14, wyciąg z KRS dla (...) sp. z o.o. karta 15-18, protokołu rozpytania karta 21-23,

zeznania świadka P. K. karta 827,

zeznania świadka Ł. L. karta 828,

zeznania świadka R. B. krata 828-829,

zeznania świadka P. B. karta 982-983

Zakupiona przez I. K. (1) od spółka (...) sprężarka została wyprodukowana przez firmę (...), umieszczona zaś na sprężarce tabliczka znamionowa nie pochodziła z firmy (...).

dowód : zeznania świadka P. M. karta 1197-1198,

zeznawania świadka M. G. karat (...)- (...)

W dniu 4 maja 2012 r. na podstawnie zamówienia nr (...) (...)-7 I. K. (1) wynajęła zakupioną sprężarkę (...) (...) 67DD na rzecz (...) spółki akcyjnej w S.. Umowa pomiędzy I. K. (1) a spółką (...) obowiązywała w okresie od dnia 4 maja 2012 r. do dnia 31 lipca 2012 r. Sprężarka została wynajęta na potrzeby budowy drogi ekspresowej (...) na odcinku O. - N. wraz z obwodnicą O. w ciągu drogi krajowej nr (...) - nr kontraktu 504-903.

dowód : zamówienie karta 24

Wszelkie zadania i roboty w ramach wykonania inwestycji pn. „Projekt i budowa drogi ekspresowej nr (...) na odcinku O. - N. wraz z obwodnicą O. w ciągu drogi krajowej nr (...) z wyłącznikiem wszelkich prac pomocniczych i przygotowawczych” były przedmiotem umowy ubezpieczenia. Postanowienia umowy zostały ujęte w dokumencie „Polisa nr (...)”, w którym potwierdzono zawarcie umowy na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia ryzyk budowlanych (...) S.A.

Stronami umowy jako ubezpieczyciele byli: (...) spółka akcyjna (koasekurator wiodący posiadający 40% udziałów), (...) spółka akcyjna (koasekurator posiadający 30% udziałów) i Towarzystwo (...) spółka akcyjna (koasekurator posiadający 30% udziałów), jako ubezpieczający wskazana została między innymi (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. zaś jako ubezpieczeni spółka (...) (lider konsorcjum) i (...) S.A. w M., (...) spółka akcyjna w S., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. (konsorcjum wykonawców). Zgodnie z umową ubezpieczeniem objęty został okres od dnia 5 czerwca 2009 r. do dnia 4 sierpnia 2012 r. Sumę ubezpieczenia na sprzęt, narzędzia, wyposażenie budowlane, urządzenia mechaniczne itp. określono na kwotę 7.000.000 zł na jedno i wszystkie zdarzenia w okresie realizacji prac budowlano-montażowych oraz 10.000.000 zł dla zaplecza budowy. Wysokość franszyzy redukcyjnej ubezpieczenia mienia w wysokości 10.000 zł ustalono dla szkód w wyposażeniu budowy i zapleczu budowy oraz kradzieży z włamaniem. W zakresie środków bezpieczeństwa wymaganych dla zabezpieczenia przeciwkradzieżowego miejsca ubezpieczenia jako jeden ze sposobów wymienione zostało oświetlenie i pozostawienie terenu pod stałym dozorem.

W § 19 ust. 2 pkt 1 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Ryzyk Budowlanych zatytułowanym „przedmiot umowy” zapisano, że jeżeli w umowie ustalono odrębne sumy ubezpieczenia, ubezpieczenie może też obejmować: maszyny budowlane, za które uważa się: samobieżne urządzenia mechaniczne obsługiwane przez operatora oraz urządzenia mechaniczne o wartości jednostkowej (wartość fabrycznie nowego urządzenia) przekraczającej 50.000 zł wraz z podatkiem VAT( pkt 1 lit. a i b).

W § 22 ust. 1 pkt 2 lit b zatytułowanym „suma ubezpieczenia” zapisano z kolei, że suma ubezpieczenia powinna odpowiadać w przypadku dodatkowego rozszerzenia zakresu o sprzęt i wyposażenie budowlane - wysokości maksymalnej przewidywanej szkody (ubezpieczenie na pierwsze ryzyko).

