Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XV Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jarosław Grobelny

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2016 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa

(...) Spółka Akcyjna w Z.

przeciwko

S. D.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 17 września 2015 r., sygn. akt I C 630/15

uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu do ponownego rozpoznania pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSO Jarosław Grobelny

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 stycznia 2010 r. powód (...) SA z siedzibą w Z. wniósł o zasądzenie od pozwanej S. D. kwoty 1796,18 zł z tytułu zapłaty za usługi telekomunikacyjne świadczone pozwanej przez (...) sp. z o.o. oraz z tytułu kary umownej. Powód dochodził tej wierzytelności jako jej nabywca od poprzedniego wierzyciela.

Nakazem zapłaty z dnia 22 stycznia 2010 r. Sąd Rejonowy w L. uwzględnił roszczenie wraz z kosztami procesu w kwocie 630,54 zł.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana S. D. wniosła o oddalenie powództwa, a na rozprawie dnia 17 września 2015 r. podniosła dodatkowo zarzut przedawnienia roszczenia.

Wyrokiem z dnia 17 września 2015 r. Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy zważył, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie z powodu uznania za zasadny zarzutu przedawnienia. W ocenie sądu I instancji w niniejszej sprawie znajdował zastosowanie 2 letni termin przedawnienia z tytułu umów o świadczenie usług o jakim mowa w art. 751 k.c., który upłynął 18 lipca 2009 r.

Apelację od tego wyroku złożył powód (...) SA zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie art. 233 k.p.c. oraz art. 118 k.c. poprzez błędne przyjęcie dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia, podczas gdy termin ten wynosił 3 lata.

Apelujący wniósł o zmianę wyroku i zasądzenie kwoty żądanej w pozwie względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Apelujący podniósł, że umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych uregulowana została w ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. prawo telekomunikacyjne, które pozwalają na wyodrębnienie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych jako odrębnego typu umowy nazwanej. Ustawa ta nie zawiera regulacji o przedawnieniu, a zatem znajdą zastosowanie przepisy części ogólnej kodeksu cywilnego, a w tym przepis art. 118 k.c. Stanowisko to znalazło potwierdzenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r., III CZP 20/09 zgodnie z którą, roszczenia o opłatę abonamentową i wynagrodzenie za połączenia telefoniczne z umowy o świadczenie usług telefonicznych powszechnych, zawartej na podstawie ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 171, poz. 1800 ze zm.) przedawniają się w terminie lat 3 przewidzianym w art. 118 k.c.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja okazała się w znacznej części zasadna.

Przystępując do rozpoznania apelacji Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności zwraca uwagę, że sprawa niniejsza podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, a zgodnie z treścią art. 505 ⁹ § 1 k.p.c., apelację w postępowaniu uproszczonym można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Z powyższego wynika, iż katalog zarzutów apelacji w postępowaniu uproszczonym nie obejmuje błędnego ustalenia stanu faktycznego. Strona może natomiast wykazywać ów błąd pośrednio, np. za pomocą zarzutu rażącego naruszenia przepisów postępowania przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, co w konsekwencji doprowadziło do sformułowania przez sąd wadliwych wniosków końcowych. Możliwe jest także wykazanie, że na skutek niezupełnego materiału dowodowego zaprezentowanego przez strony został uzyskany fałszywy obraz okoliczności sprawy. Naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnię polega natomiast na wadliwym określeniu treści norm prawnych wynikających z przepisów prawa materialnego. Oceniając zasadność podstawy apelacyjnej naruszenia prawa materialnego, należy opierać się jedynie na stanie faktycznym, który stał się podstawą zaskarżonego wyroku (zob. wyrok SN z dnia 11 grudnia 2002 r., I CKN 1315/00, LEX nr 75349). W szczególności nie można skutecznie dowodzić błędu w subsumcji przez kwestionowanie prawidłowości dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych (zob. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2001 r., 45, LEX nr 53098).

Podkreślić też należy, że zgodnie z treścią art. 505 ¹¹ k.p.c. sąd drugiej instancji nie przeprowadza postępowania dowodowego z wyjątkiem dowodu z dokumentu, a zgodnie z art. 505 ¹² § 1 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji stwierdzi, że zachodzi naruszenie prawa materialnego, a zgromadzone dowody nie dają wystarczających podstaw do zmiany wyroku, uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.

Rację miał apelujący podnosząc, że umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych uregulowana została w ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. prawo telekomunikacyjne, której przepisy pozwalają na wyodrębnienie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych jako odrębnego typu umowy nazwanej. Ustawa ta nie zawiera przy tym regulacji odnośnie przedawnienia roszczeń, a zatem w tej kwestii znajdą zastosowanie przepisy części ogólnej kodeksu cywilnego, w tym przepis art. 118 k.c.

Trafnie apelujący powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r., III CZP 20/09 (OSNC 2010/1/12, Biul.SN 2009/5/7, LEX nr 493968).

W uchwale tej SN wyjaśnił, że termin przedawnienia roszczenia o opłatę abonamentową i wynagrodzenie za połączenia telefoniczne z umowy o świadczenie usług telefonicznych, zawartej na podstawie ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 171, poz. 1800 ze zm.), określa art. 118 k.c. Elementy istotne umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zostały wystarczająco uregulowane przez inne przepisy w rozumieniu art. 750 k.c., a więc przez Prawo telekomunikacyjne z 2004 r. Fakt prawnego uregulowania umów telekomunikacyjnych w Prawie telekomunikacyjnym z 2004 r. oznacza, że do tych umów, choć są to umowy o świadczenie usług, nie mają zastosowania przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.). Umowa o usługi telefoniczne, jak wynika z definicji usługi telefonicznej (art. 2 pkt 30) oraz treści art. 81 Prawa telekomunikacyjnego z 2004 r., należy do kategorii umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a więc i do niej odesłanie z art. 750 k.c. nie ma zastosowania, w szczególności odesłanie do art. 751 k.c., który zawiera regulację terminów przedawnienia roszczeń.

W sprawie doszło zatem do naruszenia prawa materialnego w postaci błędnego zastosowania art. 751 k.c. przy braku zastosowania art. 118 k.c. i błędnego uwzględnienia zarzutu przedawnienia.

Jak już wyżej wskazano z przepisu art. 505 ¹² § 1 k.p.c. wynika, że jeżeli sąd drugiej instancji stwierdzi, że zachodzi naruszenie prawa materialnego, a zgromadzone dowody nie dają wystarczających podstaw do zmiany wyroku, uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.

Zgromadzone dokumenty nie dawały podstaw do ustalenia wysokości zobowiązań pozwanej wobec (...) (...), a tym samym do zmiany wyroku. Nie zostały złożone do akt żadne faktury, nie wiadomo też z czego wynika i na jakiej podstawie zostało określone co do wysokości zobowiązanie do zapłaty kary umownej.

Mając na uwadze powyższe, zaskarżone orzeczenie podlegało uchyleniu w całości na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 505 ¹² § 1 k.p.c., a sprawa przekazaniu do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

SSO J. Grobelny