W § 23 ust. 1 zatytułowanym „ustalenie wysokości odszkodowania” zapisano zaś, że odszkodowanie ustala się w kwocie odpowiadającej rozmiarowi szkody w granicach sum ubezpieczenia mienia wyszczególnionych w umowie ubezpieczenia, według cen z dnia ustalenia odszkodowania. W myśl ust. 2 pkt 2 kwotę należnego odszkodowania ustala się w przypadku szkody całkowitej - na podstawie wartości rzeczywistej mienia bezpośrednio przed szkodą, rozumianej jako koszty odtworzenia ubezpieczonego mienia po potrąceniu faktycznego zużycia do dnia zajścia szkody. Z kwoty odszkodowania potrąca się zaś franszyzę redukcyjną w kwocie określonej w umowie, która stanowi udział Ubezpieczającego w odszkodowaniu i jest stosowana osobno w każdej szkodzie i wartość pozostałości po szkodzie nadających się do dalszego użytku, przeróbki lub sprzedaży (art. 23 ust 3 pkt 1 i 2).

dowód : polisa nr 250001151753 karta 25-35, ogólne warunki ubezpieczenia ryzyk budowalnych karta 36-44,

Ochrona ubezpieczeniowa udzielona (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przez koasekuratorów w zakresie ryzyk budowlanych zgodnie z polisą nr (...) objęta była porozumieniem o koasekuracji z dnia 24 czerwca 2009 r. zawartym pomiędzy (...) spółką akcyjną, (...) spółką akcyjną i Towarzystwem (...) spółką akcyjną w W..

Zgodnie z § 2 porozumienia jego strony ustaliły, iż koasekuratorem prowadzącym jest (...) S.A. Dalej zapisano, że z tytułu umów ubezpieczenia zawartych w ramach niniejszego porozumienia, koasekuratorzy odpowiadają wobec ubezpieczającego według zasad kodeksu cywilnego dotyczących zobowiązań podzielnych. Za zobowiązania wynikające z umów ubezpieczenia koasekuratorzy odpowiadają stosownie do udziału w ryzyku wskazanego w umowie ubezpieczenia: (...) S.A. 40%, (...) S.A. 30 % i (...) S.A. 30%

W myśl § 3 prowadzenie spraw wynikających z niniejszego porozumienia, a także reprezentowanie koasekuratorów wobec ubezpieczającego oraz osób trzecich powierzona jest koasekuratorowi prowadzącemu.

Zgodnie z § 9 po ustaleniu okoliczności dotyczących wypadku ubezpieczeniowego oraz ustaleniu zakresu odpowiedzialności w ramach postępowania likwidacyjnego, koasekurator prowadzący wypłaca Ubezpieczającemu odszkodowanie w pełnej wysokości, między innymi z tym jednak zastrzeżeniem, że gdy wysokość odszkodowania z tytułu jednego zdarzenia nie przekracza kwoty 200.000,00 zł, decyzję o wypłacie odszkodowania koasekurator prowadzący podejmuje samodzielnie. Decyzje te są wiążące dla koasekuratorów.

bezsporne, nadto dowód : dokumenty z akt szkody (...) karta 230- 809, porozumienie z dnia 24 czerwca 2009 r. karta 254-259

W nocy z 2 na 3 lipca 2012 r. doszło do kradzieży sprężarki (...) (...) 67DD w okolicy miejscowości J. gm. O.. Kradzieży dokonano z zaplecza obiektów ED-3+PE i ED-4+PE. Obiekt ten dozorowany był przez co najmniej jednego stróża. Skradziona sprężarka umiejscowiona była około 50 metrów od stróżówki. Dozorowany teren oświetlony był dużymi lampami. Osobą wykonującą zadania stróża, na podstawie umowy zlecenia nr (...) z dnia 30 kwietnia 2010 r., zawartej ze spółką (...) był między innymi K. D. (1). W nocy z 2 na 3 lipca 2012 r. teren budowy dozorował właśnie K. D. (1), który po spostrzeżeniu braku maszyny od razu powiadomił miejscowy komisariat policji.

dowód : umowa- zlecenia karta 45-46, aneks nr 4 karta 47,

dokumenty z akt szkody (...) karta 230- 809,

zeznania świadka K. D. (1) karta 935-936

Postępowanie w sprawie zaistniałego w nocy 3 lipca 2012 r. w okolicy miejscowości J. gm. O. zaboru w celu przywłaszczenia sprężarki (...) (...) (...)D o wartości 75.000 zł na szkodę spółki (...) tj. o przestępstwo określone w art. 278 § 1 k.k. prowadziła komenda Policji w O.. Sprawę zarejestrowano po sygnatura (...)

Postanowieniem z dnia 8 lipca 2012 r. dochodzenie zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawcy przestępstwa, sprawa wpisana została do rejestru przestępstw.

dowód : pismo z dnia 8 lipca 2012 r. karta 50, postanowienie o umorzeniu dochodzenia karta 51-53,

W dniu 4 lipca 2012 r. Biuro (...) - W. B. przedstawiła I. K. (1) niewiążącą ofertę handlową nr (...) dotyczącą sprzedaży sprężarki (...) C. model (...) 67 DD w cenie 74.300 + 23% VAT. Ewentualne dodatkowe wyposażenie sprężarki wymienione w ofercie oszacowano na kwotę 3.900 zł + 23% VAT. Oferta miała na celu ustalenia wartości sprężarki.

dowód : oferta karta 56

W piśmie z dnia 6 lipca 2012 r., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S., działając w imieniu spółki (...), na podstawie pełnomocnictwa brokerskiego, zgłosiła pozwanej (...) S.A., jako koasekuratorwi wiodącemu, wystąpienie szkody wynikającej z kradzieży sprężarki. W piśmie wskazano, że sprężarka była dzierżawiona przez spółkę (...) od I. K. (1). Wartość rynkową sprężarki oszacowano na kwotę 75.000 zł netto. W związku z powyższym zwrócono się o rozpoczęcie procedury likwidacji szkody z polisy ubezpieczenia ryzyk budowlanych nr (...). Kwota odszkodowania została przyjęta na podstawie oferty nr (...)

Sprawa została zarejestrowana przez spółkę (...) pod numerem (...).

dowód : zgłoszenie szkody karta 48, pismo z dnia 6 lipca 2012 r. karta 49, oświadczenie karta 58,

W piśmie z dnia 1 sierpnia 2012 r. I. K. (1) oświadczyła, że nie będzie występowała z roszczeniem odszkodowawczym do (...) S.A., w którym posiada ubezpieczenie skradzionego mienia w postaci sprężarki (...) C. o nr VIN (...). Ubezpieczone ryzyko potwierdzone polisą nr (...) wystawioną przez (...) S.A. dotyczyło odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu - marki A. (...).

dowód : oświadczenie karta 58, polisa karta 214, oświadczenie karta 215,

W piśmie z dnia 3 grudnia 2012 r., wskazując na brak dopełnienia obowiązków w terminie przewidzianym w art. 817 § 1 k.c., pełnomocnik spółki (...) wezwał spółkę (...) do zapłaty kwoty 95.694 zł tytułem odszkodowania za szkodę zarejestrowaną pod nr (...) w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma.

dowód : wezwanie do zapłaty karta 54-55

W piśmie z dnia 11 grudnia 2012 r. spółka (...) odmówiła wypłaty odszkodowania. W uzasadnieniu wskazano na brak wyszczególnienia i ustalenia w polisie odrębnej sumy ubezpieczenia dla skradzionej sprężarki i w konsekwencji przyjęcie, iż mienie to nie zostało objęte ochroną ubezpieczeniową w ramach umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) oraz brak potwierdzenia w sposób nie budzący wątpliwości, iż skradziony kompresor (...) C. X. był własnością firmy (...) . W tym względzie powołano się na informacje uzyskane od przedstawiciela firmy (...), zgodnie z którymi sprężarka (...) 67DD o podanym w zgłoszeniu szkody nr VIN nie została wyprodukowana przez tego producenta.

W piśmie z dnia 17 stycznia 2013 r., stanowiącym odwołanie od powyższej decyzji, pełnomocnik I. K. (1) wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie tytułem odszkodowania kwoty 95.694 zł. Za bezzasadny pełnomocnik uznał zarzut niewyodrębnienia skradzionej sprężarki i ustalenia odrębnej sumy ubezpieczenia w polisie ubezpieczeniowej z uwagi na wskazanie w polisie odrębnej suma ubezpieczenia, w kwocie 7.000.000 zł, na sprzęt, narzędzia, wyposażenie budowlane, urządzenia mechaniczne, na jedno i wszystkie zdarzenia w okresie realizacji prac budowlano - montażowych. Zdaniem pełnomocnika odrębna suma ubezpieczenia została ustalona dla wszystkich maszyn i urządzeń, a więc również dla skradzionej sprężarki i brak było obowiązku po stronie ubezpieczonego sporządzenia szczegółowego wykazu maszyn. Pełnomocnik wskazał również, że wystarczającym dowodem nabycia prawa własności sprężarki przez I. K. (1) jest przedłożona do akt sprawy faktura VAT nr (...), potwierdzająca zawarcie umowy kupna- sprzedaży ze spółką (...).

W odpowiedzi, w piśmie z dnia 14 marca 2013 r., po ponownej analizie dokumentacji zgromadzonej w aktach szkody, spółka (...) poinformowała o ustaleniu wartości rzeczywistej sprężarki na kwotę 16.600 zł. Po potrąceniu ustalonej w umowie ubezpieczenia franszyzy redukcyjnej w wysokości 10.000 zł do wypłaty przyznana została kwota 6.600 zł. Spółka (...) zaznaczyła ponadto, że na przedłożonej do akt postępowania likwidacyjnego dokumentacji fotograficznej, tabliczka znamionowa skradzionej sprężarki w żaden sposób nie pozwala na stwierdzenie jej parametrów ani daty produkcji. W piśmie wskazano także, że producent po zapoznaniu się z danymi zarejestrowanymi na dokumentacji fotograficznej ustalił, że sprężarka o takim numerze ewidencyjnym jak wytłoczony na tabliczce znamionowej nie została wyprodukowana przez firmę (...), wskazał przy tym, że tabliczka znamionowa nie jest oryginalna. W piśmie zaznaczono, że w ocenie ubezpieczyciela roszczenie nie zostało udokumentowane w sposób jednoznaczny, a przedstawione dokumenty pozwoliły jedynie na potwierdzenie modelu sprężarki tj. (...) (...) 67DD G. Ostatecznie do wyliczenia odszkodowania umownego spółka (...) przyjęła więc wartość szacunkową sprężarki przy założeniu, że wartość nowego urządzenia tego typu wynosi 83.000 zł, utracony sprzęt został wyprodukowany w 2000 r., kiedy to firma (...) rozpoczęła produkcję tego typu sprzętu, że „żywotność ^” tego typu urządzenia wynosi 10 lat, a maksymalna wartość zużycia wynosi 80%.

W korespondencji elektronicznej kierowanej przez przedstawicieli spółki (...) do spółki (...), spółka (...) wyjaśniła, że tabliczka znamionowa uwidoczniona na załącznikach nie jest oryginalna. Nadto spółka (...) oświadczyła, że sprężarka o nr seryjnym (...) (...)- (...) nie została przez nią wyprodukowana, nie istnieje w bazie maszyn wyprodukowanych.

Przyznane odszkodowanie w wysokości 6.600 zł zostało przekazane na wniosek spółki (...) zawarty w piśmie z dnia 17 kwietnia 2012 r. na jej rachunek bankowy.

dowód : pismo z dnia 11 grudnia 2012 r. karta 57,odwołanie od decyzji ubezpieczyciela karta 59-62, pismo z dnia 14 marca 2013 r. karta 63-64, 122-123, 236-237, 239-240,dokumentacja fotograficzna karta 66-72, pisma z dnia 13 listopada 2013 r. karta 124, korespondencja elektroniczna karta147-152, oświadczenie karta 205,

dokumenty z akt szkody (...) karta 230- 809,

zeznania świadka P. M. karta 1197-1198

Wartość utraconej przez I. K. (1) w wyniku kradzieży sprężarki (...) C. typ (...) 67DD na dzień 2/3 lipca 2012 r. wynosiła 65.000 zł. Za wskazaną kwotę I. K. (1) mogłaby nabyć na rynku wtórnym taką samą lub podobną sprężarkę. Wartość sprężarki o około 10-15% obniżała wada prawna w postaci fałszywej tabliczki znamionowej.

dowód : katalog przewoźnych sprężarek powietrza (...) C. karta 1270-1277, fotografie sprężarki z widocznymi gniazdami karta 1278, dokumentacji fotograficznej sprężarki karta 1282-1284,

pisemna opinia biegłego sądowego W. S. karta 1395-1405,

ustana opinia uzupełniająca biegłego sądowego W. S. karat (...)-1450

W dniu 10 września 2013 r. spółka (...) (cedent) zawarła z I. K. (1) (cesjonariuszem - reprezentowanym przez K. D. (2)) umowę przelewu wierzytelności praw z polisy ubezpieczeniowej. Zgodnie z umową cedent dokonał cesji przysługującej mu wobec dłużników (...) S.A., (...) S.A., Towarzystwo (...) S.A., wierzytelności (prawo do żądania odszkodowania pieniężnego) z tytułu zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego z dnia 2 na 3 lipca 2012 - kradzieży kompresora (...) (...) 67DD (nr VIN YA3- (...)- (...)) z terenu budowy drogi ekspresowej nr (...) na odcinku O.- N. (km 175+800 do km 203+600) wraz z obwodnicą O. w ciągu drogi krajowej nr (...) (km 109+500 do km 115+500). Przedmiotowy kompresor objęty był ubezpieczeniem w ramach umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą ubezpieczenia ryzyk budowlanych nr (...). Dalej w umowie zapisano, że niniejsza cesja obejmuje równocześnie prawo cesjonariusza do otrzymania uznanej przez dłużnika (...) S.A. kwoty 6.600 zł, z tytułu odszkodowania pieniężnego za zaistnienie wyżej wskazanego zdarzenia ubezpieczeniowego.

W pismach z dnia 23 października 2013 r. I. K. (1) zawiadomiła dłużników o dokonaniu przelewu wierzytelności. Jednocześnie wezwała poszczególnych dłużników do zapłaty stosownej części - stanowiącej odpowiedni procent (zgodnie z udziałem w koasekuracji) z całkowitej sumy dochodzonego odszkodowania. Wezwania zostały doręczone spółce (...) i Reasekuracji (...) w dniu 28 października 2013 r.

dowód : umowy cesji karta 65,zawiadomienie o przelewie karta 73-74, zawiadomienie o przelewie karta 75-76, zawiadomienie o przelewie karta 77-78,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w uzasadnione w znacznej części.

Podstawa prawna zgłoszonego w pozwie roszczenia zawierała się w art. 805 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Z kolei legitymacja powódki do dochodzenia roszczeń na swoją rzecz wynika z przedłożonej umowy cesji oraz art. 509 i 510 k.c., zgodnie z którymi wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Powódka zawarła umowę przelewu wierzytelności praw z polisy ubezpieczeniowej w dniu 10 września 2013 r., potwierdziła również skuteczność dokonania tej czynności w jej imieniu przez reprezentującego ją pełnomocnika.

Sam fakt zawarcia umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) nie był pomiędzy stronami sporny. Nie było również sporu co do tego, że umową ubezpieczenia objęte były wszelkie zadania i roboty w ramach wykonania inwestycji pn. „Projekt i budowa drogi ekspresowej nr (...) na odcinku O. - N. wraz z obwodnicą O. w ciągu drogi krajowej nr (...), a tym samym co do zasady umowa obejmowała również zdarzenie polegające na kradzieży mienia wykorzystywanego w ramach wymienionej inwestycji.

W toku postępowania likwidacyjnego, podtrzymując swoje stanowisko w trakcie procesu, pozwana spółka (...) jako koasekurator prowadzący nie kwestionowała samej zasady odpowiedzialności, zaistnienia zdarzenia objętego umową ubezpieczenia, czy umocowania powódki do wystąpienia z roszczeniem. W odpowiedzi na pozew spółka (...) wyraźnie wskazywała, że kwestią sporną jest tylko wysokość roszczenia odszkodowawczego. W mowie końcowej pozwana zmieniła wprawdzie swoje stanowisko domagając się oddalenia powództwa w całości tak co do zasady jak i co do wysokości, niemniej biorąc pod uwagę jej zachowanie i wypłatę częściową odszkodowania oraz jednoznaczne stanowisko zawarte w odpowiedzi na pozew, uznać należy, że pozwana spółka (...) przyjęła swoją odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie. W kontekście stanowiska pozostałych pozwanych zaznaczenia również wymaga, że zgodnie z porozumieniem koasekuratorów spółka (...) wyznaczona została koasekuratorem prowadzącym, któremu powierzono prowadzenie spraw wynikających porozumienia, a także reprezentowanie koasekuratorów wobec ubezpieczającego oraz osób trzecich. Spółkę (...) umocowano też, po ustaleniu okoliczności dotyczących wypadku ubezpieczeniowego oraz ustaleniu zakresu odpowiedzialności w ramach postępowania likwidacyjnego do wypłaty ubezpieczającemu odszkodowania w pełnej wysokości. Umocowanie do samodzielnego podjęcia decyzji o wypłacie dotyczyło przypadku gdy wysokość odszkodowania z tytułu jednego zdarzenia nie przekracza kwoty 200.000 zł. W niniejszej sprawie wypłata odszkodowania z tytułu z polisy nr (...) dotyczyła szkody, której rzeczywistą wartość ustalono na kwotę 16.600 zł, a zatem zgodnie z wiążącym pozwane porozumieniem E. Hestia prawidłowo samodzielnie podjęła decyzji o wypłacie odszkodowania, przy czym w myśl § 9 zdanie ostatnie porozumienia decyzja ta była wiążąca dla pozostałych koasekuratorów.

Powyższe dowodzi, czemu zresztą spółka (...) nie przeczyła, że jako koasekurator wiodący, z konsekwencjami dla pozostałych koasekuratorów, uznała swoją odpowiedzialność co do zasady dokonując wypłaty jej zdaniem należnej kwoty w wysokości 6.600 zł. W tym względzie należy mieć również na uwadze treść art. 15 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1206, 1273 i 1348 - obowiązującej w dniu wypłaty), zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 ustawy, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie można więc mówić o uznaniu roszczenia uprawnionego, z uwagi na to, iż aby została dokonana wypłata musi zaistnieć obowiązek jej wypłaty, który powstaje pod warunkiem, że zakład ubezpieczeń przyjmuje odpowiedzialność za dane zdarzenie. W ramach postępowania likwidacyjnego zakład ubezpieczeń podejmuje postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, a także informuje osobę występującą z roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na który osoba ta wyraziła zgodę, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia.

Niezależnie od powyższego odnosząc się do stanowiska pozostałych pozwanych, sąd uznał, że argumentacja zmierzająca do oddalenia powództwa, związana z barkiem podstaw do przypisania pozwanym odpowiedzialności, a w szczególności co do okoliczności zdarzenia i niewłaściwej ochrony, nie była zasadna. Fakt powstania zdarzenia objętego odpowiedzialnością odszkodowawczą polegającego na kradzieży sprężarki wynikał nie tylko z dokumentu w postaci postanowienia o umorzeniu dochodzenia, którego prawdziwości żadna ze stron ostatecznie nie kwestionowała, ale również z zeznań świadków w szczególności dozorcy K. D. (1), który zaraz po zdarzeniu poinformował o kradzieży Komisariat Policji w O.. K. D. (1) potwierdził również swoje umocowanie do wykonywania zadań stróża. Potwierdził stosowanie środków bezpieczeństwa ubezpieczonego terenu w postaci oświetlenia i swoje zatrudnienie u ubezpieczonego. Fakty te nie były zresztą w żaden sposób podważane w toku postępowania likwidacyjnego.

Kwestia wątpliwości co do braku wyszczególnienia i ustalenia odrębnej sumy ubezpieczenia dla skradzionego mienia w polisie i w konsekwencji przyjęcie, iż mienie to nie zostało przez poszkodowanego objęte ochroną ubezpieczeniową w ramach umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) również była już przedmiotem rozważań w toku postępowania likwidacyjnego. W tym względzie, w ocenie Sądu, podzielić należy stanowisko, że we wskazanej polisie ustalona została odrębna suma ubezpieczenia, w kwocie 7.000.000 zł, na sprzęt, narzędzia, wyposażenie budowlane, urządzenia mechaniczne, na jedno i wszystkie zdarzenia w okresie realizacji prac budowlano- montażowych (karta 26). Tym samym, odrębną sumę ubezpieczenia ustalono dla wszystkich maszyn i urządzeń, zatem również dla utraconej sprężarki. Wobec braku obowiązku sporządzania przez ubezpieczonego szczegółowego wykazu maszyn z uwagi na fakt, że suma ubezpieczenia została wyszczególniona na tak zwane pierwsze ryzyko tzn. zgłoszenie do ubezpieczenia takiej wartości mienia ruchomego, która stanowi równowartość maksymalnej straty, jaką ubezpieczony mógł doznać w ramach jednego zdarzenia szkodowego (§ 22 ust. 1 pkt 2 lit. b OWU), a cały sprzęt i wyposażenie zostało ubezpieczone, brak podstaw do uwzględnienia zarzutu niewyszczególnienia i nieustalenia odrębnej sumy ubezpieczenia.

W ocenie Sądu postępowanie dowodowe nie wykazało również, aby zaszły przesłanki uzasadniające odmowę zapłaty odszkodowania w całości, poza wypłaconą już kwotę. Wszystkie występujące po stronie pozwanej spółki będące ubezpieczycielami kwestionowały wysokość dochodzonej w pozwie wysokości roszczenia. Po przeprowadzaniu postępowania dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że w rzeczywistości zaszła w niniejszej sprawie sytuacja, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania, było z uwagi na materiał dowodowy i stan faktyczny, trudne do wykazania. Za podstawę wyliczenia wysokości szkody, Sąd przyjął jednak, jako miarodajną, opinię biegłego sądowego W. S.. Biegły, specjalista z zakresu oceny stanu technicznego i wyceny maszyn i urządzeń, na podstawie materiału procesowego, w tym zeznań świadków, oszacował wartość skradzionej sprężarki niezależnie od przyjęcia, że tabliczka znamionowa na niej umieszczona nie była oryginalna przy jednoczesnym uwzględnieniu wady prawnej w postaci sfałszowanej tabliczki. Biegły ustalił prawdopodobny wiek urządzenia, fakt niewielkiej eksploatacji tej maszyny, bazując w szczególności na dokumentacji zdjęciowej i zeznanych świadków. Obszerne zeznania w zakresie parametrów sprężarki złożył świadek M. G., ale także P. M. oraz P. K. i Ł. L.. Dane techniczne zawarte były również katalogu przewoźnych sprężarek powietrza (...) C.. Biegły biorąc pod uwagę wyposażenie dodatkowe sprężarki uznał, że jej wartość w przybliżeniu, z dnia szkody, przy uwzględnieniu ubytków wartości powstałych z przyczyn fizycznych, funkcjonalnych i ekonomicznych wynosi 65.000 zł brutto. W ocenie Sąd opinię tę należało uznać za miarodajną i przyjąć ją za podstawę wyliczenia należnego powódce odszkodowania. W ocenie Sądu opinia biegłego była jasna i przekonywująca oraz należycie uzasadniona. W tym zakresie biegły powołał się na dokonaną identyfikację przedmiotu wyceny, ustalenia dotyczące kompletności i sprawności technicznej.

Biegły wyjaśnił również, że dla oszacowania wartości rynkowej sprężarki na dzień kradzieży posiłkował się ofertami z rynku wtórnego z zastrzeżeniem, co zaakcentował także w trakcie ustnego wyjaśnienia opinii, tendencji spadkowej wartości urządzenia. Zaznaczył również, że z uwagi na istnienie rynku wtórnego co do tego typu maszyn przy użyciu metody porównawczej możliwe było odtworzenie wartości sprężarki poprzez zakup podobnego urządzenia na rynku wtórnym. Ustalona przez biegłego wartość jako koszt odtworzenia po uwzględnieniu faktycznego zużycia stanowiła wartości rzeczywistą sprężarki na dzień kradzieży.

Stan faktyczny niniejszej sprawy został ustalony w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym dokumenty zaoferowanych przez strony, które Sąd uznał za wiarygodne, jako że żadna ze stron co do zasady nie kwestionowała ich treści, także Sąd nie powziął wątpliwości co do ich rzetelności i prawdziwości. Ustalenia faktyczne poczynione zostały również w oparciu o zeznania świadków. Zeznania te były logiczne i co do zasady korespondowały ze sobą w zakresie niezbędnym do ustalenia okoliczności faktycznych.

Sąd nie uwzględnił wniosków dowodowych dotyczących dokumentacji fotograficznej znajdującej się na kartach 1369-1374 uznając je za spóźnione w świetle art. 207 § 6 k.p.c. z uwagi na chronologię składanych pism i fakt, że dokumentacja fotograficzna była już przedkładana w poczet materiału dowodowego.

Dla kompletnego ustalenia należnej powódce wysokości odszkodowania od wyliczonej przez biegłego wartość odszkodowania oszacowanej na kwotę 65.000 zł należało odliczyć kwotę 10.000 zł brutto tytułem franczyzy redukcyjnej, a następnie pozostałą kwotę tj. 55.000 zł podzielić pomiędzy koasekurantów zgodnie z potwierdzonymi w polisie i przyjętymi w porozumieniu o koasekuracji zasadami odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z umów ubezpieczenia odnoszącymi się do udziału w ryzyku, a mianowicie tj. 40% E. Hestia i po 30 % pozostali koasekuranci. Skoro z 55.000 zł 40% to kwota 22.000 zł , od tej kwoty Sąd odjął 6.600 zł, już wypłacone przez spółkę (...) na etapie przedprocesowym, dlatego też od pozwanej spółki (...) zasądził kwotę 15.400 zł tytułem odszkodowania z odsetkami tak jak w pozwie. Dalsze żądania pozwu skierowane przeciwko dwóm pozostałym koasekurantom, Sąd zasądził w wysokości 30% z ustalonego odszkodowania tj. w kwocie 16.500 zł od jednego koasekuranta (...) spółki akcyjnej i 16.500 zł od drugiego - Towarzystwa (...) spółki akcyjnej. W tym przypadku Sąd odmiennie niż strona powodowa w pozwie przyjął termin wymagalności tych roszczeń. W cenie Sądu trzydziestodniowy termin należało liczyć od dnia doręczenia koasekurantom wezwań do zapłaty. Co do zasady bowiem odsetki należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którymi ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Powódka wystąpiła samodzielnie z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko pozostałym ubezpieczycielem - dalszym koasekuratorom w pismach z dnia 23 października 2013 r. dokonując zawiadomienia o przelewie wierzytelności i jednocześnie wzywając poszczególnych dłużników do zapłaty stosownej części - stanowiącej odpowiedni procent (zgodnie z udziałem w koasekuracji) z całkowitej sumy dochodzonego odszkodowania. Mając na uwadze, że wezwania zostały doręczone spółce (...) i Reasekuracji (...) w dniu 28 października 2013 r. Sąd uznał więc ostatecznie, iż ubezpieczyciele ci pozostawali w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od dnia następnego po upływie tych 30 dni od dnia doręczenia wezwania.

W tym stanie rzeczy powództwo w pozostałej części podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w pkt IV wyroku.

Konsekwencją powyżej przedstawionych rozstrzygnięć było procentowe ustalenie stopnia uwzględnienia i nieuwzględnienia żądań w stosunku do każdej z pozwanych związane koniecznością stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, których na podstawie art. 108 k.p.c. szczegółowe wyliczenie Sąd pozostawił referendarzowi sądowemu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)